ံ ျမန္မာႏုိင္င၏ ေရရွညတ ္ ည္တသ ံ့ ည့္ ေျမယာအုပခ ္ ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမခ ံ န္႔ခြဲမစ ီ ိ႔… ႈ နစ္ဆသ ု . ေျမယာက႑၏ လုိအပ္ခ်က္မ်ားအေပၚ စီစစ္အကဲျဖတ္မဆ ု ရ ႈ ိင ္ ာ ္ မ အေၾကာင္းအရာအလုိက္ မူ၀ါဒေရးရာမွတစ ု ်ား ဇန္န၀ါရီလ ၂၀၁၈ ု မ သက္ဆိင ႈ ရွပ ္ မ ္ လင္းခ်က္။ ိ ါေၾကာင္း ရွငး ဤစာတမ္းတြင္ေဖၚျပထားသည့္ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ား၊ အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူမႈမ်ားႏွင့္ သုံးသပ္ခ်က္မ်ားသည္ ကြ်မ္းက်င္သူအဖြဲ႔မ်ား၊ စာတမ္းရွင္မ်ား၏ အာေဘာ္သာျဖစ္ျပီး၊ ျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရ၊ ကမၻာ့ဘဏ္အုပ္စုႏွင့္ ဒါရုိက္တာအဖြဲ႔ သုိ႔မဟုတ္ ကုိယ္စားျပဳအစုိးရမ်ား၏အျမင္ကို ထင္ဟပ္ထားျခင္း မဟုတ္ပါေၾကာင္း ရွင္းလင္းအပ္ပါသည္။ ္ စ မူ၀ါဒေရးရာမွတစ ု ာတမ္းအမွတ္ (၁) ္ ကြပေ ေျမယာမူ၀ါဒႏွင့္ ထိနး ္ ရးမူေဘာင္ မူၾကမ္း (ဇန္န၀ါရီ ၂၀၁၈) နိဒါန္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေျမယာမူ၀ါဒႏွင့္ ထိန္းကြပ္ေရးမူေဘာင္ဆုိင္ရာ ဤမူ၀ါဒ မွတ္စုသည္ ကမၻာ့ဘဏ္ ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာန၊ သယံဇာတႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္ရိွ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ ပင္သာယာေရးေကာ္မတီ စသည့္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအၾကား ေဆာင္ရြက္သည့္ ေျမယာက႑၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ား အေပၚ စိစစ္အကဲျဖတ္မႈဆိုင္ရာ နည္းပညာပံ့ပိုးေဆာင္ရြက္မႈ အစီအစဥ္အရ ေရးဆြဲျပဳစုသည့္ မူ၀ါဒေရးရာ မွတ္စုစာတမ္း (၅)ေစာင္အနက္၊ ပထမစာတမ္းျဖစ္ပါသည္။ ဤစာတမ္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေျမယာစီမံခန္႔ ခြဲမႈ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအေျခအေနမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဗ်ဴဟာေျမာက္နည္းလမ္းအစီအစဥ္မ်ား၊ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရ မည့္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအေပၚ ေလ့လာအကဲျဖတ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ေျမယာဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမႈမ်ားအတြက္ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ေျမယာက႑အတြက္ အေရးပါသည့္ ေအာက္ပါအဓိကအစိတ္အပိုင္း (၅)ရပ္ရွိ ဦးစားေပး အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေယဘူယ်သေဘာတူညီခ်က္ရ ရွိေရး ျမွင့္တင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္လည္း ရည္ရြယ္ပါသည္ - (၁) ေျမယာမူ၀ါဒႏွင့္ ထိန္းကြပ္ေရးမူေဘာင္၊ (၂) သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန႔္ခြဲမႈ၊ (၃) ေျမယာစီမံ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ၊ (၄) တည္ေနရာပါသည့္ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ (Geospatial) အေျခခံအေဆာက္အ အံုႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၊ (၅) ေျမ /အေဆာက္အအုံ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ အခြန္စည္းၾကပ္ေကာက္ခံျခင္း။ 2 ္ ်က္ - ၂၀၁၇၊ ေအာက္တိုဘာလ ၂၃-၂၄ တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ တက္ေရာက္သူ ၂၀၀ နီးပါးခန္႔ ရွိေသာ မွတခ Stakeholder အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဤမူ၀ါဒစာတမ္းကိုအေျခခံ၍ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး အဆိုပါ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြး ပြဲ မွ အၾကံျပဳတင္ျပခ်က္မ်ားအရ ဤမူ၀ါဒစာတမ္းမ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျပင္ဆင္ခဲ့ပါသည္။ ္ ်ဳပ္တင္ျပခ်က္ အႏွစခ ေျမယာႏွင္ပ ့ တ္သက္၍ အက်ဳိးရွိ ္ သာမူ၀ါဒႏွင့္ ထိေရာက္ေကာင္းမြနေ ဥပေဒထိနး ္   ္ ကြပမ ႈ မူေဘာင္မ်ား အတြကေ ္ ရးဆြဲေဆာင္ရြကသ ္ င့္သည့္ အဓိက အစိတ္အပိုင္းမ်ားမွာ ေအာက္ပါ  တိ႔ျု ဖစ္ပါသည္ -  အမ်ိဳးသားအဆင့္ေျမယာအသံုးျပဳမႈ မူ၀ါဒအေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းႏွင့္ အမ်ိဳးသားေျမယာ အသံုးျပဳမႈ ေကာင္စီ၏ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္ ျပည့္စံုေကာင္းမြန္ေသာ ဘ႑ာေရးႏွင့္ လူသား ွ ္အသံုးျပဳႏိုင္ေရး ၾကပ္မတ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း အရင္းအျမစ္မ်ား သတ္မတ  ႈ ုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္အတူလက္ရွိဥပေဒမူေဘာင္အေပၚ အေျခခံ၍ ဥပေဒအသစ္မ်ား မူၾကမ္းေရးဆြဲမလ ေအာက္ပါတိ႔ု အၾကံဳး၀င္/ပါ၀င္ေသာ ္ ည့္ ထိေရာက္ေကာင္းမြနသ ္ ်ဳပ္ေရးစနစ္ ေျမယာအုပခ တစ္ရပ္ ေဖာ္ေဆာင္သင့္ပါသည္။ (၁) မိရိုးဖလာအစဥ္အလာသုံးစြဲေနသူမ်ား ၏ ေျမ ယာလုပ္ပိုင္ခင ြ ့္မ်ားအေပၚ အကာအကြယ္ ေပး စုစုေပါင္း လူဦးေရ၏ ၇၀%ခန္႔ေသာ ေက်း  ျခင္း၊ (၂)ေမြးျမဴေရးႏွင့္ေရလုပ္ငန္းမ်ားကဲ့သိ႔ု အမ်ိဳး  လက္ေနျပည္သူမ်ားသည္ လယ္ယာ မ်ိဳးေသာ ု ္ပ်ိဳးေရးလုပ္နည္း လယ္ယာစိက ု စိုက္ပ်ိဳးေရးအေပၚ မွီခိ၍ အသက္ေမြးမႈ လုပ္ဟန္မ်ား ကုိ ျမွင့္တင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ (၃)ႏြမ္း  ျပဳေနၾကရေလရာ၊ ္ အ ျမန္မာႏိုငင ္ ံ တြငး ပါးနိမ့က ူ ်ားႏွင့္ ေျမယာမဲ့ မိသား  ္ ်သည့္ေတာင္သမ ိ ေ အက်ဳိးရွထ ္ ်ဳပ္ ိ ရာက္ေသာ ေျမယာအုပခ စုမ်ားအတြက္ ေျမယာရရွိအသံုးျပဳႏိုင္ေစေရး တိုး  ေရးစနစ္တစ္ရပ္ေဖၚေဆာင္ေရးမွာ ဦးစား တက္ေကာင္းမြန္လာေစရန္ ရည္ရြယသ ္ ည့္ ေျမ  ေပး အစီအစဥ္မ်ားခ်မွတ္၍ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဖၚေဆာင္ေနသည့္ ယာခြဲေ၀ခ်ထားမႈ ဆိုင္ရာမူ၀ါဒမ်ား၊ (၄) အဆင့္ျမင့္ အစိုးရသစ္အေနျဖင့္ ေအာင္ျမင္သည့္ စီး  ႈ ်ားျဖည့္ဆည္းႏိုင္သည့္ ၀န္ေဆာင္မမ စံျပေျမယာ ႈ ို ပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မက ရရွိေစမည့္ ု သာ အစီအစဥ္မ်ား ထူ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရံုးမ်ားကဲ့သိ႔ေ ပဓါနက်သည့္ အခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ု သာ အစီအစဥ္မ်ား ေဖၚေဆာင္  ေထာင္ျခင္း ကဲ့သိ႔ေ ျခင္း စသည္တ႔ျို ဖစ္သည္။  ႈ ုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေတာင္သူမ်ားႏွင့္ရပ္ရြာျပည္ ေျမယာအသံုးျပဳမႈဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ေဆာင္ရြက္မလ သူမ်ား၏ အခန္းက႑မ်ားတိုးခ်ဲ႕ပါ၀င္ႏုိင္ေစရန္ လက္ရွိေျမယာဥပေဒမ်ားအားျပင္ဆင္ျဖည့္ စြက္ျခင္း။ 3  ဲ င ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြ႔ပ ို ္သစ္ေတာလုပ္ငန္းႏွင့္ ေအာက္ေျခအဆင့္တြင္ အမ်ားပါ၀င္သည့္ စီး ႈ ်ားအပါအ၀င္ ေျမယာအသံုးျပဳမႈ၊ ပြားေရးဖြ႔ၿံ ဖိဳးတိုးတက္ေစမည့္ စီးပြားျဖစ္လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မမ ခြဲေ၀ခ်ထားမႈႏွင့္ ႈ ်ားအေပၚ စီးပြားျဖစ္ေျပာင္းလဲအသံုးျပဳႏိုင္မမ ရပ္ရြာျပည္သူမ်ား၏ဆံုးျဖတ္ ္ ုပ္ကိင ေဆာင္ရြကလ ္ စာင့္ေရွာက္ရန္ႏွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာလုပ္ကိင ု ္မႈဓေလ့ကို ကာကြယေ ု ္ ္ န္႔သတ္ခ်က္မ်ားကုိဖယ္ရွားသည့္ သစ္ေတာဥပေဒအေပၚ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔စြာ ျပန္လည္ရည္ ခြင့က ွ ္ေသာ သုး ညႊန္းသတ္မတ ဲ င ံ သပ္ျပင္ဆင္ထားသည့္ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြ႔ပ ို ္သစ္ေတာလုပ္ငန္း ္ ်က္မ်ားကုိ ျမွင့္တင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း။ လမ္းညႊနခ  အစိုးရအရာထမ္းမ်ားႏွင့္ အျခားအေရးပါသက္ဆင ူ ႈ ို ္သူ Stakeholderမ်ားအျပင္ အရပ္ဖက္လမ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေတာင္သူအသင္းအဖြဲ႕မ်ား၊ ပုဂၢလိကက႑ႏွင့္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ခံစား ရသည့္ ႏုိင္ငံသားမ်ားပါ၀င္သည့္ ပြင့္လင္းျမင္သာ၍ ္ ူမ်ားပါ၀င္ေသာ အလႊာစံုသက္ဆိုငသ ူ ထာင္၍ ေျမယာအုပခ လုပ္ငန္းစဥ္တရပ္ထေ ္ ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း။  ယခင္ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ိ ်က္မ်ားကိ  လုပ္ငန္းမ်ားမွေတြ႕ရွခ ု ထည့္သြင္းေပါင္းစပ္ထားသည့္ အမ်ိဳးသား ေျမဥပေဒအသစ္တစ္ရပ္မူၾကမ္းေရးဆြဲျခင္း၊  မူ၀ါဒအေကာင္အထည္ေဖာ္လုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ ထိေရာက္သည့္ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္မႈႏွင့္ ႈ ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမမ ဆန္းစစ္ အကဲျဖတ္မမ ႈ ်ားအတြက္ အေထာက္အထား အေျခခံမ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ရန္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရယူျခင္းႏွင့္ ဆန္းစစ္ေလ့လာျခင္း စသည္တိ႔ျု ဖစ္ပါ သည္။ နိဒါန္း။ ေျမယာမူ၀ါဒႏွင့္ ဥပေဒစည္းၾကပ္မႈ မူေဘာင္ လက္ရွိစနစ္အေျခအေနအရ ိ သံုးျပဳႏုိင္မႈသည္ ေျမယာရရွအ အေရးပါသည့္ ကိစၥရပ္တစ္ခု ္ ိုင္ခြင္ပ အျဖစ္ရွိေနပါသည္။ အေဆာက္အအံု/ေျမယာလုပပ ံ ံအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ယင္းအတြက္အေရး ့ ုစ ္ န္းမ်ား၊ ေတာင္သူ မ်ား၊ သစ္ေတာအေျချပဳေဒသခံျပည္သူမ်ားကဲ့သိ႔ေ ဆိုမႈမ်ား (စက္မႈလုပင ု သာ ြ ့္ရွိသူမ်ားအပါအ၀င္)အေနျဖင့္ နည္းစနစ္က်နေသာ ေျမယာအသံုး မိရိုးဖလာေျမယာလုပ္ပိုင္ခင ့ ်ားမရရွိသလို ေက်းလက္မသ ျပဳခြင္မ ွ လည္း ေျမယာရရွအ ိ ားစု အမ်ားစုမာ ိ သံုးျပဳႏိုင္မႈ မရွိၾကပါ။ ္ ျမယာ အသံုးျပဳမႈမ်ား လက္ရွိဥပေဒေရးရာမူေဘာင္တြင္ ရာသီအလိုက္ (သုိ႔) ရပ္ရြာျပည္သူပိုငေ ွ ္ခ်က္မ်ားမရွိပါ။ မၾကာခဏဆိုသလို ရပ္ရြာျပည္သမ အတြက္ အမ်ိဳးအစားသတ္မတ ူ ်ားသည္ ထင္းေလာင္စာ စုေဆာင္းျခင္း (သုိ႔) စားက်က္ေျမအလိ႔င ု ွာ သစ္ေတာအသံုးျပဳမႈမ်ား ရွိ ေသာ္လည္း ရပ္ရြာျပည္သူမ်ားအတြက္ တရား၀င္ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္ အာမခံခ်က္မ်ိဳး မရွိ ျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံရပ္ရြာမွမဟုတ္သည့္ ျပင္ပပုဂၢိဳလ္မ်ားထံသိ႔ု အဆုိပါ ေျမယာမ်ား ျပန္လည္ခြဲ ္ ါသည္။ အလားတူပင္ ရာသီအလိက ေ၀ခ်ထားေပးျခင္းမ်ိဳးရွိႏုိငပ ္ ်ိဳးမႈႏွင့္ ငါးလုပ္ငန္း ု ္ စပါးစိုကပ ု ို ႏွစ္တစ္ႏွစ္၏ အခ်ိန္အပိုင္းျခား တစ္ခုခုအတြကသ မ်ားအေနျဖင့္လည္း ဧရိယာတစ္ခုခက ္ ာ အသံုးခ်ျခင္းမ်ိဳးရွိပါသည္။ သုိ႔ုျဖစ္၍ က်ယ္ျပန္႔ေသာ ေျမယာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္း 4 လဲမႈမ်ားအေနျဖင့္ ္ န္း လုပင ္ န္ ေအာင္ျမင္မႈရရွိႏိုငရ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားသည့္ ေျမယာအသံုး ္ စဥ္းစားရပါမည္။ ျပဳမႈမ်ားအေပၚ ထည့္သြငး ့ င္းျမင္သာမႈ၊ ပြင္လ အၾကံျပဳေဆြးေႏြးမႈမ်ားႏွင့္ အလႊာစံုမွ Stakeholderမ်ား ပါ၀င္ေသာ ္ သ လုပ္ငန္းစဥ္မွ တဆင့္ ေရးဆြဲခ်မွတခ ဲ့ ည့္ အမ်ိဳးသားေျမယာအသံုးျပဳမူ၀ါဒ (NLUP)ကို ၂၀၁၆ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ယခင္သမၼတမွ အတည္ျပဳခဲ့ပါသည္။ NLUP အား ္ ီေျပာင္းလဲ ကိုကည ္ ုိင္မႈရွိေသာ ေဆာင္ရြကႏ အေျခခံက်သည့္စာတမ္းတစ္ခု အျဖစ္ ရည္ရြယ္ၿပီး စမ္းသပ္ ္ မ ေဆာင္ရြကမ ႈ ်ားမွ အေတြ႕အၾကံဳသင္ခန္းစာမ်ားကို က႑အေျခအေနအလိုက္ အခ်ိန္ယူ ေရး ဆြဲ၍ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည့္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမူ၀ါဒမ်ားအျဖစ္ ထည့္သြင္းေပါင္းစပ္ ္ ိုင္ပါသည္။ ေဆာင္ရြကႏ အဆုိပါနည္းလမ္းသည္ ဦးစားေပးအစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ တိုးျမွင့္ ္ အ ေဆာင္ရြကမ ္ ံသား ႈ စီအစဥ္မ်ား အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစပါမည္။ NLUP အေနျဖင့္ ႏိုငင မ်ား၏ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းမ်ား တိုးတက္ေကာင္းမြန္မႈႏွင့္ ႏုိင္ငံအတြင္း ေရ ံ့ ည့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ားအတြက္ ျမန္မာႏိုင္င၏ ရွည္တည္တသ ံ ေျမယာ အရင္းအျမစ္မ်ားအား စီမံခန္႔ခြဲျခင္း၊ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းႏွင့္ အသံုးျပဳျခင္းမ်ားအတြက္ မူ၀ါဒမ်ားေရးဆြဲခ်မွတ္ခဲ့ပါ သည္။ NLUP၏ ဦးတည္ခ်က္မ်ားတြင္  ္ ည္တံ့ေသာေျမယာအသံုးျပဳမႈစီမံခန္႔ခြဲေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေရရွညတ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ ႈ ုပ္ငန္းမ်ားအား ျမွင့တ ဧရိယာမ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မလ ္ င္ႏိုင္ရန္။  ြ ့္ဆိုင္ရာ အာမခံခ်က္မ်ား ခိုင္မာအားေကာင္း ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ ေက်းလက္ေဒသမ်ားရွိ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခင ေစရန္။  ြ ့္မ်ားႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ အသိအမွတ္ျပဳကာကြယ္ မိရိုးဖလာေျမယာလုပ္ပိုင္ခင ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ေစရန္။  မွ်တ၍ ထိေရာက္ေကာင္းမြန္ေသာေျမယာအျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေရးဆြဲ ္ စ ရန္။ ခ်မွတ္ႏိုငေ  ူ ်ားပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသာ ဆံုးျဖတ္ ျပည္သူဗဟိုျပဳဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈႏွင့္ သက္ဆိုင္သမ ္ င္ႏိုင္ေစရန္။ လုပ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ျမွင့တ  အမ်ိဳးသားေျမယာဥပေဒတစ္ရပ္ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းႏိုင္ေစရန္။ NLUP အတြက္ ထိေရာက္ေကာင္းမြန္အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ္ ိုင္မည့္ ေလ့လာစစ္ေဆး အစိုးရ အေနျဖင့္ ဆံုးျဖတ္လုပ္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအေပၚ လမ္းညႊနႏ ႈ ်ားအပါအ၀င္ အကဲျဖတ္မမ ္ ေသာ ျပည့္စံုၾကြယ၀ မူ၀ါဒရပ္၀န္းအတြက္ ပံ့ပိုးမႈရွိၿပီး ႊ ္မွ်တ၍ ညီညတ ွ ္မႈ မရွိ) အားလံုးပါ၀င္ေသာ ေျမယာအုပခ (ခ်န္လပ ိ သခ်ာေစရန္ ျပည့္စံုသည့္ ္ ်ဳပ္ေရးစနစ္တစ္ရပ္ ရရွေ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ စည္းၾကပ္မႈမူေဘာင္တစ္ရပ္ ္ မည္။ ေရးဆြဲခ်မွတရ သုိ႔ရာတြင္ လက္ရွိအေနျဖင့္ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာ မူေဘာင္မ်ားမွ သိသာစြာ တသီးတျခား ကြဲျပားလ်က္ရွိေနပါသည္။   5 ု ္ရာ ဖြဲ႕စည္းမႈပုစ ေျမယာက႑ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားဆိင ံ ံ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာမူေဘာင္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာန (MOALI) ႏွင့္ ၎၏ဦးစီးဌာနျဖစ္သည့္ လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲေရးႏွင့္ စာရင္းအင္းဦးစီးဌာနတုိ႔မွ ဦးစီးေဆာင္ရြက္မည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန (MOHA)ရွိ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရး ဦးစီးဌာနအေနျဖင့္လည္း ၿမိဳ႕ႏွင့္ေက်းရြာေျမမ်ားအတြက္ ေျမငွားရမ္းမႈမ်ား (ႏွင့္ သာမန္မ ္ ည့္ အျခားၿမိဳ႕ျပအမည္ေပါက္ကိစၥရပ္မ်ား)ကို ျဖည့္ဆည္းေပးလ်က္ရွိၿပီး အေရးပါသည့္ ဟုတသ ္ ာ ေကာ္မတီမ်ားတြငလ ေျမယာဆိုငရ ္ ည္း ဥကၠ႒အျဖစ္ေဆာင္ရြက္ရပါသည္။ သယံဇာတႏွင့္ ္ သိမ္းေရး၀န္ႀကီးဌာန (MONREC)ရွိ ေျမတိုင္းဦးစီးဌာနသည္ စေကး သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိနး အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္ျပ ု ်ားကိုထတ ေျမပံမ ု ္လုပ္ၿပီး ႏုိင္ငံ၏ပထမႏွင့္ ဒုတိယ ္ ာ ေျမတိုင္း ကြနယ ဘူမိရူပဆိုငရ ္ က္မ်ားကို ပံ့ပိုးေပးပါသည္။ MONREC ေအာက္မွ သစ္ေတာ ဦးစီးဌာနသည္ သစ္ေတာေျမမ်ားကို ေဒသခံ ျပည္သူ အစုအဖြဲ႕ဖိုင္ သစ္ေတာလုပ္ငန္း ္ ိုင္ခြင္ခ လက္မွတ္မ်ား (ႏွစ္ ၃၀)ႏွင့္ သစ္ေတာေျမလုပပ ္ ါသည္။ ့ ်ထားျခင္းမ်ားကို ေဆာင္ရြကပ ံ အေနျဖင့္ ေနာက္ဆုး ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အဓိက ၿမိဳ႕ႀကီး (၃)ၿမိဳ႕တြင္ GAD ႏွင့္ DALMS ဌာနမ်ားကိုယ္စား ေျမယာဆိုင္ရာ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးပါ သည္။ NLUPအေနျဖင့္ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာမူေဘာင္၏ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းမႈလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ျဖည့္ဆည္းေပးပါသည္။ အမ်ိဳးသားေျမယာအသံုးျပဳမႈေကာင္စီ (NLUC)ကို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ ထူေထာင္ ဖြဲ႕စည္းခဲၿ့ ပီး NLUP အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ငန္း မ်ားအတြက္ ပံ့ပိုးႏိုင္ရန္ ခိုင္မာသည့္တာ၀န္ႏွင့္ ြ ့္မ်ား လုပ္ပိုင္ခင ပါ၀င္ပါသည္။ ၎တြင္ သက္ဆိုင္ရာ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားႏွင့္ ျပည္သ႔ူ က႑အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္ေသာ္လည္း NLUPအရ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ အရပ္ဖက္လူမႈ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသား အစုအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ပုဂၢလိက ု ွ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားမရွိေသးပါ။ NLUC အရ တိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္ႏွင့္ ေဒသ က႑တိ႔မ ဆိုင္ရာ ေကာ္မတီမ်ားထူေထာင္ဖြဲ႕စည္းရန္ စီစဥ္ထားၿပီး ု ြင္ ၎တိ႔တ တိုင္းေဒသႀကီး/ ု ္ပိုင္အုပခ ေျမယာအသံုးျပဳမႈေကာ္မတီမ်ား၊ ကိယ ့ ေဒသ ေျမယာအသံုးျပဳမႈေကာ္မတီမ်ား၊ ္ ်ဳပ္ခြင္ရ ခရိုင္အဆင့္ေျမယာအသံုးျပဳမႈေကာ္မတီမ်ား၊ ၿမိဳ႕နယ္ေျမယာ အသံုးျပဳမႈ ေကာ္မတီမ်ားႏွင့္ ေက်းရြာ အုပ္စု/ရပ္ကြက္ ေျမယာအသံုးျပဳမႈေကာ္မတီမ်ား စသည္ျဖင့္ ပါ၀င္ပါသည္။ ု ရ လယ္ယာေျမဆိင ့ ပေဒေရးရာမူေဘာင္ ္ ာမူ၀ါဒႏွင္ဥ လယ္ယာေျမအသံုးျပဳမႈအေပၚ သက္ေရာက္မႈရွိသည့္ အခ်ိဳ႕ေသာအဓိကဥပေဒႏွင့္ မူ၀ါဒမ်ားမွာ ေအာက္ပါ အတုိင္းျဖစ္ပါသည္-  ့ ို လႊဲေျပာင္းႏိုင္ခြင့္၊ လယ္ယာေျမဥပေဒ (၂၀၁၂)။ ။ အဆိုပါဥပေဒမွာ ေျမယာအသံုးျပဳခြင္က ံ ိုင္ခြင္အ အေမြဆက္ခႏ ့ ျပင္ လက္ေရာက္ရယူအသံုးျပဳႏို္င္ေစသည့္ ့ ေရးမ်ားအတြက္ အခြင္အ 6 ့ က္မွတ္မ်ား ေျမယာအသံုးျပဳခြင္လ ထုတ္ေပးျခင္းျဖင့္ ့ ေရးကို ေျမပိုင္အခြင္အ ျပန္လည္ ေဖာ္ထုတ္ေပးသည့္ဥပေဒျဖစ္သည္။ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္ရွိ ကြာဟခ်က္ (အားနည္းခ်က္)မ်ားရွိၿပီး ု ြင္ - လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲေရးအဖြဲ႕မ်ားတြင္ ေတာင္သမ ၎တိ႔တ ္ ားျပဳ ပါ၀င္မႈ မရွိ ူ ်ား၏ ကိုယစ ျခင္း၊ ု ္ပ်ိဳးသီးႏွံေရြးခ်ယ္ႏိုင္မႈႏွင့္ လြတ္လပ္စြာစိက လယ္ယာေျမပလပ္ထားမႈအေလ့အထမ်ား ိ နျခင္း စသည္တ႔ျို ဖစ္ပါသည္။ အပါအ၀င္ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားရွေ ွ ္ျခင္းဆိုင္ရာ အဆိုပါ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အတူ ေျမယာအသံုးျပဳမႈအမ်ိဳးအစားခြဲျခားသတ္မတ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားအရ ေတာင္သူမ်ားအတြက္ ု အသက္ေမြးမႈလုပင ၎တိ႔၏ ္ န္းမ်ားအေပၚ အေကာင္းဆံုးပံ့ပိုးႏုိင္မည့္ သီးႏွံအမ်ိဳးမ်ိဳး စိုက္ပ်ိဳးမႈ (သုိ႔) ေရထြက္ပစၥညး ္ ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္း ြ ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ အေသးစားစိုက္ပ်ိဳး ထုတလ မ်ားေဆာင္ရက ူ ်ားအတြက္ အဟန္႔ ္ ုပ္သမ အတားျဖစ္ေစပါသည္။  ့ ျမရုိငး ေျမလြတ၊္ ေျမလပ္ႏွင္ေ ံ န္႔ခြဲမႈ ဥေပဒ (VFV) (၂၀၁၂)။ ္ မ်ားစီမခ ဤဥပေဒသည္ အသံုး ္ ြင္မ မျပဳသည့္ ေျမမ်ားကို တရား၀င္ ေျမယာလုပ္ကိုငခ ့ ်ားခ်ထားေပးၿပီး၊ အမ်ားအားျဖင့္ စီးပြား ျဖစ္စိုက္ပ်ိဳးမႈအတြက္ ူ ်ား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသမ (သို႔) ကုမၸဏီမ်ားသုိ႔ ဧရိယာအေျမာက္အမ်ား ္ ည္းပါးသည့္ အေသးစား ေတာင္သူမ်ား တရား၀င္ခ်ထားေပးႏုိင္ပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ အေရအတြကန ို ္ခြင္ခ အတြက္အေသးစားလုပ္ပင ့ ်ထားေပးႏုိင္မႈမ်ားလည္း ရွိပါသည္။ ဤဥေပဒအရ အစိုးရမွ ္ ည့္ ေျမမ်ားကို စိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ ေျပာင္း ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရိုင္းေျမအျဖစ္သတ္မွတသ ွ ္အခ်ိန္တစ္ခအ လဲ အသံုးျပဳႏို္င္ပါသည္။ အကယ္၍ သတ္မတ ု ျပာင္းလဲျခင္း(သိ႔) ု တြင္း ယင္းသိ႔ေ ု ္ ိုင္ခြင္က ေဖာ္ျပပါလုပပ ့ ိစၥရပ္အတြက္ အသံုးျပဳျခင္းမ်ိဳးမရွိပါက ၄င္းေျမမွာ အစုိးရထံျပန္လည္ ွိ ည့္ေျမျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ ေတာင္သူတစ္ဦးဦးမွ ၄င္းေျမေပၚတြငသ ေရာက္ရသ ္ တ္မွတ္ကာ ု တြက္ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးထုတလ လတစ္ခအ ္ ုပ္ပါက၊ ေျမလြတ္၊ေျမလပ္၊ေျမရိုင္း အျဖစ္မွ လယ္ယာေျမ ို ျပာင္းလဲေလ်ာက္ထားႏိုင္ခြင့္ရွိပါသည္။ အကယ္၍ ေျမကိုလယ္ယာေျမအျဖစ္ ေျပာင္း အျဖစ္သ႔ေ ွ ္ၿပီးပါက၊ ၄င္းေတာင္သသ လဲသတ္မတ ူ ည္ အထက္တြင္ေဖၚျပပါ လယ္ယာေျမ ဥပေဒအရ တန္းတူအခြင့္အေရးမ်ားကို ရရွိခံစားႏိုင္ပါသည္။ ယင္းသိ႔ု အလားအလာမ်ားရွိေသာ္လည္း VFV ္ ုတလ ဥပေဒတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ေသာ ကုနထ ႈ ိး ္ ုပ္မတ ု ျမင့္ေရးအေပၚ စြမ္း ေဆာင္ေအာင္ျမင္ႏိုင္မႈ မရွိေသးပါ။ ဤဥပေဒအရ ခြဲေ၀ခ်ထားသည့္ VFV ေျမယာစုစုေပါင္း၏ ္ က္စိုက္ပ်ိဳးမႈ ရွိပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ ဤဥပေဒအေကာင္အ ၁၄.၉ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ကုိသာ ထြနယ ထည္ေဖၚမႈ၏ လကၡဏာရပ္ျဖစ္သည့္ အႀကီးစား ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈမ်ားသည္ အစဥ္လာ ္ ည့္ လယ္ယာလုပ္ကိင မဟုတသ ု ္အသံုးျပဳေနသည့္ ေဒသခံရပ္ရြာမ်ားႏွင့္ ပဋိပကၡမ်ားကို ျဖစ္ေပၚ ေစလ်က္ရွိပါသည္။  ံ ၿဖိဳးေရးစီမက ေက်းရြာဖြ႕ ိ း ံ န ္ မ်ား (VDPs)။ ံ ိန္းမ်ားကို MOALI ေအာက္ရွိ ေက်းလက္ ဤစီမက ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဦးစီးဌာန(DRD)၏ ပံ့ပိုးမႈျဖင့္ ေဖၚေဆာင္လ်က္ရွိပါသည္။ ယင္းသည္ ျပည္သူမ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ မူ၀ါဒေရးဆြဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ နမူနာတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ စီမံကိန္း 7 ေရးဆြဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ္ က္ဆိင အမ်ားႏွင့သ ု ္သည့္ဧရိယာအေပၚ ဘုံ ္ ြင့ဆ လုပ္ပိုငခ ္ ုိင္ရာ ု ္မာေစရန္ႏွင့္ စိက လုံျခဳံခိင ြ ၿဖိဳး ု ္ပ်ိဳးေရးတုိးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေစသည့္ နည္းလမ္းမ်ားမွတဆင့္ ရပ္ရြာဖြံ႕ ္ ဆာင္ႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားအေပၚ ေက်းရြာျပည္သူမ်ား ေရးအတြက္ MOALIႏွင့္ ပူးေပါင္းလုပေ ၏ အယူအဆႏွင့္ အႀကံဥာဏ္မ်ားတင္ျပေျပာဆိုမႈမ်ားပါ၀င္ပါသည္။ VDPs မ်ားအေနျဖင့္ ္ ာလက ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ အမ်ားပိုင္ ေျမမ်ားဆံုးရံႈးမႈမ်ိဳးရွခ အတိတက ္ င္းျမင္သာ ိ ဲ့ၿပီး ပြင့လ မႈႏွင့္ ရပ္ရြာ၏ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈမ်ားမရရွိခဲ့မႈေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚခဲ့ရသည့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္မ်ား အား တန္ျပန္ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ရန္ေဆာင္ရြက္ရပါမည္။ ံ ်က္မ်ား အၾကံျပဳေထာက္ခခ အဆိုပါရည္မွန္းခ်က္အတြက္ ရည္ရြယ္သည့္အၾကံျပဳေထာက္ခံခ်က္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။  ူ ါဒ (NLUP) အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြကလ အမ်ိဳးသားေျမယာအသံုးျပဳမႈမ၀ ု င ္ ပ ့ း ္ န္းမ်ား ပံပ ို ရန္ - ္ ်ဳပ္ေရးလုပထ NLUPအေနျဖင့္ ေျမယာအုပခ ံ လုပ္နည္းမ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး အတြက္ ္ ုး ္ ားပါသည္။ ျပည့္စံုက်ယ္ျပန္႔ေသာမူေဘာင္တစ္ရပ္ခ်မွတထ အမ်ိဳးသား ေျမယာ အသံုးျပဳမႈေကာင္စီ NLUCအတြက္ ျပည့္စံု လံုေလာက္ေသာ ဘ႑ာေရးႏွင့္ လူသား အရင္း အျမစ္မ်ားျဖည့္ဆည္းေပးျခင္းျဖင့္ အဆုိပါလုပ္ငန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈမ်ားကို ပံ့ပိုး ္ င့္ပါသည္။ NLUC တြင္ အရပ္ဖက္လမ ေဆာင္ရြကသ ူ ႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး အဖြဲ႕ အစည္း ္ ရင္းသားအစုအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ပုဂၢလိကက႑တိ႔မ မ်ား၊ လူနည္းစုတိုငး ု ွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အဖြဲ႕ ္ ိုင္မႈရွိသင့္ပါသည္။ ေရရွည္ တည္တံ့ ေကာင္း ၀င္အျဖစ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပါ၀င္ေဆာင္ရြကႏ ္ ည္းမ်ဥ္းမ်ား၊ ပြင္လ မြန္ေသာ ေျမယာအသံုးျပဳမႈအတြက္ လမ္းညႊနစ ့ င္းျမင္သာမႈႏွင့္ တာ၀န္ခံ ္ ်ဳပ္ေရးလုပထ မႈရွိေသာ ေျမယာအုပခ ံ လုပ္နည္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈ၊ အေဆာက္ ္ ုး ့ ်ားအား အအံုေျမယာအသံုးျပဳခြင္မ ႈ ွင့္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႏ ံ ကာ ေကာင္းမြန္ေသာႏိုင္ငတ ံ လုပန လုပ္ထုး ္ ည္းမ်ား ျမွင့္တင္မႈစသည္အစီအမံမ်ားကို လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားအားလံုးတြင္ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳသင့္ပါသည္။  ွိ ပေဒေရးရာမူေဘာင္အား ေျမယာမူ၀ါဒအသစ္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးအတြက္ လက္ရဥ အသံုးျပဳရန္ - ဥပေဒေရးရာမူေဘာင္မ်ားအတြက္ ထိေရာက္ေကာင္းမြန္ေသာ ျပဳျပင္ ္ ေ ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို အခ်ိနယ ္ မည္ျဖစ္ၿပီး ၎တြင္ျပည္သူမ်ားႏွင့္ အၾကံျပဳ ူ ဆာင္ရြကရ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၊ အခ်က္အလက္ အေျချပဳအေထာက္အထားအသံုးျပဳမႈမ်ား ပါ၀င္ပါသည္။ အထူး သျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားမႈရွိသည့္ ဥပေဒေရးရာမူေဘာင္တစ္ရပ္အား တစ္မ်ိဳးတည္းျဖစ္ေသာ ေျမယာဥပေဒျဖင့္ ္ ည့္ အစားထိုးေဆာင္ရြကသ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ျဖစ္သည္။ လက္ေတြ႕ တြင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ား ေျပာင္းလဲ ျပင္ဆင္ျခင္း (သုိ႔) အေကာင္အ ထည္ေဖာ္ေရးဆိုင္ရာ အေလးထားလုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္ျခင္းျဖင့္ လက္ရွိပင္မ ္ ုိင္သည့္ အေျခ အေနမ်ားစြာ ရွိပါသည္။ ဥပမာ - ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြကႏ 8  ႏြမ္းပါး၍ အနည္းစုျဖစ္ေသာ အစုအဖြဲ႕မ်ား၊ ု ဆ ေျမယာပိင ္ ိုင္မႈနည္းပါးသည့္ ေတာင္သူမ်ား၊ ေျမယာမဲ့ မိသားစုမ်ားအတြက္ ေျမယာရရွိအသုံးျပဳႏိုင္မႈ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစရန္ VFV ဥပေဒအား အသံုးျပဳ ျခင္း။  လယ္ယာေျမဥပေဒအရ ေတာင္သူမ်ား၏လုပ္ပိုင္ခြင္၊့ ့ ေရးမ်ား အခြင္အ ရွင္းလင္းတိက်မႈရွိေစရန္ႏွင့္ ု ားအပ္ေသာ မလိလ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားအားလ ေျဖေလ်ာ့ႏိုင္ေစရန္ ၀န္ႀကီးဌာနမွ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ျခင္း။  ္ ်ဳပ္ေရး၀န္ေဆာင္လုပ္ငန္းမ်ား ေျမယာအုပခ ္ စရန္ ပိုမိုထိေရာက္ျမန္ဆန္ေကာင္းမြနေ ့ ိ႔ေ စံျပေျမယာရံုးမ်ားကဲသ ု သာ ျဖည့္ ံ ံမ်ား ထူေထာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း ဆည္း၀န္ေဆာင္မႈပုစ  ့ ပ္လ်ဥ္းသည့္ ေျမအသံုးခ်မႈႏွင္စ ူ ်ားႏွင္ရ ေတာင္သမ ူ ်ား၏  ့ ပ္ရြာျပည္သမ အခန္းက႑မ်ား  တိး ု ခ်ဲ႕ႏိုငရ ္ န္ ေခတ္ႏွင့္ ီ တာ့သည့္ဥပေဒမ်ားအားျပင္ဆင္ျခင္း။ လယ္ယာေျမ  မေလ်ာ္ညေ ဥပေဒ (သိ႔) ု ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရိုင္းမ်ားစီမံခန္႔ခြဲမႈဥပေဒကဲ့သ႔ေ ွိ ျမယာ  ို သာ လက္ရေ ဥပေဒမ်ားတြင္ သီးႏွံေရြးခ်ယ္မႈ (သို႔) ၾကီးပြားတုိးတက္မႈျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ ဆံုး  ္ ာတြင္ ျဖတ္ခ်က္မ်ားခ်မွတ္ေဆာင္ရြကရ ေတာင္သူမ်ားအား ကန္႔သတ္ထားျခင္းေၾကာင့္ ု တြက္ ေျမယာဆံုးရံႈးႏိုင္သည့္ အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။ အဆိုပါဥပေဒမ်ား  ၄င္းတိ႔အ လက္ရသ ႈ ွိျခင္းေၾကာင့္ ေတာင္သူမ်ားအား ကာကြယ္ရမည့္အစား ကန္႔သတ္မ  ွိ က္ေရာက္မရ ႈ မ်ားကို ျဖစ္ေစပါသည္။ ျပည့္စံုက်ယ္ျပန္႔သည့္ ေျမဥပေဒ တစ္ရပ္ ေရးဆြဲျခင္းမျပဳမီ ၾကား  ႈ ွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ လယ္ယာ  ကာလအတြင္း ေတာင္သူမ်ားအတြက္ ပိုမိုလြတ္လပ္မွႏ ို ္ခြင္မ လုပ္က္င ွ ္ႏိုင္ရန္အဆိုပါ ဥပေဒမ်ားအေပၚ အေသးစား ့ ်ားအတြက္ ရွင္းလင္းသတ္မတ ျဖည့္စြက္ျပင္ဆင္မႈမ်ားေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ အနာဂါတ္ေျမယာဥပေဒအတြက္ အေျခခံ  က်သည့္ အစိတ္အပိုငး ္ အက္ဥပေဒႏွင့္ အထူးသျဖင့္  ္ မ်ားကိုျဖည့္ဆည္းႏိုင္ပါသည္။ ေျမသိမး ယင္း၏ လုပ္ငန္း လမ္းညႊနမ ္ ်ားကုိ ျဖည့္စြက္ျပင္ဆင္ျခင္းျဖင့္လည္း အဆိုျပဳ  ေျမ  သိမ္းဆည္းမႈမ်ားအေပၚ အေၾကာင္း ၾကားျခင္း၊ မွတ္ခ်က္ေပးျခင္းႏွင့္ အယူခံျခင္းစသည့္ ို ္မာသည့္ ဥပေဒ အထိန္းအကြပမ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ပိုမိုခင ို သာ ေကာင္းမြနသ ္ ်ားကဲ့သ႔ေ ္ ည့္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားႏွင့္ ဆံုးျဖတ္ေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ရပ္ရြာျပည္သ  ူ မ်ား၏ပိုမိုပါ၀င္ႏုိင္မႈကို ခြင့ျ္ ပဳႏုိင္ပါသည္။  ေျမဥပေဒအသစ္ မူၾကမ္းေရးဆြဲရန္အတြက္ လြတလ ္ ပ္ပြင္လ ့ င္း၍ အလႊာစံုမွ သက္ဆိင ္   ု သ ူ မ်ား ပါ၀င္သည့္ လုပင ္ န္းစဥ္တစ္ရပ္ထေ ူ ထာင္ျခင္း။ ေအာင္ျမင္မႈရွိသည့္မည္သည့္ ေျမယာ  အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မူေဘာင္အတြက္မဆို က်ယ္ျပန္႔ေသာ သက္ဆိင ု ္သူအစုအဖြဲ႕မ်ား ပါ၀င္  ေဆာင္ရြကမ ္ ႏ ႈ ွင့္ အဆိုပါမူေဘာင္အတြက္ လြတလ ့ င္း၍ တုိင္ပင္ႏွီးေႏွာ  ေဆြးေႏြး  ္ ပ္ပြင္လ သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား  ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ႏိုငရ ္ န္ ပ့ံပိုးေပးသည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး  အဖြဲ႕  အစည္းမ်ားျဖင့္ ေဖၚထုတ္  ေဆာင္ရြက္ရပါသည္။ ဤသုိ႔အလႊာစံုမွ ု ္သူမ်ား  သက္ဆိင 9 ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ေတာင္သ  ူ အသင္းအဖြဲ႕မ်ား၊ ႈ အဖြဲ႕အစည္း  အရပ္ဖက္လူမ  ူ ်ား၊ တိုင္းရင္းသား  မ်ား၊ေျမယာဥပေဒ ႏွင့္ မူ၀ါဒမ်ား၏ သက္ေရာက္မႈ ခံရမည့္ ရပ္ရြာျပည္သမ ု ္စားလွယမ လူမ်ဳိးစု ကိယ ္ ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ႏြမ္းပါးအားနည္းသည့္အျခားအစုအဖြဲ႕မ်ား စသည္တ႔ထ ္ ည့္ အမ်ား  ို ံမွ ေဆြးေႏြးအၾကံျပဳခ်က္မ်ား လက္ခံရရွိမႈရွိရပါမည္။ စစ္မွနသ ပါ၀င္ေသာ ိ ါက လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္မရွပ ္ ်ဳပ္ေရး ေျမယာအုပခ ဆိုင္ရာဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ေျမဥပေဒမူၾကမ္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ေမးခြန္း ထုတ္ဖြယ္အေျခအေနႏွင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားရွိႏိုင္ၿပီး ထိေရာက္ျမန္ဆန္မႏ ႈ ွင့္ ယံုၾကည္မ  ႈ ဆိုင္ရာအားနည္း ခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚႏိုင္ပါသည္။  ျပည့္စုေ ံ ကာင္းမြနေ ္ သာ ေျမဥပေဒတစ္ရပ္ေရးဆြဲေဖၚေဆာင္ျခင္း။ လက္ရွိဥပေဒေရးရာ  ိ ္းအစီအစဥ္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းႏွင့္ ကာလ  မူေဘာင္အေပၚ အေျခခံသည့္ စီမံကန တိုေျမယာဥပေဒျဖည့္စြက္ ျပင္ဆင္မႈႏွင့္ ရွင္းလင္းသည့္ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားထုတ္ျပန္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအေပၚအေျခခံ၍ လြတလ ့ င္းၿပီး အလႊာစံုမ  ္ ပ္ပြင္လ ွ သက္ဆိင ္ န္းစဥ္မ်ားျဖင့္ ျပည့္စုံေကာင္း  ု ္သူမ်ား ပါ၀င္ေသာ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးသည့္ လုပင မြန္ေသာေျမဥပေဒတစ္ရပ္ကို စီမံကိန္းခ်၍ မူၾကမ္းေရးဆြဲသင့္ပါသည္။ အဆိုပါျပည့္စု  ံ ္ ည့္ဥပေဒသည္္ NLUP လမ္းညႊနခ ေကာင္းမြနသ ္ ီမရ ္ ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုကည ႈ ွိၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြငး ္ အေသးစားေတာင္သူမ်ားအတြကေ ္ ျမယာလုပ္ပိုင္ခြင္လ ့ ုံျခဳံခိင ္ ်  ု ္မာမႈ၊၊ ႏြမ္းပါးနိမ့က သည့္ ေတာင္သူမ်ားႏွင့္ ေျမယာမဲ့မသ ိ သံုးျပဳႏိုင္မႈ၊ တိုင္းရင္း  ိ ားစုမ်ားအတြက္ ေျမယာရရွအ ့ ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ေျမယာအခြင္အ သားလူမ်ဳိးစုမ်ား၏ မိရိုးဖလာ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင္မ ့ ေရး ကာကြယ  ႈ ်ားကုိ ခိုငမ ္ ေစာင့္ေရွာက္မမ ္ ည့္ ္ ာေစရန္ ကနဦးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားေဆာင္ရြက္ႏိုငမ က်ယ္ျပန္႔ေသာ မူေဘာင္တစ္ရပ္ကို ျဖည့္ဆည္း ေပးႏိုင္ မည္ျဖစ္ပါသည္။  ို ဖလာေျမယာလုပပ မိရး ္ င ္ ြင့မ ို ခ ္ ်ားအား ္ န္  ေဒသခံျပည္သအ ကာကြယရ ူ စုအဖြဲ႕ပိင ္ စ္ေတာ  ု သ လုပင ္ န္း လမ္းညႊနခ ္ ်က္ကို ျမွင့တ ္ င္ေဆာင္ရြကျ္ ခင္း ။၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္၊ ျပည္လည္  ္ ည့္ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြဲ႕ပိုင္သစ္ေတာလုပ္ငန္းလမ္းညႊန္ခ်က္ (CFI) ျပင္ဆင္ျဖည့္စြကသ အရ သစ္ေတာဥပေဒအေနျဖင့္ သစ္ေတာေျမမ်ားရွိ မိရိုးဖလာ အသံုးျပဳသူမ်ားအတြက္ ္ စာင့္ေရွာက္မႈမ်ား ပုိမိုေသာကာကြယေ ျဖည့္ဆည္းေပးရန္ ွ ္ထားပါသည္။ ျပ႒ာန္းသတ္မတ ယခင္ သစ္ေတာဥပေဒတြင္ ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာႏွင့္ ဥယ်ာဥ္ျခံလုပ္ငန္းမ်ားကိ  ု တားျမစ္ထားေသာ္လည္း အသစ္ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္သည့္ CFI တြင္ ဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္  ျဖည့္စြက္မႈမျပဳဘဲ မူ၀ါဒေျပာင္းလဲမႈျဖင့္ အဆိုပါတားဆီးမႈမ်ားကို ေျဖေလ်ာ့ထား ျခင္းမ်ိဳး  ု ဆင့္ႏင ရွိပါသည္။ ဤအသစ္ျပင္ဆင္ေရးဆြဲထားသည့္ CFIကုိ ျပည္ေထာင္စအ ွ ့္ျပည္နယ္/ တိုင္းေဒသႀကီးအဆင့္မ်ားရွိ သက္ဆိုင္ရာ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ဦးစီးဌာနမ်ားမွ ့ င္  ျမွင္တ ေဆာင္ရြကသ ္ င့္ၿပီး ရပ္ရြာျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ပိုမိုနားလည္ေစရန္ႏွင့္ ေဒသခံျပည္သ  ူ 10 အစုအဖြဲ႕ပိုင္ သစ္ေတာအသံုးျပဳသူမ်ားအတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ ကာကြယ  ္ ိ ိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ မိရိုးဖလာ  ေျမယာ  ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားမွ အက်ိဳးခံစားရရွႏ လုပ္ပိုင္ခြင္မ ႈ ်ားတြင္ CFI ၏ အက်ဳိး  ့ ်ားအေပၚ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္အားထုတ္မမ သက္ေရာက္မႈမ်ားႏွင့္ အျခားအားထုတ္မႈမ်ားကုိ ျပည့္စုံက်ယ္ျပန္႔ေသာ ေျမဥပေဒေရး  ဆြဲသူမ်ားအတြက္ ု ပ္ေသာအခ်က္အလက္မ်ားအျဖစ္ လိအ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ပါသည္။ ထိ႔ျု ပင္ သစ္ေတာအေပၚမွီခိုအားထားေနသည့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအတြက္ ေအာက္ေျခ  အဆင့္ ျပည္သူမ်ားပါ၀င္ေသာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏွင့္ ေဒသအသက္ေမြး  ၀မ္းေက်ာင္း  လုပ္ငန္းမ်ားအား ပံ့ပိုးႏိုင္မႈရွိေစရန္ CFI အသစ္အေနျဖင့္ ု ္  ေျမယာ  ေဒသရပ္ရြာပိင ု ပ္ခ်က္ (သုိ႔) ဆႏၵအေလ်ာက္ စီးပြားေရးရာကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ အသံုးျပဳမႈ  မ်ားအားလိအ အေပၚ ကန္႔သတ္ျခင္းမ်ိဳးမရွိေစရန္မွာ အလားတူ အေရး ႀကီးပါသည္။ CFI သံုးသပ္ျပင္ဆင္မ  ႈ ္ ကြပ္မႈ အသက္  သည္ ေျမဥပေဒအၿပီးသတ္ေရးဆြဲမႈမတိုင္မွီ ရွည္ၾကာသည့္ ဥပေဒထိနး ၀င္ျခင္းမ်ိဳး မရွိသည္ထက္၊ လွ်င္ျမန္စြာကာကြယ္မႈေပးသည့္မူ၀ါဒမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ျခင္းကုိ အေထာက္အကူျပဳႏုိင္ပါသည္။ 11 ္ စ မူ၀ါဒေရးရာမွတစ ု ာတမ္းအမွတ္ (၂) ္ ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမခ သစ္ေတာေျမ အုပခ ံ န္႔ခြဲမႈ နိဒါန္း ျမန္မာႏိုင္ငအ ံ တြငး ္ သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္စီမံခန္႔ခြဲမဆ ု ္ရာ ဤမူ၀ါဒ မွတ္စုသည္ ကမၻာ့  ႈ ိင ဘဏ္ ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာန၊ သယံဇာတႏွင့္ သဘာ၀ပတ္  ္ သိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္ရွိ အေထြေထြ  ၀န္းက်င္ထိနး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီ စသည့္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအၾကား ေဆာင္ရြကသ ္ ည့္ ေျမယာက႑၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားအေပၚ စိစစ္အကဲျဖတ္မႈဆင ို   ို ္ရာ နည္းပညာပံ့ပး ္ ႈ အစီအစဥ္အရ ေရးဆြဲျပဳစုသည့္ မူ၀ါဒေရးရာ မွတ္စုစာတမ္း (၅)ေစာင္အနက္၊ ဒုတိယ  ေဆာင္ရြကမ ္ ေျမယာစီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ  အေျခအေန  စာတမ္းျဖစ္ပါသည္။ ဤစာတမ္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြငး မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဗ်ဴဟာေျမာက္နည္းလမ္းအစီအစဥ္မ်ား၊ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရမည့္ အၾကံျပဳ  ခ်က္မ်ားအေပၚ ေလ့လာအကဲျဖတ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ေျမယာဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမႈမ်ားအတြက္ သတင္း ု ျပင္ ေျမယာက႑အတြက္ အေရး  အခ်က္အလက္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။ ထိ႔အ ္ (၅)ရပ္ရွိ ဦးစားေပး အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေယဘူယ်  ပါသည့္ ေအာက္ပါအဓိကအစိတ္အပိုငး ္ န္လည္း ရည္ရြယ္ပါ သည္ - သေဘာတူညီခ်က္ရရွိေရး ျမွင့္တင္ေဆာင္ရြက္ႏိုငရ ္ ရးမူေဘာင္၊ (၁) ေျမယာမူ၀ါဒႏွင့္ ထိန္းကြပေ (၂) သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန႔္ခြဲမႈ၊ ္ ်ဳပ္မႈ၊ (၃) ေျမယာစီမံ အုပခ (၄) တည္ေနရာပါသည့္ ု ္ရာ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆိင (Geospatial) အေျခခံ ႈ ်ား၊ အေဆာက္အ အံုႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မမ (၅) ေျမ /အေဆာက္အအုံ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ အခြန္စည္းၾကပ္ေကာက္ခံျခင္း။ ္ ်က္ - ၂၀၁၇၊ ေအာက္တိုဘာလ ၂၃-၂၄ တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ တက္ေရာက္သူ ၂၀၀ နီးပါးခန္႔ ရွိေသာ မွတခ Stakeholder အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဤမူ၀ါဒစာတမ္းကိုအေျခခံ၍ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး အဆိုပါ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲ မွ အၾကံျပဳတင္ျပခ်က္မ်ားအရ ဤမူ၀ါဒစာတမ္းမ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျပင္ဆင္ခဲ့ပါသည္။ 12   ္ ်ဳပ္တင္ျပခ်က္ အႏွစခ သစ္ေတာက႑၏ ထိနသ ္ မ ိ း ္ ႈ  ျပဳရ  ္ ကာကြယမ သည့္ သဘာ၀အေျခအေန၊ ေခတ္မမီေတာ့သည့္ ္ င သစ္ေတာေျမလုပပ ို ခ ္ င ြ ့ဆ ု ရ ္ ိင ္ ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံ ္ ာ အုပခ အုပခ ္ ်ဳပ္ေရးစနစ္မ်ားႏွင့္ လုပင ္ န္းစဥ္မ်ားေၾကာင့္ ေျမ  ခန္႔ခြဲမက ႈ ို ျပန္လည္စစ ြ ရ ီ ဥ္ေရးဆြဲ ေဆာင္ရက ္ န္ လုိ ယာ၊ သစ္ေတာအသံုးျပဳမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အၿပိဳင္အ  ဲ ည္းမႈဆိင အပ္ေသာ္လည္း ဖြ႔စ ္ ာ အဟန္႔အတား မ်ား ု ရ ဆုိင္ အခြင့္အေရး ေတာင္းဆုိမႈမ်ား ေပၚေပါက္ေစျပီး ္ ်ားျပားလွပါသည္။ လက္ရွိ အုပခ က အလြနမ ္ ်ဳပ္ေရး ရလဒ္အေနျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သစ္ေတာမူ၀ါဒႏွင့္ စည္း  ယႏၱရားအေပၚ အဓိကက်သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မ်ဥ္းမူေဘာင္မ်ားအေပၚ ႀကီးမားေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ား မ်ား ေဖၚေဆာင္ရန္ လုိ္အပ္ေနပါသည္။ ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။  ျမန္မာႏုိင္ငံ၏သစ္ေတာ  မူ၀ါဒ  သည္သစ္ေတာထြက္ပစၥည္းမ်ားေရာင္း၀ယ္မႈ ျမွင့္တင္  ေရး အေျခအေန မွ လုပ္ပုိင္ခြင့္၊ ဇီ၀မ်ဳိးကြဲစံုလင္မႈႏွင့္ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲ မႈစသည့္ ျပႆနာမ်ားအား ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္အတူ ေရရွည္တည္တံ့ေကာင္းမြန္ေသာ သစ္ေတာထြက္ပစၥည္းထုတ္လုပ္မႈမ်ားအား ဟန္ခ်က္ညီ ညီ ထိန္းညွိေဆာင္ရြက္သည့္အေျခအေနသုိ႔ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ဦးတည္ေျပာင္းလဲေနပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဇီ၀မ်ိဳးကြဲစံုလင္မႈ မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ား၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္မူ၀ါဒ၊ REDD + လုပ္ငန္း အစီအစဥ္မ်ား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈဥပေဒ (၂၀၁၆)၊ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြဲ႕ပိုင္ သစ္ေတာ လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား ျပန္လည္ျဖည့္စြကျ္ ပင္ဆင္ခ်က္ (၂၀၁၆)ႏွင့္ မၾကာေသးမွီက ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ ပင္လုံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံတြင္ ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ကတိက၀တ္မ်ားတြင္ ယင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ထင္ဟပ္ ေဖာ္ျပမႈမ်ား ရွိပါ သည္။သစ္ေတာဥပေဒတြင္ သစ္ေတာမ်ားလုပ္ပုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ အသိအမွတ္ျပဳၿပီး၊ အမွန္တ  ကယ္အသံုးျပဳမႈကုိ ျဖည့္ဆည္းႏုိင္ရန္ သစ္ေတာေျမမ်ား ျပန္လည္ အမ်ဳိးအစားသတ္မွတ္ခြဲျခားျခင္းကုိ ခြင့္ျပဳထား  ေသာ္လည္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္မႈမွာ ဆုိင္းငံ့ေန ပါသည္။ ေအာက္ပါ အႀကံျပဳေထာက္ခံခ်က္မ်ားသည္ ျပည့္စုံသည့္ လုပ္ကုိ္င္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ဆုိင္ရာ လုံျခဳံခုိင္မာမႈ ႏွင့္ လူမႈ-စီးပြားအက်ဳိးရလဒ္မ်ားကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္မည့္ ခုိင္မာအားေကာင္းေသာ သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံ ခန္႔ခြဲမႈစနစ္ကုိ တည္ေဆာက္ႏုိင္ရန္ ျဖစ္ပါသည္-  အမ်ိဳးသားေျမအသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒ (NLUP)အား အျပည့္အ၀အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းျခင္း။ ။ အထူးသျဖင့္ ပင္လံု ညီလာခံတြင္ ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ ကတိက၀တ္မ်ားအတြက္ ျပင္ဆင္ျခင္း၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းႏွင့္ အရွိန္အဟုန္ျမွင့္တင္ျခင္းအားျဖင့္ သစ္ေတာေျမဧရိယာမ်ား၊ ေက်းရြာဘံုေျမႏွင့္ မိရိုးဖလာေျမယာလုပ္ပိုင္ ခြင့္မ်ားအား အသိအမွတ္ျပဳျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကို အတည္ျပဳျပ႒ာန္းႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ သည္။  ္ ်က္မ်ားအေပၚ အဆိျု ပဳသုုး သစ္ေတာဥပေဒႏွင့္ ၎၏အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးလမ္းညႊနခ ံ သပ္ျပင္ဆင္ မႈမ်ား။ ။ ယင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ က်ယ္ျပန္႔ေသာအေရးပါ သက္ဆိုင္သူ Stakeholder မ်ား ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္မႈျဖင့္ အေဆာတလ်င္စတင္ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အဆိုပါ အေရးႀကီးသည့္ စာရြက္စာတမ္းမ်ား၏ ဥပေဒေရးရာမူၾကမ္းပံုစံအတြက္ အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ ဟန္ခ်က္ညီမႈႏွင့္ ညွွိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား လိုအပ္ပါသည္။ ၎တြင္ သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအတြက္ စည္းၾကပ္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲမႈ ယႏၱရားမ်ားအခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ မြမ္းမံ 13 ျပင္ဆင္ျခင္းႏွင့္ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစျခင္းမ်ားအျပင္ သစ္ေတာဥပေဒအေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး စည္းမ်ဥ္းႏွင့္ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားအား လိုက္နာမႈရွိေရး ၾကပ္မတ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ပါ၀င္ပါသည္။  ို သ အေရးပါသက္ဆင ္ ူ (Stakeholder)မ်ားအားလံုး၏ ့ ေရးမ်ားအေပၚ အခြင္အ အေလးအနက္ထား ေဆာင္ရြကျ္ ခင္း။ ။ အထူးသျဖင့္ ကုန္က်စရိတ္နည္းပါးသက္သာေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ နစ္နာမႈမ်ားေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေရးဆိုင္ရာ ခိုင္မာေသာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္ အစီအမံမ်ားျပန္လည္ သံုးသပ္ျပင္ဆင္ရာတြင္ အစဥ္အလာအရ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ သစ္ေတာအသံုးျပဳသူမ်ားႏွင့္ သစ္ေတာအရင္းအျမစ္မ်ားအေပၚ မွီခိုအားျပဳသည့္ ျပည္သူမ်ားမွ ရရွိထားသည့္ မိရိုးဖလာသစ္ေတာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအား အသိအမွတ္ျပဳ ေဆာင္ရြက္ရန္ျဖစ္သည္။  ူ စုအဖြဲ႕ပိင ျပည္သအ ု ္ ္ န္းညႊနၾ္ ကားခ်က္မ်ား သစ္ေတာလုပင (၂၀၁၆)အား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ္ န္းအစီအစဥ္တစ္ရပ္ ျပင္ဆင္ေရးဆြျဲ ခင္းႏွင့္ အထူးသျဖင့္ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေဒသခံ လုပင ျပည္သူမ်ားႏွင့္အတူ ပူးတြဲ၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရန္ျဖစ္သည္။  ္ င သစ္ေတာေျမလုပပ ို ခ ္ င ြ ့ဆ ု ရ ္ ိင ္ ာ ဗဟုိထန ိ း ္ ခ်ဳပ္မႈ ေျဖေလ်ာ့သည္ ံ ပ စီမအ ု ခ ္ ်ဳပ္ေရး အစီအမံမ်ားကုိ ေဖၚေဆာင္ရာတြင္ ဆီေလွ်ာ္သည့္သင္တန္းမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းစြမ္းရည္ျမွင့္တင္မႈ အစီအစဥ္မ်ား ပါ၀င္ေစ ရန္ ျဖစ္သည္။  ္ ာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ ဖြ႔ျံ ဖဳိးေစ၍ အမ်ဳိး  ယံုၾကည္အားထားေလာက္သည့္ သစ္ေတာေျမဆုိငရ ္ က္၍ အမ်ားျပည္သူ ရယူ  သား ေျမယာ သတင္းအခ်က္အလက္စနစ္မ်ားႏွင့္ geoportal တုိ႔ျဖင့္ ခ်ိတဆ သုံးစြဲႏုိင္ေရး စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ရန္ ျဖစ္သည္။  ္ ျဖစ္ေပၚတုိးတက္မႈမ်ားအား ကာလအပုိင္း သစ္ေတာေျမအသံုးခ်မႈအတြက္ ဦးတည္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ၍ အျခားအလုိက္ေစာင့္ၾကည့္ျခင္း၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကုိ အစီရင္ခံတင္ျပျခင္း၊ စိန္ေခၚ မႈမ်ားႏွင့္ အေကာင္းမြန္ဆံုးလုပ္နည္းလုပ္ဟန္မ်ား၊ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာစစ္ေဆးျခင္းအတြက္ သစ္ေတာ ေျမစီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈဆုိင္ရာ ဦးစားေပး အညႊြန္းကိန္းမ်ား၏ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ပ့ံပုိးရန္ ျဖစ္သည္။ ္ ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ နိဒါန္း။သစ္ေတာေျမ အုပခ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ေျမဧရိယာ၏ ၃ပံု ၁ပံုခန္႔မွာ သစ္ေတာေျမအျဖစ္ အမ်ိဳးအစားသတ္မွတ္ႏိုင္ၿပီး သယံဇာတ ႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး၀န္ႀကီးဌာန (MONREC) ၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ တည္ရွိ၍ ၎တို႔အနက္ သိသာႀကီးမားသည့္ ပမာဏကို သစ္ေတာအရင္းအျမစ္မ်ားအေပၚ အမွီျပဳသည့္ ျပည္သူမ်ားမွ ကာလၾကာရွည္စြာ ရရွိအသံုးျပဳလ်က္ရွိပါသည္။ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သစ္ေတာေျမ (သစ္ေတာႀကိဳး၀ုိင္းမ်ား၊ ကာကြယ္  ေတာမ်ား၊ သဘာ၀ေတာရုိင္းတိရစၧာန္ ေဘးမဲ့ေတာမ်ားႏွင့္ ရုကၡေဗဒဥယ်ာဥ္မ်ား) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲ  မႈျပဳရာတြင္ ႏုိင္ငံေရးရာ ခက္ခဲရႈပ္ေထြးမႈမ်ား၊ ေခတ္မမီေတာ့သည့္ မူ၀ါဒမ်ား၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား၊ အေျခခံ အေဆာက္အအံု မျပည့္စံုမႈမ်ား၊ စီမံကိန္းအားနည္းမႈမ်ား ႏွင့္ အဖြဲ႔အ  စည္းဆုိင္ရာ စြမ္းရည္မျပည့္၀မႈမ်ား 1 ကုိ ကာလရွည္ၾကာ ေတြ႔ၾကဳံခံစားေနရပါသည္။ အဆုိပါ အေျခအေနမ်ား  1 သယံဇာတႏွင့္သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး၀န္ၾကီးဌာန လက္ေအာက္ရွိ သစ္ေတာဦးစီးဌာနအေနျဖင့္ သစ္ေတာမ်ား ကုိ အမ်ဳိးအစားခြဲျခားရာတြင္ အသုံးျပဳမႈ၊ ကာကြယ္မႈႏွင့္ ထုတ္လုပ္မႈတန္ဘုိးအေပၚ အေျချပဳေဆာင္ရြက္ပါသည္။ သစ္ေတာဥပေဒသည္ သစ္ေတာက႑ႏွင့္ တုိက္ရုိက္ဆက္စပ္သည့္ေျမမ်ားကုိ အမ်ဳိးအစားခြဲျခားရန္ မူေဘာင္ခ်မွတ္ထားပါသည္။ အဆုိပါမူေဘာင္က လယ္ယာ ေျမဥပေဒႏွင့္ ေျမလြတ္၊ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမရုိင္းမ်ားစီမံခန္႔ခြဲေရးဥပေဒမ်ားကဲ့သုိ႔ေသာ ေျမအမ်ဳိးအစားခြဲျခားမႈႏွင့္ အထူးစပ္ဆုိင္သည့္ ဥပေဒ မ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေနျခင္း၊ ထပ္ေနျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ေပၚေနပါသည္။ (၁) သီးသန္႔သစ္ေတာၾကဳိး၀ုိင္း - လူမႈေရးႏွင့္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္း သိမ္းမႈဆုိင္ရာအေရးပါသည့္၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ရွိပင္ရွိျငားေသာ္လည္း၊ သစ္ေတာထြက္ကုန္မ်ားကုိ စီးပြားျဖစ္ထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ အဓိက 14 ေၾကာင့္ အလွ်ံပယ္ ေပါမ်ားၾကြယ္၀သည့္ သဘာ၀အေမြအႏွစ္မ်ားႏွင့္ သိပ္သည္းမ်ားျပားသည့္ သစ္ေတာ  အရင္းအျမစ္မ်ား၏ အလားအလာကုိခ်ည့္နဲ႔ေစျပီး၊ ေက်းလက္ ႏွင့္ ကုန္းျမင့္ေဒသေန ျပည္သူမ်ားအတြက္ ကာလ  ရွည္ၾကာသည့္ ႏြမ္းပါးခ်ဳိ႕တဲ့မႈကုိ ခံစားရေစသည့္အျပင္ ပြင့္လင္းျမင္သာ၍ တာ၀န္ခံမႈရွိေသာ ပုဂၢလိက ရင္းႏွီး  ျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား၊ ေရရွည္တည္တံ့ ေကာင္းမြန္ေသာ သစ္ေတာသယံဇာတဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အဟန္႔အ  တားျဖစ္ေစပါသည္။ ထို႔ျပင္ ၎သည္ တရား၀င္ မိရိုးဖလာေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္အေရးဆိုမႈမ်ားအေပၚ အသိ အမွတ္ျပဳႏိုင္ရန္ အတြက္လည္း အားနည္းခ်က္မ်ားျဖစ္ေစပါသည္။ ဤစာတမ္းအေနျဖင့္ အေသးစား လုပ္ကိုင္ ေနသူမ်ား၊ သစ္ေတာအေပၚအမွီျပဳေနသူမ်ားႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအတြက္ သစ္ေတာႏွင့္ သစ္ေတာ ဥပေဒ၊ ဆက္စပ္အစီအမံမ်ားႏွင့္ အခြင့္အလမ္းမ်ားရွိ လုပ္ပိုင္ခြင့္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားအေပၚ အေလးအနက္ ထားပါသည္။ ္ င လုပပ ္ င ို ခ ြ ္ဆ ့ င ို ရ ႈ ်ားအတြက္ ၂၀၁၇ ၿငိမး ္ ာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမမ ့ လမ္းတစ္ရပ္ ္ ခ်မ္းေရးညီလာခံမွ အခြင္အ ျဖည့္ဆည္းေပးထားပါသည္။ ၁၉၉၂ သစ္ေတာဥပေဒအေနျဖင့္ သစ္ေတာထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ေရရွည္တည္တံ့ေကာင္းမြန္ေသာ သစ္ေတာက႑ႏွင့္ လူမႈစီးပြားအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားအတြက္ ပံ့ပိုးေပးပါသည္။ ၎တြင္ သစ္ေတာစီမံခန္႔ခြဲမႈအတြက္ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလ်ာ့ခ်သည့္ နည္းလမ္း မ်ား ပါ၀င္ၿပီး သစ္ေတာစီမံခန္႔ခြဲမႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပုဂၢလိကက႑ႏွင့္ ျပည္သူမ်ား၏ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ားအတြက္ တြန္းအားေပးမႈမ်ား ပါ၀င္ပါသည္။ နည္းလမ္းအသစ္အရ ခရိုင္ (၉၆)ခုတြင္ သစ္ေတာ ေရးရာစီမံခန္႔ခြဲမႈ (၁၀)ႏွစ္ စီမံကိန္းအစီအစဥ္မ်ားေရးဆြဲျပင္ဆင္ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ အဆုိပါ အစီ အစဥ္မ်ားႏွင့္ ျဖည့္စြက္စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားတြင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာသစ္ေတာေျမဧရိယာမ်ားႏွင့္ ဇုန္မ်ား အတြက္ အသံုးျပဳ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကိုလည္း ေဖာ္ ထုတ္သတ္မွတ္ထားၿပီး ၎တုိ႕တြင္ မိရိုးဖလာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္ အစဥ္အလာအရ လုပ္ကိုင္မႈ အစီ အစဥ္မ်ားအေပၚ အသိအမွတ္ျပဳမႈမ်ား ပါ၀င္ပါသည္။ မၾကာေသးမွီက ေရးဆြဲေဆာင္ရြက္သည့္ NLUP၊ ဇီ၀မ်ိဳးကြဲ စံုလင္မႈဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒႏွင့္ ဆက္စပ္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားသည္ ခိုင္မာအားေကာင္းေသာ သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲေရးစနစ္တရပ္ထူ ေထာင္ရာတြင္ ႀကီးမားသည့္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိႏိုင္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျပည့္စံုလုံေလာက္ေသာ အေကာင္အ ထည္ေဖာ္ေရးပံ့ပိုးမႈမ်ားမရွိပါက ပုိမို ေကာင္းမြန္ေသာ သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲေရး စနစ္တစ္ရပ္ထူ ေထာင္ေရး အတြက္ အဆိုပါ မူ၀ါဒမ်ားႏွင့္ ဥပေဒမ်ားမွာ ျပည့္စံုလံုေလာက္မႈရွိမည္မဟုတ္ပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာ အေျခအေနမ်ားတြင္ ေဒသခံ ျပည္သူအစုအဖြဲ႕ပိုင္ သစ္ေတာလုပ္ငန္းမ်ား (CF)သည္ မိရိုးဖလာေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္ အာမခံခ်က္မ်ား အတိုင္းအတာတစ္ခုထိ ထူေထာင္ႏိုင္ရန္ ေကာင္းမြန္ေသာေရွ႕ေျပးအစီအစဥ္တစ္ရပ္ ျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း ေရရွည္တြင္ အားနည္းခ်က္ရွိႏိုင္ၿပီး ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ သစ္ေတာေျမဧရိယာ စီမံခန္႔ခြဲ အျဖစ္သီးသန္႔သတ္မွတ္ထားသည့္ေျမျဖစ္ပါသည္။ အဆုိပါေျမအမ်ဳိးအစားမွာ သစ္ေတာေျမ၏ က်ယ္ျပန္႔ေသာ အဓိပၸါယ္သတ္မွတ္ခ်က္ အတြင္းက်ေရာက္ေနျပီး၊ အျမဲတန္းတည္တံ့သည့္သစ္ေတာနယ္ေျမအျဖစ္ ယူဆထားျခင္းခံရပါသည္။(ပုဒ္မ ၂ ၊ ၄) (၂)ကာကြယ္ေတာ - ေရရွည္တည္တံ့သည့္ သစ္ေတာထြက္ကုန္မ်ားထုတ္လုပ္မႈအတြက္ အသုံးခ်လွ်က္ရွိပါေသာ္လည္း၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္မႈအတြက္ အဓိကရည္ရြယ္သတ္မွတ္ထားသည့္ ေျမ ျဖစ္ပါသည္။ အဆုိပါေျမအမ်ဳိးအစားမွာ သစ္ေတာေျမ၏ က်ယ္ျပန္႔ေသာ အဓိပၸါယ္သတ္မွတ္ခ်က္အတြင္း က်ေရာက္ေနျပီး၊ အျမဲတန္းတည္တံ့သည့္ သစ္ေတာနယ္ေျမ၏ အစိတ္အပုိင္းအျဖစ္ ယူဆထားျခင္းခံ ရပါသည္။(ပုဒ္မ ၂ ၊ ၅) (၃) သစ္ေတာေျမ - သီးသန္႔သစ္ေတာၾကဳိး၀ုိင္း ႏွင့္ ကာကြယ္ေတာတုိ႔ ပါ၀င္သည္ ့ေျမျဖစ္ပါသည္။ အဆုိပါေျမ အမ်ဳိးအစားကုိ ေယဘူယ်အားျဖင့္ အျမဲတန္းတည္တံ့သည့္ သစ္ေတာနယ္ေျမအျဖစ္ ရည္ညႊန္းပါသည္။ (၄) အစုိးရက ခ်ထားပုိင္ခြင့္ရွိ သည့္ေျမ - သစ္ေတာေျမ မွအပျဖစ္သည့္၊ တည္ဆဲဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရ အစုိးရဌာန၊ အဖြဲ႔အစည္း သုိ႔မဟုတ္ ပုဂၢဳိလ္တစ္ဦးဦး၏ စုိက္ပ်ဳိးလုပ္ကုိင္ခြင့္၊ လက္၀ယ္ထားခြင့္၊ အသုံးျပဳခြင့္၊ အက်ဳိးခံစားခြင့္၊ ဆက္ခံခြင့္ သုိ႔မဟုတ္ လႊဲေျပာင္းလုပ္ကုိင္ခြင့္ရွိေသာေျမမွအပ အျခားေျမမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ ဤေျမအမ်ဳိးအစားကုိ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ ႏွင့္ ေျမရုိင္းအျဖစ္ ေယဘူယ် ရည္ညႊန္းပါသည္။ (ပုဒ္မ-၂) ကုိးကားခ်က္။ သစ္ေတာဥပေဒ (၁၉၉၂) ႏွင့္ USAID ၏ (ဇြန္၊ ၂၀၁၇)ထုတ္ လုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား၊ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာသုံးသပ္ခ်က္ႏွင့္ ရည္ညႊန္းခ်က္မ်ားလမ္းညႊန္။ 15 မႈမ်ားအတြက္ ျပည့္စံုက်ယ္ျပန္႔ေသာ အစီအမံမ်ားႏွင့္ မိရိုးဖလာလုပ္ပိုင္ခြင့္စနစ္မ်ားအား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႕ အသိအမွတ္ျပဳေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားရွိေနပါသည္။ သစ္ေတာစီမံခန္႔ခြဲမႈ အေနျဖင့္ ႀကီးမားသည့္ သစ္ေတာဧရိယာမ်ားအား ရာဘာႏွင့္ ဆီအုန္းစိုက္ခင္းမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားႏွင့္ ဒီေရေတာ မ်ားအား ေရထြက္ပစၥည္း ေမြးျမဴေရးကန္မ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္း က်င္ထိန္းသိမ္းမႈရွဳေထာင့္အရ ပိုမိုေကာင္းမြန္စြာ တိုးတက္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနပါသည္။ ပထမအဆင့္အေနျဖင့္ သစ္ေတာမူ၀ါဒ၊ သစ္ေတာဥပေဒႏွင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး စည္းမ်ဥ္း/ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားအား NLUPႏွင့္အညီ မြမ္းမံ ျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ္ ခၚမႈမ်ားႏွင့္ အခြင့အ စိနေ ္ လမ္းမ်ား သစ္ေတာေျမမ်ားကုိ အစုိးရ၏ေျမယာခ်ထားမႈမ်ား (သုိ႔) ေျမယာအသံုးျပဳမႈ ခြင့ျ္ ပဳခ်က္မ်ားက စီးပြားေရး ႈ ရးရာတန္ျပန္အက်ဳိးသက္ေရာက္မဳွ လုေ ႏွင့္ လူမေ ံ လာက္စြာမရရွျိ ခင္းႏွင့္ ယင္းသုိ႔ခ်ထားမႈအေပၚ ႀကီးထြားလာ ႈ ေရးကိစၥမ်ားရွေ ေနသည့္ ပူပန္မအ ိ နပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ စီးပြားေရးအရ အေရးပါသည့္ သစ္ေတာမ်ားအား သစ္ေတာဦးစီးဌာန၏ ျမန္မာ့သစ္လုပ္ငန္း (MTE)မွ ျမန္မာ့ေရြးခ်ယ္ခုတ္လဲစနစ္ (MSS) ျဖင့္ စီမံခန္႔ခြဲလ်က္ ရွိပါသည္။ သုိ႔ရာတြင္ အလြန္အကၽြံသစ္ထုတ္လုပ္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ MSS အရ ေဆာင္ရြက္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစပါသည္။ အစုိးရအေနျဖင့္ "သစ္ေတာဥပေဒေလးစားလုိက္နာေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ကုန္သြယ္ မႈအစီအစဥ္ (FLEGT)" ႏွင့္ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားအားအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ရန္ ဥေရာပသမဂၢႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္လ်က္ရွိပါသည္။ FLEGT အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ေရရွည္တည္တံ့ေသာလုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္ တရား၀င္ျဖစ္မႈ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏွင့္ ေရရွည္တည္တံ့ေကာင္းမြန္မႈမ်ားရွိေသာ သစ္လုပ္ငန္းအရင္းအျမစ္တစ္ရပ္ ထူေထာင္ေဆာင္ရြက္သင့္ၿပီး သစ္ေတာေျမအျဖစ္မွ ရာဘာ၊ ေကာ္ဖီ၊ ကုိကုိး ႏွင့္ အျခားသီးႏွံမ်ားထုတ္လုပ္ေသာ စုိက္ပ်ဳိးေျမအျဖစ္သုိ႔ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအား ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အေထာက္အကူ ျပဳႏုိင္ပါမည္။ အျပဳ  သေဘာအားျဖင့္ လက္ရွိႏွင့္ အနာဂါတ္မ်ဳိးဆက္မ်ားအတြက္ သစ္ေတာသယံဇာတမ်ားမွ ျဒပ္ရွိျဒပ္မဲ့ အက်ဳိး  ရလဒ္မ်ား ျဖည့္ဆည္းႏုိင္မႈရွိေၾကာင္း၊ ေသခ်ာေစရန္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ သစ္ေတာေရးရာ  အထူး  စီမံကိန္း  အစီ  အစဥ္ (NFMP)ႏွင့္ ခရိုင္အဆင့္ သစ္ေတာေရးရာစီမံခန္႔ခြဲမႈ အစီအစဥ္မ်ားျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္လ်က္ရွိ  ပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈနည္းဥပေဒ (MIR) ၏ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းႏွင့္ အသိေပးထုတ္ျပန္မႈ  ဆုိင္ရာ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအရ ေျမအသံုးျပဳမႈခြင့္ျပဳခ်က္မ်ား ျပ႒ာန္း သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း ဥပေဒႏွင့္အညီ ေလးစားလုိက္နာမႈရွိေစရန္ ျဖစ္စဥ္မ်ားအေပၚ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရာ ေလ့လာ သံုးသပ္မႈအတြက္ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္ လုိအပ္ေနပါသည္။ သစ္ေတာသယံဇာတ ဧရိယာမ်ားတြင္ ေျမအသံုးျပဳမႈ ခြင့္ျပဳခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ေပး  သည့္မူ၀ါဒမွာလည္း၊ အဆုိပါ အစီအမံမ်ားအတြက္ အေရးႀကီးသည့္အခ်က္တစ္ခ်က္ ျဖစ္သည့္ ပုိင္ဆုိင္လုပ္ကုိင္ခြင့္  ဆုိင္ရာ လုံျခဳံခုိင္မာမႈနည္းပါးသည္ဆုိသည့္ ယူဆခ်က္မ်ားေၾကာင့္ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္မႈမွာ အကန္႔အသတ္ရွိေနပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ကာလတုိ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္သည့္ကိစၥရပ္မ်ားမွ လြဲ၍ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားသည္ သစ္ေတာေျမ က႑တြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ နည္းပါးပါသည္။ ္ သံုးျပဳမႈႏွင့စ သစ္ေတာေျမမ်ားကုိ ကာလရွညအ ္ စာင့္ေရွာက္မႈ မရွပ ္ ပ္လ်ဥ္း၍ အသိအမွတျ္ ပဳ၊ ကာကြယေ ိ ါ။ ေဒသ ခံျပည္သူမ်ား၏ အစဥ္အဆက္သစ္ေတာေျမအသံုးျပဳမႈမ်ားအတြက္ လုပ္ပုိင္ခြင့္ လုံျခဳံခုိင္မာမႈရွိေစသည့္ တရား၀င္ စနစ္တစ္ရပ္မရွိပါ။ သို႔ေသာ္ သဘာ၀သစ္ေတာဧရိယာမ်ားတြင္ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြဲ႔ပုိင္ စီးပြားျဖစ္သစ္ေတာ လုပ္ငန္းမ်ား၊ အေသးစား/ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ စီးပြားျဖစ္စုိက္ခင္းမ်ား၊ ေက်းရြာထင္းစုိက္ခင္းမ်ား၊ သစ္ေတာေျမ 16 အမ်ဳိးအစား ျပန္လည္ခြဲျခားသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ လယ္ယာေျမဥပေဒအရ လုပ္ပုိင္ခြင့္ မွတ္ပံုတင္ျခင္းစသည့္ ေျမ အရင္းအျမစ္လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား အသိအမွတ္ျပဳ/ခြင့္ျပဳျခင္းအတြက္ လက္ရွိသစ္ေတာဥပေဒတြင္ကြဲျပားသည့္နည္း လမ္းမ်ား ရွိေနပါသည္။ လတ္တေလာတြင္ ေတာင္ယာႏွင့္ စားက်က္ေျမ အမ်ားစုမွာ ေျမပံုေရးဆြဲထားမႈ (သုိ႔) မွတ္ပံုတင္ထားျခင္းမ်ဳိးမရွိပါ။ ကုန္းျမင့္ေဒသအမ်ားစုတြင္ အစုိးရႏွင့္ လက္နက္ကုိင္တုိင္းရင္းသား အစုအဖြဲ႔မ်ား အၾကား ျပည္တြင္းပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေျမအမ်ဳိးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္မႈမ်ားမွာ ပုိမုိ၍ရႈပ္ေထြးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစပါ သည္။ အမ်ဳိးသားေျမအသုံးခ်မႈမူ၀ါဒ ႏွင့္ လယ္ယာေျမဥပေဒ (၂၀၁၂) (ေျမလြတ္၊ေျမလပ္ႏွင့္ေျမရုိင္းမ်ား စီမံခန္႔ခြဲ မႈ ဥေပဒ (၂၀၁၂)တစ္စိတ္တစ္ေဒသ)ပါ ျပ႒ာန္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအရ၊ အရည္အေသြးေလ်ာ့ပါးသည့္ သစ္ေတာ ေျမမ်ားတြင္ သစ္ေတာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအား အသိအမွတ္ျပဳ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ နည္းလမ္းခြင့္ျပဳခ်က္မ်ားပါရွိပါသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာ အရည္အေသြးေလ်ာ့ပါးသည့္ သစ္ေတာေျမမ်ားကုိ ပုဂၢလိက က႑ (သုိ႔) ေဒသအစုအဖြဲ႔ပုိင္သစ္ေတာအစီအမံစုိက္ခင္းမ်ားအျဖစ္ ထားရွိသင့္ပါသည္။ ၄င္းတုိ႔၏ အေကာင္အ ထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားအေပၚ ႏုိင္ငံေရးအရပံံ့ပုိးမႈသာမက အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ၏ တက္ၾကြသည့္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား လုိအပ္ပါသည္။ ္ ိင သစ္ေတာေျမ လုပပ ္ င ု ခ ြ ့ႏ ္ ွင့္ သစ္ေတာစီမအ ံ ပ ု ခ ႈ ိင ္ ်ဳပ္မဆ ္ ာ ဓမၼဓ႒ ု ရ ိ ာန္က်သည့္ အကဲျဖတ္ စစ္ေဆးမႈမ်ား အတြက္ ္ ည့္ အခ်က္အလက္မ်ား မရွျိ ခင္းေၾကာင့္ အဟန္႔အတားမ်ား ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ အရည္အေသြးေကာင္းမြနသ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တေျပးညီ ျပီးျပည့္စံုသည့္ ေျမပုံ/ေျမစာရင္းမ်ား မရွိေသးပါ။ အစုိးရ (DALMS/MOALI) မွ ထိန္းသိမ္း ေဆာင္ရြက္သည့္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပုံတင္မွတ္တမ္းမ်ား၊ အခြန္စည္းၾကပ္မွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္ ကြက္စိတ္ေျမပုံမ်ား မွာ လက္ရွိအေနအထားအတုိင္း မြမ္းမံျပင္ဆင္ထားျခင္းမ်ဳိးမရွိသလုိ၊ သစ္ေတာေျမလုပ္ကြက္မ်ားအတြက္ ေျမပုံ/ မွတ္တမ္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ထားမႈမရွိပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ရရွိသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားမွာ မၾကာခဏဆုိသလုိ ေျမျပင္အေျခအေနႏွင့္မကုိက္ညီျခင္း၊ ၾကဳံရာက်ဘမ္းေဆာင္ရြက္ေနရျခင္းႏွင့္ ကြဲလြဲမႈမ်ားရွိျခင္းစသည့္ အေျခအ ႈ ်ား ေနမ်ားကုိ ၾကဳံေတြ႔ေနရပါသည္။ သစ္ေတာေျမအသံုးျပဳမႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အဓိကအခ်က္အလက္ ကြဲလြဲမမ သည္ (သစ္အပါအ၀င္ ကုန္သြယ္မႈအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ) က်ယ္ျပန္႔သည့္ ဆန္းစစ္ေလ့လာမႈလုပ္ငန္းမ်ား အား အခက္ေတြ႔ေစပါသည္။ အဆုိပါကြဲလြဲခ်က္မ်ားကား၊ သစ္ေတာမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ ႏုိင္ငံပုိင္ေျမငွားရမ္းမႈ မ်ားအတြက္ နစ္နာမႈမ်ားႏွင့္ ကန္႔ကြက္မႈမ်ားအတြက္ အစုိးရ၏ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္မႈအေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရွိေစပါသည္။ သစ္ေတာေျမႏွင့္ သစ္ေတာမဟုတ္ေသာေျမမ်ားကုိ တရား၀င္ပုိင္းျခားေဆာင္ရြက္ရန္ က်န္ရွိေန သည့္ မ်ားျပားသည့္အလုပ္ေၾကြးက်န္မ်ားေၾကာင့္ သက္ဆုိင္ေသာအခ်က္အလက္မ်ားကုိ မွတ္တမ္းတင္ထိန္း သိမ္းျခင္းလုပ္ငန္းရပ္မ်ားအတြက္ စိန္ေခၚမႈမ်ား ပုိမုိမ်ားျပားေစပါသည္။ လတ္တေလာကာလအတြင္း အစုိးရမွ အေလးထားေဆာင္ရြက္ေနသည့္ one map စီမံကိန္း (ႏွင့္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ တည္ေနရာပါ အခ်က္အလက္ဆုိင္ ရာ အေျခခံအေဆာက္အအံုစီမံကိန္း NSDI) အေနျဖင့္၊ တေျပးညီ စံသတ္မွတ္ခ်က္ရွိသည့္ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ ဘုံလမ္းေၾကာင္းတစ္ရပ္ ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးဆုံမွတ္မ်ားမွတဆင့္ စုစည္းရန္ အားထုတ္မႈမ်ားက တြန္းအားတစ္ရပ္ ျဖစ္ေစပါသည္။ ု မ ဗဟုိခ်ဳပ္ကိင ္ ေ ႈ ျဖေလ်ာ့သည့္ သစ္ေတာအုပခ ္ ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမခ ဲ ရး အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြကမ ံ န္႔ခြေ ္ ္ ႈ အပုိငး ္ ည္း ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား ရွေ တြငလ ိ နဆဲျဖစ္ပါသည္။ ဗဟုိထိန္းခ်ဳပ္မႈရွိသည္ဟုယူဆႏုိင္သည့္ သစ္ေတာအုပ္ခ်ဳပ္ ေရးႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲေရးစနစ္သည္ အပုိင္းပုိင္းကြဲျပား၍ ျမင္သာမႈမရွိသည့္ ဆံုးျဖတ္ေဆာင္ရြက္မႈလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၊ အားနည္းသည့္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈစသည့္ လကၡဏာရပ္မ်ားရွိေနပါသည္။ ျပည္နယ္/တုိင္းေဒသႀကီးအဆင့္မ်ားသုိ႔ ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈ ေျဖေလ်ာ့ျခင္းအေနျဖင့္လည္း အကန္႔အသတ္ရွိေနၿပီး၊ သစ္ေတာေျမ စီမံခန္႔ခြဲမႈလုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ သက္ဆုိင္ရာနယ္ေျမကာကြယ္ေရးအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ား အေန ျဖင့္လည္း သစ္ေတာေရးရာကိစၥရပ္မ်ားေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ဗဟုိအစုိးရအာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္ အျပန္အလွန္ 17 ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္မႈမရွိပါ။ ေအာင္ျမင္ေသာ သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲေရးစနစ္တစ္ရပ္တြင္ ဗဟုိ အဆင့္၊ ျပည္နယ္/တုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ အျခားေဒသဆုိင္ရာအစုိးရအဖြဲ႔ႏွင့္ အစုအဖြဲ႔မ်ား၏ အခန္းက႑မ်ား၊ လုပ္ပုိင္ ခြင့္ႏွင့္ တာ၀န္မ်ား  ႏွင့္ ေအာက္ေျခမွ အထက္အဆင့္မ်ားသုိ႔ တင္ျပေဆာင္ရြက္သည့္ bottom up လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားပိုမိုက်င့္သံုးျခင္း၊ ေဒသအဆင့္တြင္ သက္ဆုိင္သူမ်ားအားလံုးပါ၀င္သည့္အလႊာစံု Stakeholder လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ပိုမိုအသံုးျပဳျခင္းမ်ားအား ရွင္းလင္းတိက်စြာ သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္းထားရွိရန္ လုိအပ္ပါသည္။  ထို႔ျပင္ ၎အေနျဖင့္ ေရွ႕ေျပးအစီအမံမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား အရပိုမုိ ကိုက္ညီစြာ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရန္လိုအပ္သည္။ ိ ားသည့္ ရရွထ အေထာက္အထားမ်ားအရ သစ္ေတာေျမႏွင့္ ို ရ အရင္းအျမစ္ဆင ္ ာ ပဋိပကၡမ်ားသည္ ္ အ ျမန္မာႏုိငင ္ ံ တြငး ျပည္သမ ူ ်ားအၾကား ိ က ေက်နပ္အားရျခင္းမရွမ ႈ ို ျဖစ္ေစသည့္အေၾကာင္းရင္းတစ္ရပ္ ့ ပ္လ်ဥ္း၍ေျဖရွငး ျဖစ္လာေနၿပီး ယင္းႏွင္စ ္ ိုငမ ္ ေဆာင္ရြကႏ ္ သာလုပင ္ ည့္ ေကာင္းမြနေ ိ သးပါ။ ္ န္းစဥ္မ်ားလည္း မရွေ အနာဂါတ္ပဋိပကၡအေျခအေနမ်ားကို ေလ်ာ့ပါးသက္သာႏုိင္မည့္ ေရရွည္မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ေဖာ္ထုတ္ခ်မွတ္ႏိုင္ရန္ အခက္အခဲရိွသလို အေျခအေနပိုမိုဆိုးသြားေစႏိုင္သည့္အလားအလာရွိေနေသာ လက္ရွိလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရန္မွာ ပိုမို၍ခက္ခဲပါသည္။ ယင္းအေျခအေနမ်ိဳးတြင္ အစိုးရအေနျဖင့္ မည္သူ တုိ႔အတြက္ အသံုးျပဳလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားျဖည့္ဆည္းမည္ဆိုသည္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ရွင္းလင္းတိက်သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း အဆိုပါဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားသည္ မွ်တ၍ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈွရွိေသာ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္အေပၚအေျခခံမႈရွိရပါမည္။ ေျမယာအျငင္းပြားမႈမ်ားသည္ အလြန္ရွဳပ္ေထြးနက္နဲသည့္ အေျခ အေနမ်ိဳးရွိႏိုင္ေသာ္လည္း လိုအပ္ေသာေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္မႈမရွိပါက အေျခအေနမ်ား ပိုမိုဆိုးရြား သြားေစ မည္ျဖစ္သည္။ ေဒသခံျပည္သအ ူ စုအဖြ႔ပ ဲ ိင ္ န္းမ်ား၏ ေအာင္ျမင္မသ ု ္ သစ္ေတာလုပင ႈ ည္ လူမစ ႈ း ္ ာ  အက်ဳိးရလဒ္မ်ားျဖစ္ ီ ပြားဆုိငရ ထြနး ္ ေစသည့္ အေထာက္အထားမ်ားရွၿိ ပီး၊ လုပပ ္ ိင ု ခ ္ င ္ ်ားအေပၚ  အကာအကြယျ္ ပဳမႈ  အတြကလ ြ ့မ ္ ည္း လက္ေတြ႔ ေဆာင္ရြကႏ ္ ုိငမ ိ ာေစပါသည္။ မ်က္ေမွာက္ကာလ၊ ေဒသခံျပည္သူအစု  အဖြဲ႔ပုိင္သစ္ေတာလုပ္ငန္းမ်ား၏ ္ ႈ ရွလ အေတြ႔အႀကံဳက ျပသေန  သည့္  အခ်က္မွာ-အားနည္းသည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းမႈ၀န္းက်င္ႏွင့္ လက္ေတြ႔ လုပ္ငန္းခြင္အဆင့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း၊ ျပည္သူအမ်ား  ပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္ ေဆာင္ရြက္မႈ  မ်ားေၾကာင့္ သစ္ေတာ သယံဇာတမ်ားအား ျပည္သူမ်ားရရွိအသံုးျပဳမႈႏွင့္ ၄င္းတုိ႔၏ ပုိင္ဆုိင္ခြင့္အေပၚ အသိအမွတ္  ျပဳမႈမ်ား ျမွင့္တင္  ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစပါသည္။ အေတြ႔အႀကံဳ  သင္ခန္းစာ  မ်ားအရ အစုိးရ  သည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြဲ႔ပုိင္ သစ္ေတာလုပ္ငန္း ဆုိင္ရာညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကုိ ျပန္လည္မြမ္း  မံျပင္ဆင္ခဲ့ၿပီး၊ သစ္ေတာေျမမ်ားအား တပုိင္တႏုိင္ ေဆာင္ရြက္မႈ  အဆင့္မွ ေရရွည္တည္တံ့ေကာင္းမြန္ေသာ စီးပြားျဖစ္ထုတ္လုပ္မႈႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ အျခားအက်ိဳး စီးပြားမ်ား (ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ သဘာ၀ ပတ္၀န္း က်င္ဆိုင္ရာ ဆက္စပ္မႈမ်ားအပါအ၀င္) အၾကား ညီညြတ္မွ်တ မႈရွိေစသည့္ အေျခအေန အျဖစ္သုိ႔ေျပာင္းလဲႏိုင္ရန္ အေလးထားေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါ သည္။ယင္းသုိ႔ ေဆာင္ရြက္ျခင္း  ျဖင့္ (၁) ႏြမ္းပါးမႈ ေလ်ာ့ပါးေရး၊ (၂) သစ္ေတာ ထြက္ပစၥည္းမ်ား အလြန္အကၽြံအသံုးျပဳမႈ ေလ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ (၃) ေဒသခံ  ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ သစ္ေတာစီမံခန္႔ခြဲမႈ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပုိမုိတက္ၾကြစြာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည့္  အခြင့္  အာဏာမ်ား ရရွိေရးစသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္ ျဖစ္ပါသည္။ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္မႈအေနျဖင့္ အေျခအေနအလုိက္ အေသးစိတ္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားပါ၀င္ေသာ စီမံခန္႔ခြဲေရး  အစီအစဥ္မ်ား လုိအပ္ပါသည္။ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြဲ႔ 18 ပုိင္သစ္ေတာေရးရာ စီးပြားျဖစ္လုပ္ကုိင္မႈမ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူႏွင့္ ပုဂၢလိက က႑ မိတ္ဖက္မ်ားအၾကား ပူး ေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈအေပၚတြင္ မူတည္ပါသည္။   ံ ်က္မ်ား  အၾကံျပဳေထာက္ခခ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံေရး-လူမႈေရး-စီးပြားေရးရာ အဆင့္ဆင့္အသြင္ကူးေျပာင္းမႈမ်ား ေဖာ္ေဆာင္လ်က္ရွိၿပီး၊ အဆိုပါလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွ ႏုိင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ မ်ားစြာေသာ အခြင့္ အလမ္းမ်ားျဖစ္ထြန္းလ်က္ ရွိေန ပါသည္။ သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ယံုၾကည္အားထားႏိုင္ေသာ ေျမယာအသံုးျပဳမႈအစီအစဥ္မ်ားအတြက္ လုံျခံဳ၊ အာမခံခ်က္ရွိေသာ အစီအမံမ်ား ထူေထာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ၎တို႔၏ေရရွည္တည္တံ့ ေကာင္း မြန္ေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈအတြက္ အေျခခံက်သည့္ အခန္း က႑မွ ပါ၀င္ပါသည္။ ယင္းအေနျဖင့္ ေျမယာအသံုးျပဳမႈ စီမံကိန္းေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ အာမခံခ်က္ရွိေသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ခြဲေ၀သတ္မွတ္ျခင္းမ်ားအတြက္ ႏုိင္ငံေရးရာ ကတိ က၀တ္ျပဳ ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား၏ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား လိုအပ္ပါသည္။ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရး က႑ ပိုမိုတိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစေရးအတြက္ အစိုးရ၏အေလးထားေဆာင္ရြက္မႈရွိသည့္အေျခအေနတြင္ အလုိက္သင့္ေျပာင္းလဲ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသာနည္းလမ္းႏွင့္ လက္ရွိဥပေဒေရးရာ သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား အေနျဖင့္ လက္ရွိ မူ၀ါဒႏွင့္ ဥပေဒေရးရာနည္းလမ္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ တရား၀င္ ္ ံုး အသံုး ေျမယာ လုပ္ပိုင္ခြင့္အသိအမွတ္ျပဳမႈမ်ားမွ ထြက္ေပၚလာသည့္ အခြင့္အလမ္းမ်ားအား အေကာင္းမြနဆ ခ်ႏိုင္ေစရန္ အေထာက္အကူျပဳႏိုင္ပါသည္။ ံ ခ်မႈမ၀ အမ်ဳိးသားေျမအသုး ္ န္ လုပင ူ ါဒ ႏွင့္ သစ္ေတာဥပေဒမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြကရ ္ န္းအစီအစဥ္ ္ ်က္မ်ားစီစဥ္ေရးဆြဲျခင္း။ မ်ားႏွင့္ လမ္းညႊနခ အမ်ဳိးသားေျမအသုံးခ်မႈမူ၀ါဒတြင္ ပြင့္လင္းျမင္သာ၍ ေရရွည္တည္တံ့ ေကာင္းမြန္ေသာ သစ္ေတာ  လုပ္ပိုင္ခြင့္  ဆိုင္ရာအစီအမံမ်ားႏွင့္အတူ ေျမအသံုးျပဳမႈအစီအစဥ္မ်ား၊ အမ်ိဳးသားအ ဆင့္ လုပ္ငန္းစြမ္းရည္ျမွင့္တင္မႈမ်ားအား အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရန္ မူ၀ါဒလမ္းစဥ္တစ္ခု ျဖည့္ဆည္း ေပးထားပါသည္။ မိရိုးဖလာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ မ်ားတြင္ မိသားစုတပိုင္တႏိုင္ သစ္လုပ္ကြက္မ်ား၏ (family woodlots)၊ ေဒသခံ ျပည္သူအစုအဖြဲ႕ စီမံခန္႔ခြဲသည့္ ေရေ၀ကုန္းတမ္းသစ္ေတာမ်ား (watershed forest) ႏွင့္ ေဒသခံ ျပည္သူအစုအဖြဲ႕မွ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္သည့္ ဧရိယာမ်ား စသည္တို႔အတြက္ သစ္ေတာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ပါ၀င္ပါသည္။ အဆိုပါ သစ္ေတာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအား NLUP သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ေျမယာ အသံုးျပဳ မႈစီမံကိန္းေရးဆြဲျခင္း၊ နယ္နိမိတ္ပိုင္း ျခားသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ သစ္ေတာအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ အသိ အမွတျ္ ပဳေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ မိရိုးဖလာ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကို သစ္ေတာ ဥပေဒႏွင့္ အျခား သစ္ေတာ က႑ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ားတြင္ ျဖည့္ဆည္း ေပါင္းစပ္ရပါ မည္။သစ္ေတာဥပေဒတြင္ သစ္ေတာေျမအတြင္း တာ၀န္ခံမႈ  ရွိေသာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ား (စီးပြားျဖစ္လုပ္ ခြင့္)၊ ေျမအရင္းအျမစ္လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအေပၚ တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳမႈႏွင့္ သစ္ေတာက႑ရွိ ေဒသအဆင့္မ်ားသုိ႔ တာ၀န္/လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္းစသည္တို႔အား ပံ့ပိုးေပးႏိုင္ရန္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း  မ်ား ထိေရာက္၊ ျမန္ဆန္၊ ေခ်ာေမြ႕ေစေရးအတြက္ လံုေလာက္  ေသာ အလိုက္သင့္ေျပာင္းလဲေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈကုိ ျဖည့္ဆည္းေပးပါသည္။ ေျမအသုံးခ်မႈမူ၀ါဒႏွင့္ သစ္ေတာ  ဥပေဒမ်ားအေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးအတြက္ လုပ္ငန္း 19 အစီအစဥ္ႏွင့္ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားေရးဆြဲျပင္ဆင္ေရး လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားအား လံုေလာက္သည့္ နည္းပညာႏွင့္ ဘ႑ာေရးရာအရင္းအျမစ္မ်ား အသံုး ျပဳ၍ အရွိန္ျမွင့္ ေဆာင္ရြက္ေစသင့္ပါသည္။  ို ဖလာလုပပ မိရး ို ခ ္ င ့ ွင႔္ ္ ြင္ႏ အသံုးျပဳမႈမ်ား၊ လက္ရေ ွိ ျမယာလုပပ ္ င ္ ြင္သ ို ခ ီ ်က္မ်ားအား ့ ေဘာတူညခ အသိအမွတျ္ ပဳ ွ ခ ျခင္းႏွင့္ ဥပေဒသတ္မတ ္ ်က္မ်ားျဖင့္ တရား၀င္ျဖစ္ေစရန္ တျဖည္းျဖည္းေဆာင္ရြကျ္ ခင္း။ အစဥ္အဆက္ေျမအ သံုးျပဳသူမ်ား(ႏွင့္ မိရိုးဖလာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိသူမ်ား)သည္ ေျမယာအခြင့္အေရးမ်ားအေပၚ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ရန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ မိရိုးဖလာလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားကို ထုတ္ျပန္ႏိုင္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားမ်ားမွ က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္ေနသည့္ မိရိုးဖလာလုပ္ပိုင္ခြင့္စနစ္မ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ သီးႏွံသစ္ေတာေရာေႏွာ စိုက္ပ်ိဳး ေရးႏွင့္ သစ္ေတာမ်ားအား ေက်းရြာေျမအတြင္း ေပါင္းစပ္စနစ္တစ္ရပ္အျဖစ္ စီမံေဆာင္ရြက္ေနၾကပါသည္။ မိရိုးဖလာလုပ္ပိုင္ခြင့္စနစ္မ်ား ဆက္လက္ က်င့္သံုးလ်က္ရွိၿပီး ၎တို႔အား စီမံခန္႔ခြဲရန္ႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲေရးစည္းမ်ဥ္း ေလးစားလို္က္နာေစရန္ေဆာင္ရြက္မည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ခိုင္မာအား ေကာင္းသည့္အေျခအေနမ်ားတြင္ မိရိုး ဖလာေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္အသိ အမွတ္ျပဳမႈမ်ားႏွင့္ သစ္ေတာမ်ားအား ေပါင္းစပ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါသည္။ အျခားေနရာမ်ားတြင္ ေဒသခံအစုအဖြဲ႕ပိုင္သစ္ေတာလုပ္ပိုင္ခြင့္ႏွင့္ မိရိုးဖလာ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအား ေဒသခံ အစုအဖြဲ႕ပိုင္ သစ္ေတာလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားအရ အသိအမွတ္ျပဳသတ္မွတ္ႏိုင္ပါ သည္။ အမ်ိဳးသားဇီ၀မ်ိဳးကြဲစံုလင္မႈဆိုင္ရာ မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ားရွိ ဦးတည္ခ်က္ (၁၁) ႏွင့္ (၅)တို႔တြင္ စီစဥ္ေရးဆြဲထားသည့္အတိုင္း ေဒသခံျပည္သူမ်ားမွ စီမံခန္႔ခြဲေနသည့္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ ေရွာက္မႈဧရိယာမ်ားအား အသိအမွတ္ျပဳႏိုင္ရန္ သဘာ၀ေတာရိုင္းတိရစၦာန္ႏွင့္ အပင္မ်ားအား ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ထိန္းသိမ္း ေရးဧရိယာမ်ားဆိုင္ရာ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ားအား အလြယ္တကူျဖည့္စြက္ ျပင္ဆင္ႏုိင္ပါသည္။ စားက်က္ေျမ ဆိုင္ရာလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားႏွင့္ သစ္မဟုတ္ေသာ အျခားသစ္ေတာထြက္ ပစၥည္းမ်ား တပိုင္တႏိုင္ ေကာက္ယူစုေဆာင္း မႈလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ထိန္းသိမ္းေရးဧရိယာမ်ားရွိ ၾကားခံ (buffel)ဇံုမ်ားႏွင့္ အၿမဲတမ္း သစ္ေတာနယ္ေျမမ်ား အတြင္း ဇံုမ်ားပိုင္းျခားသတ္မွတ္ျခင္းျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳႏိုင္ပါသည္။ ေက်းရြာထင္းစိုက္ပ်ိဳးေရးႏွင့္ သစ္ေတာ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ကြက္မ်ားသည္လည္း အသံုးျပဳ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ခ်မွတ္ေပးႏိုင္သည့္ အျခားလုပ္ငန္းစဥ္ (၂)ရပ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါသည္။ NLUP အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး လုပ္ငန္း တစိတ္တေဒသအရ ၎တြင္ ္ စာင့္ေရွာက္ျခင္း ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ မူ၀ါဒ၊ တရား၀င္စည္းမ်ဥ္း မိရိုးဖလာလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအသိအမွတ္ျပဳ ကာကြယေ စည္းကမ္းႏွင့္ လမ္းညႊန္ခ်က္ ေရးဆြဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ပါ၀င္သင့္ပါသည္။ ု မ ခိင ္ သာ သစ္ေတာေျမဆိင ္ ာအားထားႏိုငေ ္ ာအခ်က္အလက္မ်ားစုစည္းျပဳစုျခင္းႏွင့္ အမ်ားျပည္သသ ု ရ ိ ွိ အသံုး ူ ရ ္ စရန္အတြက္ ျပဳႏိုငေ အမ်ိဳးသားေျမယာသတင္းအခ်က္အလက္စနစ္ႏွင့္ geoportal တိ႔ျု ဖင့္ ္ က္ျခင္း။ ခ်ိတဆ ေျမလုပ္ပုိင္ခြင့္ခ်ထားမႈမ်ား၊၊ ငွားရမ္းမႈမ်ား (ႏွွင့္ ဆက္စပ္ေျမအသံုးျပဳမႈခြင့္ျပဳခ်က္မ်ား) တုိ႔ႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို စနစ္တက်ႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိစြာစုစည္းေကာက္ယူျခင္း ႏွင့္ ျပန္လွန္သံုးသပ္ ျခင္းမ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ လက္ရွိေဆာင္ရြက္ေနသည့္ သစ္ေတာေျမ သတင္းအခ်က္အလက္ဆို္င္ရာ ေဒတာေဘ့စ္ ထူေထာင္သည့္ စမ္းသပ္လုပ္ငန္းအစီအစဥ္သည္ အနာဂါတ္လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ေရွသုိ႔ေျခလွမ္း တစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ ရွင္းလင္းတိက်၍ အတည္ျပဳသတ္မွတ္ထားသည့္ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား၊ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ ေခတ္မီနည္းပညာမ်ားလိုအပ္လ်က္ရွိပါသည္။ ေနာက္ဆုံးအေနျဖင့္ သစ္ေတာေျမဆိုင္ရာအခ်က္အလက္မ်ားကို 20 ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း တေျပးညီ စံသတ္မွတ္မႈပံုစံျဖင့္ စုစည္းထားသည့္ ေျမယာမွတ္ပံုတင္စနစ္ ႏွင့္ ကြက္စိတ္ေျမပုံ စနစ္တြင္ ေပါင္းစပ္ပါ၀င္သင့္ပါသည္။ ႏုိင္ငံအဆင့္ ကိုက္ညီမွန္ကန္မႈရွိ၍ ျပည့္စံုေသာ တည္ေနရာပါသည့္ ပထ၀ီ ဆုိင္ရာသတင္းအခ်က္အလက္(Geospatial data)မ်ားႏွင့္ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားအသံုးျပဳရရွိႏိုင္ျခင္းျဖင့္ ေျမ ယာစီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈက႑အတြက္သာမက သစ္ေတာသယံဇာတမ်ားအသံုးျပဳမႈႏွင့္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားအ တြက္ပါ သိသာႀကီးမားသည့္ တိုးတက္ေကာင္းမြန္မႈမ်ား ရရွိႏိုင္ပါမည္။ ု ရ ေဒသဆိင ္ ေဆာင္ရြကမ ္ ာအျငင္းပြားမႈမ်ားေျဖရွငး ္ လ ႈ ပ ု င ္ န္းစဥ္မ်ားဖြ႕ ္ ပ ံ ၿဖိဳးေရးအတြကပ ို လုပေ ံ့ း ္ ဆာင္ျခင္း။ အလြန္မ်ားျပားသည့္ ေျမယာပဋိပကၡကိစၥရပ္အမ်ားစုသည္ အစိုးရႏွင့္ သစ္ေတာေျမ၊ မိရိုးဖလာလုပ္ပိုင္ ခြင့္ဧရိယာမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ သက္ဆိုင္ရာတိုင္းေဒသႀကီး၊ ျပည္နယ္၊ ေကာ္မတီမ်ားအတြက္ အထူးအေလး ထား အာရံုစိုက္ရသည့္ကိစၥရပ္မ်ားအျဖစ္ရွိေနပါသည္။ ရွင္းလင္းတိက်မႈႏွင့္ အာမခံခ်က္မ်ားမရွိေသာ သစ္ေတာ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားသည္လည္း မၾကာခဏဆိုသလို ေျမယာအျငင္းပြားမႈျဖစ္ရပ္မ်ားကို သြယ္၀ိုက္ျဖစ္ေပၚေစသည့္ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါသည္။ အဆိုပါ ကိစၥရပ္မ်ားအေနျဖင့္ သစ္ေတာအရင္းအျမစ္မ်ား အသံုးျပဳမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ မိရိုးဖလာအေလ့အထမ်ား၊ ေဒသဆိုင္ရာအစဥ္အလာမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနျခင္း ေၾကာင့္ ၎တို႔အား လက္ရွိဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ားအေပၚတြင္သာ အေျခခံ၍ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရန္မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ အဆိုပါ စိန္ေခၚမႈမ်ား ေျဖရွင္းေက်ာ္လႊားႏိုင္ေရးႏွင့္ အနာဂါတ္ ေျမယာမွတ္ပံုတင္လုပ္ငန္းမ်ား ျပင္ဆင္ေရး အတြက္ အျငင္းပြားမႈေျဖရွင္းေရးဆိုင္ရာ အျခားနည္းလမ္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား (ADR) အသံုးျပဳ၍ သစ္ေတာေျမ၊ မိရိုး ဖလာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္လက္ရွိေကာ္မတီလုပ္ငန္းမ်ားအားခိုင္မာအားေကာင္းေစျခင္းႏွင့္/ သုိ႔ ျဖည့္စြက္မြမ္းမံျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္လုိအပ္ပါသည္။ အျခားနည္းလမ္းအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရသည္ အထူးေျမယာတရားရံုးမ်ားဖြဲ႕စည္းေဆာင္ရြက္မႈကို ျမွင့္တင္ႏိုင္ပါသည္။ ၎လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရးအတြက္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမဟုတ္ေသာ ေဆာင္ရြက္သူမ်ားအား ၾကားခံညွိႏိႈင္းေျဖရွင္းသူမ်ားအျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ ရပ္ရြာအႀကီးအကဲေခါင္းေဆာင္မ်ားအားလည္းေကာင္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေစသင့္ပါသည္။ ဥပေဒ အသစ္ႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ျပ႒ာန္းခ်က္မူၾကမ္းတြင္ ေျမယာပဋိပကၡမ်ားအား ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ ေဒသအေျချပဳအျငင္း ပြားမႈေျဖရွင္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ပံ့ပိုးမႈမ်ား ပါ၀င္သင့္ပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ သစ္ေတာေျမႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ အျငင္းပြားမႈမ်ား ေျဖရွင္းရာတြင္ လူမႈေရးရာတရားမွ်တမႈအေပၚ အေလးထားေဆာင္ရြက္ရန္ လည္း အေရးႀကီးပါသည္။ အဆိုပါ အျခားနည္းလမ္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအား သက္ဆိုင္ရာဥပေဒအေပၚ အေျခခံ၍ (ဥပမာ-အျခားအေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံအခ်ိဳ႕တြင္ အသံုးျပဳေနသည့္ ဥပေဒနည္းလမ္း၊ အသံုးျပဳႏိုင္မႈ ပံုစံအေပၚ အေျခခံ၍ ေဆာင္ရြက္ျခင္း) ထူေထာင္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ အဆုိပါ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအား တရား၀င္လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈရွိသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ ေျမယာ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္မ်ားေပၚေပါက္သည့္ ေဒသရပ္ရြာမ်ားသည္ ယာယီေျမပံုျပဳျခင္း (Provisional mapping) ႏွင့္ ေရွ႕ေျပးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားအတြက္ ဦးစားေပးဧရိယာမ်ားအျဖစ္ရွိပါသည္။ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းဆိုင္ရာ ပံုစံတူထပ္ျပဳျခင္းမ်ား ဖယ္ရွားျခင္း၊ ရွင္းလင္းတိက်၍ ဥပေဒအရ တရား၀င္ျဖစ္ေသာ အဖြဲ႕ အစည္းဆိုင္ရာ အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ တာ၀န္/လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား (အထက္မွေအာက္သုိ႔ အဆင့္ဆင့္တာ၀န္ခံမႈ၊ ကုန္က် စရိတ္နည္းပါးမႈႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အျငင္းပြားမႈမ်ားအား အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ စစ္ေဆးအကဲျဖတ္မႈစသည္တို႔သည္ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္အသစ္တစ္ရပ္၏ ထိေရာက္ေကာင္းမြန္မႈအတြက္ အဓိကက်သည့္အခ်က္မ်ားျဖစ္ပါ သည္။ ွ မ ေျမအမ်ိဳးအစားခြဲျခားသတ္မတ ႈ ွင့္ ္ ႏ ္ ်ဳပ္ေရးဧရိယာပိင အုပခ ု း ္ ျခားသတ္မတ ွ မ ႈ ်ား ္ မ ု တက္ေကာင္းမြနေ တိး ္ စျခင္း။ သစ္ေတာေျမလုပ္ကုိင္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ဆိုင္ရာ ျပသနာမ်ားသည္ ေျမအမ်ိဳးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္မႈအေပၚအေျခခံထား သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမအပိုင္းအျခားသတ္မွတ္မႈထက္ ေဒသခံရပ္ရြာနယ္နိမိတ္မ်ား (ေဒသခံရပ္ရြာလူထုမွ အ ေသးစိတ္ပိုင္းျခားသတ္မွတ္ထားျပီး ေရးဆြဲထားသည့္ေျမပံုမ်ား၊ ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာဧရိယာမ်ားစသည္) မ်ားႏွင့္ 21 ပိုမိုဆက္ႏြယ္မႈရွိပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံပိုင္ႀကိဳး၀ိုင္းဧရိယာမ်ားႏွင့္ မိရိုးဖလာလုပ္ပိုင္ခြင့္အစီအမံမ်ား လႊမ္းမိုး မ်ားျပားသည့္ေနရာမ်ား2တြင္ ျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရအေနျဖင့္လက္ရွိေျမအသံုးျပဳမႈအေပၚအေျခခံ၍ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ ေရးနယ္နိမိတ္မ်ားသတ္မွတ္ရန္ႏွင့္ လက္ရွိအသံုးျပဳမႈႏွင့္ တရား၀င္မွတ္တမ္းမ်ားအၾကားျခားနားခ်က္မ်ားကို ျပန္ လည္ကိုက္ညွိသည့္နည္းစနစ္မ်ားအေပၚအကဲျဖတ္ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ေဖၚထုတ္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ ယင္း သုိ႔ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ သစ္ေတာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈလုပ္ငန္းမ်ားကုိ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေစျပီး၊ သစ္ေတာမ်ားအေပၚ မွီခိုအား ထားေနသည့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအၾကား လုပ္ပိုင္ခြင့္လုံျခဳံခုိင္မာမႈအေပၚ သြယ္၀ုိက္၍ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစ ပါသည္။ ွိ ပ လက္ရလ ္ ုး ု ထ ံ လုပန ္ ည္းမ်ား/လမ္းညႊနခ ု ေ ္ ်က္မ်ား ပိမ ္ ြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုငရ ို ကာင္းမြနစ ္ န္ႏွင့္ ေျမယာစီမံ ႈ ို တုိးတက္ေကာင္းမြနေ ခန္႔ခြဲမက ္ စျခင္း၊ အသစ္ျပ႒ာန္းသည့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈဥပေဒႏွင့္ အျခားဆက္စပ္နည္းလမ္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ လုပ္ထံုး  လုပ္နည္းမ်ားအား ေခတ္ႏွင့္အညီ ျပန္လည္မြမ္းမံျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါ သည္။ ထုိ႔ျပင္သစ္ေတာမူ၀ါဒပါ ျပ႒ာန္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ခ်မွတ္ခြင့္ျပဳမႈမတိုင္မီ အကဲ ျဖတ္ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ွ ္ခြင့္ျပဳမႈေနာက္ပိုင္းစီမံခန္႔ခြဲမ3 သတ္မတ ႈ တုိ႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားကိုလည္း သတ္မွတ္ျပဌာန္း  သင့္ပါသည္။ ယင္းတုိ႔တြင္ မလြဲမေသြေဆာင္ရြက္ရမည့္ ေျမအမ်ဳိးအစားေျပာင္းလဲမႈလုပ္ငန္းအဆင့္မ်ားႏွင့္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည့္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားပါ၀င္ပါသည္ - (၁) လြတ္လပ္ေသာ၊တင္ၾကဳိေသာ၊ အသိေပး  ေဆာင္ရြက္မႈရွိေသာသေဘာတူညီမႈ (FPIC) ဆုိုင္ရာ အေျခခံစည္းမ်ဥ္းမ်ားအပါအ၀င္ သတင္း အခ်က္အ  လက္မ်ားအား အမ်ားျပည္သူသိရွိေစေရး၊ သင့္ေလွ်ာ္သည့္အသိေပးထုတ္ျပန္မႈမ်ားေဆာင္ရြက္ရန္ ဥပေဒႏွင့္  စည္းေႏွာင္ထားသည့္ ျပ႒ာန္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား (၂) အခ်ိန္ကာလအပိုင္းအျခားအလုိက္ သတ္မွတ္ခ်က္ မ်ားႏွင့္အညီ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈအေျခအေနမ်ားအေပၚေလ့လာသံုးသပ္၍ လုိက္နာမႈရွိေစေရးႏွင့္လိုက္နာမႈမရွိ သည့္ျဖစ္ရပ္မ်ားအေပၚ အေရးယူမႈေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည့္လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား အပ္ႏွင္းထားသည့္၊ ဗဟုိအဆင့္ လြတ္လပ္ ေသာ၊ ၀န္ႀကီးဌာနေပါင္းစုံပါ၀င္သည့္လုပ္ငန္းစဥ္ယႏၱရား စသည္တု႔ျိ ဖစ္ပါသည္။ သစ္ေတာေျမမ်ားအတြက္ ေျမ အသံုးျပဳမႈ ခြင့္ျပဳခ်က္အသစ္မ်ားကုိ တရား၀င္ဆိုင္းငံံ့မႈအရလည္း၊ လက္ရွိေျမအသံုးျပဳမႈ ခြင့္ျပဳခ်က္မ်ား /ပါမစ္မ်ား အေပၚ ေျမျပင္အေျခအေနႏွင့္ကုိက္ညီမွန္ကန္ျပီး၊ ျပည့္စံုေသာ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာေသာစာရင္းမ်ား ေကာက္ယူျပဳ စုရန္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏လုပ္ငန္းစြမ္းရည္ျမွင့္တင္ရန္၊ ပါမစ္မ်ား/ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေလွ်ာက္ထားမႈမ်ားအေပၚေလ့လာသံုးသပ္ရန္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရရွိသူမ်ားအား ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈရန္၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ အက်ိဳးတူေဆာင္ရြက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အက်ဳိးသက္ဆိုင္သူမ်ားပါ၀င္မူရွိေစရန္ႏွင့္ ေျမယာ  အုပ္ခ်ဳပ္မႈလုပ္ ငန္းတစ္ရပ္လုံး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေစေရးအတြက္ အစီအစဥ္မ်ားခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ရန္လိုအပ္ပါသည္။      2 လတ္တေလာျပဌာန္းခ်က္မ်ားအရ၊ သစ္ပင္မ်ားသတ္မွတ္အရြယ္ေရာက္လာသည့္အခါ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအတြက္ စားက်က္အျဖစ္ ဖြင့္ေပးႏုိင္ပါသည္။ 3 ေရြးခ်ယ္ရန္တစ္ခုမွာ ႏွစ္စဥ္ခြင့္ျပဳခုတ္လွဲစနစ္ကုိ ျပန္လည္ေဖၚထုတ္ရပါမည္။ သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာ့သစ္ေတာဧရိယာအမ်ားစုမွာ အရည္အ ေသြး ေလွ်ာ့က်လွ်က္ရွိေနရာ၊ ဧရိယာအမ်ားစုတြင္ ျပန္လည္စုိက္ပ်ဳိးသည့္ အစီအမံမ်ားေဆာင္ရြက္ရပါမည္။(ပုဂၢလိကက႑ (သု) ိ႔ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအားျဖင့္) 22 ူ စုအဖြဲ႕ပိင ေဒသခံျပည္သအ ္ န္းမ်ားႏွင့္ သစ္ေတာအသံုးျပဳသူမ်ား အစုအဖြဲ႕ျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္နည္း လမ္း ု ္ သစ္ေတာလုပင ိ ျ္ မွင့္ ေဆာင္ရြကျ္ ခင္း မ်ားအား အရွန ယင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေဒသခံအစုအဖြဲ႕ပိုင္သစ္ေတာလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အခြင့္အလမ္းအသစ္မ်ားသည္ သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ခိုင္မာအားေကာင္းေစေရးအတြက္ နည္းလမ္း (၂)မ်ိဳးျဖင့္ အေထာက္အကူ ျပဳပါသည္။ ပထမနည္းလမ္းမွာ ေဒသ၀င္ေငြႏွင့္ အစိုးရ၏၀င္ေငြဘ႑ာမ်ား တိုးျမွင့္ရရွိေစၿပီး ႏြမ္းပါးမႈကို ေလ်ာ့ခ် ေစပါသည္။ ဒုတိယနည္းလမ္းမွာ ေဒသခံေက်းလက္ျပည္သူမ်ားႏွင့္ လက္တြဲေဆာင္ရြက္သည့္ ပုဂၢလိကက႑၏ ပံ့ပိုးေထာက္ခံမႈရရွိႏိုင္ပါသည္။ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြဲ႔ပိုင္သစ္ေတာလုပ္ငန္း စီမံကိန္းကဲ့သို႔ေသာ ဘ႑ာေရးရာ ဆြဲေဆာင္မႈရွိသည့္ စီမံကိန္းမ်ားသည္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအတြက္ သစ္ေတာမ်ားအေပၚ စီမံခန္႔ခြဲရန္ႏွင့္ ျပန္လည္ျဖည့္တင္းထိန္းသိမ္းရန္ တြန္းအားျဖစ္ေစပါသည္။ PFE ေျမအမ်ိဳးအစားႏွင့္ အျခားသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား အရျဖစ္ေသာ ေျမယာအမ်ိဳးအစားမ်ား (၂)မ်ိဳးလံုးအတြက္ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြဲ႕ပိုင္ သစ္ေတာလုပ္ငန္းအသိ အမွတ္ျပဳ လက္မွတ္မ်ားထိေရာက္ျမန္ဆန္စြာထုတ္ေပးႏုိင္သည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္္းမ်ားကို စနစ္တက်စီမံထားရွိ ျခင္းျဖင့္ ေျမယာႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာအဖြဲ႕အစည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးအၾကားၾကား ထိေရာက္ေကာင္းမြန္ေသာ ညွိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျဖစ္ထြန္းေစပါမည္။ (ဥပမာ - လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲေရးႏွင့္ စာရင္းအင္းဦးစီးဌာန MOALI)၊ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာနႏွင့္ သစ္ေတာဦးစီးဌာန) ေအာက္အဆင့္မ်ားရွိ ၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္ CF လုပ္ထံုး လုပ္နည္းမ်ားထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ရန္ သက္ဆိုင္ရာဌာနအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိ ေဒသ၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္ ပူးတြဲလုပ္ငန္းစြမ္းရည္ျမွင့္တင္မႈ အစီအစဥ္မ်ား လိုအပ္ႏိုင္ပါသည္။   ူ စုအဖြဲ႕ပိင ေဒသခံျပည္သအ ္ စ္ေတာလုပင ု သ ္ န္းမ်ားႏွင့္ သစ္ေတာအသံုးျပဳသူမ်ားအစုအဖြဲ႕ျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္နည္းလမ္း မ်ား အရွန ့ ဆာင္ရြကျ္ ခင္း။  ိ ျ္ မွင္ေ ယင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍  အနာဂတ္လုပ္ငန္းမ်ားသည္သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို နည္းလမ္း(၂)သြယ္ျဖင့္  ခိုင္မာအားေကာင္းေစပါသည္။ ပထမနည္းလမ္းမွာေဒသ၀င္ေငြႏွင့္ အစိုးရ၏၀င္ေငြ ဘ႑ာတုိးျမင့္ရရွိေစၿပီး၊ ႏြမ္းပါးမူကိုေလ်ာ့က်ေစပါသည္။ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြဲ႕ပိုင္သစ္ေတာလုပ္ငန္း စီမံကိန္း ကဲ့သုိ႔ေသာ ဘ႑ာေငြ ဆြဲေဆာင္မႈရွိသည့္ စီမံကိန္းမ်ားသည္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအတြက္ သစ္ေတာမ်ားအေပၚ စီမံခန္႔ခြဲရန္ႏွင့္ ျပန္လည္ျဖည့္တင္းရန္ တြန္းအားျဖစ္ေစပါသည္။ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြဲ႕ပိုင္သစ္ေတာလုပ္ငန္း မ်ားကုိ အျခား  လုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ စစ္ေဆးအတည္ျပဳမႈလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္အတူ အမ်ိဳးအစား  သီးျခားသတ္မွတ္ထားျခင္းမရွိသည့္ သစ္ေတာဧရိယာမ်ား (ႀကိဳးျပင္ေတာ၊ ေျမရိုင္း၊ အစုိးရကခ်ထား ပုိင္ခြင့္ရွိသည့္ေျမ) တုိ႔တြင္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ျပဳသင့္ပါသည္။ ဒုတိယနည္းလမ္းမွာ ေဒသခံေက်းလက္ျပည္သူမ်ားႏွင့္ လက္တြဲေဆာင္ရြက္သည့္ ပုဂၢလိကက႑၏ ပံ့ပိုး ေထာက္ခံမႈရရွိႏိုင္ပါသည္။ ႈ ်ားႏွင့္ ၿငိမး သစ္ေတာေရးရာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမမ ္ န္းစဥ္အား ခိင ္ ခ်မ္းေရးလုပင ္ ာအားေကာင္းေစျခင္း။ ု မ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ပင္လံုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ (၂၀၁၇-ေမလ) တြင္ ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား  သည္ ေျမယာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ အထူးသျဖင့္ ေယဘူယ်သစ္ေတာမူ၀ါဒအေပၚ ဥပေဒေရးရာ  သံုးသပ္ျပင္ဆင္  ႏိုင္မႈအတုိင္းအတာမ်ား ႏွင့္ မိရိုးဖလာလုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္မ်ားအေပၚ ဥပေဒႏွင့္အညီ က်ယ္ျပန္႔သည့္  အသိ  အမွတ္ျပဳမႈမ်ားအတြက္ သိသာ ထင္ရွားသည့္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားရွိပါသည္။ အဆုိပါဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိအမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပား ေသာ မိရိုးဖလာအစဥ္အလာ သစ္ေတာလုပ္ငန္းလုပ္နည္းလုပ္ဟန္မ်ားအေပၚ 23 အသိအမွတ္ျပဳမႈရွိပါသည္။ သုိ႔အတြက္ မိရိုးဖလာအစဥ္အလာအရျဖစ္ေစ၊ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြဲ႔ကျဖစ္ေစ၊ တဦးခ်င္းျဖစ္ေစ၊ ေျမယာႏွင့္သစ္ေတာမ်ားကုိ အမွန္တကယ္အသံုးျပဳမႈႏွင့္ အသံုးျပဳသူမ်ား  အေပၚ  အသိ  အမွတ္ျပဳမႈ တိုးျမွင့္ႏိုင္ေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အား ေနာက္ထပ္ေမာင္းႏွင္အားတစ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ပဋိပကၡေဒသမ်ားရွိ ရပ္ရြာျပည္သူမ်ား၏ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္အာမခံခ်က္မ်ား တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစေရးအတြက္ အစီအစဥ္မ်ားေရးဆြဲသင့္ၿပီး လက္ရွိယႏၱရားလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ေပါင္းစပ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ လက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအေပၚ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမွာ ျဖစ္သည္။ ိ စိး အမ်ိဳးသားအဆင့္ႏွင့္ ေအာက္အဆင့္မ်ားရွအ ု ရမဟုတေ ု ရႏွင့္ အစိး ္ ူ အဖြဲ႕အစည္း ပုဂဳၢိ လ္မ်ား ၏ ္ သာ ေဆာင္ရြကသ ု ရ ေဒသဆိင ္ န္းစြမး ္ ာလုပင ု တက္ေကာင္းမြနေ ္ ရည္မ်ား တိး ္ စျခင္း။ သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲေရးက႑ရွိ အဆင့္အားလံုးတြင္ လုပ္ငန္းစြမ္းရည္ျမင့္တင္ေရးႏွင့္ အေျပာင္း အလဲအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္အဆင့္ဆင့္ တိုးျမွင့္ေဆာင္ရြက္သည့္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား လိုအပ္ ပါသည္။ ၎တြင္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းအတြင္းႏွင့္ ျပင္ပရွိအမ်ိဳးမ်ိဳးေသာလုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားအတြက္ အမ်ားျပည္သူက႑ပံ့ပိုးမႈမ်ား ပ်ိဳးေထာင္ရန္ႏွင့္ သစ္ေတာစီမံခန္႔ခြဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ႏိုင္ရန္အပါအ၀င္ သစ္ေတာအမွီျပဳ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ႏြမ္းပါးသည့္အိမ္ေထာင္စုမ်ား၏ အခြင့္အေရး မ်ားအား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ ေဘးကင္းလံုျခံဳေရးအစီအမံမ်ား (Saftiness)ထူေထာင္ေရးႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေဒသအာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ လက္လွမ္းမွီေရာက္ရွိႏိုင္မႈတို႔ ပါ၀င္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ၎အေနျဖင့္ အစိုးရ၏ ကတိက၀တ္မ်ားႏွင့္ ေဒသအဆင့္ ဦးစားေပးအစီအစဥ္မ်ား၊ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ပိုမို၍ အလိုက္သင့္ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ႏိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ (အထူးသျဖင့္ ႏြမ္းပါးအားနည္းသည့္ အစုအဖြဲ႕မ်ားအတြက္ အာမခံခ်က္ရရွိေစေရးႏွင့္ မွန္ကန္ေသာေျပာင္းလဲမႈလကၡဏာရပ္မ်ားကို ေဖာ္ေဆာင္ပါ သည္။ ံ ပ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈမ်ားအတြက္ သစ္ေတာေျမ စီမအ ္ ်ဳပ္မဆ ု ခ ႈ င ို ရ ္ ာ ဦးစားေပးအညႊနး ္ မ်ား၏ စံ သတ္မတ ္ ကိနး ွ ္ ့ း ခ်က္မ်ားအားပံပ ို ျခင္း၊ အမ်ိဳးသားအဆင့္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈမ်ားအတြက္ အညႊန္းကိန္းမ်ားအား အကဲျဖတ္ စစ္ ေဆးျခင္းႏွင့္ ဦးစားေပးသတ္မွတ္ျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္ျဖစ္ပါသည္။ အညႊန္းကိန္းမ်ားအေနျဖင့္ သစ္ေတာေျမ စီမံ  အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဦးစားေပး ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ရရွိေအာင္ ျမင္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားအား ေျခရာခံေလ့လာအကဲျဖတ္ႏိုင္မႈရွိသင့္ပါသည္။ ဤလုပ္ငန္း စဥ္ကို NLUP အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈႏွင့္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈႏွင့္ သစ္ေတာအရည္အေသြးက်ဆင္းမႈမ်ားမွ စြန္႔ထုတ္မႈမ်ားေလ်ာ့ခ်ျခင္း (REDD+) ႏွင့္ FLEGT ကဲ့သို႔ေသာ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္သင့္ ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံေရး-လူမႈေရး-စီပြားေရးရာဆုိင္ရာ ဘက္စုံအသြင္ကူးေျပာင္းမႈမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ ေနရၿပီး၊ အဆိုပါလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွ ႏိုင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ မ်ားစြာေသာ အခြင့္အလမ္းမ်ား ျဖစ္ထြန္းလ်က္ ရွိပါသည္။ သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ယံုၾကည္အားထားႏို္င္ေသာ ေျမအသံုးျပဳမႈ အစီအစဥ္မ်ားအတြက္ လုံျခဳံ အာမခံခ်က္ရွိေသာ အစီအမံမ်ားထူေထာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္၊ ေရရွည္တည္တံ့ေကာင္းမြန္ေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အတြက္ အေျခခံက်သည့္အခန္းက႑မွ ပါ၀င္ေနပါသည္။ ေျမအသံုးျပဳမႈအေပၚ စီမံကိန္းေရးဆြဲျခင္း ႏွင့္ လုံျခဳံ 24 ခုိင္မာမႈရွိေသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ခြဲေ၀ခ်ထားျခင္းမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံေရးရာ ကတိက၀တ္ျပဳမႈ ႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား ၏ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား လိုအပ္လ်က္ရွိေနပါသည္။ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ ပိုမိုတုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစေရး အတြက္ အစိုးရ၏ အေလးထားေဆာင္ရြက္မႈရွိသည့္အေျခအေနတြင္ အလိုက္သင့္ေျပာင္းလဲ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ ေသာနည္းလမ္းႏွင့္ လက္ရွိဥပေဒေရးရာ သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအေနျဖင့္ လက္ရွိမူ၀ါဒႏွင့္ ဥပေဒေရးရာ နည္းလမ္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ တရား၀င္ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္ အသိအမွတ္ျပဳမႈမ်ားမွ ထြက္ေပၚလာသည့္ အခြင့္အလမ္းမ်ားအား အေကာင္းမြန္ဆံုး အသံုးခ်ႏို္င္ေစရန္ အေထာက္အကူျပဳႏိုင္ပါ လိမ့္မည္။                              ္ ာစုတမ္း၊ အမွတ္ (၃) မူ၀ါဒေရးရာမွတစ ္ ်ဳပ္ေရး ေျမယာအုပခ 25 ္ ာစုတမ္း၊ အမွတ္ (၃) မူ၀ါဒေရးရာမွတစ ္ ်ဳပ္ေရး ေျမယာအုပခ မူၾကမ္း နိဒါန္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ဤမူ၀ါဒ မွတ္စုသည္ ကမၻာ့ ဘဏ္ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာန၊ သယံဇာတႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္ရိွ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာန၊ ရန္ကုန္ ျမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီ စသည့္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအၾကား ေဆာင္ရြက္သည့္ ေျမယာက႑ လိုအပ္ခ်က္မ်ား စစ္ေဆးအကဲျဖတ္မႈဆိုင္ရာ နည္းပညာ ပံ့ပိုးေဆာင္ရြက္မႈအစီအစဥ္အရ ေရးဆြဲျပဳစုသည့္ မူ၀ါဒေရးရာ မွတ္စု စာတမ္း (၅)ရပ္အနက္ တတိယေျမာက္ စာတမ္းျဖစ္ပါသည္။ ဤစာတမ္းအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္း ေျမယာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအေျခအေနမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဗ်ဴဟာေျမာက္နည္းလမ္း အစီအစဥ္မ်ား၊ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအေပၚ ေလ့လာအကဲျဖတ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ေျမယာဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြး ညိွႏိႈင္းမႈမ်ား အတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ေျမယာ က႑အတြက္ အေရးပါသည့္ ေအာက္ပါ အဓိကအစိတ္အပိုင္း (၅)ရပ္ရွိ ဦးစားေပး အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေယဘူယ် သေဘာတူညီခ်က္ရရွိေရး ျမွင့္တင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္လည္း ရည္ရြယ္ပါသည္။ - (၁) ေျမယာမူ၀ါဒႏွင့္ ထိန္းကြပ္ေရးမူေဘာင္၊ (၂) သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန႔္ခြဲမႈ၊ (၃) ေျမယာစီမံ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ၊ (၄) တည္ေနရာပါသည့္ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ (Geospatial) အေျခခံအေဆာက္အ အံုႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၊ (၅) ေျမ /အေဆာက္အအုံ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ အခြန္စည္းၾကပ္ေကာက္ခံျခင္း။ 26 ္ ်က္ - ၂၀၁၇၊ ေအာက္တိုဘာလ ၂၃-၂၄ တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ တက္ေရာက္သူ ၂၀၀ နီးပါးခန္႔ ရွိေသာ မွတခ Stakeholder အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဤမူ၀ါဒစာတမ္းကိုအေျခခံ၍ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး အဆိုပါ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲ မွ အၾကံျပဳတင္ျပခ်က္မ်ားအရ ဤမူ၀ါဒစာတမ္းမ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျပင္ဆင္ခဲ့ပါသည္။ ္ ်ဳပ္တင္ျပခ်က္ အႏွစခ ္ င ေျမယာလုပပ ို ခ ္ င ြ ္အ ့ မ်ိဳးအစား အမ်ားစုႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳျခင္း၊ အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ထုတ္ေပးျခင္း (သုိ႔) မွတ္ပံုတင္ထားျခင္းမ်ိဳး မရွိပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအေနျဖင့္ ၎ေျမယာအမ်ိဳးမ်ိဳး အား ကာလၾကာရွည္စြာပိုင္ဆိုင္၊ အသံုးျပဳ၊ လုပ္ကိုင္မႈရွိၾကေသာ္လည္း တရား၀င္စာရြက္စာတမ္းမ်ားမရွိသလို ၎တို႔၏ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအတြက္ ဥပေဒအရ အာမခံခ်က္မ်ားမရွိျခင္းေၾကာင့္ အေျခခံက်သည့္ အားနည္းခ်က္မ်ားႏွင့္ အလြယ္တကူထိခိုက္ဆံုးရႈံးႏိုင္မႈမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ ေျမယာက႑၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကို အမ်ားအားျဖင့္ ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီ (CDCs) ၃ခု အျပင္ DALMS, GAD ႏွင့္ ေျမတိုင္းဦးစီးဌာနမ်ားမွ ျဖည့္ဆည္းေပးလ်က္ရွိပါသည္။ ၎အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မႈ အားနည္းခ်က္မ်ားရွိၿပီး အဖြဲ႕အစည္း အလိုက္ ေျမယာမွတ္တမ္းမ်ားအား မွ်ေ၀ျခင္း၊ ဖလွယ္ျခင္း (သုိ႔) ကိုက္ညီ/သဟဇာတျဖစ္ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မ်ိဳးမရွိၾကပါ။ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈအေနျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ ေက်းလက္ေဒသမ်ားရွိ ျပည္သူအားလံုးႏွင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္အမ်ိဳးအစားမ်ားအားလံုးအတြက္ အက်ိဳးျပဳ၀န္ေဆာင္မႈေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ေျမယာဆိုင္ရာ ၀န္ေဆာင္မႈအမ်ားစုကို DALMSက တာ၀န္ခံထားရေသာ္လည္း၊ လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္မည့္၀န္ထမ္းအင္အားမလံုေလာက္မႈႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕ေနရၿပီး ၎၏၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအေနျဖင့္ လည္း အဓိကအားျဖင့္ လယ္ယာေျမမ်ားအတြက္သာ အၾကံဳး၀င္မႈရွိေနပါသည္။ ျပည့္စံုေကာင္းမြန္ေသာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားႏွင့္ ေျမပံုမ်ားအေပၚ အေလးထားေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ လက္ေတြ႕က်ေသာ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ ေရး၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္အား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေဆာင္ရြက္ ရန္ လိုအပ္ေနပါသည္။ ေျမယာ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ အားနည္းခ်က္မ်ားမွာ စိုးရိမ္ဘြယ္အေျခအေနျဖစ္ပါသည္။ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ား၏ အေျခအေနမွာ ေကာင္းမြန္သည့္အေျခအေနမ်ိဳးမရွိသလို၊ ျပည္သူအမ်ားမွာလည္း ေျမအလႊဲအေျပာင္းမ်ားကို မွတ္ပံုတင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳၾကပါ။ ေနရာေဒသတိုင္းအတြက္ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္း မ်ား အျပည့္အစံုမရွိမႈႏွင့္ ေျမျပင္အေျခအေနအတိုင္းျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈမရွိျခင္းက ေျမယာအျငင္းပြားမႈကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ရန္ႏွင့္ ခိုင္မာေသာေျမယာ၀န္ေဆာင္မႈရည္မွန္းခ်က္မ်ားအတြက္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစပါသည္။ ေျမအသံုးျပဳခြင့္လက္မွတ္မ်ားတြင္လည္း အမွားအယြင္းမ်ားပါရွိေနၿပီး အျခား ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိျခင္းမ်ားရွိပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ကြင္းေျမပံုအမ်ားအျပားကို လက္ရွိအေျခအေနႏွင့္ကိုက္ညီမွန္ကန္ေစ ေရး ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ရန္လိုအပ္ေနၿပီး ေျမအသံုးခ်ခြင့္လက္မွတ္မ်ားကို အစားထိုးလဲလွယ္ေပးရပါမည္။ ေျမယာ ဥပေဒမ်ား၊ ေျမယာမူ၀ါဒႏွင့္ ေျမယာစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားအေပၚ အစိုးရအမႈထမ္းမ်ား၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား၏ စိတ္၀င္စားမႈႏွင့္ အသိအျမင္တို႔မွာ တသမတ္တည္း ျဖစ္မႈ၊ ျပည့္စံုမရွိျခင္းေၾကာင့္ အျငင္းပြားမႈ၊ ပဋိပကၡႏွင့္ ရွဳပ္ေထြးမႈမ်ားကို ျဖစ္ေစပါသည္။ 27 ေျမယာႏွင့္ဆက္ႏြယ္သည့္ ဥပေဒအသစ္မ်ား၊ မူ၀ါဒအသစ္မ်ားထြက္ေပၚမလာေသးမွီ ကာလတို၊ ကာလ လတ္အတြင္း တိုးတက္ေကာင္းမြန္မႈမ်ားစြာရရွိရန္ ေဆာင္က်ဥ္းႏိုင္သည့္ အေျခအေနမ်ားစြာရွိေနပါသည္။ အခ်ိန္ ေစာင့္ရန္မလိုအပ္ပါ။ သုိ႔ေသာ္ျငားလည္း ေျမယာ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကို ပံုမွန္ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းရန္ႏွင့္ ေျမစာရင္း မွတ္တမ္းမ်ားကို ျပန္လည္သစ္လြင္လာေစရန္အတြက္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ က်ယ္ျပန္႔လွသည့္ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား လည္းရွိေနပါသည္။ ဤသုိ႔ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္မွာ အစိုးရ၏ စိတ္ရွည္သည္းခံမႈႏွင့္ ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳမႈလိုအပ္ သလို၊ ႏွစ္အလိုက္တိုးျမွင့္ကုန္က်မည့္ကုန္က်စရိတ္မ်ားအတြက္ မ်ားျပားေသာရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈလည္းလိုအပ္ပါ သည္။ စနစ္တက်စီမံကိန္းေရးဆြဲေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ၿမိဳ႕နယ္အားလံုးတြင္ ၁၀ႏွစ္တာကာလအတြင္း ဦးစားေပး ဧရိယာအေျခခံျဖင့္ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကို ျပန္လည္သစ္လြင္လာေစရန္ ေဆာင္က်ဥ္းႏိုင္ ပါသည္။ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားကို ျပန္လည္ထူေထာင္ၿပီးသည္ႏွင့္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းရန္အတြက္ ေဆာင္ရြက္ရန္မ်ား၊ ေျမယာ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားျဖည့္ဆည္းျခင္းတို႔အတြက္ ကုန္က်စရိတ္မ်ား ေလ်ာ့က်လာမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ံ ပ ေျမယာစီမအ ္ ်ဳပ္မမ ု ခ ွ လယ္ယာေျမ သာမက၊ ျမဳိ႔ျပႏွင့ေ ႈ ာ ူ ်ားႏွင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ္ က်းလက္ျပည္သမ ္ ိင ေသာေျမလုပက ု / ္ ပုိငဆ ္ ိင ု ခ ္ ်ား အေပၚ ၀န္ေဆာင္မေ ္ ြင့မ ႈ ပးရန္ျဖစ္ပါသည္။ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေသာ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈဆုိင္ရာ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအတြက္ ံ င္ျပသည့္ ေထာက္ခတ ္ န္းစဥ္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါသည္ - လုပင  မၽွတမႈ၊ ထိေရာက္ျမန္ဆန္မႈွရွိၿပီး ပံုစံတူထပ္ျပဳျခင္း၊ ကြာဟျခင္းမ်ားအား ေရွာင္ရွားႏိုင္ရန္ ေျမယာလုပ္ပိုင္ ခြင့္မ်ားအားလံုးႏွင့္ ျပည္သူအားလံုးအတြက္ အက်ိဳးျပဳႏိုငေ ္ သာတစုတစည္းတည္း ေပါင္းစည္းထားသည့္ ႈ ွင့္ စနစ္တစ္ရပ္လအ ေျမယာ၀န္ေဆာင္မႏ ို ပ္ပါသည္။ အဆိုပါ ေျမယာ၀န္ေဆာင္မႈႏွင့္ စနစ္သည္ မိရိုး ဖလာေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအပါအ၀င္ ေမွ်ာ္မွန္းရည္ရြယ္သည့္ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္အမ်ိဳးအစားအသစ္ မ်ားအတြက္ ပံ့ပိုးလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရပါမည္။  ႈ ်ားျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပင ေျမယာ၀န္ေဆာင္မမ ္ န္းကို အေဆာတလ်င္စတင္ႏိုငၿ္ ပီး အနာဂါတ္ေျမယာ ္ န္းမ်ားအတြက္ တစံုတရာေစာင့္ဆင ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ေျမယာမူ၀ါဒျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပင ္ ရန္ ို း ု ပ္ပါ။ DALMS ၿမိဳ႕နယ္ရံုးမ်ား၏ ကနဦးအစုအဖြဲ႕တစ္ခုကို ထူေထာင္သင့္ၿပီး DALMS၏ လုပ္ငန္း မလိအ မိတ္ဖက္မ်ားအတြက္ အရည္အေသြးေကာင္းမြန္ေသာ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအက်ိဳးျပဳ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ေရးအေပၚအေလးထား၍ “စံျပေျမယာရံုးမ်ား” ျဖင့္ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ ဤ နည္းအားျဖင့္ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအားလံုးအတြက္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္အသစ္တစ္ရပ္ႏွင့္ ၀န္ထမ္းမ်ား၏ လုပ္ငန္းစြမ္းရည္ျမွင့္တင္ျခင္းမ်ား၊ ေျမတိုင္းတာျခင္းႏွင့္ ေျမပံုေရးဆြဲျခင္းလုပ္ငန္းအသစ္ မ်ား၊ စာရြက္စာတမ္းအေျချပဳမွတ္တမ္းမ်ားမွ ဒီဂ်စ္ပံုစံသုိ႔ ေျပာင္းလဲျခင္းျဖင့္ ေနာက္ဆံုးရေျမျပင္ အေျခ အေနမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီေစရန္ အလြယ္တကူျပင္ဆင္ႏိုင္ျခင္း၊ လံုျခံဳစိတ္ခ်ရသည့္ မွတ္တမ္းထိန္းသိမ္းျခင္း ႏွင့္ ထိေရာက္ျမန္ဆန္ေသာလုပ္ေဆာင္မႈမ်ား၊ DALMS သင္တန္း ဗဟိုဌာန (CLRDTC) ခိုင္မာ အားေကာင္းေစျခင္းစသည္တို႔အပါအ၀င္ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ရွိ DALMS အစီအစဥ္မ်ား ျပန္လည္ျပင္ဆင္ ဖြဲ႕စည္းျခင္းႏွင့္ ဒီဇိုင္းပံုစံျပန္လည္ေျပာင္းလဲျခင္းမ်ား ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ နည္း 28 ပညာ နည္းစနစ္အသစ္မ်ားႏွင့္ UN-HABITAT'S၏ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲေရးစီမံကိန္း (IAMP) အရ ေဆာင္ရြက္သည့္ ေလ့လာေရးအစီအစဥ္မ်ားအားအသံုးျပဳ၍ စံျပေျမယာရံုးမ်ားရွိ လုပ္ငန္း မ်ားကို ျမန္ဆန္သည့္နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ စတင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါသည္။  ္ ာတမ္းမ်ားအေျချပဳမွတတ စာရြကစ ္ မ္းမ်ားကို ဒီဂ်စ္တယ္အျဖစ္ေျပာင္းလဲျခင္း၊။ ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုခ်င္းစီ အလိုက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို စတင္ႏိုင္ရန္ ကနဦးရင္းႏီွးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ားစြာ လိုအပ္ပါသည္။ ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ား ပါ၀င္ပါလိမ့္မည္။ စကၠဴမွတ္တမ္းမ်ားအားလံုးကို ဒီဂ်စ္တယ္အျဖစ္သုိ႔ေျပာင္းလဲျခင္း၊ ေျမတိုင္းတာမႈအသစ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ေျမပံု၊ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားအား ေျမျပင္အေျခအေနႏွင့္ ကိုက္ညီမွန္ကန္ေစရန္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း။  အမွန္တကယ္ရရွိသည့္ အခြန္ဘ႑ာေငြထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ မ်ားျပားသည့္ ကုန္က်စရိတ္ႏွင့္ ႀကီးမားသည့္ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္လိုအပ္ေသာ လုပ္ငန္းစဥ္စသည့္ ္ န္းစစ္အ ေျမယာအခြနဆ ႈ ကဲျဖတ္မ၏ လက္ရွိအေျခအေနမ်ားအား ေျပာင္းလဲေဆာင္ရြက္ရာတြင္ DALMS ၏ အခြန္ဆိုင္ရာ ဆန္းစစ္အကဲျဖတ္လုပ္ငန္းစဥ္ဒီဇိုင္းပံုစံ ျပန္လည္ေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ ၀န္ထမ္းမ်ား၏ လုပ္ငန္းစြမ္းရည္ ျမင့္တင္ျခင္းစသည့္နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ အေဆာက္အအံု၊ ေျမယာ အခြန္စည္း ၾကပ္မႈအေျခခံမ်ားသည္ မွ်တမႈရွိသင့္ၿပီး ေျမ (သုိ႔) အေဆာက္အအံုတန္ဖိုးအေပၚ အေျခခံမႈရွိသင့္ ေၾကာင္း Stakeholder မ်ားမွ လိုလားေမွ်ာ္လင့္ၾကပါသည္။  ္ န္းမ်ားကို ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ သီးသန္႔ခြဲျခား၍ ေဆာင္ရြက္သင့္ၿပီး သီးႏွံစာရင္းအင္းလုပင DALMS အတြက္ သီးျခားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးယူနစ္တစ္ခုအျဖစ္ ေရႊ႕ေျပာင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္လွ်င္ ပိုမိုသင့္ ေတာ္ပါမည္။ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္၏ ျပည့္စံုေကာင္းမြန္ေသာေရရွည္တည္တံ့သည့္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ ္ ည့္အေလးထားမႈအပိုင္းႏွင့္ ၀န္ထမ္း ေရး၀န္ေဆာင္မႈဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္ ဦးတည္ရည္ရြယသ မ်ား၏ အေလးထား ေဆာင္ရြက္မႈတို႔ လိုအပ္ပါသည္။  ္ ရ ျမန္မာႏိုငင ံ ွိ အနာဂါတ္ေျမယာႏွင့္ geospatial စနစ္အတြက္ ေယဘူယ်က်ေသာ geodetic အေျခခံႏွင့္ ွ မ စံသတ္မတ ု ပ္ပါသည္။ လက္ရွိအေျခအေနအရ ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္ျပေျမပံုမ်ား (ေျမတိုင္း ္ ်က္မ်ား လိအ ဦးစီး ဌာန)၊ သစ္ေတာႏွင့္ သဘာ၀အရင္းအျမစ္ေျမပံုမ်ား (MONREC)ႏွင့္ Cadastral ေျမပံုမ်ား (DALMS ႏွင့္ CDCs) မ်ားသည္ ကြဲျပားသည့္ ကိုၾသဒိနိတ္စနစ္ (၃)ခု (MM 2000 ၊ WGS 84 ၊ ေဒသဆိုင္ရာ စနစ္)တို႔ကို အသီးသီး အသံုးျပဳထားၾကပါသည္။  သတင္းအခ်က္အလက္၊ ့ က္သြယေ ပညာေရးႏွင္ဆ ္ ရးအစီအစဥ္ (IEC) ႏွင့္ သင္တန္းအစီအစဥ္မ်ား ႈ ဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ တြဲဘက္ေဆာင္ရက အတြက္ လူမအ ္ ပိင ြ ျ္ ခင္းသည္ အစီအစဥ္သစ္မ်ား၏ အစိတအ ္ ု း ္ ည္။ စံျပေျမယာရံုး နည္းစနစ္၏အေျခခံအယူအဆတြင္ အပိုင္း (၂)ပိုငး တစ္ရပ္ျဖစ္ႏိုငသ ္ ပါ၀င္ၿပီး ၀န္ ေဆာင္မႈျဖည့္ဆည္းသည့္အပိုင္း (DALMS၏ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာစြမ္းရည္) ခိုင္မာအားေကာင္းေစရန္ ႏွင့္ ျပည္သူမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရ (၀န္ေဆာင္မႈရယူရန္လိုအပ္သည့္အပိုင္း)မ်ား၏ ပူးေပါင္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈ တိုးျမင့္ေစရန္တို႔ျဖစ္သည္။ IEC အစီအစဥ္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရ မည္ျဖစ္ၿပီး ၎အစီအစဥ္မ်ားအတြက္ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ခိုင္မာေသာပံ့ပိုးမႈမ်ား လိုအပ္ပါ သည္။ 29  ္ ၏ ျမန္မာႏိုငင ံ ေျမယာအုပခ ္ ်ဳပ္မဆ ႈ င ္ ာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ လုပင ို ရ ံ သပ္၍ ေရရွည္ ္ န္းမ်ားကို ျပန္လည္သုး ံ့ ည့္ တည္တမ ္ ်ဳပ္မဆ ေျမယာအုပခ ႈ င ို ရ ္ ာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ႈ ်ားကို ၀န္ေဆာင္မမ ္ န္ ထူေထာင္ႏိုငရ ြ ခ ရည္ရယ ္ ်က္ျဖင့္ အဖြဲ႕အစည္းပိင ု း ္ ဆိင ု ရ ံ ၿဖိဳးတိး ္ ာ ဖြ႕ ု တက္ေရး၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစီအစဥ္တစ္ရပ္ကို ္ လုပေ ဦးတည္ခ်မွတ၍ ု ခ ္ ဆာင္သင့္ပါသည္။ အေထြေထြအပ ္ ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန (GAD)၊ လယ္ယာေျမစီမံ ခန္႔ခြဲေရးႏွင့္ စာရင္းအင္းဦးစီးဌာန (DALMS) ႏွင့္ ေျမတိင ္ ဦးစီးဌာန (SD) (Geodetic ေျမတိင ု း ္ လုပင ု း ္ န္း မ်ားႏွင့္ ္ ခ်ရွေ ျဖစ္ႏိုငေ ိ သာ ္ န္းမ်ား)၏ ေျမမ်က္ႏွာသြငျ္ ပင္ျပေျမပံုေရးဆြဲေရးလုပင ္ န္းမ်ား ေျမယာလုပင ္ က္ေရးႏွင့္ ျဖစ္ႏိုငပ ေပါင္းစည္းခ်ိတဆ ီ စ္ရပ္ ထူေထာင္ေရးတိ႔အ ္ ါက အမ်ိဳးသားေျမယာေအဂ်င္စတ ု တြက္ ္ ဆာင္သင့္ပါသည္။ အေလးထားလုပေ အဓိကက်သည့္ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား အမွန္တကယ္ျဖစ္ထြန္း ေအာင္ျမင္ေစေရးအေပၚအေျခခံ၍ လုပ္ငန္းပံုစံကို ေရြးခ်ယ္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ (၁) အစိုးရ၀န္ထမ္း မ်ားအေနျဖင့္ ေျမယာႏွင့္ဆက္စပ္ေသာမွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအားလံုးကို ရရွိ အသံုးျပဳႏိုင္မႈပိုမို ေကာင္းမြန္လာျခင္း၊ (၂) ေျမယာမွတ္တမ္းမ်ား၏ အခ်က္အလက္ကိုက္ညီမႈႏွင့္ ယံုၾကည္အားထားႏိုင္မႈ ပိုမိုေကာင္းမြန္လာျခင္း၊ (၃) ျဖည့္ဆည္း၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၏ ထိေရာက္ျမန္ဆန္မႈ ပိုမိုေကာင္းမြန္လာျခင္းႏွင့္ (၄) ပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏွင့္ တာ၀န္ခံမႈမ်ားျမင့္မားလာျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္ပါ သည္။ ႈ တြက္ စိနေ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မအ ္ ခၚမႈမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္သုိ႔ ဦးတည္ေျပာင္းလဲလ်က္ရွိၿပီး ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒအရ ေျမယာမ်ားအားလံုးကို ႏုိင္ငံေတာ္မွ ပိုင္ဆိုင္ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံသားမ်ားတြင္ ဥပေဒအရအပ္ႏွင္းထားသည့္ အေဆာက္အအံုေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ားရွိေၾကာင္း သတ္မွတ္ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ၎အေနျဖင့္ အရင္းအျမစ္မ်ားစီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရး၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအတြက္ လိုအပ္ေသာေနာက္ဆက္တြဲခ်ိန္ညွိ ျပင္ဆင္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္လိုအပ္ပါသည္။ ယခင္ ကိုလိုနီေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္အေနျဖင့္ ေက်းလက္ ေဒသမ်ားတြင္ စည္းစနစ္က်သည့္ လယ္ယာလုပ္ငန္းတိုးခ်ဲ႕လုပ္ကိုင္မႈမ်ားအေပၚ ပံ့ပိုးႏိုင္ရန္ ထူေထာင္ထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး ေတာင္သူမ်ား၏ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအတြက္ အာမခံခ်က္ရရွိေစေရး ရည္ရြယ္ထားျခင္းမ်ိဳး မရွိခဲ့ပါ။ ဒုတိယကမၻာစစ္ၿပီး ကာလေနာက္ပိုင္းတြင္ ထိုစနစ္ကိုေကာင္းစြာဆက္လက္ထိန္းသိမ္းႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ ဤ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ၂၀၀၈၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေရးဆြဲျပ႒ာန္းၿပီးေနာက္ပိုင္း ေျမယာေစ်းကြက္တစ္ရပ္ ေပၚထြက္လာမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ဖိအားမ်ားအတြက္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအေနျဖင့္ အဆင္သင့္မျဖစ္ခဲ့ပါ။ ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ေခတ္မမီေတာ့ေသာ ကြင္းေျမပံုမ်ားကို အေျခခံလ်က္ ေျမအသံုးခ်ခြင့္လက္မွတ္ ေပါင္း (၈)သန္းကို ေတာင္သူမ်ားအတြက္ ထုတ္ေပးခဲ့ပါသည္။ သုိ႔အတြက္ မ်ားစြာေသာ ေျမအသံုးခ်ခြင့္ လက္မွတ္မ်ားမွာ ျပင္ဆင္အစားထိုးထုတ္ေပးရန္ လိုအပ္လ်က္ရွိေသာ္လည္း သက္တမ္းတိုးလဲလွယ္ျခင္း (သို႔) ေျမျပင္အေျခအေနမ်ားႏွင့္ တေျပးညီျပင္ဆင္ျခင္းမ်ားအတြက္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားလိုအပ္လ်က္ရွိပါသည္။ ေယဘူယ်အားျဖင့္ DALMS ၏ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သည္ ျပည္သူမ်ား၏ ေျမယာဆိုင္ရာလိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ားအတြက္ ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ရန္ အခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိေနပါသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၅၀ေက်ာ္ကာလ မ်ားအတြင္း ၿမိဳ႕ႏွင့္ေက်းရြာတိုးခ်ဲ႕မႈမ်ားေၾကာင့္ တရားမ၀င္အေျခခ်ေနထိုင္မႈမ်ားျဖစ္ေပၚေစခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါ အေျခခ်ေဒသမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ရွင္းလင္းတိက်သည့္ ဥပေဒေရးရာအေျခအေနမ်ားမရွိျခင္းေၾကာင့္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာနမွ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ေက်းရြာေျမဂရမ္ထုတ္ေပးေရးအစီအစဥ္ (ၿမိဳ႕ျပေျမယာအသံုးျပဳခြင့္ မ်ား)အေပၚ ႀကီးမားသည့္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစပါသည္။ ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းရွိ ၿမိဳ႕ေျမမ်ားတြင္လည္း ေျမတိုင္းတာျခင္း ႏွင့္ ေျမပံုမ်ားကို စနစ္တက်ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းႏိုင္ျခင္းမရွိသည့္အျပင္ ျပ႒ာန္းထားသည့္ ၿမိဳ႕ေျမပိုင္ဆိုင္မႈအေျခ 30 အေနကို အၿမဲကိုက္ညီမွန္ကန္ေစရန္အတြက္ ျပ႒ာန္းထားရွိသည့္ စာခ်ဳပ္စာတမ္း မွတ္ပံုတင္စာအုပ္မ်ားကို အသံုးျပဳမႈမွာ မရွိသေလာက္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ေျမလုယူမႈအျဖစ္စြပ္စြဲခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္သည့္သတင္းမ်ား၊ အျငင္းပြားမႈမ်ားမွာ ႏုိင္ငံအ၀ွမ္း မၾကာ ခဏျဖစ္ေပၚေနပါသည္။ ေကာင္းစြာထိန္းသိမ္းထားၿပီး မ်က္ေမွာက္အေျခအေနႏွင့္ကိုက္ညီေသာ ေျမယာ မွတ္တမ္းမ်ားသည္ အဆိုပါျပသနာမ်ားႏွင့္ အျငင္းပြားမႈမ်ားအား ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ အေျခခံတစ္ခုျဖစ္သင့္ေသာ္ လည္း ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းအမ်ားစုမွာ ေဟာင္းႏြမ္းယိုယြင္း/ေပ်ာက္ဆံုးမႈမ်ားရွိၿပီး လက္ရွိမွတ္တမ္းမ်ားမွာလည္း အေထာက္အကူမျဖစ္ေစသည့္ အေျခအေနရွိေနပါသည္။ ဤျပသနာမ်ား၏ တိုက္ရိုက္အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ အစိုးရ ၀န္ထမ္းမ်ားမွာ ကိစၥရပ္တစ္ခုခ်င္းကို ေျဖရွင္းရန္အတြက္ အခ်ိန္မ်ားစြာ အသံုးျပဳနရျခင္းေၾကာင့္ ပံုမွန္လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္မႈကို ထိခိုက္ေစသည့္ ္ လံုေလာက္မႈႏွင့္ အခ်ိနမ ၾကံဳေတြ႕ေနရပါသည္။ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအေပၚ ေက်နပ္မႈမရွိသည့္ ျပည္သူလူထုအေနျဖင့္ ထို၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေက်ာ္လႊားရမည့္နည္းလမ္းမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ၾက ျခင္းျဖင့္ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ား၏ ယိုယြင္းမႈကို ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေစၿပီး ၀န္ေဆာင္မႈအားနည္းျခင္းက မသမာမႈအခြင့္အလမ္းမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ ္ ်ဳပ္မလ ေျမယာအုပခ ု င ႈ ပ ္ န္းသည္ ျပည္သဗ ူ ဟိျု ပဳျဖစ္ရပါမည္။ ္ န္းစြမး လုပင ္ ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ွ ္ ပံုမန ု း တိင ို တက္ေကာင္းမြနေ ္ တာျခင္း၊ အစီရင္ချံ ခင္းႏွင့္ စဥ္ဆက္မျပတ္တး ္ ပါမည္။ ္ အာင္ ေဆာင္ရြကရ ပုံ-၁။ ေျမႏွင့္ျပည္သူ ဆက္သြယ္မႈသည္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္၏ အခ်က္အခ်ာျဖစ္ပါသည္။ သစ္ေတာ မိရုိးဖလာ ဘုံေျမ ျမဳိ႔ေျမ (စားက်က္) လယ္ယာေျမ တရားမ၀င္ မတုိင္းရေသး ေနထုိင္ ရြာေျမ ေရျပင္ ီ ခ်င္း၊ တစ္ဥး လယ္ယာေျမတိုင္း အဖြ႔အ ဲ စည္း၊ အစုိးရ လုပ္ငန္း ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈဆုိင္ရာ၀န္ေဆာင္ မႈမ်ားသည္ေျမယာလုပ္ပုိင္ခြင့္အမ်ဳိး အစားအားလုံးအတြက္ အေထာက္ အပံ့ျဖစ္သင့္ျပီး၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၊ လူ နည္းစုမ်ားႏွင့္ခ်ဳိ႕ငဲ့သူမ်ာအားလုံးအ ပါအ၀င္ ျပည္သူအားလုံးလက္လွမ္း မီသည့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ဳိး ျဖစ္သင့္ပါ သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စိန္ေခၚမႈမ်ား မွာ မိရုိးဖလာလုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္၊ တရားမ၀င္အေျခခ်ေနထုိင္မႈမ်ားႏွင့္ ေျမမတုိင္းတာရေသးသည့္ေနရာေဒ သမ်ားအပါအ၀င္ ျပည္သူလူထုအတြက္ လုံျခဳံခုိင္မာသည့္တရား၀င္ျဖစ္မႈကုိ မရရွိႏုိင္ျခင္းတုိ႔ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔အျပင္၊ ဲ ုိ႔ေသာအမ်ားပုိင္ေျမမ်ားတြင္ ေျမအသုံးျပဳခြင့္၊ ေရျပင္အသုံးျပဳမႈႏွင့္ သစ္ေတာအခြင့္ အေရးအသုံးခ်ျခင္းမ်ားအတြက္ စားက်က္က့သ ရွင္းလင္းစြာေဖၚျပထားမႈ (သုိ႔) ေကာင္းစြာေဖၚေဆာင္ထားျခင္းမရွိမႈလည္း ပါ၀င္ပါ သည္။     31   ္ ဖြဲ႕အစည္းဆိင ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြကအ ု ္ရာမူေဘာင္ DALMS သည္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါဇယားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္အတိုင္း ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈလုပ္ငန္းအမ်ားစု အတြက္ အဓိကတာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ပါသည္။ အဓိကျပသနာမွာ DALMS တြင္ အဆိုပါ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္း၀န္ေဆာင္မႈ (၈)ရပ္အတြက္ ျဖည့္ဆည္းေပးရန္ အရင္းအျမစ္မ်ားျပည့္စံု လံုေလာက္မႈမရွိျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ၎၏တာ၀န္လုပ္ပိုင္ခြင့္အေနျဖင့္လည္း ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္ အမ်ိဳးအစား အားလံုးအေပၚ အၾကံဳး၀င္သက္ေရာက္ျခင္းမရွိပါ။ ဥပမာ-သစ္ေတာဦးစီးဌာနသည္ ေဒသခံျပည္သူအစုအဖြဲ႕ပိုင္ သစ္ေတာလုပ္ပိုင္ခြင့္လက္မွတ္မ်ား ႏွစ္ (၃၀)ႏွင့္ သစ္ေတာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ခ်ထားျခင္းစသည့္ နည္းလမ္းပံုစံမ်ား ျဖင့္ သစ္ေတာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ထုတ္ေပးပါသည္။ ထို႔ျပင္ GADအေနျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပအမည္ေပါက္ကိစၥရပ္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးလ်က္ရွိၿပီး အဓိကက်သည့္ ေျမယာႏွင့္ဆက္စပ္ေသာေကာ္မတီမ်ားတြင္လည္း ဥကၠ႒လည္း CDC မ်ားမွ ေျမယာ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးလ်က္ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈလုပ္ငန္း ျပန္လည္ဆန္းသစ္မြမ္းမံမႈမ်ား အလ်င္အျမန္စတင္ႏိုင္ရန္ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္တြင္ ေျမယာမွတ္ပံုတင္စနစ္တစ္ခု ထူေထာင္၍ ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအားလံုးအတြက္ မွတ္တမ္းတင္မႈမ်ားေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ဇယား-၁။ လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲေရးဦးစီးဌာန DALMS ၏ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈဆုိင္ရာလုပ္ငန္းရပ္မ်ား။ စဥ္ ္ ်ဳပ္မလ ေျမယာအုပခ ႈ ပ ု င ္ န္းခြမ ဲ ်ား ႈ ်ား ၀န္ေဆာင္မမ ၁ ္ ်ားကုိေဖၚျပေသာကြငး လယ္ယာဦးပုိငမ ံ ်ားအား ္ ေျမပုမ DALMS အေနျဖင့္ ္ ွင့တ အခ်ိနႏ ြ း ္ ေျပးညီမမ ္ မံျပင္ဆင္ျခင္း။ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္ႏွင့္အညီေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈဆုိင္ ရာလုပ္ငန္းတာ၀န္(၈)ရပ္ကုိတာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ရပါမည္။ ၂ ္ စ လယ္ယာေျမမွတပ ံ - ုံ ာရင္း(ပုစ ္ သိမး ံ ၅)မ်ား ထိမး ္ ျခင္း။ အဆုိပါ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကုိ ၃ ္ တ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတပ ုံ င္လပ ္ န္း။ ု င ႏုိင္ငံအ၀ွမ္းေဖၚေဆာင္သင့္ပါသည္။ ျပည္သူ လူထု လုိအပ္ခ်က္မ်ားကုိ ျဖည့္ဆည္းႏုိင္ရန္ မိရုိးဖလာ အစဥ္အလာ ၄ ္ ျမပုမ ေက်းရြာကြကေ ံ ်ားေရးဆြျဲ ခင္း။ လုပ္ကုိင္ ပုိင္ဆုိင္ေျမမ်ား၊တရားမ၀င္လုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္မႈမ်ား ၅ ြ ေ ျမဳိ႔ကက ံ ်ား အခ်ိနႏ ္ ျမပုမ ္ ွင့တ ြ း ္ ေျပးညီမမ ္ မံျပင္ဆင္ျခင္း။ ၊စားက်က္ ေျမ၊ ေရျပင္ႏွင့္ ဲ ုိ႔ သစ္ေတာေျမလုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္စသည္တုိ႔က့သ ၆ ္ ဂရန္/အငွားဂရန္မတ ျမဳိ႔ေျမမ်ားအတြငး ္ မ္းမ်ား ွ တ ေသာအျခားေျမဆုိင္ရာလုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္မ်ားအေပၚ ္ သိမး ထိနး ္ ျခင္း။ မွတ္ပုံတင္ေပး သင့္ပါသည္။ လုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္တစ္ရပ္စီအတြက္သီးျခား အခြင့္ အေရးမ်ား၊ ၇ လယ္ယာေျမမ်ားအတြက္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ စည္းကမ္းသတ္ခ်က္တုိ႔ရွိရပါမည္။ ္ င အျခားေျမယာလုပပ ္ င ို ခ ့ ်ားအား မွတတ ြ ္မ ္ မ္းတင္ျခင္း။ ၈ ိ း တတိယအဆင့္ ေျမျပင္ထန ္ ခ်ဳပ္မတ ွ တ ္ င ို က ြ ယ ္ န ္ က္ ္ သိမး ထိနး ္ ျခင္း။ 32 ပုံ-၂။ လယ္ယာေျမမ်ားအတြက္ ေျမတုိင္းတာျပီးစီးမႈအေျခအေန လယ္ယာေျမကြင္းေျမပံုမ်ားသည္ အေျခခ်ေနထိုင္မႈ ွိ ျမတုိငး လက္ရေ ္ တာမႈအေျခအေန စီမံကိန္းအစီအစဥ္ႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ ေျမယာခြန္ ေကာက္ခံမႈ၊ သီးႏွံစာရင္းအင္း အခ်က္အလက္ျပဳစုျခင္း၊ 100,000 ေျမယာလုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ခြဲေ၀ေခ်ထားျခင္းႏွင့္ 80,000 ပံုစံေျပာင္းလဲမႈ စသည္ တို႔အတြက္ 60,000 အေျခခံမ်ားျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါ အေရးပါသည့္ေျမပံုမ်ားမွာ 40,000 76,320 ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာျမင့္၍ ပ်က္စီး 20,000 ယိုယြင္းမႈမ်ားရွိေနပါသည္။ ခန္႔မွန္းခ်က္မ်ားအရ၊ 0 5,745 ေျမယာမ်ား၏ အနည္းဆံုး ၈၀%ခန္႔ကို ျပန္ တိင ္ တာျပီး ု း မတိင ္ ေသး ု း လည္တိုင္းတာမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရပါမည္။ ထုိ႔ျပင္ ႏွစ္ကာလၾကာျမင့္စြာ စဥ္ဆက္မျပတ္ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ကိုင္မႈ ရွိေနေသာ္လည္း ကြင္းေျမပံုမ်ားတြင္ အႀကံဳး၀င္၊ ပါ၀င္မႈ မရွိေသးသည့္ လယ္ယာေျမမ်ားရွိေနပါသည္။ ထို႕အတူ ေျမပံုမ်ားအား ေနာက္တၾကိမ္ အခ်ိန္ႏွင့္ တေျပးညီမြမး္မံျပင္ဆင္ရန္ လိုအပ္မည့္ ကြင္းဆငး္ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ ရံုးလုပ္ငန္းမ်ား အမ်ားျပားရွိေနပါသည္။ ယင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ေခတ္မွီ ဒီဂ်စ္တယ္နည္း ပညာအေပၚ အေျခခံသည့္ နည္းလမ္းကို အသံုးျပဳသင့္ပါသည္။ သို႔မွသာ အနာဂတ္ ေျမပံုမ်ားထိန္းသိမ္းမႈ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ကုန္က်စရိတ္ႏွင့္ လုပ္အား နည္းပါးသက္သာေစၿပီး၊ အခ်ိန္ကုန္သက္သာစြာျဖင့္ လုပ္ငန္းမ်ား ၿပီးစီး ႏိုင္ပါသည္။ ္ ြင္ SLRD (DALMS)မွ လယ္ယာေျမမ်ား အတြက္ LUC အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ခုႏွစတ ၈သန္းခန္႔ကို ္ ပးခဲေ ထုတေ ့ သာ္လည္း ၎တိ႔မ ု ာ ွ ့ ညီမျဖစ္ေတာ့သည့္အခ်က္အလက္မ်ား ေခတ္ႏွင္အ အေပၚအေျခခံျခင္းေၾကာင့္ ု ျပင္ဆင္ရန္ ျပန္လည္အစားထိး ု ပ္ေနပါသည္။ လိအ LUCမ်ား အသစ္ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ထုတ္ေပးျခင္းအေနျဖင့္ ေျမကြက္ (Parcel)အလိုက္ စနစ္တက်ေဆာင္ရြက္ရန္လိုအပ္ၿပီး ေတာင္သူမ်ား၊ CSOမ်ားႏွင့္ အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ားအၾကား သတင္းအခ်က္အလက္ကို ရယူျခင္း၊ ပညာေပးျခင္းႏွင့္ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ားႏွင့္အတူ ယွဥ္တြဲေဆာင္ရြက္ရပါမည္။ LUC မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ အဆိုျပဳအေျပာင္းအလဲ မ်ားအေပၚ တစ္စံုတစ္ရာကန္႔ကြက္ျခင္းရွိ/မရွိ သိရွိႏိုင္ရန္ ေဒသအတြင္း အသိေပးေၾကာ္ျငာမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရ မည္။ ္ ုတ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတပ ္ ာေဆာင္ရက ံ င္ျခင္းမွာ ၿမိဳ႕မ်ားတြငသ ္ ိုငၿ္ ပီး လယ္ယာေျမအတြက္ စတင္ႏိုငျ္ ခင္း ြ ႏ မရွေ ိ သးပါ။ ၿမိဳ႕ေျမမ်ားအတြက္ တရား၀င္ထုတ္ေပးသည့္ဂရန္မ်ား၊ အငွားဂရန္မ်ားမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာသက္တမ္း လြန္ေနပါသည္။ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပံုတင္စနစ္လုပ္ငန္းစဥ္အေနျဖင့္ ထိေရာက္ၿပီး တြက္ေျခကိုက္ေသာစနစ္ တစ္ခုအျဖစ္ ေျပာင္းလဲေဆာင္ရြက္ရန္လိုအပ္ၿပီး ေရရွည္တြင္ လက္ေတြ႕က်သည့္ေျမယာမွတ္ပံုတင္ျခင္း/လုပ္ထံုး လုပ္နည္းအသစ္မ်ားျဖင့္ အစားထိုးလုပ္ေဆာင္သင့္ပါသည္။ လက္ရွိလုပ္ငန္းစဥ္အရ GAD ႏွင့္ DALMS ရံုးမ်ား၊ ဘ႑ာေရးဌာနမ်ားသုိ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္သြားေရာက္လုပ္ေဆာင္ရန္လိုအပ္ၿပီး ယင္းမွာ လက္ေတြ႕အားျဖင့္ အလြယ္ တကူေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈမရွိပါ။ လယ္ယာေျမမ်ားအတြက္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပံုတင္ျခင္းလုပ္ငန္းမွာ စတင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေသာေၾကာင့္ လႊဲေျပာင္းမႈမ်ားကို တရား၀င္မွတ္တမ္းတင္ႏိုင္ျခင္းမရွိသည့္ အက်ိဳးဆက္မ်ားျဖစ္ေစပါ သည္။ သုိ႔အတြက္ ေငြေၾကးအားျဖင့္ တတ္ႏိုင္ေသာ ပမာဏျဖင့္ ေရရွည္တည္တံ့ေကာင္းမြန္ေသာ ေျမယာ ံ င္၀န္ေဆာင္မႈပံုစံအသစ္ လိုအပ္ေနပါသည္။ မွတ္ပုတ ္ လႊဲေျပာင္းခြနမ ပစၥညး ္ ်ားကုိ ေျပာင္းလဲသင့္ပါသည္။အခြန္ႏႈန္းထားမ်ားမွာ ျမင့္မားလြန္းပါသည္။ ျမဳိ႔ေျမမ်ား အတြက္ ၃၀% ရာႏႈန္းအထိပင္ျမင့္မားရာ၊ အက်ဳိးဆက္အေနျဖင့္ လႊဲေျပာင္းမႈမ်ားကုိ မွတ္ပုံတင္ရန္ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစပါသည္။ ယင္းအခြန္ကုိ ဖယ္ရွားျခင္း (သုိ႔) ၂%ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ေလွ်ာ့ခ်၍၊ အတိတ္ကာလက တရားမ၀င္ 33 ေဆာင္ရြက္ထားမႈမ်ားကုိ မွတ္ပုံတင္ေစရန္အလုိ႔ငွာ၊ အခြန္လြတ္ျငိမ္းခြင့္ျပဳျခင္းတုိ႔ကုိေဆာင္ရြက္ရန္ အၾကံျပဳပါ သည္။ေျမခြန္ဆုိင္ရာမူ၀ါဒေရးရာမွတ္စုတြင္ ပုိမုိျပည့္စုံစြာ ေဖၚျပထားပါသည္။ ပုံ-၃။ အမ်ဳိးအစားအလုိက္ ျမဳိ႔ကြက္ေျမပုံအေရအတြက္ခန္႔မွန္းေျခ ္ ိင ေျမယာလုပက ္ ပုိငဆ ု / ္ ိင ု ခ ္ င ္ တြက္ ရြာေျမမ်ားကုိ ေျမတုိငး ြ ့အ ိ ါ။ ္ ထား ျခင္း မရွပ ပထမဦးစြာ၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၆ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း ေရွ႕ေျပးစမ္းသပ္ ဲ ည့္ ေဆာင္ရြက္ခ့သ ေက်းရြာေျမဂရန္ထုတ္ေပးမႈအတြက္ ၾကီးစြာေသာ အားထုတ္မႈတစ္ရပ္ လုိအပ္ပါသည္။ ေက်းရြာအကြက္ေျမပုံေပါင္း ၄၅၀၀၀ ခန္႔ တုိင္းတာပုံထုတ္ရန္ လုိအပ္ပါသည္။ ေက်းရြာအမ်ားအျပားတြင္ ေက်းရြာ နယ္နိမိတ္ ျပင္ပသုိ႔ ေရာက္ရွိေနေသာ လူေနအိမ္မ်ား မ်ားစြာရွိေနပါသည္။ အဆုိပါေနရာမ်ားတြင္ လုံေလာက္သည့္လမ္းမ်ားမရွိပဲ၊ သြားလာ ဆက္သြယ္ႏုိင္သည့္နည္းလမ္းမရွိေသာ သီးျခားအလုံပိတ္ေျမကြက္မ်ား အျဖစ္ရွိေနျပီး၊ အမ်ားျပည္သူဆုိင္ရာေနရာမ်ားအတြက္လည္း ေနရာ လုံေလာက္မႈမရွိပါ။ ေရႏႈတ္ေျမာင္းစနစ္မ်ား ျပည့္စုံေကာင္းမြန္မႈ မရွိ သည့္အတြက္ ေရၾကီး၊ ေရလွ်ံမႈမ်ားျဖစ္ ေပၚေလ့ရွိပါသည္။ ေက်းရြာ အကြက္ေျမပုံမ်ား တုိင္းတာထုတ္လုပ္ျခင္းမျပဳမီ၊ ေက်းရြာမ်ားကုိ တရား၀င္ ျဖစ္ရန္ ေဖၚေဆာင္သင့္ျပီး၊ ယင္းသုိ႔ေဖၚေဆာင္ရာတြင္ ျပည္သူမ်ား ္ ်က္။ မွတခ ု ၾကီးေသာေျမတုိငး တန္ဘိး ္ တာနည္းမ်ားက ပူးေပါင္းပါ၀င္သည့္နည္းလမ္းျဖင့္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါ သည္။ ေက်းရြာေနျပည္သူ ္ န အခ်ိနက ု သ ု ၊္ ေငြကန ု ခက္အခဲျဖစ္ေစ ္ က္သာမႈကိအ မ်ားကလည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ ဂရန္ရမည္ဟူေသာမက္လံုးျဖင့္ သြားလာ ္ နည္းလမ္းကုိ သည့္အတြက္ သင့္ေတာ္သည့္ ေျမတုိငး အသုံးျပဳမည့္ လမ္းမ်ားကုိ ခ်ဲ႕ထြင္ခြင့္ျပဳသင့္ပါသည္။ အဆုိးဆုံးအေျခအေန ံ ျပဳသင့္ပါသည္။ အသုး ခန္႔မွန္းတြက္ဆခ်က္အရ ေဒသခံျပည္သူမ်ားက ပုံမွန္လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မည့္ အေပၚတားဆီးပါက ေျမတုိင္းတာျခင္းႏွင့္ ဂရန္ထုတ္ေပးျခင္းလုပ္ငန္းကုိ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မျပဳလုပ္သင့္ပါ။ 34 ပုံ-၄။ ျမင္းျခံျမဳိ႕ကြက္ေျမပုံမ်ားကုိ ဒီဂ်စ္တယ္ေျမပုံအျဖစ္ေရးဆြဲျခင္း (ဒီဇင္ဘာ ၂၀၁၅) ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ျမဳိ႕ၾကီး(၃)ျမဳိ႕ျပင္ပရွိ ျမဳိ႕ေျမမ်ား အတြက္ေျမတုိင္းတာျခင္း၊ ေျမပုံႏွင့္မွတ္ပုံစာရင္းမ်ား ထူ ေထာင္ျခင္းႏွင့္ ျမဳိ႕ကြက္ေျမပုံမ်ား (အမ်ားအားျဖင့္ ၆၄လက္မ= ၁မုိင္၊ ၁း၉၉၀စေကး)မ်ားကုိ ေျမျပင္အေျခ အေနႏွင့္ကုိက္ညီရန္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းလုပ္ငန္း မ်ားအတြက္ DALMS တြင္တာ၀န္ရွိပါသည္။(ေဖၚျပပါ ပုံတြင္ျပထားသည့္အတုိင္း) နမူနာကုိ တဘက္ပါပုံျဖင့္ ေဖၚျပထားပါသည္။ ဂရန္စတင္ေလွ်ာက္ထားျခင္း ႏွင့္ ဂရန္မ်ားကုိ လႊဲေျပာင္းသည့္အခါ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပုံ တင္ျခင္းတုိ႔အတြက္ အကြက္ေျမပုံပါရွိရန္ လုိအပ္ပါ သည္။ လက္ေတြ႔အေနျဖင့္ အကြက္ေျမပုံမ်ား၏ ျပည့္ စုံေကာင္းမြန္မႈႏွင့္ အရည္အေသြးေကာင္းမြန္ရန္အတြက္ ျပသနာမ်ားစြာရွိေနသည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ DALMS ၏ ၀န္ထမ္းအနည္းစုသာ အဆုိပါေျမပုံမ်ားကုိ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည့္ အေလ့အက်င့္ရွိပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ- (၁) စီမံကိန္းအစီအစဥ္ႏွင့္ ျမဳိ႕ကြက္ေျမတုိင္းတာမႈမ်ားမပါ၀င္ပဲ လယ္ယာေျမမ်ားကုိျမဳိ႕ေျမအျဖစ္တရားမ၀င္ တုိးခ်ဲ႕ျခင္း၊ (၂) ေျမကြက္မ်ားကုိ တရားမ၀င္ စိိတ္ပုိင္းျခင္း၊ (၃) မူရင္းအကြက္ေျမပုံမ်ား၏အရည္အေသြးေကာင္းမြန္မႈမရွိျခင္း၊ (၄) ျမဳိ႕ေျမတုိင္းတာျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ DALMS ၀န္ထမ္းမ်ား၏ အသိပညာႏွင့္ကြ်မ္းက်င္မႈလုိအပ္ျခင္း၊ (၅) အထူးသျဖင့္ နယ္နိမိတ္ထိစပ္ေနသူမ်ားႏွင့္နယ္နိမိတ္အျငင္းပြားမႈျဖစ္ေပၚေနျခင္း၊ (၆) အျခားသူပုိင္ ေျမေပၚတြင္တရားမ၀င္က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ေနထုိင္ျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ အဆုိပါလုပ္ငန္းမ်ားကုိေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္ လုပ္ငန္းလမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားကို အေသးစိတ္ ျပန္လည္ သတ္မွတ္ရန္လုိအပ္ေနျပီး၊ ဲ ည္း၍ ေလ့က်င့္ေပးရပါမည္။ ဤသုိ႔လုပ္ ေဆာင္ရန္အတြက္ DALMSႏွင့္ GAD တုိ႔အၾကား ၀န္ထမ္းမ်ားကုိလည္း ျပန္လည္ဖြ႔စ သီးျခားတြဲဘက္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ဳိးလုိအပ္ပါသည္။ သုိ႔မွသာ ရႈပ္ေထြး၍ေႏွာင့္ေနွးမႈျဖစ္ေစေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ေကာင္းစြာ ေဆာင္ရြက္နုိင္ပါမည္။ ဤအခ်က္က ျမဳိ႕ေျမႏွင့္ ရြာေျမမ်ားအတြက္ DALMS ႏွင့္ GADတုိ႔၏လုပ္ငန္း တာ၀န္မ်ား၏ အက်ဳိးရွိ ထိေရာက္မႈကုိဆန္းစစ္ရန္လုိ အပ္ေၾကာင္းညႊန္ျပေနပါသည္။     35 ပံု (၅) - အမ်ိဳးအစား/ ေခါင္းစဥ္ခြဲျခားသတ္မွတ္မႈအေျခအေနခန္႔မွန္းခ်က္ (titling)(၂၀၁၆) DALMS ၏ စာခ်ဳပ္စာတမ္း မွတ္ပံု တင္စာရင္းမွ အငွားဂရမ္မ်ားကို မွတ္ပံုတင္ ျခင္းလုပ္ေဆာင္ေသာ္ လည္းေကာင္း လက္ ေတြ႕တြင္ မွတ္ပံုတင္စာရင္းမွာ ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ ညီျခင္းမရွိေတာ့ပါ။ ၎အစား GAD ႏွင့္ DALMS တို႔မွ ဂရမ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မွတ္တမ္းမ်ားကို သီးျခားထိန္းသိမ္းထားရွိပါသည္။ ၎သည္ DLAMS ရွိ သက္တမ္း အၾကာဆံုးထိန္းသိမ္းထားသည့္ မွတ္တမ္းမ်ား အနက္ တစ္ခုအပါအ၀င္ ျဖစ္ၿပီး အငွားဂရမ္အ မ်ားစုမွာ ဖတ္ရွဳ၍မရလုနီး အေျခအေနတြင္ရွိ ပါသည္။ အဓိကၿမိဳ႕ႀကီး (၃)ၿမိဳ႕မပါ၀င္သည့္ ၿမိဳ႕ေျမကြက္ေပါင္း ၂.၆သန္းခန္႔ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္း ရၿပီး ၁.၅သန္းခန္႔ကိုသာ အငွားဂရမ္မ်ား (ဇယားတြင္ အမည္ေပါက္စာရင္း)အျဖစ္ ထုတ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ GAD ႏွင့္ DALMS တို႔၏ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားအေပၚ အက်ိဳးထိေရာက္မႈကို ဆန္းစစ္မွသာ အငွားဂရန္မ်ား ၏ မွတ္ပံုတင္စာရင္းမ်ား (အျခားၿမိဳ႕ေျမအမည္ေပါက္ကိစၥရပ္မ်ားအပါအ၀င္)အတြက္ ထပ္တူ ေနေသာလုပ္ငန္း မ်ားကို ဖယ္ရွားႏုိင္ပါမည္။ သိရၿွိ ပီးျဖစ္သည့္ လယ္ယာေျမႏွင့္ ္ င ၿမိဳ႕ေျမလုပပ ္ ြင္မ ို ခ ့ ်ားမွလြဲ၍ အျခားေျမယာလုပပ ္ င ္ င ို ခ ့ ်ားမွာ ြ ္မ မည္သည့္ ္ ်ွ မွတပ ေနရာတြငမ ံ င္ထားျခင္းမရွပ ္ ုတ ိ ါ။ (ေျမယာႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအၾကား ဆက္ႏြယ္မႈျပပံု (၁)တြင္ ၾကည့္ပါ။) တစုတစည္းတည္းျဖစ္၍ ္ တ ေျမယာမွတပ ႈ ်ား ုံ င္မမ အၾကံဳး၀င္ပါ၀င္မႈရွိေစရန္ ရုိးရာအစဥ္အလာေျမမ်ားကုိ မွတ္ပုံတင္ စာအုပ္မ်ားတြင္မွတ္ပုံတင္ရန္ ဥပေဒျဖင့္အသိအမွတ္ျပဳေပးသင့္ပါသည္။ ထုိေျမမ်ားအတြက္ ေျပာင္းလြယ္ျပင္လြယ္ရွိေသာ ေဒသဆုိင္ရာအဆုံးအျဖတ္အာဏာျဖင့္ ခ်ထားေပးသည့္ အခြင့္အေရးမ်ား၊ ကန္႔ သတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကုိ ေဖၚျပထားသည့္ လုပ္ကုိင္/ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ အတြက္သီး သန္႔ပုံစံမ်ားထားရွိရပါမည္။ ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ အစုအဖြဲ႕မ်ား၊ မိသားစုမ်ား၊ ရပ္ရြာလူထု(သုိ႔) တစ္ဦးခ်င္းစီသုိ႔ အေျခအေနကုိ လုိက္၍ သင့္ေလွ်ာ္သည့္ ဆုိင္ရာဆုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား ခ်ထား သတ္မွတ္ေပးသင့္ပါသည္။ ရုိးရာအစဥ္အ လာေျမမ်ားအတြက္ အမည္ေပါက္ကုိ မွတ္ပုံတင္ရာတြင္ ေျမကြက္တစ္ကြက္ (သုိ႔) ေျမကြက္အမ်ားပါ၀င္ႏုိင္ျပီး၊ သင့္ေလွ်ာ္သည့္ရွင္းလင္းေဖၚျပခ်က္မ်ားႏွင့္အတူ၊ ကုန္က်စရိတ္မမ်ားသည့္ ေျမပုံေရးဆြဲျခင္းနည္းျဖင့္ ေဖၚျပထား ရွိမွသာ ေဒသခံအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အနီး၀န္က်င္ရွိသူမ်ား၏ က်ဴးေက်ာ္မႈမျဖစ္ေစရန္၊ ေရရာေသခ်ာသည့္ နယ္နိမိတ္ကုိ ေဖၚေဆာင္ေပးရပါမည္။ လုပ္ကုိင္/ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ကုိ တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳျပီးသည္ႏွင့္ ေျမယာ မွတ္ပုံစာရင္းတြင္ ထည့္သြင္း ္ င့္ပါသည္။ ေဆာင္ရြကသ ထုိ႔အတူ ေဒသခံအဖြ႔အ ဲ စည္းမ်ား၏ စာက်က္ေျမမ်ား၊ ံ ျပဳခြင့မ ေရျပင္အသုး ္ ်ား၊ 36 ္ ာအခြင့အ သစ္ေတာဆုိငရ ္ ေရးမ်ား၊ ျပည္ေထာင္စအ ု စုိးရပုိငေ ္ ျမ၊ ္ ျမ၊ ေဒသအစုိးရပုိငေ တရားမ၀င္ ျမဳိ႕ျပ ႈ ်ား ထူေထာင္မမ အတြက္ကုိလည္း၊ ကိစၥရပ္တစ္ခုခ်င္းအလုိက္ ဆုိင္ရာဆုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား၊ ကန့္သတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားေဖၚျပလ်က္ တရာ၀င္ျဖစ္ေစ၍ မွတ္ပုံတင္ေစျပီး၊ ေျမယာ မွတ္ပုံစာရင္းတြင္ ေရးသြင္းသင့္ပါသည္။ ေပါင္းစည္းထားသည့္ ေျမယာမွတ္ပုံစာရင္းတစ္ခုသာထားရွိျခင္းျဖင့္ ေျမယာဆုိင္ရာဆုိင္ခြင့္အခြင့္အေရးမ်ားထပ္ေနျခင္းကုိ ဖယ္ရွားႏုိင္ျပီး လက္ရွိရႈပ္ေထြးေနမႈမ်ားမွ ရုန္းထြက္ႏုိင္ မည့္ အားေကာင္းသည့္ေျခလွမ္းတစ္ရပ္အျဖစ္အမွန္လုပ္ေဆာင္ရန္ လုိအပ္ခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။ ္ ်ားထပ္ေနမႈမရွေ ေျမယာဦးပုိငမ ွ ိ စရန္မာ ္ ိင ေျမယာလုပက ု / ္ ပုိငဆ ္ ိင ္ အ ု မ ံ ကုိ ႈ ားလုး အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာစေကးျဖင့္ 4 ဲ ားသည့္ေျမပုမ ေရးဆြထ ္ စံႏန ံ ်ားတြင္ ေျမတုိငး ္ သတ္မတ ႈ း ွ ခ ္ ်က္မ်ားႏွင့အ ံ ရးဆြဲရန္အတြက္ ႏုိငင ္ ညီ ေျမပုေ ံ ၀ွမး ္ အ ္ ွ ထ စံသတ္မတ ိ ္ စနစ္တစ္ခရ ္ ားသည့္ ကုိၾသဒိနတ ွိ ပါမည္။ လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ဤအဓိကက်ေသာအခ်က္ကုိ ု ရ ေဖၚေဆာင္ရန္ သိပ္သည္းစြာခ်မွတ္ထားသည့္ ေျမျပင္ထိန္းခ်ဳပ္မွတ္ကြန္ယက္ (သုိ႔) အလြယ္တကူရယူအသုံးျပဳ ႏုိင္သည့္(CORS) ကြန္ယက္မရွိပါ။ DALMS အေနျဖင့္ တတိယဆင့္ကြန္ယက္အတြက္ စတင္လုပ္ေဆာင္ေနေသာ္ လည္း ေျမတုိင္းဦးစီးဌာန၏ ဒုတိယဆင့္ကြန္ယက္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ရရွိႏုိင္ရန္ အခက္ အခဲ ေတြ႔ေနရပါသည္။ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈဆုိင္ရာလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ပူးတြဲကုိၾသဒိနိတ္စနစ္ က်င့္သုံးျခင္းသည္ ေပါင္းစပ္ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရး၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအတြက္ အဓိကက်သည့္ ဦးစားေပးလုပ္ငန္း တစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ ု ္ငန္းအစီအစဥ္ (၄) ရပ္  DALMS ၏ ျမဳိ႔နယ္အဆင့္လပ ျမိဳ႕နယ္ အဆင့္ ၊ DALMS တြင္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ (၄)ရပ္ရွိၿပီး၊ ေျမယာပုိင္ဆုိင္ /လုပ္ကုိင္ခြင့္ အစဥ္အဆက္အားျဖင့္ ေျမယာလုပ္ပိုင္ ခြင့္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အလြန္နည္း  ေျမယာ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား ပါးသည့္ ၀န္ထမ္းအင္အားကိုသာ တိုးခ်ဲ႕အသံုးျပဳႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ အက်ဳိးအျမတ္ ေျမခြန္ ထိေရာက္မႈ မရွိေသာ ေျမယာအခြန္စည္းၾကပ္မႈ လုပ္ငန္းႏွင့္ သီးႏွံစာရင္းအင္း သီးႏွံစာရင္းအင္း အခ်က္အလက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ၀န္ထမ္းအင္အားအမ်ားအျပား  အသံုးျပဳရၿပီး၊ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ရွိ အရင္းအျမစ္မ်ားအားလံုးနီးပါးကို ယင္းအတြက္ ေျမယာသတင္းအခ်က္အ အသံုးျပဳရပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား လက္ႏွင့္ အထူး၀န္ေဆာင္မႈ ျပန္လည္ဆန္းသစ္မြမ္းမံႏိုင္ရန္ ေရရွည္တည္တံ့မႈရွိၿပီး ဦးစားေပး အစီ အစဥ္မ်ားျဖင့္ အေလးထားေဆာင္ရြက္ရန္လိုအပ္သည္။ ္ ်ဳပ္ေရး၀န္ထမ္းမ်ားသည္ ေျမယာအုပခ ု ွစအ အနည္းဆံုးလာမည့္ဆယ္စႏ ္ ခ်ိန္ ု း အတိင ္ အတာအတြက္ ္ မ္းမ်ားႏွင့္ ေျမပံုမ်ားအား ျပန္လည္ျပင္ဆင္မမ မွတတ ္ မံထန ြ း ိ း ္ သိမး ္ ေရးလုပင ္ ဆာင္ရန္ လိအ ္ န္းမ်ား လုပေ ု ပ္ၿပီး ူ လ သီးႏွံစာရင္းေကာက္ယမ ု င ႈ ပ ု ိ႔ု လႊေ ္ န္းတာ၀န္မ်ားအား အျခားအဖြဲ႕အစည္းတစ္ခသ ဲ ျပာင္းေရးအေပၚ ဦးစားေပး ္ င့္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆေ ေဆာင္ရြကသ ို သာ္ ၎သည္ ေျမယာအုပခ ္ န္းစဥ္တစ္ရပ္ မဟုတ္ သလို ္ ်ဳပ္ေရးလုပင ့ ထူး ကၽြမး အရင္းအျမစ္ႏွင္အ ႈ ်ားလိအ ္ က်င္မမ ္ န္းတာ၀န္တစ္ရပ္လည္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ သည္။ ု ပ္ေသာ လုပင 4 ေယဘူယ်ေဘာင္ဒရီသတ္မွတ္ခ်က္သည္ ေျမတုိင္းတာမႈကုိ ကုန္က်စရိတ္သက္သာေစ၍ ပုံေသသတ္မွတ္ထားသည့္ ေဘာင္ဒရီမ်ားထက္ေက်းလက္ေျမပုံလုိအပ္ခ်က္ကုိနည္းပါးေစသည္။ 37 ္ ခၚမႈမ်ားႏွင့္ အခြင္အ စိနေ ့ လမ္းမ်ား အႏွစ္ခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္၊ ေျမပံုမ်ား၊ ေျမတိုင္းတာမႈမ်ား၊ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္ ပံ့ပိုးအဂၤါရပ္မ်ားတြင္ အားသာခ်က္ႏွင့္ အားနည္းခ်က္မ်ားရွိပါသည္။ ကိုၾသဒိနိတ္စနစ္ႏွင့္ ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္ ေျမပံုမ်ားမွာ ေခတ္မွီၿပီး ဒီဂ်စ္တယ္ပံုစံျဖင့္ရွိေနေသာ္လည္း ေျမပံုမ်ားမွာ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာအသံုးျပဳရန္အတြက္သာ ျဖစ္ေနပါသည္။ ကြက္စိပ္ေျမပံုမ်ားျဖစ္သည့္ ကြင္း/အကြက္ေျမပံုမ်ား (သုိ႔) ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ား (သုိ႔) ထုတ္ ေပးထားသည့္ LUC မ်ားႏွင့္ အငွားဂရန္မ်ားမွာ ေခတ္အေျခအေနႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိျခင္းေၾကာင့္ အထူးသျဖင့္ ၿမိဳ႕ေျမမ်ားအတြက္ အမွားအယြင္းမ်ားစြာျဖစ္ေပၚေစၿပီး အျငင္းပြားဖြယ္မွတ္တမ္းမ်ားအျဖစ္ ရွိေနပါသည္။ DALMS ၏ ရံုးအေဆာက္အဦးမ်ားမွာ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း (၃၀၀)တြင္ရွိေနေသာ္လည္း မ်ားစြာေသာ အေဆာက္အဦမ်ားမွာ ျပည့္စုံလံုေလာက္မႈမရွိ၊ ျပဳျပင္မႈမ်ားမျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္အျပင္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ား ထိန္းသိမ္းရန္ဆီေလ်ာ္သည့္ အခန္းေနရာမ်ားမရွိပါ။ ၀န္ထမ္းမ်ားကို သင္တန္းေပးေလ့က်င့္ထားေသာ္လည္း အမ်ားစုမွာ သင္တန္းမတက္ရ ေသးျခင္း (သို႔) ေခတ္မီေျမတိုင္းပညာ၊ ေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈ ICT ႏွင့္ GIS ဘာသာရပ္မ်ားအတြက္ သင္တန္းတက္ ေရာက္ႏိုင္ျခင္း မရွိပါ။ DALMS ႏွင့္ GAD တုိ႔သည္ ေဒသအဆင့္တြင္ ျမဳိ႕နယ္ရုံးမ်ားမွတဆင့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ ၀န္ေဆာင္မႈေပးေနသည့္အေနအထားမွာ တပန္းသာမႈတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ သာမန္လူမ်ားအဖုိ႔ ေျမယာ ႏွင့္ဆက္ႏြယ္သည့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကုိ ရယူရန္အေလ့အက်င့္မရွိၾကသည့္အျပင္၊ ဥပေဒလုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္ လည္း ရင္းႏွီးကြ်မ္း၀င္မႈမရွိၾကပါ။ ထုိ႔ျပင္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအတြက္ ေကာင္းစြာအသိေပးေၾကာ္ညာထားမႈမရွိျခင္းႏွင့္ ၀န္ထမ္းမ်ားကုိလည္း အလုပ္အေကြ်းျပဳရန္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားထားမႈမရွိပါ။ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ အဓိကအားျဖင့္ ၀န္ၾကီး ဌာန(၃)ခုျဖစ္သည့္၊ MOHA ေအာက္မွ GAD၊ MOALI ေအာက္မွ DALMS ႏွင့္ MONREC ေအာက္မွ SD တုိ႔က ၀န္ေဆာင္မႈျဖည့္ဆည္းေပးၾကပါသည္။ ဤအခ်က္က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ ညွိႏႈိင္း လုပ္ေဆာင္မႈကုိ မ်ားစြာရႈပ္ေထြးေစျပီး၊ တုန္႔ျပန္မႈနည္းပါးျခင္းႏွင့္ ျပီးျပည့္စုံမႈမ်ားအတြက္ အားနည္းခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ ဥပေဒမူေဘာင္မွာလည္းေခတ္စနစ္ႏွင့္ ကုိက္ညီျခင္းမရွိေတာ့ပါ။ သုိ႔ေသာ္ ေျမ အသံုးခ်မႈဥပေဒအေနျဖင့္ ခိုင္မာအားေကာင္းေသာ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ အဓိကေျမယာ ႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ ဥပေဒမ်ား ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္မႈစတင္ရန္အတြက္ ေကာင္းမြန္သည့္ မူ၀ါဒမူေဘာင္တစ္ရပ္ျဖည့္ဆည္း ေပးထားပါသည္။ ADS ႏွင့္အျခားမဟာဗ်ဴဟာမ်ားႏွင့္ အစီအစဥ္မ်ားက အစုိးရ၏ အစီအစဥ္သစ္မ်ားအတြက္ မူေဘာင္တစ္ရပ္ျဖည့္ဆည္းေပးပါသည္။ ထို႕အျပင္ အစုိးရတြင္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈက႑၏ ျပဳျပင္ ေျပာင္း လဲမႈမွန္သမွ်ကုိ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳမည့္ One Map ႏွင့္ e-Govrnance ကဲ့သုိ႔ေသာ ဆက္စပ္လႊမ္းျခဳံမႈ ရွိသည့္ မူ၀ါဒမ်ားရွိေနပါသည္။ ေယဘူယ်အားျဖင့္ ေျမယာမူ၀ါဒအသစ္ႏွင့္ ေျမယာဥပေဒအသစ္မ်ား ္ ိုင္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားစြာရွိေၾကာင္း အစိုးရႏွင့္ Stakeholder မ်ားမွ က်င့္သံုးေဆာင္ ရြက္မႈမတိုင္မီွ ေဆာင္ရြကႏ နားလည္အသိအမွတ္ျပဳၾက ပါသည္။ ံ ကာအဆင့္ အေကာင္းမြနဆ ႏိုင္ငတ ံ လုပန ္ ုး ္ န္မ်ား ္ ည္းလုပဟ FIG ႏွင့္ ေျမယာမွတ္ပံုတင္ျခင္း / Cadaster အတြက္ ၎၏ေကာ္မရွင္ (၇)သည္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရး က႑ အတြက္ ထိပ္တန္းပညာရပ္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ေအာက္တြင္ FIG၏ Vision of Cadastre 24 ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အဓိကေဖာ္ျပခ်က္ (၆)ရပ္ကို တင္ျပထားၿပီး တစ္ခုခ်င္းစီတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားပါ၀င္ပါသည္။ 38 ဇယား-၂။ FIG အဖြဲ႔အစည္းၾကီး၏ “၂၀၁၄ခုႏွစ္အလြန္ႏွစ္မ်ားတြင္ ေခတ္မီကြက္စိတ္စနစ္သုိ႔ တုိးျမင့္ေရး” ဆုိင္ရာ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ား။ စဥ္ အေျခခံစည္းမ်ဥ္း ႈ ်ား အက်ဳိးသက္ေရာက္မမ ၁ ူ ခြင့အ အမ်ားျပည္သအ ္ န္႔သတ္ခ်က္မ်ား ္ ေရးႏွင့က လုပပ ္ ိင ္ ုံျခဳံခိင ု ္ခြင့လ ္ တ္သက္သမွ် ု ္မာမႈကို ေသခ်ာေစရန္ ေျမႏွင့ပ အပါအ၀င္ ေျမႏွင့္ပတ္သက္သည့္ တရား၀င္ျဖစ္မႈ အခ်က္အလက္အားလုံးကုိအထင္အရွားေဖၚျပရမည္။ အေျခအေနကုိ ျပည့္စုံစြာေဖၚျပရန္။ ၂ ံ ်ားႏွင့မ ေျမပုမ ုံ င္စာရင္းမ်ားသီးျခားစီေဆာင္ ္ ွတ္ပတ ေျမယာအုပခ ္ ်ဳပ္မႈ၏ ႈ ြငတ သမာသမတ္ျဖစ္မတ ္ ည္ေနရာဆုိင္ရာ ္ ႈကို ဖယ္ရာ ရြကမ ွ းရန္။ အခ်က္အလက္ႏွင့္ ေျမကြကတ ္ ိ႔သ ု ည္ ပုိငဆ ု ္မႈႏွင့္ ဆက္ႏယ ္ ိင ြ ္ ိ ျဖစ္လိအ ေနမႈက မရွမ ု ပ္သည္။ ၃ ေျမကြက္တစ္ကြက္၏တည္ေနရာဆုိင္ရာအခ်က္ ္ ်က္မူ၀ါဒသည္ပဓါနျဖစ္ရမည္။ ဦးပုိင္အဓိပၸါယ္သတ္မွတခ နည္း ု ပ္ခ်က္ကိအ အလက္ေဖၚျပျခင္းသည္လိအ ု ေျခခံ၍ ပညာဆုိင္ရာေဖၚျပခ်က္မျဖစ္ေစရပါ။ ဤအခ်က္က အလုပ္ပို ဆုံးျဖတ္ရန္ျဖစ္ျပီး ေျမပုံအမ်ဳိးအစားအေပၚ အေျခ ္ လုပ၍ ္ ်စရိတမ ကုနက ္ ်ားျခင္းကုိ ေရွာင္ရွားႏုိင္ပါမည္။ အျခား ခံျခင္းမျပဳရပါ။ ြ ္လည္း ဦးပုိင္အလုိက္ေျမပုက တဖက္တင ု က္စုံသုံး ကြက္စတ ံ ိဘ ိ ္ ြ ့ျ္ ပဳရမည္။ စီမက အခ်က္အလက္အျဖစ္ခင ိ ္းခ်မွတသ ံ န ္ ူမ်ား၊ ပုံစံျပဳ ွ ္ေပးရမည္။ သူမ်ားအပါအ၀င္ က႑စုံ၏လုိအပ္ခ်က္ကို သတ္မတ ၄ ္ ်ဴတာနည္းပညာအသုံးျပဳျခင္းမွာ မလြဲ မေသြ ကြနပ အက်ဳိးရွိထေ ိ ရာက္မႏ ႈ ွင့္ဘက္စအ ုံ သုံးခ်မႈမ်ားအရ၊ ိ ္အ ကြက္စတ ျဖစ္ရပါမည္။ ခ်က္အလက္မ်ားမွာ အစဥ္အျမဲ ္ ်ဴတာကုိ ကြနပ အေျခခံျပဳ ြ ရ ေဆာင္ရက ္ မည္။ ၅ ၢ ိကက႑သည္ ကြက္စတ ပုဂလ ္ သိမ္း ိ ္စနစ္ကု ိထိနး ွ ျ္ ခင္းႏွင့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းထိန္း အစုိးရက႑သည္ စံသတ္မတ ႈ ပးျခင္းကုိ ပုိမိျု ပဳလုပ္ ႏုိင္ပါ ရန္ႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မေ သိမ္းျခင္းအတြက္ အဓိကက႑မွပါ၀င္ျပီး၊ ေျမယာသတင္း သည္။ ္ ကူရရွေ အခ်က္အလက္မ်ားကုိအလြယတ ိ စေရးေဆာင္က်ဥ္းေပး ၢ ိကက႑သည္ ပုိမိထ ရန္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ပုဂလ ု ိေရာက္၍ ပုိမုိေပ်ာ့ေပ်ာင္းသည့္အတြက္ ္ ပ အမွနလ ္ န္း၀န္ထုပ၀ ု င ု ကုိ ္ န္ပိး ၢ ိက က႑အေပၚတြငသ ပုဂလ ္ ည္။ ္ ာရွိေစရလိမ့မ ၆ ္ ိုငပ လုပက ္ ိင ု ္ဆိင ု ္မက ႈ ို ကာကြယ္ရန္အလုိ႔ငွာ ကြက္ ၢ ိကက႑ကုနက အစိုးရႏွင့္ ပုဂလ ႈ ္ ်စရိတ္မ်ားကုိ ၀န္ေဆာင္မအ ္ နစ္ကို အျမဲမန စိတစ ွ ္ကန္ေစရန္ ထိန္းသိမ္းရာတြင္ ္ ေၾကးေငြမ်ားရယူျခင္းျဖင့္ျပန္လည္ျဖည့္တင္းရမည္။ ၄င္း တြကခ ္ ်စရိတ္ျပန္လည္ရရွေ ကုနက ိ စမႈမွာအေရးပါသည္။ တြငက ္ နဦးရင္းႏွီးကုန္က်စရိတႏ ္ ွင့္ ြ စ လုပ္ငန္းေဆာင္ရက ္ ရိတ္ ္ ွင့္ သြယ္၀ိက မ်ားပါ၀င္သည္။ ဌာနတြင္းကုန္က်စရိတႏ ္ န ု က ု ္က် စရိတ္မ်ားကုိလည္း ္ င့္သည္။ စိစစ္ေဖၚထုတသ ု ္း ဖြ႔ျံ ဖဳိးဆဲတိင ္ ို နည္းေစရမည္။ သုိ႔မဟုတ္ ျပည္မ်ားတြင္ ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းခြနက ူ ်ားသည္တရား၀င္စနစ္အတြင္း ဆက္လက္ရေ ပါက ျပည္သမ ွိ န ္ ါ။ မည္မဟုတပ ႏိုင္ငံတစ္ခု၏ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္သည္ ျပည္သူအားလံုးအတြက္ ေျမယာအခြင့္အေရးမ်ားအေပၚ အာမခံခ်က္ရရွိေစရန္ အေထာက္အကူျပဳသင့္ၿပီး ေျမယာအမ်ိဳးအစားအားလံုးအတြက္ အၾကံဳး၀င္မႈရွိသင့္ပါသည္။ အမ်ိဳးသားအဆင့္ အစီအစဥ္ႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာ အစီအမံမ်ားသည္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ရွိ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ မ်ားမွ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္/ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ျဖစ္ထြန္းေအာင္ျမင္ေစရန္ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါသည္။ 39 ဆိုလိုသည္မွာ ေျမယာဆိုင္ရာအခြင့္အေရးမ်ား အာမခံခ်က္ရွိေရး၊ ေျမယာတန္ဖိုးသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ အခြန္စည္း ၾကပ္ျခင္းစသည္တို႔အတြက္ အေျခခံျဖစ္ျခင္း (၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ UN မွ ျပ႒ာန္းခဲ့သည့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အား တာ၀န္ခံ သည့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအတြက္ ေစတနာျဖင့္ တန္ဘိုးထား၍ လိုက္နာက်င့္သံုးသင့္ေသာ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား၊ VGGT တြင္ ၾကည့္ရန္)။ အလားတူ ႏုိင္ငံေတာ္ပုိင္ေျမမ်ားအတြက္လည္း လုံျခဳံခုိင္မာမႈရွိေစရပါမည္။ ေျမယာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စနစ္သည္ အစကတည္းကပင္ တစ္ေနရာႏွင့္တစ္ေနရာ မတူကြဲျပားႏုိင္ပါသည္။ တုိင္းျပည္၏ အခ်ဳိ႕ေနရာ (ေက်းလက္ေဒသ) မ်ားတြင္ အလြန္လြယ္ကူရွင္းလင္း၍ (ဥပမာ- ကုန္းျမင့္ေဒသ)ႏွင့္ အထူး သျဖင့္ ေျမရွားပါး၍ ေျမတန္ဘုိးျမင့္သည့္ အျခားေနရာ (လူေနထူထပ္သည့္) ေဒသမ်ားတြင္ ပုိမုိတိက်၍ တရား၀င္ ျပီးျပည့္စုံသည့္ ေျမတုိင္းတာနည္းျဖင့္တုိင္းတာထားရျပီး၊ ပုိမုိရႈပ္ေထြးေသာ လႊဲေျပာင္းမႈမ်ား၊ (ဥပမာ- ေပါင္ႏွံျခင္း၊ အလႊာ လုိက္အမည္ေပါက္စသည္)ရွိႏုိင္ပါသည္။ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ကုိ ေျမျပင္အေျခအေနႏွင့္ ကုိက္ညီ မွန္ကန္ ေစရန္ ေဆာင္ရြက္သည့္လုပ္ငန္းစဥ္ျဖင့္၊ ေျမယာသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈအတြက္ ေခတ္မီေသာ ဘက္စုံေပါင္းစည္းထားသည့္ ျပည့္စုံေသာစနစ္ျဖစ္ေစရန္ တုိးတက္ေဖၚေဆာင္ ႏုိင္ပါသည္။ 5 ဇယား-၃။ ရည္ရြယ္ခ်က္အလုိက္သင္႔ေလွ်ာ္သည့္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရး၏ အဓိကက်သည့္ အေျခခံစည္းမ်ဥ္း (၄)ရပ္။ စဥ္ အေျခခံစည္းမ်ဥ္း ေဖၚျပခ်က္ ၁ ွ ္ထားသည့္ နယ္နိ ပုံေသသတ္မတ ိ ္မ်ားအသုး ေယဘူယ်နယ္နိမတ ္ ်ဳပ္ေရးကိစၥရပ္အမ်ား ံ ျပဳျခင္းသည္ေျမယာအုပခ ္ က္ ေယဘူယ်နယ္နိမတ မိတထ ိ ္ကို ံ လာက္မရ စုအတြက္ လုေ ွိ ါသည္။ အထူးသျဖင့္ ေက်းလက္ႏွင့္ျမဳိ႔ျပမပီျပင္ ႈ ပ ေဖၚျပရန္၊ ေသးသည့္ေဒသမ်ားတြင္ျဖစ္ပါသည္။ လက္ရွိအသုံးအႏႈံးအရ ေယဘူယ် ိ ္ဆိသ နယ္နိမတ ွ ခ ု ည္မွာ တိက်သည့္သတ္မတ ္ ်က္မ်ားမလုိဘဲ၊ ကြင္းအတြင္းရွိ ္ တၳဳမ်ားႏွင့ဆ ရုပ၀ ္ က္စပ္၍ပုိင္းျခားမႈကိျု ပဆုိသည္။ ၂ ကြင္းဆင္း တုိင္းတာျခင္းထက္ ္ ်ဳပ္မႈလပ အမ်ားစုေသာ ေျမယာအုပခ ္ ုံရပ ု ္ငန္းအတြကပ ိ ္ကြဲျပားျပတ္သားသည့္ ုံ ်ားကုိ အသုံး ေကာင္းကင္ဓါတ္ပမ ု ရ ေကာင္းကင္ဓါတ္ပုံ/ျဂဳိလ္တပ ္ ်ားကုိ အသုံးျပဳျခင္းျဖင့္ လုံေလာက္သည္။ ုံ ိပမ ျပဳရန္၊ ္ ်မႈသက္သာသည္။ ဤနည္းက ကြင္းဆင္းတုိင္းတာျခင္းထက္(၃-၅)ဆ ကုနက ၃ ္ ထက္ တိက်မႈမွာ နည္းပညာစံႏႈနး ေျမယာသတင္းအခ်က္အလက္၏ တိက်မႈသည္တည္ေနရာပါသတင္းအခ်က္ ြ ္ခ်က္ႏွင့စ ရည္ရယ ု ္သည္။ ္ ပ္ဆိင အလက္ အသုံးျပဳမႈႏွင့သ ္ က္ဆိင ိ ၥရပ္တစ္ခအ ု ္သည့္ ဆက္စပ္ကစ ု ျဖစ္ နားလည္ ႈ သ လက္ခံႏုိင္မရ ွိ င့္သည္။ ၄ ္ ွင့္တေျပးညီ မြမ္းမံျပင္ဆင္ အခ်ိနႏ တည္ေနရာဆုိင္ရာမူေဘာင္ကို တည္ေဆာက္ရာတြင၊္ ေျမယာမူ၀ါဒ၏ရည္ရြယ္ ္ င္ျခင္းႏွင့္ တုိး ျခင္း ၊အဆင့္ျမွင့တ ္ ခ်က္မ်ားကုိ ခ်က္၊ရည္မွနး ျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေရးအတြက္ လုိအပ္ခ်က္ (သုိ႔) တက္ေကာင္းမြန္ေစျခင္းဆုိင္ရာ ဆီေလွ်ာ္မႈအရ ္ ဆုိ၊ မည္သည့္အေျခအေနတြငမ မြမ္းမံျပင္ဆင္ေနမႈ၊ ္ လမ္းမ်ား။ အခြင့အ ္ ိင အခ်ိနပ ္ င္မႈႏွင့္ တဆင့္တက္တိး ု ္းအလုိက္အဆင့္ျမွင့တ ု တက္ေကာင္းမြန္ေစ ု တြက္ အခြင့အ မႈတိ႔အ ္ လမ္းမ်ားအျဖစ္ ရႈျမင္သင့္သည္။ 5 အရင္းအျမစ္ - FIG 2015; ISSN 2311-8423 40 ရည္ရြယ္ခ်က္ႏွင့္ကိုက္ညီေသာ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ FIG ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ား၏ အဓိကက်သည့္ အေျခခံသေဘာတရား (၃)ရပ္မွာ DALMS ၏ စည္းမ်ဥ္းႏွင့္ လုပ္ငန္းလမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားတြင္ ပါ၀င္ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းတုိ႔မွာ- (၁) ဦးပုိင္ေဖၚျပခ်က္အတြက္ ေယဘူယ်နယ္နိမိတ္ဆုိင္ရာ အေျခခံ သေဘာ တရား၊ (၂) ေျမကြက္အေျခခံမွတ္တမ္းမ်ားအား စီမံခန္႔ခြဲမႈ ႏွင့္ (၃) ဘက္စုံသုံးကြက္စိတ္ေျမပုံ စနစ္တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။ ဤသည္တုိ႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အနာဂတ္ LAS အေပၚ ၾကီးစြာေသာအက်ဳိးရွိထိေရာက္မႈကုိျဖစ္ေစမည့္ အစြမ္း ထက္သည့္လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ (၃) ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ အလြန္အကြ်ံ ၀န္ေဆာင္မႈေပးျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ ၾကဳိးပမ္း မႈမ်ားကုိမူ ေရွာင္ရွားသင့္ပါသည္။ 41 ဲ ၁။ ေျမယာ၀န္ေဆာင္မလ ပူးတြ- ု င ႈ ပ ွ ျ္ ခင္းအတြက္ ေရြးခ်ယ္ရန္ အၾကံျပဳေထာက္ခခ ္ န္းမ်ားျပန္လည္ဆန္းစစ္သတ္မတ ံ ်က္မ်ား လကၡဏာရပ္မ်ား ္ ာအဖြ႔အ နည္းလမ္း-၁၊ေျမဆုိငရ ဲ စည္းမ်ား နည္းလမ္း-၂၊ ေျမဆုိငရ ္ ာအဖြ႔အ ဲ စည္းမ်ား ကုိ ္ ာအဖြ႔အ ေျမဆုိငရ ွိ ာ၀န္မ်ား ဲ စည္း (၃) ခု၏ လက္ရတ ္ ထားရွျိ ခင္း မူလအတုိငး ဲ စည္းတစ္ခအ အဖြ႔အ ု ျဖစ္ေပါင္းစည္းျခင္း ဲ ည္းပုေ ဖြ႔စ ံ ျပာင္းလဲျခင္း DALMS, GAD,SD တုိ႔အား ေနျမဲအတုိင္းထား DALMS, GAD,SD တုိ႔၏ေျမႏွင့္ဆုိင္ရာ လုပ္ငန္း အငွားဂရန္ႏွင့္ အျခားျမဳိေျမအခြင့္ Organization Reform ရွိ၍ DALMSအား ျမဳိ႔နယ္အဆင့္တြင္ ျပန္လည္ တာ၀န္မ်ားကုိေပါင္းစည္း၍ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုဖြဲ႕ ္ ပးျခင္း အေရးမ်ားထုတေ ဲ ည္းရန္- DALMSကုိ ေျမယာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ ဖြ႔စ စည္းျပီး သင့္ေလွ်ာ္သည့္၀န္ၾကီးဌာနေအာက္တြင္ - ျမဳိ႔ေျမ ဆီေလွ်ာ္သည့္အမည္ေျပာင္းရန္၊LAS ျပဳျပင္ ထားရွိရန္။အဖြ႔ဲအစည္းသစ္သည္ အစုိးရအဖြဲ႕ႏွင့္ GAD - ရြာေျမ ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ေဖၚေဆာင္မႈအေပၚၾကီးၾကပ္မည့္ ခ်ိတ္ဆက္သည့္ အာဏာရွိ၍ အက်ဳိးသက္ဆုိင္သူ ္ ကာက္ချံ ခင္း -ေျမခြနေ ဲ ည္းရန္ႏွင့္ေစာင့္ၾကည့္ ဦးေဆာင္ေကာ္မီတီဖြ႔စ မ်ားပါ၀င္သည့္အၾကံေပးအဖြဲ႔လည္းျဖစ္သည္ စစ္ေဆးမည့္ platform တစ္ခုဖန္တီးျခင္း။ - ျမဳိ႕ေျမ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမည့္ ျမဳိ႔နယ္အဆင့္ DALMS ကုိျပင္ဆင္ဖြ႔စ ဲ ည္းသည့္ GAD ႏွင့္ DALMS ျမိဳ႕နယ္အဆင့္ရုံးမ်ားကုိ ေပါင္း - လယ္ယာေျမ နည္းလမ္း စံျပေျမယာရုံးထူေထာင္ရန္၊ စည္းျခင္း။ စံျပေပါင္းစည္းေျမယာရုံးထူေထာင္ျခင္း။ Vehicle of Reform စံျပေျမယာရုံးမ်ား ႏုိင္ငံအႏွံ႔ ဆင့္ပြားရန္၊ ဗဟုိရုံးႏွင့္ အျခားရုံးမ်ားကုိေပါင္းစည္းျခင္း။ ္ တ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတပ ုံ င္ျခင္း - ျမဳိ႔ေျမ/ရြာေျမ ဲ အစည္းပုိငး အဖြ႕ ္ ျပဳျပင္ ၀န္ထမ္းမ်ား၏သေဘာထားကုိ ကြ်မ္းက်င္မႈ ျမဳိ႔နယ္အဆင့္တြင္ ရုံးသစ္မ်ားဖြင့္ျခင္း၊ ျဗဴရုိကေရစီ - လယ္ယာေျမ ေျပာင္းလဲမႈ ဆုိင္ရာ စံႏႈန္းမ်ားႏွင္အညီ ၀န္ေဆာင္မႈဗဟုိျပဳ မွ ၀န္ေဆာင္မႈစနစ္ဆီသုိ႔ အဖြဲ႔အစည္းဆုိင္ရာ ွ ပ အငွားဂရန္မတ ုံ ာရင္း ္ စ Institutional Reform ႏုိင္ရန္ ေျပာင္းလဲျခင္း။ ေခတ္မီနည္းပညာမ်ား ယဥ္ေက်းမႈကုိ ေျပာင္းလဲျခင္း၊ ၀န္ထမ္းသစ္မ်ား ကုိ သင္တန္းေပးေလ့က်င့္ျခင္း။ ေခၚယူခန္႔အပ္ျခင္း။ - ျမဳိ႔ေျမ/ရြာေျမ ္ ကာက္ချံ ခင္း ေျမခြနေ ္ န္းပုစ စီးပြားေရးလုပင ံ ံ ေျမယာ၀န္ေဆာင္မႈအမ်ားစုကုိ ျမဳိ႔နယ္အဆင့္ ေရရွည္တြင္ ကုိယ္ပုိင္ ၀င္ေငြျဖင့္ ရပ္တည္ရန္၊ - ေျမစာရင္း Business Model ရုံးမ်ားမွေပးအပ္ေစမည့္ အစုိးရ အေထာက္အ ေျမယာသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိအခေၾကး ပံ့ခံ အဖြဲ႔အစည္းပုံစံ၊ ေျမယာသတင္းအခ်က္အ ေငြအနည္းငယ္ (သုိ႔) အခမဲ့ရယူသုံးစြဲႏုိင္ေစရန္။ DALMS - အခြန္စာရင္းႏွင့္ေျပစာမ်ား လက္မ်ား ကုိ အခ်ိန္မွန္ ျပဳျပင္၍ အစုိးရ Portal လယ္ယာေျမအမည္ေပါက္(LUC) မွတဆင့္ အစုိးရႏွင့္ ျပည္သူ အင္တာနက္မွ - LUC မွတ္ပုံတင္စာရင္း ရယူသုံးစြဲႏုိင္ရန္။၀န္ေဆာင္မႈအတြက္အခေၾကး - LUC ထုတ္ေပးျခင္း ေငြ အနည္းငယ္ေကာက္ခံရန္။ ္ ၊ေျမပုေ -ေျမတုိငး ံ ရးဆြျဲ ခင္း ္ န္းမ်ား လုပင ေအာက္ပါတုိ႔မွလြဲ၍ GAD, DALMS, SD တုိ႔၏ အဖြ႔ဲအစည္းအသစ္တြင္ ေအာက္ပါတုိ႔မွလြဲ၍ ေျပာင္း - ျမဳိ႔ေျမ/ရြာေျမ Functions လက္ရွိေဆာင္ရြက္ေနသည့္လုပ္ငန္းမ်ား- ဲ ည့္ဌာနသုံးခု၏ လဲခ့သ ေျမႏွင့္ဆုိင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား - လယ္ယာေျမ - ကာလလတ္၊ကာလရွည္အတြင္း သီးႏွံစာရင္း ရွိပါသည္။ - တတိယဆင့္ထိန္းခ်ဳပ္မွတ္မ်ား အင္းလုပ္ငန္းကုိသင့္ေလွ်ာ္သည့္အဖြ႔ဲအစည္းထံ - သီးႏွံစာရင္းအင္းသည္ MOALI ေအာက္တြင္ရွိရန္၊ ေျပာင္းရန္၊ - ေျမခြန္ေကာက္ခံျခင္းကုိ GADမွ ေဆာင္ရြက္ရန္ -လယ္ယာေျမထက္ အဓိကက်သည့္ေျမယာ (ေျမခြန္တြက္ခ်က္ျခင္းကုိ ေျမယာရုံးမွေဆာင္ရြက္ ္ ေ ႏုိငင ္ ၊ေျမပုထ ံ တာ္ေျမတုိငး ံ တ ု ္ လုပ္ကုိင္/ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ႏွင့္ဆီေလွ်ာ္မည့္အမည္ ရန္) - ပထမ၊ ဒုတိယ ကြန္ယက္ သုိ႔ DALMS ကုိအမည္ေျပာင္းရန္၊ SD - ေျမမ်က္ႏွာျပင္ျပေျမပုံမ်ား - အျမင့္ဆုိင္ရာ ေဒတမ္ ဲ ၂။ LAMP ေရွ႕ေျပးစီမက ပူးတြ- ံ န ိ း ္ ၏၊ ျမဳိ႔နယ္(၂)ခုတြင၊္ “ေျမစာရင္းမွတတ ္ မ္းစီမခ ဲ စ ံ န္႔ခြမ ႈ နစ္(၂၀၁၃-၁၅)” ျဖင့္ ္ ေျမပုမ ကြငး ိ န္လပ ံ ်ားကုိ ဒီဂ်စ္တယ္အျဖစ္ေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ တည္ေနရာအခ်က္အလက္ရရွရ ္ ဆာင္ျခင္း။ ု ေ ေရရွည္အသုံးျပဳရန္ႏွင့္ ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္ေစရန္အတြက္ ျမဳိ႔နယ္အဆင့္တြင္ LAMP စီမံကိန္းေဆာင္ရြက္စဥ္ ကာလအတြင္း၊ ေရွ႕ေျပးLAS ကြန္ပ်ဴတာစနစ္ႏွင့္ ေဒတာေဘ့စ္ကုိ ေဖၚေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ အသစ္ေဖၚေဆာင္လုိက္ သည့္တည္ေနရာအခ်က္အလက္ေဖၚေဆာင္သည့္လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ပါ၀င္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားမွာ-(၁)ေျမပုံစကင္ဖတ္ ျခင္း၊ (၂) ေျမပုံမ်ားကုိဖတ္၍ရရန္ ပုံရိပ္ကုိပုိမုိၾကည္လင္ျပတ္သားေစျခင္း၊ (၃)ကြင္းေျမပုံမ်ားကုိတည္ေနရာ အညႊန္းျပဳႏုိင္ရန္ေဖၚေဆာင္ျခင္း၊ (၄)ကြင္းေျမပုံေပၚမွဦးပုိင္အလုိက္လုပ္ကြက္မ်ားကုိ ကြန္ပ်ဴတာတြင္ေရးဆြဲျခင္း၊ (၅)ပုံရိပ္ေပၚမွအလားတူဦးပုိင္နယ္နိမိတ္မ်ားကုိေရးဆြဲျခင္း၊ဦးပုိင္နံပါတ္မ်ားေရးထုိးျခင္းႏွင့္ဧရိယာတြက္ခ်က္ျခင္း၊ (၆)ကြင္းဆင္းေဆာင္ရြက္ရန္ကြင္းေျမပုံထုတ္လုပ္ျခင္းတုိ႔ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းလုပ္ငန္းမ်ားကုိေဆာင္ရြက္ရန္ အခမဲ့ သုံးစြဲႏုိင္သည့္ GIS စနစ္ေဆာ့ဖ္၀ဲကုိအသုံးျပဳပါသည္။ ဤနည္းပညာကုိ ကုန္က်စရိတ္မရွိေစဘဲ ႏုိင္ငံအႏွံ႔ ထုိက္ သင့္သလုိအသုံးျပဳႏုိင္ပါသည္။ အခမဲ႔ GIS စနစ္ေဆာ့ဖ္၀ဲျဖင့္ကြင္းေျမပုံမ်ားကုိ ပထမအၾကိမ္ ဒီဂ်စ္တယ္ျပဳျခင္း သည္ စြမ္းေဆာင္ရည္ေကာင္းမြန္ခဲ့ပါသည္။ LRMS စနစ္ႏွင့္ကုိက္ညီရန္ သီးသန္႔စီစဥ္ထားျပီးျဖစ္ရာ၊ အသုံးျပဳရန္ လြယ္ကူမႈႏွင့္ ေျမျပင္၏တည္ေနရာကုိပါ စစ္ေဆးႏုိင္ပါသည္။ ကြဲျပားျခားနားမႈကုိသိသာရန္၊ဒီဂ်စ္တယ္အခ်က္အ အမွားအယြင္းမ်ားကုိ စိစစ္ေဖၚထုတ္ႏုိင္ရန္၊ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားကုိ ယွဥ္တြဲေဖၚျပထားပုံ။ လက္မ်ားကုိ အေရာင္ (၂)မ်ဳိး ျဖင့္ ခြဲျခားေဖၚျပ ထားသည္။   ္ ယ္နမ ျမင္းျခံျမဳိ႕မွ ဦးပုိငန ိ မ ိ တ ္ ်ား အနီေရာင္=ကြငး ္ ေျမပုံ အျပာေရာင္=ျဂဳိလတ ္ ဓ ု ါတ္ပုံ ္ မ္းမ်ားကုိစစ္ေဆးျခင္း(စာရင္း၂ခုေပၚရွပ ေျမစာရင္းမွတတ ိ ိင ု ရ ္ င ွ အ ြဲ ာ ္ မည္လမ ွ းမႈနမူနာ)   အထက္ပါပုံ၏ စာေၾကာင္း တစ္ေၾကာင္းစီသည္ဦးပုိင္ စာရင္းမ်ားကုိေရးသြင္းထား ခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ေျမတုိင္း စာေရးသည္ကြဲလြဲမႈမ်ား (သုိ႔)မွတ္ပုံစာရင္းပါ အတုိင္း ပုိင္ရွင္အမည္မွာ LUC ႏွင့္ မတူညျီ ခင္းကဲ့သုိ႔ေသာ လြဲမွားမႈမ်ားစြာကုိ ကြင္းသုိ႔ မသြားေရာက္မီ ေျဖရွင္း ႏုိင္ပါသည္။ အံ၀င္ဂြင္က် ဆက္စပ္ထားသည့္ေျမပုံ မ်ားႏွင့္ဇယားမ်ားကုိလည္း ထုတ္ယူႏုိင္ပါသည္။ ္ လုပင ကြငး ္ ၾီ ကဳိတင္ျပင္ဆင္ထားသည့္ အံ၀င္ဂင ္ န္းမတုိငမ ္ ် ြ က ဆက္စပ္ထားသည့္ေျမပုံ ခ်ိတ္ဆက္ထား၍ ကုိက္ညီေသာရလဒ္မ်ားကုိ ဇယားႏွင့္ေျမပုံတြဲဘက္၍ အေကာင္းဆုံးေဖၚျပေပးထား ပါသည္။ ၄င္းတုိ႔ကုိ ပုံႏွိပ္ထုတ္ယူႏုိင္ျပီး၊ အမွားျပင္လုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ ကြင္းသုိ႔ယူေဆာင္သြားႏုိင္သျဖင့္ ကြင္းလုပ္ငန္းမ်ားကုိ လြယ္ကူေခ်ာေမြ႕ေစပါသည္။ LUC ပါ ဦးပုိင္အမွတ္မ်ားႏွင့္ကုိက္ညီသည့္ဦးပုိင္မ်ားကုိအစိမ္း ေရာင္ျဖင့္ျပ၍ ႏႈိင္းယွဥ္ေပးရန္ေစခုိင္းျဖင္းျဖင့္ အလုိအေလွ်ာက္ထုတ္ေပး သည့္ ကုိက္ညီမႈမရွိသည့္ဦးပုိင္မ်ားကုိဆက္လက္စိစစ္ ႏုိင္ရန္ အမွားမ်ားေဖၚျပေပးသည့္ အစီရင္ခံခ်က္နမူနာ။ မီးခုိးေရာင္ျဖင့္ျပေပးသည္။ ေယဘူယ်အမွားမ်ားအနက္တစ္ခုမွာLUC ျဖင့္ အမည္ေပါက္ထုတ္ ေပးထားသည့္ဦးပုိင္တစ္ခုသည္ ကြင္းေျမပုံေပၚတြင္မပါရွိေသာ္လည္း၊ LUC ထုတ္ေပးသည့္အမႈတြဲတြင္ ေျမစာရင္းပုံစံ(၁၀၅)ျဖင့္ ထုတ္ေပးသည့္သက္ ေသခံေျမပုံတြင္ပါရွိေနသည့္ကိစၥရပ္မ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။ ဤအေျခအေနမ်ဳိးမွာ ကြင္းေျမပုံတြင္ေဖၚျပမထားသည့္ ေျမတုိင္းစာေရးတုိက္နယ္တစ္ခုအေပၚ အေျခခံ၍ ထုတ္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ GIS က ဤကဲ့သုိ႔ေသာအမွားမ်ဳိးကုိ ္ ေျမပုေ ကြငး ံ ပၚရွိ ႊ း အမည္ေပါက္ရည္ညန ္ ထင္ရွားေအာင္ ေဖၚျပေပးျခင္းျဖင့္ ကြင္းလုပ္ငန္းမ်ားဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ ေဖၚျပ မထားသည့္ အေျခအေန။ အနီေရာင္ - ကြင္းေျမပုံေပၚရွိဦးပုိင္ အ၀ါေရာင္ - ေစရန္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါသည္။ (ေအာက္ပါပုံကုိၾကည့္ပါ။) အမႈတြဲအရ ဦးပုိင္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္(၅၀)ခန္႔ကကြင္းေျမပုံမ်ားတြင္ ေနာက္မွေဖါက္လုပ္သည့္လမ္းမ်ား၊တူးေျမာင္းမ်ားကုိ ေဖၚျပထားမႈမရွိျခင္းႏွင့္ ဦးပုိင္ခြဲစိတ္မႈမ်ားကုိလည္း ေဆာင္ရြက္ထားမႈမရွိပါ။ ကိစၥရပ္အမ်ားအျပားတြင္ အခ်ိန္ ကန္႔သတ္ခ်က္ေၾကာင့္ ဦးပုိင္ခြဲစိတ္ျခင္းမ်ားကုိ၊ LUC ထုတ္ေပးမႈမတုိင္မီ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ အက်ဳိးဆက္ အေနျဖင့္ အမည္ေပါက္အမွားမ်ားစြာ ကုိျဖစ္ေပၚေစ ပါသည္။LAMP စီမံကိန္း၏LRMS စနစ္က၊ ကြင္းဆင္းစိစစ္ခဲ့သည့္ ေဘာင္ဒရီအသစ္အတုိင္း လြယ္ကူစြာ ျပင္ဆင္ႏုိင္သည့္လုပ္ငန္းစဥ္ပါရွိျပီး၊ တည္ေနရာအခ်က္အလက္မ်ားကုိတည္းျဖတ္ႏုိင္ျခင္း၊ ဦးပုိင္အသစ္မ်ား ေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ ကြင္းေျမပုံအသစ္မွေျပာင္းလဲခ်က္မ်ားကုိ ေဒတာေဘ့စ္ တြင္ မသိမ္းဆည္းမီ၊ အမ်ားၾကည့္ရႈ အတည္ျပဳႏုိင္ျခင္းႏွင့္အမည္ေပါက္ အစားထုိးထုတ္ေပးရန္အတြက္လႊဲေျပာင္းေပးသည့္ အစီအစဥ္ကုိ ေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ပါသည္။(FAB၏ တရား၀င္ခြင့္ျပဳ ခ်က္ရျပီးေနာက္) တူးေျမာင္းျဖတ္သည့္ယခင္ဦးပုိင္ (၀ဲ) ႏွင့္ ဦးပုိင္ခြဲျပီးပုံ (ယာ) ္ စ မူ၀ါဒေရးရာမွတစ ု ာတမ္းအမွတ္ (၄) ု ရ တည္ေနရာပါသည့္ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆိင ္ ာ (Geospatial) မူၾကမ္း နိဒါန္း  ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း တည္ေနရာပါသည့္ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ (Geospatial) အေျခခံအ ေဆာက္အအံုႏွင့္၀န္ေဆာင္မႈမ်ားဆုိင္ရာ ဤမူ၀ါဒမွတ္စုသည္ ကမၻာ့ဘဏ္ ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ဆည္  ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာန၊ သယံဇာတႏွင့္ ္ သိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊  ျပည္ထဲ  သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိနး ေရး၀န္ႀကီး  ဌာနလက္ေအာက္ရွိ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး  ေကာ္မတီ စသည့္အဖြဲ႕  အစည္းမ်ားအၾကားေဆာင္ရြက္သည့္ ေျမယာက႑၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားအေပၚ စိစစ္အ  ကဲျဖတ္မႈဆိုင္ရာ နည္းပညာပံ့ပိုး  ေဆာင္ရြက္မႈ အစီအစဥ္အရ ေရးဆြဲျပဳစုသည့္ မူ၀ါဒေရးရာ မွတ္စုစာတမ္း (၅)ေစာင္အနက္၊ စတုတၳေျမာက္ စာတမ္း  ျဖစ္ပါသည္။ ဤစာတမ္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေျမယာစီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအေျခအေနမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဗ်ဴဟာ  ေျမာက္နည္းလမ္းအစီအစဥ္မ်ား၊ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရမည့္  အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအေပၚ ေလ့လာအကဲျဖတ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ေျမယာဆုိင္ရာေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမႈမ်ားအတြက္ သတင္း  အခ်က္အလက္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ေျမယာက႑အတြက္ အေရးပါသည့္ ေအာက္ပါအဓိကအစိတ္အပိုင္း (၅)ရပ္ရွိ ဦးစားေပး အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေယဘူယ်သေဘာတူညီခ်က္ရ  ရွိေရး ျမွင့္တင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္လည္း ရည္ရြယ္ပါ သည္ - (၁) ေျမယာမူ၀ါဒႏွင့္ ထိန္းကြပ္ေရးမူေဘာင္၊ (၂) သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန႔္ခြဲမႈ၊ (၃) ေျမယာစီမံ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ၊ (၄) တည္ေနရာပါသည့္ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ (Geospatial) အေျခခံအေဆာက္အအံုႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၊ (၅) ေျမ /အေဆာက္အအုံ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ အခြန္စည္းၾကပ္ေကာက္ခံျခင္း။ ္ ်က္ - ၂၀၁၇၊ ေအာက္တိုဘာလ ၂၃-၂၄ တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ တက္ေရာက္သူ ၂၀၀ နီးပါးခန္႔ ရွိေသာ မွတခ Stakeholder အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဤမူ၀ါဒစာတမ္းကိုအေျခခံ၍ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး အဆိုပါ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲ မွ အၾကံျပဳတင္ျပခ်က္မ်ားအရ ဤမူ၀ါဒစာတမ္းမ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျပင္ဆင္ခဲ့ပါသည္။ 38 ္ ်ဳပ္တင္ျပခ်က္ အႏွစခ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈ၊ စားနပ္ရိကၡာလံံုျခံဳမႈ၊ ႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့ခ်ေရး၊ ေရရွည္တည္တ့ံေကာင္းမြန္ေသာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၊ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ႏွင့္ ရာသီဥတုဒဏ္ခံႏိုင္ရည္ရွိမႈစသျဖင့္ ေရပန္းစားေနသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားကုိ ထိေရာက္ျမန္ဆန္စြာ ေျဖရွင္းႏိုင္မည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားအတြက္ ယံုၾကည္အားထားႏိုင္ၿပီး အရည္အေသြးျမင့္မားသည့္ တည္ေနရာေဒသဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားရရွိရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ေခတ္မီတည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အ လက္ (ဒီဂ်စ္တယ္ေျမပုံ) အေျခခံ အေဆာက္အ အုံႏွင့္ တည္ေနရာညႊန္ျပသည့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားသည္ တန္ဖိုးႀကီးမားသည့္ လူမႈ-စီးပြားဆုိင္ရာ အက်ဳိး i ရလဒ္မ်ား ကုိေဆာင္က်ဥ္းမည့္ အလားအ လာေကာင္းမ်ားရွိေနပါသည္။ အစုိးရမ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူ ii iii ေကာင္းက်ဳိး အတြက္ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ကုိ ထူ ေထာင္ရန္အတြက္ ဦးေဆာင္သည္ ့ေနရာတြင္ ရွိေနပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏အမ်ဳိးသားေျမအသုံးခ်မႈမူ၀ါဒ (NLUP,2016)တြင္ အစုိး ္ ရ “ျမန္မာႏိုငင ံ ွိ ံ ၿဖိဳးစ ဖြ႕ geospatial ရ၊ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း၊ စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ႏွင့္ ု ရ ဆိင ္ ာအေျခခံအေဆာက္အအံုႏွင့္ ၀န္ ပညာရပ္သင္ၾကားမႈအ၀န္းအ၀ုိင္းတုိ႔အၾကား၊ အေျခခံအေဆာက္အ ႈ ်ားအား ၿငိမး ေဆာင္မမ ္ ခ်မ္းေရးႀကိဳးပမ္း အုံတစ္ရပ္ ထူေထာင္ရန္ ဘုံရပ္တည္ခ်က္ကုိ ေဖၚျပထားပါသည္။ ထုိအေျခခံအေဆာက္အအုံမွာ အဖြဲ႔အစည္းပုိင္းဆုိင္ရာ သေဘာ ူ ါဒ အေကာင္အ မႈ၊ ေျမယာအသံုးျပဳမႈမ၀ တူညီမႈ၊ လြယ္ကူစြာအသုံးျပဳႏုိင္သည့္ အလုိအေလွ်ာက္စနစ္တုိ႔ျဖင့္ ထည္ေဖာ္ျခင္းႏွင့္ e-governance တည္ေနရာပါသည့္ ခုိင္လုံေသာပထ၀ီဆုိင္ရာသတင္း အခ်က္အ ္ ်ဳပ္ေရးစနစ္ အုပခ ့ င္မမ အဆင့္ျမွင္တ ႈ ်ား လက္မ်ားကုိ မွ်ေ၀သုံးစြဲရန္ႏွင့္ ေျမႏွင့္ဆုိင္ေသာ သတင္းအခ်က္အ အတြက္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ချံ ပဳႏိုင္ လက္မ်ားကုိ အီလက္ထေရာနစ္၀န္ေဆာင္မႈစနစ္ (e-services)ျဖင့္ ့ း ေစရန္ စနစ္တက် ပံပ ြ သ ို ေဆာင္ရက ္ င့္ အသုံးျပဳႏုိင္ရန္တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဖြံ႔ျဖဳိးစ တည္ေနရာပါ ပါသည္။” ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ ဆုိင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအုံႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈ၊ NLUP အေကာင္အ ထည္ေဖၚ ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ ေရးနည္းပညာအသုံးျပဳ၍ ဆက္သြယ္ဖလွယ္ျခင္းအတြက္ အစုိးရ၏ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကုိေပးအပ္မည့္ e-governance လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳႏုိင္ေစရန္ စနစ္တက်ပံ့ပုိးေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ ပုိမိုေကာင္းမြန္သည့္ အဆုိပါအေျခခံ အေဆာက္အအုံႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈလုိအပ္ခ်က္မ်ားကုိ ျဖည့္ဆည္းႏုိင္ေစရန္မွာ အမ်ဳိးသားအဆင့္ တည္ေနရာပါ သတင္း အခ်က္အလက္အေျခခံအေဆာက္အအုံ (NSDI)ကုိ နည္းစနစ္က်ေသာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားျဖင့္ ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္ ႈ ်ားအေပၚ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစျခင္းျဖင့္ ေစျခင္းႏွင့္ ေယဘူယ် စြမ္းရည္ထက္ျမက္မႈ၊ အက်ဳိးရွိ ထိေရာက္မမ အဆင့္ဆင့္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါသည္။သုိ႔ေသာ္ လက္ရွိလုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ား၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား၊ အစဥ္အလာနည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားက တည္ေနရာပါ ဒီဂ်စ္တယ္သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ ျဖန္႔ေ၀ရန္ႏွင့္ အလြယ္တကူမွ်ေ၀သုံးစြဲရန္ တားဆီးပိတ္ပင္ထားပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ဒီဂ်စ္တယ္ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကုိ စတင္ေဖၚ ေဆာင္ႏုိင္မည့္လမ္းအစတြင္ ေရာက္ရွိေနျပီး၊ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ e-governance ႏွင့္ တည္ေနရာပါ iv ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဦးတည္ရာႏွင့္အညီ စမ္းသပ္ေဖၚေဆာင္ ေနပါသည္။ အဆုိပါ၀န္ေဆာင္မႈ က႑တြင္ တုိးတက္လ်က္ရွိသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားမွအေတြ႔အၾကဳံ၊သင္ခန္းစာမ်ားကုိအသုံးျပဳ၍ ျမန္ဆန္သည့္ ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္မႈႏွင့္ အဆုိပါႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ရင္ေပါင္တန္းႏုိင္ရန္ အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ရွိေနပါသည္။ ကနဦး 39 အဆင့္မ်ားအေနျဖင့္ NLUP ၏ ကာလရွည္ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ားအတြက္ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္အတြင္း ကာလတို အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား ရရွိေအာင္ျမင္ရန္ရည္ရြယ္၍ အဓိကအေရး ပါသည့္ အစိုးရဌာနမ်ားအၾကား ဘံုျဖစ္သည့္ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား သေဘာတူခ်မွတ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ၎တို႔၏ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္စနစ္မ်ား တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစေရး လက္ေတြ႕က်သည့္လုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ အစပ်ိဳး ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ သတင္းေကာင္းတစ္ရပ္မွာ One Map ျမန္မာစီမံကိန္း၏ပံ့ပိုးမႈျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရ၏ One map မူ၀ါဒ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေျမယာႏွင့္ဆက္စပ္ေသာ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အရပ္ဖက္လူ မႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပညာရပ္ ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းအေရအတြက္ ၂၅ခုခန္႔ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိၿပီး အစိုးရႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ Website မွတဆင့္ ရရွိအသံုးျပဳႏိုင္မည့္ တစုတစည္းတည္းျဖစ္ေသာ ဒီဂ်စ္တယ္ေျမပံုစနစ္တစ္ရပ္ေဖာ္ေဆာင္ရန္ လမ္းခင္း ေပးႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ Geospatial က႑တြင္ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈကို ေရရွည္တည္တံ့ေစရန္ ထပ္ေဆာင္း တြန္းအားေပးသင့္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ေျမယာႏွင့္ Geospatial အခ်က္အ လက္မ်ား စီစစ္ အတည္ျပဳျခင္း၊ ပူးေပါင္း ပါ၀င္ႏိုင္မႈရွိေသာေျမပံုေရးဆြဲျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေျမအသံုးျပဳမႈဆိုင္ရာ စီမံကိန္းေရးဆြဲ ျခင္းစသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ၎တို႔၏ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈရွိသင့္ပါသည္။ ႏုိင္ငံတကာမွေကာင္းမြန္ေသာ အေလ့အက်င့္မ်ားႏွင့္ အလားအလာမ်ားမွာ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္း အခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအုံတည္ေထာင္ရန္၊ အထူးသျဖင့္ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္စီမံခန္႔ခြဲေရး စနစ္မ်ား ေခတ္မီေရးအတြက္တြဲဖက္အသုံးျပဳရန္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာ/ စာတမ္းမ်ားျဖင့္ ေကာင္းစြာ မွတ္တမ္ းတင္ထားရွိျပီး ျဖစ္ပါသည္။ ႏုိင္ငံအမ်ားတြင္ NSDI ကုိ ထူေထာင္ထားရွိျပီးျဖစ္ျခင္း (သုိ႔) ထူေထာင္ဆဲ ပဏာမေျခလွမ္းမ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံအဖုိ႔ အက်ဳိးရလဒ္ရရွိေစမည့္ သုတဘဏ္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈျပဳသည့္ အဓိက အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ နည္းပညာဆန္းသစ္ေျပာင္းလဲေရးတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈျပဳျခင္းျဖင့္၊ ေရွ႕သုိ႔ခ်ီတက္ရန္ ခုိင္ျမဲသည့္လမ္းကုိတည္ေဆာက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ လုပ္ငန္း စြမ္းရည္ျမွင့္တင္ျခင္းအားျဖင့္၊ ဥပေဒပုိင္းဆုိင္ရာႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္းဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိ ေရွ႕ေျပး ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျပီး၊ အနာဂတ္တြင္ ေျပာင္းလဲမႈကုိျဖစ္ေစပါမည္။ ႏုိင္ငံတကာ ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္မႈ မိတ္ဘက္မ်ား ကလည္း ဤက႑တြင္ ေထာက္ပံ့ ကူညီရန္ စိတ္ပါ၀င္စားမႈ ရွိေနပါသည္။ အဆိုပါ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္အတြက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ အဆင့္အသီးသီးရွိ အေရးပါ/ သက္ဆိုင္သူ (stakeholders) မ်ား၏ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏွင့္ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းသည့္ အခ်က္အလက္စနစ္၊ ျပန္လွန္ေပါင္းစည္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈမ်ားအတြက္ ဦးတည္သည့္ စိတ္သေဘာထား/ခံယူခ်က္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ၊ အဖြဲ႕အစည္း ဆိုင္ရာ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မႈ/ေပါင္းစည္းမႈ စသည္တို႔ႏွင့္အတူ စနစ္တက်ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ား လိုအပ္ပါသည္။ နိဒါန္း။ တည္ေနရာပါသည့္ ု ရ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆိင ္ ာ ံ ွင့္ အေျခခံအေဆာက္အအုႏ ႈ ်ား ၀န္ေဆာင္မမ ျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈ၊ စားနပ္ရိကၡာဖူလုံမႈ၊ ႏြမ္းပါးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး၊ ေရရွည္တည္တံ့ေကာင္းမြန္ေသာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ၊ သ ဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ႏွင့္ ရာသီ ဥတုဒဏ္ခံႏိုင္ရည္ရွိမႈ စသည့္ ေရပန္းစားေနေသာ စိန္ေခၚမႈ မ်ားကုိ ခုိင္လုံ၍ အရည္အေသြး ျမင့္သည့္တည္ေနရာပါ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ဒီဂ်စ္ တယ္ေျမပုံမ်ားမွတဆင့္သတင္း ေပးပုိ႔ အေၾကာင္းၾကားျခင္း အားျဖင့္ အစုိးရကုိ အက်ဳိးရွိထိ ေရာက္ေသာ ေျဖရွင္းေဆာင္ ရြက္မႈမ်ား ေဆာင္က်ဥ္းေစႏုိင္ ပါသည္။ 40 တည္ေနရာပါ ဒီဂ်စ္တယ္ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ (ေျမပုံေရးဆြဲျခင္း)နည္းပညာႏွင့္၀န္ေဆာင္မႈမ်ားမွာ အခ်က္အလက္အေျချပဳ ဆံုးျဖတ္ေဆာင္ရြက္မႈလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ေကာင္းမြန္ေသာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္မ်ားအတြက္ မ်ားစြာ အေရးပါပါသည္။ ေခတ္မီ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအုံႏွင့္ တည္ေန ရာအေျချပဳ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားသည္ လူမႈ-စီးပြားဆုိင္ရာ အက်ဳိးရလဒ္မ်ားကုိ ေဆာင္က်ဥ္းမည့္ အလားအလာေကာင္းမ်ားရွိပါသည္။ အစုိးရမ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူေကာင္းက်ဳိးအတြက္ ပထ၀ီ သတင္း အခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ အေျခခံ အေဆာက္အအုံတည္ေထာင္ရန္ႏွင့္ အဓိကက်သည့္ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ ေကာက္ယူ ထိန္းသိမ္းရန္အတြက္ ဦးေဆာင္ေနရာတြင္ရွိေနပါသည္။ ွ ေ ဒီဂ်စ္တယ္နည္းပညာေတာ္လန ္ ရးျဖင့္ ကမၻာၾကီးကုိေျပာင္းလဲေနပါသည္။ ၂၀၁၆ခုႏွစ္ ္ မၻာ့လူဦးေရ၏ တြငက တစ္၀က္မွာ ္ ်ိတ္ဆက္ထားပါသည္။ အင္တာနက္ႏွင့ခ ယေန႔ေခတ္ ူ ႈအဖြ႔အ တြင္လမ ဲ စည္းမ်ား သည္သတင္း ု ားထားလာၾက ပါသည္။ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ ပုိမိအ ္ ရးနည္းပညာ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ ဆက္သြယေ ြ ္ ဖလွယ္ျခင္းအတြက္ အစုိးရ၏၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကုိေပးအပ္မည့္ e-governance လုပင အသုံးျပဳ၍ ဆက္သယ ္ န္း စဥ္မွာ ္ ွင့္အမွ် အားထားယုံၾကည္ရေသာ ဒီဂ်စ္တယ္သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားမွာ ခုိင္မာအားေကာင္းလာေနပါသည္။ အခ်ိနႏ အဘုိးထုိက္တန္သည့္ ု ည္းေသာ တစ္ခတ အရင္းအျမစ္ျဖစ္လာေနပါသည္။ ၀န္ေဆာင္မႈျဖည့္ဆည္းျခင္း(သုိ႔) ္ ႈလပ ဆံုးျဖတ္ေဆာင္ရြကမ ု ္ငန္းမ်ားတြင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊လူးလာေခါက္ျပန္အသံုးျပဳေနေသာ္လည္း သတင္းအခ်က္ ွိ နႏိုင္ပါသည္။ အလက္မ်ား သည္ မူလအတိုင္း လက္ရာမပ်က္ တည္ရေ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ု ရ တည္ေနရာပါသတင္းအခ်က္အလက္ဆိင ္ ာ ံ NSDI) အေျခခံအေဆာက္အအု( သည္ မူ၀ါဒႏွင့္ ဲ စည္းဆုိင္ရာအစီအမံမ်ား၊ နည္းပညာမ်ား၊ တည္ေနရာပါသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ အခ်က္အ ဥပေဒမ်ား၊ အဖြ႔အ ု ိေ လက္ႏွင့္၀န္ေဆာင္မႈတိ႔က ံ ျပဳသူတိ႔ပ ု ပးအပ္သူ၊အသုး ဲ စည္းအတြက္ ခ်မွတ္ထားသည့္ ဥပေဒမူ ု ါ၀င္သည့္ လူမႈအဖြ႔အ ေဘာင္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ အဆုိပါမူေဘာင္က၊ တည္ေနရာပါသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ နည္းပညာမ်ားကုိ ဖလွယ္ ိ ိေရာက္စြာ အသုံးခ်မႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈကို ေပးစြမ္းႏုိင္ပါသည္။ NSDI သည္ တည္ေနရာ ျခင္း၊ မွ်ေ၀သုံးစြဲျခင္း၊ အက်ဳိးရွထ ပါသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာသတင္းအရင္းအျမစ္မ်ားမွ ေပါင္းစပ္ေပးႏုိင္ျခင္း၊ အားထားေလာက္ သည့္ ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္စြမ္းျဖင့္တုံ႔ျပန္မႈျပဳႏုိင္ေသာ ေပါင္းစည္းထားသည့္ အီလက္ထေရာနစ္အေျခခံေျမပုံမ်ား ဖန္တီး ္ ုိင္ျခင္းႏွင့္ အခြင့အ ေပးျခင္းအားျဖင့္ အသုံးျပဳမႈအတုိင္းအတာကုိ စည္းကမ္းသတ္မွတႏ ိ ည့္ အဖြ႔အ ္ ာဏာရွသ ဲ စည္း ံ ို ထိန္းသိမ္းထားႏုိင္ေစပါသည္။ NSDI သည္ အလုိက္ သီးျခားလြတ္လပ္သည့္ အခ်က္အလက္အလႊာမ်ားျဖင့္ ေျမပုက ္ စသည့္ ထပ္တူ သတင္းအခ်က္အလက္အရည္အေသြးကုိ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစျပီး၊ အရင္းအျမစ္မ်ားကုိ ေလလြင့ေ ္ န္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ေစျခင္းကုိ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္သည့္အတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္ရယူအသုံးျပဳရာတြင္ အဖြဲ႔အ လုပင ္ ်စရိတက စည္း၏ ကုနက ္ ို နည္းပါးေစပါသည္။ထုိ႔ျပင္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ အသုံးျပဳျခင္း၊ ထပ္ျပန္တလဲ ူ ႈအဖြ႔အ အသုံးျပဳႏုိင္ျခင္းစသည့္ အက်ဳိးရလဒ္ကိျု ဖစ္ေပၚေစ၍ အစုိးရ၊ အရပ္ဖက္လမ ဲ စည္း၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ံ ကာအဆင့္၊ ဗဟုိအဆင့္ႏွင့္ အာဏာ ခြဲေ၀ေပးထားသည့္အဆင့္ ပညာရပ္၀န္းက်င္အသုိင္းအ၀ုိင္းမ်ားအတြင္း၊ ႏုိင္ငတ ု ္ငန္းမ်ားကုိ တည္ေဆာက္ႏုိင္ပါသည္။ မ်ား၏ အက်ဳိးတူလပ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ e-governance ႏွင့္ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္လားရာႏွင့္အညီ၊ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသည္ ဖြံ႔ျဖဳိးစ၊ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအုံျဖင့္ ဒီဂ်စ္တယ္ ေလာကသုိ႔ ခ်ီတက္ရန္ ကတိက၀တ္ျပဳထားျပီး ကနဦး geospatial အေျခခံအေဆာက္အအုံ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို စမ္းသပ္လုပ္ေဆာင္လွ်က္ v ရွိပါသည္။ အစုိးရ၊ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပညာရပ္၀န္း က်င္အသုိင္းအ၀ုိင္းမ်ားအတြင္း ေယဘူယ် ဘုံေျမာ္မွန္းခ်က္မွာ၊ သတင္း အခ်က္အလက္ေပးသူ၊ အသုံးျပဳသူမ်ား အေနျဖင့္ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီဆုိင္ရာသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ 41 လႊင့္တင္ႏုိင္ျခင္း၊ ရွာေဖြရယူႏုိင္ျခင္းႏွင့္ မွ်ေ၀ သုံးစြဲျခင္းတုိ႔အေပၚအလုိအေလွ်ာက္နည္းလမ္းကုိ အသုံးျပဳရန္ အဖြဲ႔အစည္းအလုိက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ကုိ ေပးအပ္မည့္ NSDI ကုိ ဦးစားေပးေဖၚေဆာင္ရန္ ျဖစ္ပါသည္။ NSDI ၏ ု ျ္ မစ္မ်ားမွာ-သင့္ေတာ္ေကာင္းမြန္သည့္ အဓိကက်သည့္အေျခခံအတ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္း အခ်က္အလက္ဆုိင္ရာမူ၀ါဒမ်ားႏွင့္ ဥပေဒမူေဘာင္၊ အားေကာင္းသည့္ညွိႏုိင္းေရးအဖြဲ႔အစည္း၊ လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည့္ အျပန္အလွန္မွ်ေ၀အသံုးျပဳႏိုင္မႈ စံ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား၊ သတင္းအခ်က္အလက္ရယူႏုိင္မည့္ အက်ဳိးရွိထိေရာက္ေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ယႏၱရား(ဥပမာ-Geoportal)၊ အဓိကက်သည့္ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္မ်ား၊ အီလက္ထေရာနစ္၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၊ NSDI ကုိ ေကာင္းစြာ ကုိင္တြယ္လည္ပတ္ႏုိင္မည့္ လုံေလာက္သည့္လုပ္ငန္း စြမ္းေဆာင္ရည္ႏွင့္ အရင္းအျမစ္မ်ား၊ ေရရွည္တည္တံ့ ေကာင္းမြန္သည့္ စီးပြားေရးပုံစံ စသည္တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။ အဓိကက်သည့္ NSDI အေျခခံစည္းမ်ဥ္းမ်ား - သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ အျပန္အလွန္မ်ွေ၀ အသုံးျပဳႏုိင္မႈ(ပြင့္လင္းသည့္ စံ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားလုိအပ္ျခင္း၊ ဘုံအသုံးျပဳရန္ ပထ၀ီအညႊန္းျပဳေဘာင္ (geo- referenced frame) ၊အလြယ္တကူဆက္သြယ္ရယူႏုိင္ခြင့္၊ အလြယ္တကူရွာေဖြေတြ႔ရွိႏုိင္ျခင္း (သိမ္းဆည္း ထားသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ ေဖၚျပခ်က္ႏွင့္အညႊန္းလုိအပ္ပါသည္) ၊ တစ္ၾကိမ္ေကာက္ယူ ျပဳစုထား ျခင္းျဖင့္ အၾကိမ္ၾကိမ္ ျပန္လည္အသုံးျပဳႏုိင္မႈ၊ အက်ဳိးရွိထိေရာက္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား အေပၚစီမံ ခန္႔ခြဲခြင့္(အခ်က္အလက္မ်ား၏ အရည္အေသြးအေပၚ တာ၀န္ရွိအဖြဲ႔အစည္းအလုိက္ ေဖၚျပထိန္း သိမ္းျခင္း)၊ လြတ္လပ္၍ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိစြာ ရယူသုံးစြဲႏုိင္ သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား၊ အဆင့္/စေကးအလိုက္ မွ်ေ၀သုံးစြဲႏုိင္မည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား၊ အက်ဳိးရွိ ထိေရာက္လြယ္ကူသည့္ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား။ မူ၀ါဒႏွင့္ ဥပေဒေရးရာမူေဘာင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအုံႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈ မ်ားကုိ ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ရန္ေျမွာ္မွန္းခ်က္ကုိ NLUP ႏွင့္ e-governance ပင္မစီမံကိန္း(eGMP 2016-2020) တြင္ က်ယ္ျပန္႔စြာေဘာင္ခတ္သတ္မွတ္ထားပါသည္။ NLUP ႏွင့္ eGMP မွာ ခ်ိတ္ဆက္မႈ၊ အျပန္အ လွန္ျဖည့္ဆည္းႏုိင္မႈ ႏွင့္ တသမတ္တည္းျဖစ္မႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္း အခ်က္အ လက္မ်ားအဓိကလုိအပ္ေနမႈ ႏွင့္ ကုိက္ညီမႈရွိပါသည္။ vi ႏုိင္ငံတကာေကာင္းမြန္ေသာအေလ့အက်င္ ့မ်ားႏွင့္ေလွ်ာ္ညီစြာ၊ေျမအသုံးခ်မႈကုိေဖၚေဆာင္ႏုိင္ရန္အလုိ႔ငွာ၊ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ရန္ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္မ်ား၊ စူးစုိက္ေဆာင္ရြက္မည့္ သီးျခားအဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္၏ ေျမႏွင့္ စပ္ဆုိင္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ စနစ္တက် စီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကုိ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအဆင့္ဆင့္ႏွင့္ အက်ဳိးသက္ဆုိင္သူအားလုံးမ်ားအၾကား မွ်ေ၀သုံးစြဲ ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ NLUP ၏ အခန္းမ်ားစြာတြင္ေဖၚျပထားပါသည္။ NLUP တြင္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာႏွင့္ အခြင့္အေရး တူညီစြာ ရယူသုံးစြဲႏုိင္ေရး၊ ဒီဂ်စ္တယ္ေျမပုံေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ အရိပ္ခ် စနစ္တစ္ခုမွတစ္ခုသုိ႔ ေျပာင္းလဲေဖၚေဆာင္ျခင္း၊ အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီကုိက္ညီမွန္ကန္ေစျခင္း၊၊ ေခတ္မီ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ နည္းပညာမ်ား (အေထာက္အထားအေျချပဳ ျဂဳိလ္တု ဓါတ္ပုံမ်ားအပါအ၀င္) ရရွိအသုံးျပဳႏုိင္ေရးႏွင့္ ္ ကြ်မ္းက်င္စြာကုိင္တြယအ သုံးျပဳႏုိင္ေရးႏွင့္ ပထ၀ီဆုိင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္စနစ္တည္ေထာင္ေရးတုိ႔ကုိ ျပဌာန္းထားပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ NLUP တြင္၊ ခုိင္လုံေသာ၊ အရည္အေသြးျမင့္ေသာ (ဥပမာ- ျပီးျပည့္စုံျခင္း၊ လက္ရွိအေျခအေနအတုိင္းကုိက္ညီမွန္ကန္ျခင္း၊ ရွင္း လင္း 42 လြယ္ကူျခင္း၊ တိက်မႈရွိျခင္း) တည္ေနရာဆုိင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအတြက္ ဦးစားေပးေဖၚျပထား ပါသည္။ အဆုိပါသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားမွာ အမ်ားပါ၀င္၍ က်ားမခြဲျခားမႈမရွိ၊ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုတုိ႔ပါေက်နပ္ႏုိင္မည့္ ေျမပုံေရးဆြဲေရးနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္ေဖၚေဆာင္၍ ေျမျပင္တြင္အ စစ္ေဆးခံႏုိင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ႏုိင္ငံအတြက္ အဓိကက်သည့္သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား (ဥပမာ- အုပ္ခ်ဳပ္ေရး နယ္နိမိတ္မ်ား၊ ေျမမ်ဳိးအတန္းအစား မ်ား၊ ေျမလုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္မ်ား (မိရုိးဖလာလုပ္ကုိင္မႈမ်ားအပါအ၀င္)၊ ေျမအသုံးခ်မႈ၊ ေျမေပၚအေျခအေန၊ ျမဳိ႔ျပႏွင့္ ေက်းလက္စီမံကိန္းမ်ားစသည္)တုိ႔ႏွင့္ ျပည္သူအတြက္ ေျမသတင္း အခ်က္အလက္၀န္ေဆာင္မႈဆုိင္ရာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိျမွင့္တင္ေဆာင္ရြက္ရန္ကုိလည္း NLUPတြင္ ေဖၚျပထား ပါသည္။ ထုိ႔ျပင္လုပ္ငန္းစြမ္းရည္ျပည့္၀မႈႏွင့္လုံ ေလာက္ေသာအရင္းအျမစ္မ်ားရရွိေစေရးအတြက္ ေရွ႔ေျပး စမ္းသပ္လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ သုေတသနလုပ္ငန္းရပ္မ်ားကုိ ေဖၚေဆာင္ရန္ အထူးျပဳရံပုံေငြမ်ားရရွိေရး လမ္းေၾကာင္း မ်ားကုိလည္း NLUP တြင္ေဖၚျပထားပါသည္။ NLUP ၏ ေအာက္တြင္ ပဏာမေျခလွမ္းအျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ေျမပုံတစ္မ်ဳိးတည္းစီမံကိန္း(One Map)ကုိ ေျမအသုံးခ်မႈမူ၀ါဒပါ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား အမ်ားအျပားအေပၚ ေရွ႕ေျပးစမ္းသပ္ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိျပီး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အေရးတၾကီးလုိအပ္ ေနသည့္ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအုံႏွင့္၀န္ေဆာင္မႈ မူ၀ါဒ ဆိုင္ရာ အေသးစိတ္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားပါ၀င္သည့္ ေျမပုံတစ္မ်ဳိးတည္း(OneMap Policy) ကုိ မူၾကမ္းေရးဆြဲရန္ ျဖစ္ပါသည္။ NLUP တြင္ေဖၚျပပါ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္မ်ားအားလုံးသည္ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ ရာအေျခခံအေဆာက္အအုံႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈက႑ေအာက္တြင္ သြယ္၀ုိက္၍တည္ရွိေနပါသည္။ အလုံးစုံေသာ အက်ဳိး ရွိထိေရာက္မႈကုိျဖစ္ေစမည့္ NSDI ကုိ စနစ္က်ေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖင့္ေဖၚေဆာင္ျခင္းျဖင့္ အဆုိပါလုိအပ္ခ်က္မ်ားကုိ တျဖည္းျဖည္းခ်င္းျဖည့္ဆည္းႏုိင္ပါသည္။ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကုိ မွ်ေ၀သုံးစြဲျခင္းႏွင့္ ထိန္း သိမ္းေဆာင္ရြက္မႈျပဳသည့္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအဆင့္ဆင့္မွ ေျမ အသုံးခ်မႈဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားဖြဲ႔စည္းထူေထာင္ျခင္းကုိ ပထမေျခလွမ္းမ်ားအျဖစ္ ေဖၚေဆာင္ျပီးျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ မ်ားျပားလွေသာဥပေဒအေဟာင္းမ်ားကုိ တညီတညြတ္တည္းျဖစ္ေစရန္၊ က႑အလုိက္ဥ ပေဒျပဳရန္ႏွင့္ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာျပသနာ မ်ားအေပၚ လုံးလုံးလ်ားလ်ား ေျဖရွင္းႏုိင္မည့္ NLUP ႏွင့္ လုိက္ေလွ်ာညီေထြျဖစ္သည့္ အမ်ဳိးသားေျမဥပေဒကုိ မူၾကမ္း ေရးဆြဲရန္ရွိျပီး၊ ေျမတုိင္းအက္ဥေဒအတြက္လည္း စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနပါသည္။ OMM ၏ ပဏာမေျခလွမ္းမ်ားက တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္က႑အတြက္ ဆီေလွ်ာ္သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိ ေထာက္ခံ တင္ျပ ရန္ႏွင့္ အေတြ႔အၾကဳံႏွင့္ သင္ခန္းစာရရွိေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ေဖၚေဆာင္ပါလိမ့္မည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ က်ယ္ျပန္႔သည့္ e-governance ဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္၊ eGMP အေနျဖင့္ အမ်ားႏွင့္ဆုိင္၍ မွ်ေ၀သုံးစြဲရမည့္ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္(ေျမပုံ၊ ေျမစာရင္း၊ လမ္းမ်ား၊ အဆင့္ဆင့္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးနယ္နိမိတ္မ်ား၊GISစနစ္)မ်ားႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၏ အေျခခံအေရးပါမႈကုိ အေလးထားသကဲ့သုိ႔ OMM၏ ပဏာမ ေျခလွမ္းကုိလည္း(အျခားလုပ္ငန္းအစီအမံမ်ားအၾကား) ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပအေနအထားအျဖစ္ အေလးေပးထားပါ သည္။ တျပဳိင္တည္းမွာပင္ eGMP အေနျဖင့္ႏုိင္ငံတကာလားရာ vii ႏွင့္ေလွ်ာ္ညီစြာ၊ NSDI ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္မႈအတြက္ အဓိကထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္သည့္အခ်က္မ်ားအျဖစ္၊ လြတ္လပ္စြာရယူသုံးစြဲႏုိင္သည့္ ကြန္ပ်ဴတာေဆာ့ဖ္၀ဲမ်ား (open source) ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာရယူသုံးစြဲခ်ဲ႕ထြင္သတ္မွတ္ႏုိင္သည့္ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား (open standard) မ်ားကို အသုံးျပဳရန္ေထာက္ခံထားပါသည္။ ထုိ႔ထက္ပုိ၍ eGMP အေနျဖင့္ တူညီသည့္ ကြန္ပ်ဴတာေဆာ့ဖ္၀ဲမ်ားႏွင့္ အမ်ားသုံး အခ်က္အလက္၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကုိ မွ်ေ၀သုံးစြဲေရး ျမွင့္တင္ေဆာင္ရြက္ရန္ျဖစ္ျပီး၊ အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ေျမပုံ၊ GIS ႏွင့္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ (ေျမပုံ၊ 43 ေျမစာရင္း)တုိ႔တြင္ သဘာ၀အရင္းအျမစ္အသုံးျပဳမႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအတြက္ ကြန္ပ်ဴ တာေဆာ့ဖ္၀ဲမ်ားႏွင့္ အခ်က္အ လက္မ်ားအတြက္ အထူးဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ရန္ျဖစ္ပါသည္။ eGMP ၏ အၾကံျပဳ ေထာက္ခံခ်က္မ်ား မွာ ျမဳိ႔ျပႏွင့္ေက်းလက္ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္မႈဆုိင္ရာ ဦးစားေပးလုပ္ငန္းရပ္မ်ား၊ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈအေပၚ ဆြဲေဆာင္သည့္ အစိုးရ၏မဟာဗ်ဴဟာမ်ားႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ (ADS)အတြက္ geospatial အခ်က္အလက္ျဖည့္ဆည္းမႈ စသည္တို႔ႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြ/ကိုက္ညီမႈရွိပါသည္။ သုိ႔ေသာ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဥပေဒမူေဘာင္မ်ားအေပၚ လတ္တေလာ ဆန္းစစ္ေလ့လာမႈမ်ားအရ၊ ရႈပ္ေထြးမႈ၊ လစ္ဟာမႈ၊ ဌာနဆုိင္ရာမ်ားျပန္႔ၾကဲေနမႈႏွင့္ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ အေျခခံ အေဆာက္ အအုံမ်ားအတြက္ စံႏႈန္း၊ စံညႊန္း မသတ္မွတ္ႏုိင္သည့္ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကုိသာ ေဖၚထုတ္ရ ရွိပါသည္။ လက္ရွိဥပေဒမူေဘာင္မွာ လြတ္လပ္စြာရယူအသံုးျပဳႏိုင္မႈ၊ မွ်ေ၀မႈႏွင့္ ေပါင္းစည္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈမ်ား အတြက္သာမက ေခတ္မွီသတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာ ICT သုိ႔ ေရွးရွဳရန္ အတြက္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိ အျပည့္အ၀ျဖစ္ေပၚေစမည္မဟုတ္သည့္အျပင္၊ e-Governance ႏွင့္ NSDI ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္ေရး အတြက္ လုံေလာက္သည့္ ေထာက္ပံ့မႈမ်ဳိးေပးအပ္ႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ အမ်ားစုေသာ တရား၀င္လုပ္ထုံး လုပ္နည္းမ်ား၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္ သမရုိးက်နည္းဥပေဒမ်ားက တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကုိ မွ်ေ၀သုံးစြဲျခင္း၊ ျဖန္႔ေ၀ျခင္း တုိ႔ျဖင့္ အလြယ္တကူ ရယူသုံးစြဲေစျခင္းမွ ဟန္႔တား ထားပါသည္။ မည္သည့္ဥပေဒကမွ် ျပည့္စုံစြာေဖၚျပခြင့္ျပဳမထား သည့္တုိင္ ဤသုိ႔ျပဳလုပ္ျခင္းကုိ လုံျခဳံေရး အရကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားအျဖစ္ ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ ဥပေဒမူေဘာင္အေနျဖင့္ ဒီဂ်စ္တယ္ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိျဖန္႔ျဖဴးျခင္း၊ အလြယ္တကူရယူသုံးစြဲခြင့္အေပၚ တူညီေသာ အခြင့္အေရး ရရွိေစရန္ အားေပးထားမႈမရွိပါ။ ထုိ႔ထက္ပုိ၍၊ ဒီဂ်စ္တယ္အခ်က္အလက္မ်ား၏လုံျခဳံမႈ၊ ကုိယ္ေရး ကုိယ္တာ လြတ္လပ္လုံျခဳံမႈ၊ မူပုိင္ခြင့္အကာအကြယ္ႏွင့္ ကြန္ပ်ဴတာကြန္ယက္အသုံးခ် ျပစ္မႈမ်ားအား ကာကြယ္မႈတုိ႔ ကုိလည္း လုံေလာက္စြာျဖည့္ဆည္းႏုိင္မႈမရွိပါ။ သုိ႔ေသာ္ျငားလည္း တည္ေနရာပါ ပထ၀ီ သတင္း အခ်က္လက္ဆုိင္ရာ စံသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ ေအျပန္အလွန္ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မႈမ်ားအတြက္ လုိအပ္သည့္ ဥပဒေရးရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ား အေပၚ အေသးစိတ္ခြဲျခားသတ္မွတ္သည့္ NSDI မဟာဗ်ဴဟာစာတမ္းမ်ားမွာ One Map Myanmar စီမံကိန္း၏ တစိတ္ေဒသ အျဖစ္ ေရးဆြဲျပဳစုေနဆဲလုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ NSDI မဟာဗ်ဴဟာဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ဥပေဒေရးရာမူေဘာင္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ ျပင္ဆင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားအား အစိုးရ၏ တိက်သည့္ ဦးစားေပးအစီအစဥ္တစ္ရပ္အျဖစ္ ထိန္းသိမ္းေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ ္ ခၚမႈမ်ားႏွင့္ အခြင္အ စိနေ ့ လမ္းမ်ား ဆန္းသစ္ေသာ Geospatial နည္းပညာလိုအပ္ခ်က္ႀကီးထြားလာမႈသည္ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ၏အပိုင္း/က႑အပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း Geospatial အခ်က္အလက္ (သုိ႔) အေျခခံအေဆာက္အအံုဆိုင္ ရာ အစပ်ိဳးလုပ္ငန္းမ်ားစြာကို ျဖစ္ထြန္းေစခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏုိင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ ေျမပုံက႑အတြက္ မွန္ကန္ေသာေျမာ္ျမင္မႈရွိထား ျပီးျဖစ္ေသာ္လည္း တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အ လက္ဆုိင္ရာအေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ားႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအတြက္ ဒီဂ်စ္တယ္နည္းလမ္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေန မႈမွာ အစပ်ဳိးသည့္အဆင့္တြင္သာ ရွိပါေသးသည္။ လက္ရွိအေျခ အေနတြင္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ NSDI တြင္ပါ ၀င္ရမည့္အရာမ်ားမွာ အယူအဆေရးရာအဆင့္တြင္ ေရာက္ရွိေနပါသည္။ ဤအခ်က္က ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ တုိးတက္ေသာ ပထ၀ီသတင္း အခ်က္အလက္လုပ္ငန္းရွိသည့္ 44 တုိင္းျပည္မ်ား၏ ေပါၾကြယ္လွသည့္အေတြ႔အၾကဳံႏွင့္ သခၤန္းစာမ်ားမွ အက်ဳိးရလဒ္ရ ရွိႏုိင္ရုံသာမက အျခား တုိင္းျပည္မ်ား၏ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာက႑ကုိ တုိးတက္ဖြံ႔ျဖဳိးရန္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ သည့္အမွားမ်ားကုိလည္းေရွာင္ရွားႏိုင္သည့္အတြက္ ျမန္ဆန္သည့္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏွင့္ ၄င္းႏိုင္ငံမ်ားအား အ ခ်ိန္တို အတြင္း အမီလိုက္ႏိုင္မည့္ အေျခအေနတြင္ရွိပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အ လက္ဆုိင္ရာႏွင့္ e-governance လုပ္ငန္းအေပၚေျမာ္ျမင္ထားမႈကုိ ခုိင္မာေသာမဟာဗ်ဴဟာ၊ လမ္းျပေျမပုံ၊ အဖြဲ႔ အစည္းပုိင္းဆုိင္ရာႏွင့္ ဥပေဒပုိင္းဆုိင္ရာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား(အဆုိပါကိစၥရပ္မ်ားမွာ OMM မူ၀ါဒေရးရာႏွင့္ အျခား NSDI ပဏာမ ေျခလွမ္းမ်ား၏အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ သေဘာတူႏိုင္ရန္ ေဆြးေႏြးေနဆဲျဖစ္ပါသည္။) အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသည့္အခါ သက္ဆုိင္သူအားလုံးအေနျဖင့္ လက္ေတြ႕ စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာကုိ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ေရးကုိ ၾကဳိတင္ေမွ်ာ္မွန္းထားရပါမည္။ အဓိကက်သည့္ဌာနဆုိင္ရာမ်ား အေနျဖင့္ လည္း ဌာနတြင္းစနစ္မ်ားကုိ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစရန္ႏွင့္ ကာလတုိအတြင္း ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အ လက္ဆုိင္ရာက႑ကုိ ဖြံ႔ျဖဳိးရန္ အဆင့္ျမွင့္တင္မႈအတြက္ မိတ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကုိ ရွာေဖြရာတြင္ လက္ေတြက်သည့္ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ဳိးျဖင့္ေဖၚေဆာင္ရပါမည္။ လုပ္ငန္းစြမ္းရည္ျမွင့္တင္ျခင္း၊ နည္းပညာဆန္းသစ္ေျပာင္းလဲျခင္း၊ ပြင့္လင္းျမင္သာရွိမႈႏွင့္ NSDI၏ အေျခခံ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကုိ ေလးစားလုိက္နာျခင္းတုိ႔အေပၚ အထူး စူးစုိက္ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ဥပေဒပုိင္းဆုိင္ရာ၊ အဖြဲ႔အ စည္းပုိင္းဆုိင္ရာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ခ်က္ျခင္းလက္ငင္းေဖၚေဆာင္ရန္မလုိအပ္ပဲ အျပန္အလွန္ဟန္ခ်က္ညီစြာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည့္အတြက္၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာနည္းပညာပုိင္းဆုိင္ရာ အစားထုိးမႈမ်ားကုိ ေရွ႕တုိးေဆာင္ရြက္သင့္ ပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာ မိတ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွာ အဆိုပါလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ပံ့ပိုးရန္ စိတ္၀င္စားၾကၿပီး ၎တို႔ ၏ ေထာက္ပံ့မႈမ်ားအတြက္ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါသည္။ NSDI တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ခိုင္မာအား ေကာင္းေသာ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာႏွင့္ Stakeholder မ်ား၏ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားႏွင့္အတူ နည္းစနစ္က်သည့္ နည္းလမ္းတရပ္ျဖင့္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ ေဖၚေဆာင္ေနဆဲ One Map Myanmar စီမံကိန္း 6 (ဤစီမံကိန္းတြင္ ေျမဘက္ဆုိင္ရာအစုိးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပညာရပ္ဆုိင္ရာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊စုစုေပါင္း (၂၅)ဌာနက တက္ၾကြစြာ ပါ၀င္လ်က္ရွိသည္။)က ဦးတည္ေဆာင္ရြက္ေနသည္မွာ NSDI ၏ သေႏၶတည္ရာျဖစ္သည့္ အင္တာနက္ျဖင့္ လြတ္လပ္စြာဆက္ သြယ္ရယူႏုိင္မည့္ တည္ေနရာပါသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ စၾကၤန္တစ္ခုႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ အဆင့္ ဒီဂ်စ္တယ္ေျမပုံ စနစ္ကုိ ထူေထာင္ရန္ျဖစ္ပါသည္။ OMM သည္ အစုိးရကကုိင္တြယ္ထိန္းသိမ္းထားသည့္ ေျမဘက္ဆုိင္ရာ တည္ေန ရာပါသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ တူညီေသာ စံ သတ္မွတ္ခ်က္ျဖင့္ ေပါင္းစည္း၍ အစုိးရႏွင့္တကြ အမ်ားျပည္သူ ရယူသုံးစြဲႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ OMM အေနျဖင့္ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအုံႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားျဖင့္ ေရွ႕သုိ႔ တက္လွမ္းရန္ အလႊာစုံမွ အက်ဳိးသက္ဆိုင္သူအားလုံး ပါ၀င္၍ တုိင္ပင္ႏွီးေႏွာသည့္ခ်ဥ္းကပ္မႈမ်ဳိးျဖင့္၊ ခုိင္မာသည့္ အမ်ားဆႏၵသေဘာတူညီခ်က္မ်ားကုိ ရရွိထားျပီးျဖစ္ပါ သည္။ OMM ၏ နည္းပညာဌာနက အဓိကက်သည့္ တည္ေနရာပါသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားထုတ္လုပ္ရန္ႏွင့္ လုပ္ငန္းစြမ္းရည္ျမွင့္တင္မႈမ်ား အဆင္ေျပေခ်ာ ႔ စရန္ အစုိးရဌာနမ်ားကုိ ပံ့ပုိးေပးလ်က္ရွိပါသည္။ အဆုိပါ ပဏာမ ေျခလွမ္းမ်ားအေပၚ အစုိးရ၏ ႏုိင္ငံေရး ေမြေ အရေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳမႈႏွင့္ အျမင့္ဆုံးဦးစားေပးမႈကုိ ခံယူထုိက္ပါသည္။ ယင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အဓိက က်ေသာေျမႏွင့္ သစ္ေတာအုပ္ခ်ဳပ္ေရး/စီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ ေျမပံုေရးဆြဲေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားရွိ လက္ရွိေဆာင္ရြက္ ေနေသာ နည္းပညာဆန္းသစ္မႈႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္အေျချပဳ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ပါသည္။ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ အပါအ၀င္ ငွားရမ္းမႈ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ 6 ဆြဒ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ၊ ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္မႈႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးေအဂ်င္စီ(SDC)၏အေထာက္အပံ့(၂၀၁၅-၂၀၂၃) 45 ခ်ထားမႈမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ခိုင္မာေသာသစ္ေတာ၊ ငါးလုပ္ငန္းႏွင့္ မိရိုးဖလာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ဆိုင္ရာအခ်က္အလက္မ်ား (ႏွင့္ ဆက္စပ္ေျမအသံုးျပဳပါမစ္မ်ား)အား အမ်ိဳးသားေျမယာသတင္း အခ်က္အလက္စနစ္ႏွင့္ Geoportal တို႔တြင္ စနစ္တက်ေပါင္းစည္းခ်ိတ္ဆက္၍ အမ်ားျပည္သူအသံုးျပဳႏိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ကိုက္ညီမွန္ကန္မႈႏွင့္ ျပည့္စံုမႈရွိေသာ geospatial အခ်က္အလက္ မ်ားႏွင့္ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားအား ရရွိအသံုးျပဳႏိုင္ျခင္းျဖင့္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑ႏွင့္ သစ္ေတာ/ငါးလုပ္ငန္း အရင္းအျမစ္မ်ားအသံုးျပဳမႈႏွင့္ ႈ ုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ သိသိသာသာတိုးတက္ေကာင္းမြန္ ေစမည္ျဖစ္သည္။ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မလ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာတုိးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈအတြက္ စုိးရိမ္ဘြယ္ေကာင္းသည့္ လက္ေတြ႔ကန္႔သတ္ခ်က္တစ္ခုမွာ ဒီဂ်စ္တယ္အခ်က္အလက္မ်ား ရွားပါးမႈပင္ျဖစ္ပါသည္။ အမွန္စင္စစ္၊ ခုိင္လုံေသာ ေျမစာရင္းႏွင့္ေျမပုံမ်ားမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ စကၠဴေပၚတြင္သာရွိေနပါသည္။ထုိ႔ျပင္ စြမ္းရည္ျပည့္ ရည္မွန္းထားသည့္ နယ္ေျမအားလုံးအေပၚ လႊမ္းျခဳံႏုိင္မႈမရွိေသးပါ။ အဆုိပါစာရင္း၊ ေျမပုံမ်ားမွာ အရည္အေသြးအမ်ဳိးမ်ဳိးကြဲျပားမႈ၊ သဟဇာတျဖစ္မႈ၊ အလြယ္တကူရယူႏုိင္မႈႏွင့္ အသုံးျပဳႏုိင္မႈတုိ႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ျပသနာမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေနရပါသည္။ အဓိကက်သည့္ အစုိးရဌာနမ်ား viii အေနျဖင့္ ေျမပုံမ်ားကုိ ေျမျပင္အေျခအေနႏွင့္ ကုိက္ညီရန္ျပဳျပင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ဒီဂ်စ္တယ္ေျမပုံအျဖစ္ထုတ္လုပ္ျခင္း(ဥပမာ- ႏုိင္ငံေတာ္ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္ျပေျမပုံမ်ား၊ ျမဳိ႔ေျမ၊ ေတာေျမကြက္စိတ္ ေျမပုံမ်ား၊ စမ္းသပ္ေဒသမ်ား အတြင္းမွသစ္ေတာေျမပုံမ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္နိမိတ္မ်ားစသည္)ႏွင့္ ကြက္စိတ္ေျမပုံ တုိင္းတာမႈကုိ တုိးခ်ဲ႕ေဆာင္ရြက္ရန္ စီစဥ္ေနပါသည္။ ထုိသူတုိ႔၏ ၾကဳိးစားအားထုတ္မႈမ်ားကုိ စနစ္တက်ျဖစ္ေစရန္ႏွင့္ အဓိကက်ေသာေျမပုံအလႊာမ်ားျဖင့္ ျမန္မာ့နယ္ေျမေပၚတြင္ ျပည့္စုံသည့္လႊမ္းျခဳံမႈရွိရန္ ေဆာင္ရြက္သည့္ လုပ္ငန္း စဥ္ကို အရွိန္ျမွင့္ရန္ဦးတည္သည့္ ဒီဂ်စ္တယ္ေျမပုံေရးဆြဲျခင္းအစီအစဥ္ကုိ တုိးျမွင့္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေစရန္အတြက္ ပုိမုိသည့္ပံ့ပုိးမႈမ်ားလုိအပ္လွ်က္ရွိပါသည္။ တျပဳိင္တည္းမွာပင္၊ အမ်ားပူးေပါင္းပါ၀င္ႏိုင္ေသာ ေျမပံုေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ geospatial အခ်က္အလက္ေကာက္ယူျခင္း (အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ့သတင္း အခ်က္အလက္စီမံခန္႔ခြဲေရးယူနစ္) က႑မ်ားရွိ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ လူမႈအေ ထာက္အကူျပဳ က႑လုပ္ငန္းမ်ား အရ လက္ရွိဥပေဒ မူေဘာင္အတြင္း Web portal မွတဆင့္ Geospatial သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားထုတ္လုပ္ျခင္း၊ စီစစ္အတည္ျပဳျခင္းႏွင့္ ျဖန္႔ေ၀ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အတိုင္းအတာမ်ားစြာ ေဆာင္ရြက္ေအာင္ျမင္ႏိုင္မႈရွိေၾကာင္း ျပသႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ အျခားလက္ေတြ႔ကန္႔သတ္ခ်က္တစ္ခုအျဖစ္ ဒီဂ်စ္တယ္ geospatial အခ်က္အလက္ ရွားပါးမႈ၊ ေျမျပင္အေျခ အေနႏွင့္ ကုိက္ညီမွန္ကန္ေသာ အေျချပဳေျမပုံ (Base Map) အမ်ဳိးအစားမ်ား နည္းပါးမႈကုိ ညႊန္ျပရ မည္ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေျမပုံေရးဆြဲထုတ္လုပ္သည့္ စနစ္တြင္ အေျချပဳေျမပုံ အတြဲမ်ား ထုတ္လုပ္ရန္ ကြာဟခ်က္မ်ားရွိေနျပီး၊ အထူးသျဖင့္ေျမအသုံးခ်မႈကုိ စီမံခန္႔ခြဲရန္ႏွင့္ ေဒသဆုိင္ရာ စီမံကိန္းမ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္ (ျမဳိ႕နယ္၊ ေက်းရြာအုပ္စု၊ေက်းရြာမ်ားအတြက္ ၁း၁၀၀၀၀ မွ ၁း၁၅၀၀၀ စေကး ေျမပုံမ်ား)လုိအပ္လွ်က္ရွိပါသည္။ ဒီဂ်စ္တယ္ေကာင္းကင္ေျမပုံမ်ားႏွင့္ ျဂဳိလ္တုဓါတ္ပုံေျမပုံမ်ားမွာ အလြန္အ သုံး၀င္သည့္ေျမပုံမ်ားျဖစ္ျပီး၊ ထုတ္လုပ္မႈေႏွးေကြး၍ ကုန္က်စရိတ္မ်ားျပားသည့္ ေျမမ်က္ႏွာျပင္ျပေျမပုံ မ်ားထက္ သုံးစြဲသူအမ်ားစု၏ ေက်နပ္မႈကုိေပးစြမ္းႏုိင္သည့္ေျမပုံမ်ားျဖစ္ပါသည္။ အဆုိပါေျပာင္းလဲဆန္းသစ္ထား သည့္ေျမပုံမ်ားကုိ ဦးစားေပးေနရာမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္မွထုတ္လုပ္ျခင္းျဖင့္ ေျမျပင္အေျခအေနႏွင့္ကုိက္ညီမွန္ကန္ ေသာေျမပုံမ်ား ခ်ဳိ႕တဲ့ေနမႈကုိ လက္ေတြ႔ေျဖရွင္းႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ လြတ္လပ္စြာအသုံးျပဳႏုိင္မည့္ အလားအလာ ေကာင္းသည့္ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားဆုိင္ရာ ဓါတ္ပုံေျမပုံဘဏ္မ်ား ထူေထာင္ျခင္း 46 ႏွင့္အတူ ေကာင္းကင္ဓါတ္ပုံႏွင့္ ျဂဳိလ္တုပုံရိပ္မ်ားအေပၚ တည္ေနရာရယူသုံးစြဲႏုိင္မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိပါ ပူးတြဲေဖၚေဆာင္ျခင္းျဖင့္ အားလံုးေသာ က႑မ်ားအၾကား geospatial သတင္းအခ်က္အ လက္ထုတ္လုပ္မႈ အရည္အေသြးႏွင့္ ထိေရာက္မႈမ်ားသိသာစြာ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ႏိုင္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ geospatial အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ားအတြက္ အဖုိး ထုိက္တန္သည့္ ေရွ႕ေျပးသြင္းအားစုမ်ားကုိ ျဖစ္ ေပၚေစႏုိင္ပါသည္။ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာေျမပုံအရိပ္ခ်စနစ္မ်ားကုိအသုံးျပဳမႈ၊ ကုိၾသဒိနိတ္စနစ္မ်ားႏွင့္ အညႊန္းျပဳဘူမိရူပကြန္ယက္မ်ား က ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာအခ်က္အလက္မ်ားကုိ အျပန္အလွန္ခ်ိတ္ဆက္အသုံးျပဳႏုိင္ ေစရန္အတြက္ အဓိကအခက္အခဲကုိ ျဖစ္ေစပါသည္။ႏုိင္ငံေတာ္၏ စံ အျဖစ္သတ္မွတ္ထားေသာျမန္မာေဒတမ္- ၂၀၀၀ တြင္ ရွိေနသည့္ ခ်ဳိ႔တဲ့မႈမ်ား(ဥပမာ- ႏုိင္ငံတကာေကာင္းမြန္ေသာအေလ့အက်င့္မ်ားႏွင့္ေသြဖီသည့္ ကမၻာ့ဗဟုိကုိ ရည္ညႊန္းမျပဳျခင္း)ကုိ ေျဖရွင္းျပီးမွသာ၊ အားလုံးေသာ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအတြက္ စံ အျဖစ္အသုံးျပဳသင့္ပါသည္။ ဤသုိ႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လုံေလာက္ေသာ ေျမျပင္ထိန္းခ်ဳပ္မွတ္ကြန္ယက္မ်ား ေဖၚေဆာင္ျခင္းႏွင့္ အဆက္မျပတ္ထုတ္လႊင့္ေနသည့္ရည္ညႊန္းမွတ္ဆုိင္ရာစခန္းမ်ား(CORS)ထားရွိျခင္းျဖင့္ အစုိးရႏွင့္ ပုဂၢလိကဆုိင္ရာ ေျမပုံေရးဆြဲျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားကုိ လြယ္ကူေခ်ာေမြ႔ေစသင့္ပါသည္။ အသစ္ထြက္ရွိ လာသည့္ ကိရိယာမ်ား၊ေဆာ့ဖ၀ဲမ်ား ႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္စနစ္မ်ားအား အျပည့္အ၀အသုံးခ်ႏုိင္ၾကေစရန္ ပူးတြဲကုိၾသဒိနိတ္စနစ္အသုံးျပဳမႈကုိ လက္ေတြ႔ပထမဦးစားေပးအျဖစ္ လက္ငင္းေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ ေပါင္းစည္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈအတြက္ ေနာက္ထပ္ႀကီးမားသည့္ကိစၥရပ္မွာ ဟန္ခ်က္ညီေသာ (သုိ႔) စံ သတ္မွတ္ခ်က္ရွိေသာ Place code system တစ္ရပ္မရွိျခင္းျဖစ္ၿပီး ယင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ geospatial stakeholder မ်ားအၾကား ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းမႈမ်ားေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ ျမန္ဆန္စြာ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါသည္။ ကနဦးလုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အစုအဖြဲ႕မ်ားအၾကား Geospatial ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မႈ အားနည္း ခ်က္မ်ားႏွင့္ အားလံုးေသာအဆင့္မ်ားရွိ Stakeholder မ်ားအၾကား လုပ္ငန္းစြမ္းရည္ႏွင့္ အသိပညာရယူလိုမႈမ်ား သည္ စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္အျဖစ္ရွိေနပါသည္။ အားလုံးေသာ ဆန္းစစ္ေလ့လာစိစစ္မႈမ်ားအရ၊ ကြ်မ္းက်င္သူ ဦးေရျပတ္လပ္ေနျခင္းႏွင့္ အစုိးရဌာနမ်ားတြင္ ၀န္ထမ္းမ်ား၏ ICT နည္းပညာႏွင့္အတူ တည္ေနရာ ပါသည့္ပထ၀ီဆုိင္ရာအသိပညာစြမ္းရည္နည္းပါးေနမႈမ်ားကုိ ညႊန္ျပေနပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပထ၀ီ ္ န္းရပ္မ်ားႏွင့္ ပညာရပ္ဆုိင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာပညာေရး၊၊ သုေတသနႏွင့္ ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္မႈလုပင အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားလည္း လံုေလာက္မႈ မရွိပါ။ ဥပေဒမူေဘာင္ႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္းဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိ ေရွ႔ေျပး ေဖၚေဆာင္သင့္သည့္ေနရာမွာ ဤနယ္ပယ္တြင္ျဖစ္ျပီး၊ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈျပဳထုိက္သည့္ နယ္ပယ္လည္း ျဖစ္ပါ သည္။ သင္တန္းမ်ား၊ လုပ္ငန္းစြမ္းရည္တုိးတက္ေစျခင္းႏွင့္ နည္းပညာဖလွယ္ျခင္းတုိ႔အတြက္ ဦးတည္ရည္ရြယ္သည့္ အရင္းအျမစ္မ်ား လုိအပ္လ်က္ရွိပါသည္။ 47 ိ ည္ညန ဘူမရ ္ ခ်က္မ်ား (geo-reference) အျပန္အလွနခ ႊ း ္ ်ိတဆ ္ က္ႏိုငမ ္ ဆ ို ရ ႈ င ္ ာကိစၥရပ္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံေျမတိုင္းဦးစီးဌာနသည္ သိရွိၿပီး Coordinate မ်ားျဖင့္ ပင္မ (Primary) ႏွင့္ အရန္ (Secondary) geodetic ေျမျပင္ Control ပိြဳင့္မ်ား ကြန္ယက္ကို ထိန္းသိမ္းထားရွိၿပီး ၎သည္ Myanmar datum 2000 (MMD) အတြက္ အခ်က္အလက္အျဖစ္တည္ရွိပါသည္။ MMD သည္ ေခတ္ေနာက္က်သည့္ non-geocentric spheroid (Everest 1830) ႏွင့္ ပံုပန္းသ႑ာန္၊ အရြယ္အစားႏွင့္ ဦးတည္ေဇာင္းေပးမႈမ်ားအရ ႏိုင္ငံတကာ Terrestrial Reference System (ITRS – the global theoretical standard) ႏွင့္ သဟဇာတ မျဖစ္ေသာ geoid model တို႔ကို ရည္ညႊန္းမ်က္ႏွာျပင္မ်ားအျဖစ္ အသံုးျပဳသည္။ ITRS ကို ၿဂိဳလ္တုစနစ္အေျခခံ World Geodetic System WGS84 (Global Positioning System GPS တြင္ အသံုးျပဳ)ႏွင့္ေနာက္ပိုင္း international Terrestrial Reference Frame (ITRF) updates မ်ားတြင္ လက္ေတြ႕ေဆာင္ရြက္မႈရွိခ့ဲသည္။ လက္ေတြ႕အားျဖင့္ စနစ္ႏွစ္ခုအၾကား (MMD ႏွင့္ WGS84/ ITRF) Offset မွာ 860 မီတာခန္႔ရွိၿပီး ၎မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ စီမံကိန္းမ်ားတြင္ ေျမျပင္အေနအထား၌ ၄၁၁ မီတာ displacement ခန္႔ရွိၿပီး variablelocation shift (e.g about 4.1 comon 1:10000 maps ခန္႔ကိုျဖစ္ေစပါသည္။ ထို႔ျပင္ ေျမတိုင္းဦးစီးဌာနအေနျဖင့္ geotetic control networks အား အသံုးျပဳသူမ်ားမွရရွိ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္ သတင္း အခ်က္အလက္ျဖန္႔ျဖဴးေရးအတြက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာမရွိပါ။ MMD-WGS 84 Parameters and formulae မ်ားသည္ standard GIs package မ်ားတြင္ မပါ၀င္ပါ။ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ လက္ေတြ႕အခက္အခဲမ်ားကိုေက်ာ္လႊားႏိုင္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ သယံဇာတစီမံခန္႔ခြဲမႈ အသံုးျပဳသူမ်ားသည္ MLD ထက္ WGS 84 ကို အေျမာက္အျမားအသံုးျပဳၾကပါသည္။ ထို႔ျပင္ ေျမယာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအစီအစဥ္ေလ့လာမႈမ်ားအရ secondary geodetic control network တြင္ အားနည္း ခ်က္မ်ား ေတြ႕ရွိရၿပီး ထြန္ယက္ျပန္လည္ခ်ိန္းညိွမႈ မေဆာင္ရြက္မွီထပ္ေဆာင္းကြန္ယက္ေလ့လာမႈမ်ား လို အပ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ WGS 84 ellipsoid ၏သိသာသည့္ geoid slope ခံႏိုင္ရည္မရွိျခင္းေၾကာင့္ LAMP အေနျဖင့္ WGS 84 ႏွင့္ သဟဇာတျဖစ္မႈရွိေစရန္ႏွင့္ အသံုးျပဳသူမ်ားအတြက္ geodetic control network အသစ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ျဖန္႔ေ၀ႏိုင္ရန္ geocentric CITRF ellipsoid ျပန္လည္ ကိုက္ညီမႈအတြက္ အၾကံျပဳခဲ့ပါသည္။ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ အထူးသျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပဧရိယာမ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိအသံုးျပဳသူမ်ား အေနျဖင့္ sub- meter အဆင့္အမ်ိဳးသား geodetic ထိန္းခ်ဳပ္ကြန္ယက္အား ရရွိအသံုးျပဳႏိုင္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အစိုးရမွ second order network အေပၚအေျခခံသည့္ third order geodetic control network (သို႔) ေစ်းႏႈန္း သက္သာ၍ အမ်ိဳးသားအဆင့္ရရွိအသံုးျပဳႏိုင္ၿပီး လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ Continuously Operating Reference Stations (CORS) network စနစ္ တစ္ခုခုကိုျဖည့္ဆည္းေပးရန္ ဆံုးျဖတ္သင့္သည္။ Third order geodetic control network ေဆာင္ရြက္ရန္ လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ စာရင္းအင္းဌာန (DALMS) ၏ ေျမျပင္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ၊ ထူထပ္သိပ္သည္းမႈ (densification) ဆိုင္ရာ စီမံကိန္းတစ္ခုခုအား အဓိကနည္းလမ္း (၂)သြယ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ အစိုးရဆံုးျဖတ္ခ်က္မတိုင္မွီ ဦးစြာေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ (ယင္းကဲ့သုိ႔ေသာ စနစ္တစ္ခုဖန္တီး လုပ္ေဆာင္ျခင္းႏွင့္ ထိန္းသိမ္းျခင္းသည္ ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။) ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လက္တေလာေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ေျမပံုေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ Plane geodetic coordinate စနစ္သည္ စံသတ္မွတ္သည့္ UTM စနစ္တစ္ခု (Universal Transversal Mercator projection with Gauss-Krueger plane coordinate system) ျဖစ္ၿပီး ၎သည္ အႀကီးစားႏွင့္ အလတ္စားစေကးအေျခခံေျမပံုေရးဆြဲျခင္းအတြက္ ကမၻာအႏွံ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔အသံုးျပဳမႈရွိ၍ ၎၏လတၱီက်ဴအနိမ့္ရွိ ႀကီးမားသည့္ north-south extent အတိုင္း အတာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေကာင္းစြာသင့္ေတာ္မူရွိပါသည္။ ေျမပုံေရးဆြဲမႈတစ္ခုမွ (ဥပမာ-ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏အစဥ္အ ဆက္ျဖစ္ေသာ Lambert Conical Orthomorphic Projection) မွ အျခားတစ္ခုသုိ႔ (ဥပမာ- UTM)ႏွစ္ဖက္ျမင္ (2 dimensional plane geodetic) အခ်က္အလက္မ်ားေျပာင္းလဲျခင္းအေနျဖင့္ GIS package မ်ားအားလံုးမွ ပံ့ပိုးႏိုင္သည့္ ရိုးရွင္းလြယ္ကူေသာ သခ်ၤာေဖာ္ျမဴလာကို အသံုးျပဳႏိုင္ၿပီး map projection parameters မ်ားႏွင့္ ellipsoid parameters မ်ားသာ လိုအပ္ပါသည္။ (ဥပမာ- ကိုၾသဒိနိတ္ ရည္ညႊန္းစနစ္၏ parameter မ်ား ေျပာင္းလဲရန္မလိုပါ။) အကယ္၍ Geospatial အခ်က္အလက္မ်ားအေနျဖင့္ သံုးဖက္ျမင္ 3 dimensional ျဖစ္ပါက ေျပာင္းလဲမႈအေနျဖင့္ ပိုမိုရွဳပ္ေထြးႏိုင္ပါသည္။ (High Class geodetic GPS/ GNSS receivers မ်ားမွ ထုတ္လုပ္သည့္ တည္ေနရာ အခ်က္အလက္မ်ားကဲ့သို႔ေသာ အျမင့္သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား အပါအ၀င္) 48 အားလုံးျခဳံ၍ဆုိရေသာ္၊ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ ညွိႏႈိင္းေဖၚေဆာင္ရာတြင္ စိန္ေခၚ မႈမ်ားရွိေနပါသည္။ ခုိင္မာသည့္ တည္ေနရာပါသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာမဟာဗ်ဴဟာ၊ လမ္းျပေျမပုံ၊ အဖြဲ႔အစည္း ပုိင္းဆုိင္ရာႏွင့္ ဥပေဒပုိင္းဆုိင္ရာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဖၚေဆာင္ရန္အတြက္ ေကာင္းစြာ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ သုိ႔မွသာ သက္ဆုိင္သူအားလုံး၏ပါ၀င္ရမည့္က႑ကုိ ရွင္းလင္းနားလည္စြာ ေဖၚထုတ္သတ္မွတ္ႏုိင္ပါမည္။ အစုိးရအေနျဖင့္ အနာဂတ္ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚမႈမ်ားအတြက္ စြမ္းေဆာင္ကာ ကြယ္ေပးသူမ်ားကုိလည္း လုပ္ပုိင္ခြင့္ အခြင့္အာဏာေပးအပ္ျခင္း၊ စိစစ္ေဖၚထုတ္ျခင္းတုိ႔ကုိ ျပဳလုပ္သင့္ပါသည္။ ံ ကာအဆင့္ေကာင္းမြန္ေသာလုပန ႏိုင္ငတ ္ န္မ်ားႏွင့္ အလားအလာမ်ား ္ ည္းလုပဟ လြန္ခဲ့ေသာဆယ္စုႏွစ္ (၂)ခုအတြင္း၊ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္ဆုိင္ရာအေျခခံအေဆာက္အအုံ မ်ားႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၏ အေရးပါမႈအေပၚက်ယ္ျပန္႔စြာအသိအမွတ္ျပဳခဲ့ျပီး၊ ကမၻာတစ္လႊား ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အ လက္နည္းပညာမ်ားႏွင့္ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားမွာလည္း ၾကီးမားေသာတုိးတက္မႈႏွင့္အတူ အထူးအေရးေပး ျခင္းခံခဲ့ရပါသည္။ႏုိင္ငံတကာ သာဓကမ်ားက တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္ဆုိင္ရာ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၏ ထူးျခား စြာ အဘုိးထုိက္တန္မႈကုိ ေဖၚျပေနပါသည္။ ထုိသာဓကမ်ားမွာ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈတြင္ အေရးပါသည့္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိေဖၚေဆာင္ႏုိင္ျခင္းအပါအ၀င္ ဆုံးျဖတ္မႈကိျု မန္ဆန္ေစျခင္း၊ က်ယ္ျပန္႔ လွသည့္အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာစက္မႈ စီမံကိန္းမ်ားခ်မွတ္ႏုိင္ျခင္းႏွင့္ လည္ပတ္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္းတုိ႔ျဖစ္ပါသည္။ ႏုိင္ငံအမ်ားတြင္ NSDI၏ ပဏာမေျခလွမ္းမ်ားကုိ ေဖၚေဆာင္ျပီးျဖစ္ၾက၍ အခ်ဳိ႔မွာ ေဖၚေဆာင္ေနၾက ဆဲျဖစ္ပါသည္။ အသိပညာဖြံ႔ျဖဳိးလာသည္ႏွင့္အမွ် အစုိးရမ်ားသည္ ယခုအခါ အမ်ဳိးသားအဆင့္ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္ဆုိင္ရာအေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ားကုိ ႏုိင္ငံအတြက္အေျခခံက်ေသာ သတင္းအခ်က္အ လက္၀န္ေဆာင္မႈအျဖစ္ ပုိမုိလုပ္ေဆာင္လာၾကပါသည္။ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ၏ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာ တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္စီမံခန္႔ခြဲမႈ(UN-GGIM) ဆုိင္ရာ၊ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားေကာ္မီတီက ဖြင့္ဟထားသည္မွာ- “အက်ဳိးရလဒ္မ်ားစြာျဖစ္ထြန္းသည့္အတြက္ အမ်ဳိးသား အဆင့္တည္ေနရာဆုိင္ရာမဟာဗ်ဴဟာမ်ားႏွင့္ NSDI သည္ ပုိမုိျပန္႔ႏွံ႔လာလွ်က္ရွိရာေနာက္၅ ႏွစ္ ၁၀ႏွစ္တြင္ ဆက္လက္ၾကီးထြားလာပါလိမ့္မည္။ ရရွိသည့္အက်ဳိးရလဒ္အခ်ဳိ႕တြင္ တည္ေနရာ အခ်က္အ လက္မ်ားကုိ ထုတ္လုပ္ႏုိင္စြမ္း၊ လူထုအတြင္းက်ယ္ျပန္႔ေသာ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားေပးႏုိင္စြမ္းႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ ix ႏွံမႈအေပၚတန္ျပန္အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိႏုိင္စြမ္းတုိ႔ ပါ၀င္ပါသည္။” အဆုိပါဖြင့္ဟခ်က္ႏွင့္ ေလွ်ာ္ညီစြာ၊ ေျမယာသတင္းအခ်က္အလက္စနစ္(LIS) သည္ NSDI ကုိ ေထာက္ကန္ထားသည့္ မ႑ဳိင္တစ္ခု အျဖစ္၊ လုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ဆုိင္ရာလုံျခဳံခုိင္မာမႈအတြက္ အဓိကေနရာမွပါ၀င္ လ်က္ရွိျပီး၊ အိမ္ျခံေျမေစ်း ကြက္အေပၚ ယုံၾကည္အားထားေစမႈ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏွင့္ စြမ္းရည္ျပည့္၀မႈတုိ႔ျဖင့္ ေထာက္ ပံ့ထားပါသည္။ အမ်ားျပည္သူသုံး အီလက္ထေရာနစ္၀န္ေဆာင္မႈႏွင့္ ေအာင္ျမင္စြာခ်ိတ္ဆက္ထားသည့္ ပါကစၥတန္ႏွင့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံ တုိ႔၏၊ေျမယာသတင္းအခ်က္အလက္စနစ္(LIS)သည္ အထူးေလွ်ာ္ကန္သည့္ စနစ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ 49 ္ တ ပါကစၥတန္ႏုိငင ံ ြင္ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးသည္ ေက်းလက္လူေနမႈဘ၀၏ အခ်က္အျခာျဖစ္ပါသည္။ အထူး သျဖင့္ ပန္ဂ်ပ္ျပည္နယ္၏ ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ လူဦးေရ ၁၀၂ သန္း (ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံလူဦးေရစုစုေပါင္း၏ ၅၆% ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ျပည္နယ္လူဦးေရ၏ ၇၀% ရာခုိင္ႏႈန္း) ေနထုိင္လ်က္ရွိပါသည္။ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံတြင္ ျဗိတိသွ်တုိ႔ထံမွ အေမြ ဆက္ခံခ့ဲသည့္ (ေရာင္း၀ယ္မႈဆုိင္ရာဥပေဒ၊စည္းမ်ဥ္းမ်ားႏွင့္ ေျမခြန္ေကာက္ခံျခင္းႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားသည့္ ေျမအသုံး ခ်မႈမ်ား) ကုိ စာရြက္ျဖင့္ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ထားသည့္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္သာရွိပါသည္။ ျပန္႔ၾကဲ၍ ထပ္ေနေသာသဘာ၀ရွိသည့္ ပန္ဂ်ပ္ျပည္နယ္၏ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားသည္ ေျမယာဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ မေရမရာျဖစ္ေစျပီး၊ စီးပြားဖြံ႔ျဖဳိးမႈအေပၚ ဆန္႔က်င္ဘက္အက်ဳိးသက္ေရာက္လ်က္ရွိပါသည္။ ထုိ႔ အျပင္ အခြင့္အေရးပုိင္းဆုိင္ရာအကာအကြယ္ေပးထားျခင္းမခံရသည့္ ဲ ားနည္းသူမ်ားႏွင့္ အကာအကြယ္မ့အ ႏြမ္းပါးသူ မ်ားအေပၚျခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစလ်က္ရွိပါသည္။ ေခ်းေငြအပါအ၀င္ ေစ်းကြက္လည္ပတ္ႏိုင္သည့္အေၾကာင္း တရားမ်ားႏွင့္ ထုတ္လုပ္မႈဖံ႔ျြ ဖဳိးေစရန္အတြက္ ေကာင္းစြာသတ္မွတ္ေပးထားသည့္ ေျမႏွင့္ဆုိင္ရာအခြင့္အေရးမ်ားမွာ လြန္စြာအေရးၾကီးပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေက်းလက္ေဒသဆုိင္ရာ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားကုိ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ ထိန္းသိမ္း ေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္၊ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားစီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္စနစ္ (LRMIS) ကုိ ေဖၚေဆာင္ ခဲ့ပါသည္။ (http://plra.punjabzameen.gov.pk တြင္ၾကည့္ပါ)။ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ေျမခြန္ဆုိင္ရာမွတ္တမ္းမ်ား စီမံခန္႔ခြဲမႈကုိ ေခတ္မီေစေရး၊ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစေရးႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းဆုိင္ရာ ၀န္ ေဆာင္မႈမ်ား ေပးအပ္ႏုိင္ရန္ျဖစ္ပါသည္။ website ေပၚတြင္ ဦးပုိင္ေပါင္း ၁၇သန္းေက်ာ္ (၁၇၂၉၇၇၆) ကုိ ေတြ႔ရွိႏုိင္ျပီး၊ ၉၀% ရာခုိင္ႏႈန္း မွာ LRMIS ၏ မွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္ ကုိက္ညီပါသည္။ ဲ ါသည္။ ၂၀၁၇ခုႏွစ္၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလအတြင္း Website ကုိ သုံးစြဲသူေပါင္း (၄၀၆၇၃၃) ရွိ၍၊ ၾကည့္ရႈသူေပါင္း (၃၄၈၇၉၂၂)ထိ ရွိခ့ပ ပန္ဂ်ပ္ျပည္နယ္၏ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ားထိန္းသိမ္းသည့္လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ LRMIS ျဖင့္ ေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲ ခဲ့ပါသည္။လက္ႏွင့္ေဆာင္ရြက္ရသည့္ စနစ္ေဟာင္းအေပၚတြင္ ကြန္ပ်ဴတာျဖင့္ထိန္းသိမ္းေဆာင္ရြက္ျခင္းက မ်ားစြာ ေသာအက်ဳိးေက်းဇူးကုိ ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ေျမယာလႊဲေျပာင္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ၾကန္႔ၾကာခ်ိန္နည္းျခင္း၊၊ အမ်ဳိးသမီး မ်ားပုိမုိပါ၀င္ေစႏုိင္ျခင္း၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈအတုိင္းအတာ နည္းပါးေစျခင္းႏွင့္မွတ္တမ္းမ်ားေပ်ာက္ဆုံး/ ဖ်က္ဆီးခံရမႈ အႏၱရာယ္တုိ႔မရွိျခင္းစသည့္ အက်ဳိးရလဒ္မ်ားကုိ ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ ေျမယာလႊဲေျပာင္းေဆာင္ရြက္သည့္လုပ္ငန္း စဥ္အသစ္သည္ ႏုိင္ငံသားမ်ားအတြက္ ပုိမိုရွင္းလင္းလြယ္ကူမႈရွိျပီး၊ ေရရွည္တည္တံ႔ေကာင္းမြန္သည့္စနစ္တစ္ခု အျဖစ္ အလားအလာေကာင္းမ်ားျဖစ္ထြန္းလ်က္ရွိပါသည္။ ီ ယားသမၼတႏုိငင ကုိရး ံ ည္ ္ သ လြန္ခ့သ ဲ ည့္ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းျပည့္စုံသည့္ ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ဆုိင္ရာအခ်က္အလက္ မ်ား၊ ဦးပုိင္မ်ားႏွင့္ ေျမအသုံးခ်မႈစာရင္းမ်ားကုိ ရရွိႏုိင္ရန္၊ ေျမယာသတင္းအခ်က္အလက္စနစ္မ်ားကုိ တူညီသည့္ သတ္မွတ္ပုံစံျဖင့္ေပါင္းစည္း၍ ဲ ါသည္။ ေျမကြက္အေျခခံေျမယာသတင္းအခ်က္အလက္ စနစ္(PBLIS) ႏွင့္ ေျမယာစီမံခန္႔ခြဲမႈဆုိင္ရာ ဒီဂ်စ္တယ္အျဖစ္ေျပာင္းလဲခ့ပ သတင္းအခ်က္အလက္စနစ္(LMIS)တုိ႔ကုိ စြမ္းရည္ျပည့္ ၀န္ေဆာင္မႈ မ်ားႏွင့္ အသုံးျပဳသူမ်ား အလြယ္တကူရယူသုံးစြဲႏုိင္ေစရန္၊ ဲ ါသည္။KLIS သည္ NSDI ကုိရီးယားႏုိင္ငံ၏ ေျမယာသတင္းအခ်က္အလက္စနစ္ (KLIS) အသစ္အျဖစ္ ၂၀၁၆ခုႏွစ္ တြင္ေပါင္းစပ္ခ့ပ အတြက္ပင္မအေျခခံအုတ္ျမစ္ျဖစ္ျပီး၊ လယ္ယာေျမဆုိင္ရာသတင္းအခ်က္အလက္မ်ား၊ ျမဳိ႔ျပစီမံကိန္း၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းမႈ၊ သစ္ေတာႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ားဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားကုိေပါင္းစပ္ထားရာ၊ ေျမယာဆုိင္ရာအုပ္ခ်ဳပ္မႈေရးရာမ်ားႏွင့္ ျမဳိ႔ျပေဒသ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအတြက္ အေျခခံအေဆာက္အအုံတစ္ခုအျဖစ္ အဓိကက်ေသာအခန္းက႑မွ ပါ၀င္ေနပါ သည္။ (http://www.nsdi.go.kr တြင္ၾကည့္ပါ။)ကမၻာ့အေကာင္းဆုံး သတင္းအခ်က္အလက္စနစ္မ်ားအနက္ တစ္ခုအပါအ၀င္အျဖစ္ႏုိင္ငံတကာကအသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံထားရသည့္ KLISသည္ ကုိရီးယားႏုိ္င္ငံ၏ e-government စနစ္၏ အဓိကမ႑ဳိင္ျဖစ္၍လာပါသည္။ KLIS သည္ ဦးပုိင္ေပါင္း ၃၇သန္း၊ ဒီဂ်စ္တယ္ေျမပုံေပါင္း(၇၅၀၀၀၀)ပါ၀င္၍့ တူညီေသာ စံ သတ္မွတ္ပုံစံျဖင့္ ေပါင္းစည္းထားသည့္ တခုတည္းေသာေျမပုံ(One Map)ျဖစ္ျပီး၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ စြမ္းရည္ျပည့္၀မႈ၊ ယုံၾကည္အားထားရမႈႏွင့္ ကုိရီးယားျပည္သူမ်ားအတြက္ ကုန္က်စရိတ္သက္သာစြာျဖင့္ ပုိမုိေကာင္း မြန္ေသာ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားကုိ ျဖစ္ထြန္းေစခဲ့ပါသည္။ နယ္သာလန္ႏုိင္ငံတြင္လည္း တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္ဆုိင္ရာအေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ားႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားအတြက္ ထက္ျမက္ေသာအေတြ႔အၾကဳံမ်ား ရွိပါသည္။ 50 နယ္သာလန္ႏုိင္ငံတြင္ NSDI အတြက္ ၾကဳိးစားေဖၚေဆာင္မႈမ်ားမွာ ဥေရာပသမဂၢ၏ INSPIRE ညႊန္ၾကားခ်က္ မ်ားႏွင့္အညီျဖစ္ပါသည္။ေျမပုံေပၚမွရရွိသည့္ ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈ၏ေက်းဇူးေၾကာင့္ (PDOK,https://www.Youtube. com/watch?v=79mGJe08Fpk) ဒတ္ခ်္ျပည္သူ လူထုသည္ က်ယ္ျပန္႔သည့္ တည္ေနရာပါအခ်က္အလက္မ်ား၊ သတင္းမ်ားႏွင့္၀န္ေဆာင္မႈအမ်ားအျပားကုိ အသုံးခ်ျခင္းျဖင့္ အက်ဳိးရလဒ္မ်ားစြာ ရရွိေနၾကပါသည္။ နယ္သာလန္ ႏုိင္ငံ၏ ေပးေ၀ထားသည့္ အေျခခံမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံသားမ်ား/လူဦးေရ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ေျမႏွင့္ အိမ္၊ျခံ၊ အေဆာက္အအုံ၊ လိပ္စာမ်ား၊ အေဆာက္အဦမ်ား၊ ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္၊ ေျမအသုံးခ်မႈ၊ ပင္လယ္မ်က္ႏွာျပင္မွအျမင့္၊ ေကာင္းကင္ဓါတ္ပုံမ်ား၊ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး စသည္တုိ႔အတြက္ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရသည့္ အရည္အေသြးျမင့္ အခ်က္ အလက္မ်ားပါ၀င္ပါသည္။ ဤသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ မည္သူမဆုိသုံးစြဲႏုိင္ျခင္း၊ ပကတိအေျခအေနႏွင့္ ကုိက္ညီမွန္ကန္ျခင္း၊ ယုံၾကည္အားထားႏုိင္ျခင္း၊ အခမဲ႔သုံးစြဲႏုိင္ျခင္း၊ ျမန္ဆန္၍ အီလက္ထေရာနစ္မုခ္၀ (Portal) တစ္ခုတည္းမွ ရယူသုံးစြဲႏုိင္ျခင္းစသည့္အခ်က္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စုံပါသည္။ အစုိးရလုပ္ငန္းဌာနခြဲမ်ားအားလုံးကုိ ဤတရား ၀င္ျဖစ္၍ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား အသုံးျပဳရန္ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းျပဌာန္းသတ္မွတ္ထား ပါသည္။ပင္ကုိယ္အမွားျပင္ဆင္မႈလုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္ေနသားတက်ရွိေနျခင္းက ဤသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ သုံးစြဲရာတြင္ ထပ္ေဆာင္းစိစစ္ရန္မလုိဘဲ သံသယျဖစ္ဖြယ္အေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္ပါက အခ်က္အလက္မ်ား၏ ခုိင္လုံမႈ အတြက္ အခ်က္အလက္ထုတ္ေပးသူတြင္တာ၀န္ရွိသည္ႏွင့္ေလွ်ာ္ညီစြာ၊ အခ်က္အလက္မ်ား၏ အေထာက္အထား ခုိင္လုံ/မွန္ကန္မႈအတြက္ ၾကီးၾကပ္တာ၀န္ခံရပါသည္။ ii  ဥပမာ- အုပ္ခ်ဳပ္မႈကုိ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစျခင္း (ေကာင္းမြန္သည့္ လူထုအေျချပဳအီလက္ထေရာနစ္၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ တုိးတက္ရရွိျခင္း၊ လပ္ေပးလပ္ယူႏွင့္ ၾကဳိးနီစနစ္မ်ားကုိ ေလွ်ာ့က်ေစျခင္းစသည္)၊ ပုိမုိေကာင္းမြန္သည့္ သဘာ၀ေဘးဒဏ္ၾကံ့ခုိင္မႈႏွင့္ အေရးေပၚတုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား၊ စီးပြားေရးအက်ဳိးရလဒ္မ်ား (GDP တုိးတက္လာျခင္း ႏွင့္ ၀င္ေငြတုိးတက္လာျခင္း၊ အလုပ္အကုိင္အခြင့္ အလမ္းမ်ားဖန္တီးႏုိင္ျခင္း၊ ျပည္သူမ်ား၏ အခ်ိန္ကုန္၊ေငြကုန္သက္သာေစျခင္း၊ ပုိမုိေကာင္းမြန္သည့္ စားသုံးသူ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား..စသည္)   ii  တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္စီမံခန္႔ခြဲမႈ၏ အနာဂတ္အလားအလာမ်ား (Future  Trends  in  Geospatial  Information  Management)၅ ႏွစ္မွ ၁၀ ႏွစ္အတြင္းေမွ်ာ္မွန္းခ်က္၊UNGGIM-ဒုတိယအၾကိမ္ထုတ္၊၂၀၁၅။ http://ggim.un.  org/docs/UN‐GGIM‐Future‐trends_Second%20edition.pdf ႏွင့္ယွဥ္ၾကည့္ရန္။ ပထ၀ီဆုိင္ရာ ဲ ည္းမႈမ်ား၊ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ အဆုံးအျဖတ္ခ်မွတ္ႏုိင္သူ မ်ားညွိႏႈိင္းအသုံးျပဳႏုိင္ရန္အတြက္ အလြယ္တကူရရွိေစမည့္ ဖြ႔စ သတင္းအရင္အရင္းအျမစ္မ်ား၊ မူ၀ါဒမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပည့္စုံအား ေကာင္းေသာ မူေဘာင္မ်ားကုိ ေနရာတက်ရွိေစရန္မွာ၊ ႏုိင္ငံအစုိးရမ်ား၏ ထိန္းသိမ္းေဆာင္ရြက္ရမည့္တာ၀န္ျဖစ္သည္။ iii  ဥပမာ- ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္၊ တည္ေနရာပါ ပုံရိပ္မ်ား၊ ေျမလုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္မႈ(ကြက္စိတ္ေျမပုံႏွင့္ ေျမစာရင္းမွတ္တမ္းမ်ား)၊ ေျမအသုံးျပဳမႈႏွင့္ ေျမျပင္ဖုံးလႊမ္းမႈ၊ ျမဳိ႔ျပႏွင့္ေက်းလက္စီမံကိန္း၊အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္နိမိတ္မ်ား၊ လိပ္စာမ်ား၊ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူသည့္ စာရင္းေကာက္ကြက္ မ်ား စသည္-  iv  ဥပမာ- ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ၊ ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္မႈႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးေအဂ်င္စီ၏ အကူအညီျဖင့္ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရ၏ ေဖၚေဆာင္ေနဆဲ One Map ပဏာမေျခလွမ္း။   v  ဥပမာ-ဆြဒ္ဖာလန္ႏုိင္ငံ ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္မႈႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးေအဂ်င္စီမွေထာက္ပံ့ထားသည့္ ျမန္မာအစုိးရ၏ ေဆာင္ရြက္ဆဲ One Map Initiative. vi  ဥပမာ- အမ်ဳိးသားစားနပ္ရိကၡာဖူလုံရန္အလုိ႔ငွာ ေျမယာ၊ ငါးဖမ္းျခင္းႏွင့္ သစ္ေတာဆုိင္ရာ လုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ကုိ တာ၀န္ယူအုပ္ခ်ဳပ္ရန္ ေစတနာ့၀န္ထမ္း လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား (CFS/FAO,  Rome,  2012  http://www.  fao.org/  docrep/  016/i2801e/i2801e.pdf)အရ- “ႏုိင္ငံအစုိးရမ်ားသည္ လုပ္ကုိင္/ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ဆုိင္ရာ တည္ေနရာအခ်က္အလက္မ်ား ႏွင့္ အျခားသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ အစုိးရႏွင့္တကြ အသုံးျပဳသည့္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ တုိင္းရင္းသားျပည္သူမ်ား၊ အျခားလူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ြ စည္း၊ အရပ္ဖက္အဖဲ႔အ ပုဂၢလိကက႑၊ ပညာရပ္ဆုိင္ရာ အသုိက္အ၀န္းႏွင့္ အမ်ားျပည္သူတုိ႔ 51 သင့္ေလွ်ာ္သလုိမွ်ေ၀သုံးစြဲႏုိင္ခြင့္ကုိ ျမွင့္တင္ႏုိင္ရန္၊ မူ၀ါဒႏွင့္ ဥပေဒမ်ားကုိ ေဖၚေဆာင္သင့္ပါသည္။ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ မွ်ေ၀သုံးစြဲႏုိင္ရန္အတြက္ ေဒသဆုိင္ရာႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာစံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားလွ်က္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကုိ ေဖၚထုတ္သင့္ပါသည္။” (အပုိဒ္ခြ- ဲ ၆.၅) “တည္ေနရာဆုိင္ရာ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ အျခားရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား အတြက္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ အျခားသတင္းအခ်က္အလက္ပင္ရင္းမ်ားႏွင့္ လုိက္ေလွ်ာညီေထြျဖစ္မႈကုိ ျမွင့္တင္ႏုိင္ရန္အလုိ႔ငွာ၊ ႏုိင္ငံတစ္ခုစီ သည္ လက္ရွိမွတ္တမ္းတင္စနစ္မ်ားႏွင့္ အျခားတည္ေနရာဆုိင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားပါ၀င္သည့္ ေပါင္းစည္းထားသည့္မူေဘာင္ တစ္ရပ္ကုိ ေဖၚေဆာင္ရန္ ၾကဳိးပမ္းသင့္ပါသည္။” ဲ ၁၇.၂) (အပုိဒ္ခြ- “ က်ယ္ျပန္႔ေသာ လူထုအတြင္းသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားမွ်ေ၀သုံးစြဲျခင္း၏ အစိတ္အပုိင္းတစ္ရပ္အျဖစ္၊ လုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္မွတ္တမ္းမ်ားကုိ အစုိးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ္ ာအစုိးရမ်ား၏၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ေဒသဆုိငရ တုိးတက္ေကာင္းမြန္လာေစရန္အတြက္ ဆုိင္ရာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကုိ ရယူသုံးစြဲေစသင့္ပါသည္။ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိ မွ်ေ၀သုံးစြဲေစရာ တြင္၊ လုပ္ကုိင္ပုိင္ဆုိင္ခြင့္ဆုိင္ရာႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ေပါင္းစည္းထားျခင္းမွခြဲထုတ္ျခင္းအပါအ၀င္၊ ႏုိင္ငံေတာ္၏စံ သတ္ မွတ္ခ်က္ႏွင့္အညီေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။” (အပုိဒ္ခြ- ဲ ၁၇.၄)   vii  ယွဥ္ၾကည့္ရန္ - UN-GGIM ၏ တည္ေနရာပါ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္စီမံခန္႔ခြဲမႈတြင္ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ား၏ အခန္းက႑အတြက္ လမ္းညႊန္ခ်က္။ http://ggim.un.org/docs/Standards%20Companion%20Document%20UN‐GGIM%20‐%20Final.pdf    viii  ေျမတုိင္းဦးစီးဌာန၊SD (သယံဇာတႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ MONREC) ႏွင့္ ၊ ယခင္ ေၾကးတုိင္ႏွင့္ ေျမစာရင္းဦးစီးဌာန SLRD ျဖစ္သည့္ လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္  စာရင္းအင္း  ဦးစီးဌာနDALMS (စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီး ဌာန၊ MOALI) တုိ႔သည္၊ တည္ေနရာပါ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကုိထုတ္လုပ္သည့္ ပင္မအစုိးရ ဌာနမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ သုံးစြဲသူအမ်ားစုမွာ ထုိဌာနမ်ား၏ ေျမပုံမ်ားကုိ အားထားေနရပါသည္။   ix  တည္ေနရာပါပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္စီမံခန္႔ခြဲမႈ၏ အနာဂတ္အတြက္ဦးတည္ရာ။ ၅ႏွစ္မွ ၁၀ႏွစ္အတြင္းေျမာ္ျမင္ထားရွိမႈ၊ UN- GGIM၊ ဒုတိယအၾကိမ္ထုတ္၊ ၂၀၁၅။ http://ggim.un.org/docs/Standards%20Companion%20Document%20UN‐ GGIM%20‐%20Final.pdf  52 ္ စ မူ၀ါဒေရးရာမွတစ ု ာတမ္းအမွတ္ (၅) ို သတ္မတ ေျမ / အေဆာက္အအုံ တန္ဖး ္ ည္းၾကပ္ေကာက္ချံ ခင္း ွ ျ္ ခင္းႏွင့္ အခြနစ   မူၾကမ္း နိဒါန္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေျမ/အေဆာက္အအုံ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ အခြန္စည္းၾကပ္ေကာက္ခံျခင္းဆုိင္ရာ ဤမူ၀ါဒ မွတ္စုသည္ ကမၻာ့ဘဏ္ ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာန၊ သယံဇာတႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္း က်င္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္ရွိ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီ စသည့္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအၾကား ေဆာင္ ရြက္သည့္ ေျမယာက႑၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားအေပၚ စိစစ္အကဲျဖတ္မႈဆိုင္ရာ နည္းပညာပံ့ပိုးေဆာင္ရြက္မႈ အစီအစဥ္အရ ေရးဆြဲျပဳစုသည့္ မူ၀ါဒေရးရာ မွတ္စုစာတမ္း (၅)ေစာင္အနက္၊ ေနာက္ဆံုးစာတမ္းျဖစ္ပါသည္။ ဤစာတမ္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ေျမယာစီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအေျခအေနမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဗ်ဴဟာေျမာက္ နည္းလမ္းအစီအစဥ္မ်ား၊ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရမည့္အၾကံျပဳခ်က္မ်ားအေပၚ ေလ့လာအကဲျဖတ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ေျမယာဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမႈမ်ားအတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ပါ သည္။ ထို႔အျပင္ ေျမယာက႑အတြက္ အေရးပါသည့္ ေအာက္ပါအဓိကအစိတ္အပိုင္း (၅)ရပ္ရွိ ဦးစားေပး ္ ါ အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေယဘူယ်သေဘာတူညီခ်က္ရရွိေရး ျမွင့္တင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္လည္း ရည္ရြယပ သည္ - (၁) ေျမယာမူ၀ါဒႏွင့္ ထိန္းကြပ္ေရးမူေဘာင္၊ (၂) သစ္ေတာေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီမံခန႔္ခြဲမႈ၊ (၃) ေျမယာစီမံ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ၊ (၄) တည္ေနရာပါသည့္ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ (Geospatial) အေျခခံ အေဆာက္အ အံုႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၊ (၅) ေျမ /အေဆာက္အအုံ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ အခြန္စည္းၾကပ္ေကာက္ခံျခင္း။ ္ ်က္ - ၂၀၁၇၊ ေအာက္တိုဘာလ ၂၃-၂၄ တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ တက္ေရာက္သူ ၂၀၀ နီးပါးခန္႔ ရွိေသာ မွတခ Stakeholder အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဤမူ၀ါဒစာတမ္းကိုအေျခခံ၍ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး အဆိုပါ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲ မွ အၾကံျပဳတင္ျပခ်က္မ်ားအရ ဤမူ၀ါဒစာတမ္းမ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျပင္ဆင္ခဲ့ပါသည္။   61 ္ ်ဳပ္တင္ျပခ်က္ အႏွစခ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၊ ေျမႏွင့္အေဆာက္အအုံမ်ားအေပၚ ပံုမွန္အခြန္စည္းၾကပ္မႈသည္ တည္ၿငိမ္၍ အေရးပါျပီး ႏွစ္စဥ္ရရွိသည့္ ၀င္ေငြအခြန္ဘ႑ာ အရင္းအျမစ္တစ္ရပ္အျဖစ္ ရပ္တည္ႏုိင္ရန္အတြက္ သိသာထင္ရွားသည့္ စြမ္းေဆာင္ရည္ျမင့္တင္ရန္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားစြာရွိေနပါသည္။ ဤမူ၀ါဒမွတ္စုစာတမ္းတြင္ အခြန္ႏႈန္းထားမ်ားႏွင့္ အခြန္စည္းၾကပ္မႈတို႔ကုိ အေျချပဳ၍ လယ္ယာေျမအခြန္စည္းၾကပ္မႈအေပၚ ျပန္လည္စီ စဥ္ေရးဆြဲေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ခ်က္အား အေလးေပးေဖာ္ျပထားပါသည္။ အလားတူပင္ ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး  ေကာ္မတီမ်ားအတြက္ တိုးျမင့္လာသည့္ အေျခခံအေဆာက္အအံုႏွင့္ ေဒသ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား၏ ကုန္က် စရိတ္ကုိ ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ရန္ ျပည့္စံုလံုေလာက္သည့္ အခြန္ဘ႑ာရရွိလုိပါက ျမဳိျပေျမရာ/အေဆာက္အအုံ အခြန္စည္း ၾကပ္မႈ (သုိ႔) အေဆာက္အအုံအခြန္စည္းၾကပ္မႈအေပၚ အဓိကက်သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္လိုအပ္ေနပါသည္။ ႏုိင္ငံတကာအေျခအေနမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ေသာ္ အလြန္အမင္းျမင့္မားလြန္း ေနသည့္ အိမ္၊ျခံ၊ေျမလႊဲေျပာင္းမႈဆိုင္ရာ အခြန္ႏႈန္းထားမ်ားကုိ ေလ်ာ့ခ်ျခင္းအပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေနျဖင့္ ္ ာ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရမည့္ ဖြဲ႕စည္းမႈဆုိင္ရာ အဟန္႔အတား အခ်ိဳ႕ရွိေနပါသည္။ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ျခင္းဆိုငရ ကြ်မ္းက်င္မႈမ်ားႏွင့္ အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ားအပုိင္းတြင္ သိသာထင္ရွားသည့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈဆုိင္ရာအားနည္း ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ အိမ္၊ ျခံ၊ ေျမ ေရာင္းခ်ျခင္း၊ သိမ္းဆည္းျခင္း၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံျခင္း၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းႏွင့္ ေျမေလွ်ာ္ေၾကးေပးျခင္း စသည္တို႔အတြက္ အိမ္ျခံေျမေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္ျခင္းအေပၚ ေစ်းကြက္ယုံၾကည္မႈရရွိရန္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစပါသည္။ တန္ဖိုးအေျချပဳ လယ္ယာေျမအခြန္စည္းၾကပ္မႈႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပေျမရာ/အေဆာက္အအုံအခြန္စည္းၾကပ္မႈမ်ား အတြက္ အဓိကအစိတ္အပိုင္းမ်ားတြင္ ေအာက္ပါတို႔ပါ၀င္ပါသည္- (၁) အဓိကလုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္သူမ်ားအေနျဖင့္ ယံုၾကည္မႈရွိေသာ သြက္လက္၍ ပြင့္လင္းျမင္သာသည့္ အိမ္ျခံ ေျမေစ်းကြက္၊ (၂) ျပည္သူမ်ားအတြက္ ၎တို႔၏ ေျမယာအေဆာက္အအံုမ်ားအား လြတ္လပ္သည့္ သေဘာ ဆႏၵအေျခခံျဖင့္ အခ်ိန္၊ ေငြေၾကးကုန္က်မႈသက္သာစြာျဖင့္ မွတ္ပံုတင္ႏုိင္ရန္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္သည့္ အစီအစဥ္မ်ား ပါ၀င္ေသာ ေျမရာ/ အေဆာက္အအုံ မွတ္ပံုတင္စနစ္၊ (၃) လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္သူမ်ားအတြက္ ဆီေလ်ာ္သင့္ေတာ္သည့္ အေျခခံပညာေပးအစီအစဥ္ႏွင့္ သင္တန္းမ်ားရရွိ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေစရန္ ကြ်မ္းက်င္မႈဆုိင္ရာ အၾကံေပး ပံ့ပိုးမႈမ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မည့္ တန္ဖိုးသတ္မွတျ္ ခင္း ဆိုင္ရာအေျခခံအေဆာက္အအံု၊ (၄) ေျမယာတန္ဖိုးဇံုမ်ားႏွင့္ ေျမယာအရည္အေသြး (သုိ႔) အသံုးျပဳမႈအေပၚအေျခခံသည့္ ေျမယာအကဲျဖတ္နည္း စနစ္ (၅)ကုန္က်စရိတ္ သက္သာ၍ ထိေရာက္မႈရွိေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္တုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါအစိတ္အပိုင္းမ်ား ရရွိေအာင္ျမင္ႏိုင္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ နည္းစနစ္က်နေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္တစ္စိတ္တစ္ေဒသအျဖစ္ ေအာက္ပါလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္- 62 ္ စီးပြားေရးဖြ႕ ဤက႑အတြငး ံ ၿဖိဳးတိး ု တက္မက ႈ ိျု ဖစ္ေစမည့္ ပိမ ု ပ ့ င္းျမင္သာမႈရေ ို ြင္လ ွိ သာ အိမျ္ ခံေျမေစ်းကြက္ ံ ြာ လည္ပတ္ႏိုငေ တစ္ရပ္ တည္တ႔စ ႈ ်ား။ ္ စရန္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစမည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမမ  လႊဲေျပာင္းမႈမ်ားအား မွတ္ပံုတင္မႈရွိေစေရးအတြက္ ဘ႑ာေရးရာဆြဲေဆာင္မႈတိုးတက္ေကာင္းမြန္ ေစရန္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ႏွင့္ ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းမႈဆိုင္ရာ လက္ရွိအခြန္ႏႈန္းထားမ်ားအား သိသာ  ထင္ရွားစြာ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊ အစိုးရအေနျဖင့္ လႊဲေျပာင္းမႈမ်ားအေပၚ ႏႈန္းမဲ့ (Zero rate) စည္းၾကပ္မူ၀ါဒ၊ အသံုးျပဳႏိုင္မည့္ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုသတ္မွတ္သင့္ပါသည္္။  ႏုိင္ငံျခားရင္းႏီွးျမဳပ္ႏွံမႈအတြက္ အိမ္ရာႏွင့္ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အေဆာက္အအုံ/ ေျမေစ်းကြက္မ်ား ေဖၚေဆာင္ႏုိင္မည့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ပြင့္လင္းလာေစသည့္ လိုအပ္ေသာ  ဥပေဒေရးရာ  ၀န္းက်င္တစ္ရပ္ ထူေထာင္ျခင္း။  ေျမတန္ဖိုးသတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈပညာရပ္မ်ားကုိ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳ အဆင့္ျမင့္  ပညာႏွင့္ သင္တန္းအစီအစဥ္မ်ားအျဖစ္ ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ရန္ အဆင့္ျမင့္ပညာက႑ရွိ တကၠသိုလ္မ်ား  တြင္ အိမ္ျခံေျမဆိုင္ရာ အစီအစဥ္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္း။  အိမ္ျခံေျမကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တန္ဖိုးသတ္မွတ္သူမ်ားအတြက္ တရား၀င္လိုင္စင္ခြင့္ျပဳခ်က္ (statutory licensing)ႏွင့္ မွတ္ပံုတင္စနစ္တစ္ရပ္ ျပ႒ာန္းေပးျခင္း။ ္ ႑ာ အခြနဘ ္ မင္းက်ဆင္းမႈအား အလြနအ ေျဖရွငး ္ ေဆာင္ရက ြ ရ ္ န္ ္ ည္းၾကပ္မဆ လယ္ယာေျမအခြနစ ို ရ ႈ င ္ ာ ႈ ်ားကို အစိး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမမ ြ သ ု ရမွ အေလးအနက္ထားေဆာင္ရက ္ င့္သည္။  လြယ္ကူရွင္းလင္းသည့္ ေျမခြန္စည္းၾကပ္မႈစနစ္ကုိ ေအာက္ပါအခ်က္ (၂) ခ်က္အေပၚအေျခခံ၍ ျပ႒ာန္း ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ (၁)ေျမကြက္တည္ရွိသည့္ေနရာ၏ ဇုန္အလုိက္ ႏႈန္း (၂)ေျမ၏ အရည္ အေသြး။  ေျမကြက္၏သီးႏွံထြက္အလားအလာအေပၚအေျခခံ၍ ေျမအရည္အေသြးအဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ (အမ်ား ဆံုး ၅ - ဆင့္အထိ) ခြဲျခားသတ္မွတ္သင့္သည္။  ေျမအရည္အေသြး၊ အတန္းအစားအလုိက္ (၁) ဧကအတြက္ ေျမခြန္ႏႈန္းထားမ်ားကို လက္ရွိစည္း ၾကပ္ေနသည့္၊ ကာလၾကာျမင့္စြာကတည္းက နည္းပါးလွ်က္ရွိသည့္ပမာဏအေပၚ တိုးျမွင့္သတ္မွတ္ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။  တရား၀င္ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ အသံုးျပဳျခင္းမဟုတ္ေသာ ေျမယာမ်ားအတြက္ အခ်ိဳးက်အခြန္စည္းၾကပ္မႈ စနစ္ ကို ျပ႒ာန္းေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။  သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္က်ေရာက္မႈ (သုိ႔) အျပည့္အ၀ေျမယာအသံုးျပဳမႈအေပၚ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစ သည့္ အျခားအေရးပါေသာအေျခအေနမ်ားတြင္ ေျမခြန္စည္းၾကပ္မႈေလ်ာ့ေပါ့ျခင္း (သုိ႔)ကင္း လြတ္ခြင့္ျပဳ ျခင္းစသည့္ အစီအမံမ်ားအေပၚ ထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္ပါသည္။ ိ ေဆာက္အဦးမ်ားအေပၚ ၿမိဳ႕ျပေဒသရွအ လက္ရစ ွိ ည္းၾကပ္ေကာက္ခလ ံ ်ွ က္ရသ ွိ ည့္ ္ ို အခြနက ေျမရာ/ ္ ပါက္ေစ်း ကာလတန္ဖး အေဆာက္အ အံုမ်ား၏ ေစ်းကြကေ ္ ထင္ဟပ္မရ ို အတုိငး ွိ စရန္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ႈ ေ သင့္သည္။  ေျမရာႏွွင့္ အေဆာက္အအံုမ်ားအေပၚ သက္ေရာက္သည့္ ေျမရာ/အေဆာက္အအံုဆိုင္ရာ ပံုမွန္ စည္းၾကပ္ခြန္မ်ားကို ၿမိဳ႕ျပဧရိယာအားလံုးတြင္ ျပ႒ာန္းေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ 63  စည္ပင္သာယာနယ္နိမိတ္မ်ားႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕ျပဧရိယာမ်ားတြင္ အိမ္ျခံေျမေရာင္း၀ယ္မႈ ေစ်း  ကြက္တန္ဖိုး၏ ကာလေပါက္ေစ်း အေပၚ ထင္ဟပ္မႈရွိသည့္ တန္ဖိုးသတ္မွတ္ဇုန္မ်ား ဖန္တီး  ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။  ကြန္ဒိုမီနီယံအပါအ၀င္ လူေနအေဆာက္အအံုမ်ားကိုလည္း နိုင္ငံတကာ စံသတ္မွတ္ခ်က္ႏွင့္အညီ ေစ်းႏႈန္း/တန္ဖိုး ေဘာင္မ်ား သတ္မွတ္၍ ရွင္းလင္းလြယ္ကူသည့္နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ တန္ဖိုး  သတ္မွတ္ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။   ို သတ္မတ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု တန္ဖး ္ ည္းၾကပ္မမ ွ ျ္ ခင္းႏွင့္ အခြနစ ွ ျ္ ခင္း ႈ ်ားျပ႒ာန္းသတ္မတ ္ ရ ျမန္မာႏိုငင ံ ွိ ၿမိဳ႕ျပအုပခ ္ ်ဳပ္သမ ူ ်ားအေနျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပလူဥး ီ ေရတိး ္ ေဆာင္ရြကရ ု ပြားလာမႈကို ေျဖရွငး ္ ာတြင္ ေအာက္ပါ ္ ခၚမႈမ်ားကို ရင္ဆင ႀကီးမားသည့္ စီးပြားေရးႏွင့္ ဘ႑ာေရးရာစိနေ ္ နရသည္။ ို ေ (၁) ၎တို႔အေနျဖင့္ လူဦးေရ တိုးပြားလာမႈအေပၚ စီမံခန္႔ခြဲရာတြင္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစေသာ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရမည္။ (၂) ၎တို႔အေနျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပေနျပည္သူမ်ားအတြက္ ၀န္းက်င္ေနရာမ်ား ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ရန္ႏွင့္ စီးပြားေရးႏွင့္ စက္မႈ လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ားအတြက္ ပံ့ပိုးႏိုင္ရန္ အေျခခံအေဆာက္အအံုႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈက႑မ်ား အတြက္ ရန္ပံုေငြပံ့ပိုးေဆာင္ရြက္ရမည္။ (၃) ၎တို႔အေနျဖင့္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအေပၚ စနစ္တက်စီစဥ္ဖြဲ႕စည္းေဆာင္ရြက္သည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ပံ့ပိုးလုပ္ေဆာင္ရမည္။ ႈ ်ားျဖည့္ဆည္းရာတြင္ ၿမိဳ႕ျပဘ႑ာေရးရာနည္းဗ်ဴဟာ အစီ အေျခခံအေဆာက္အအံုႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မမ အစဥ္မ်ားမွာ အလြန္အေရးပါေလသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မီတီမ်ားအေနျဖင့္ လံုေလာက္ သည့္အခြန္ဘ႑ာအရင္းအျမစ္မ်ား ရရွိအသံုး ျပဳႏိုင္ရန္လိုအပ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ ၎တို႔အေနျဖင့္ အခြန္ဘ႑ာ လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ မၾကာခဏရင္ဆိုင္ေနရၿပီး လံုေလာက္သည့္ အခြန္ဘ႑ာရရွိ အသံုးျပဳႏိုင္သည့္ အေျခအေန တြင္လည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရာအားနည္းမႈမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းစြမ္းရည္မျပည့္၀မႈမ်ားေၾကာင့္ စြမ္းေဆာင္ရည္ ေလွ်ာ့ပါး မႈႏွင့္ မၾကာခဏရင္ဆိုင္ေနၾကရသည္။   ွိ ာလတြင္ ျမန္မာႏိုငင လက္ရက ံ ည္ လယ္ယာစိက ္ သ ု ပ ္ ်ိဳးေရးႏုိငင ္ ျံ ဖစ္ေသာ္လည္း စီးပြားဖြ႕ ု တက္မအ ံ ၿဖိဳးတိး ႈ တြက္ ္ ားအျဖစ္ အေရးပါမႈျမင့္မားလာလ်က္ရသ ၿမိဳ႕ျပဧရိယာမ်ားသည္ အဓိကေမာင္းႏွငအ ွိ ည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈအခ်က္အလက္မ်ားအရ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ စုစုေပါင္း လူဦးေရ ၅၀.၂သန္းခန္႔၏ ၃၀%မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ မႏၱေလးၿမိဳ႕ႏွင့္၊ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေနထိုင္လ်က္ရွိၾကသည္။ လူဦးေရအမ်ားစုမွာ ေက်းလက္ဧရိယာမ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ္လည္း GDP တြင္ ပါ၀င္သည့္စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ အခ်ိဳးအစားမွာ ၂၅%ခန္႔သာရွိသည္။ အနာဂါတ္ၿမိဳ႕ျပျဖစ္ထြန္းမႈ အဆင့္ဆင့္အတြက္ လုိအပ္သည့္ လမ္းမ်ား၊ ေရရရွိေရး၊ မိလႅာသိမ္းစနစ္ ႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား စသည့္၊ ေဒသအေျချပဳ အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ား တည္ေဆာက္ရန္အတြက္ မ်ားျပားေသာရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ား လိုအပ္လာပါလိမ့္မည္။ အဆိုပါရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ား 64 အတြက္၊ အိမ္၊ျခံ၊ေျမ အေပၚ ပုံမွန္စည္းၾကပ္သည့္ အခြန္ဘ႑ာကဲ့သုိ႔ေသာ တည္တံ့၍ ၾကဳိတင္ခန္႔မွန္းႏုိင္ျပီး၊ အားရဘြယ္အခြန္၀င္ေငြ အေျခခံအရင္းအျမစ္ရွိျခင္းသည္ အနာဂါတ္တြင္ ပိုမိုအေရးပါေသာ အခန္းက႑မွ ပါ၀င္လာပါလိမ့္မည္။ ္ ည္းၾကပ္မႈ လက္ရအ ေျမရာ/အေဆာက္အအံုအေပၚ အခြနစ ွိ ေျခအေန ို ရ ေျမရာ ႏွင့္ အေဆာက္အအံုဆင ္ ည္းၾကပ္မသ ္ ာ အခြနစ ႈ ည္ ဖြ႕ ံ ၿဖိဳးဆဲႏုိငင ္ မ ံ ၿဖိဳးၿပီးႏုိငင ံ ်ားသာမက ဖြ႕ ံ ်ား၏ ေဒသ ္ မ အဆင့္ ု ရအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ အစိး ္ ႑ာအရင္းအျမစ္ အဓိကအခြနဘ မ႑ိဳင္တစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး ု ပြားလာ တိး ္ မႈႏွင္အ ေနသည့္ ၿမိဳ႕ျပျဖစ္ထြနး ု အ ့ ၿပိဳင္ ပိမ ွိ ာသည့္ က႑တစ္ရပ္လည္းျဖစ္ပါသည္။ ို ေရးပါမႈရလ ေဒသဆိုင္ရာ အဆင့္တြင္ ထူးျခားအေရးပါသည့္ အခြန္ဘ႑ာပံုမွန္ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မည့္ က်ယ္ျပန္႔သည့္ အခြန္စည္းၾကပ္မႈ အမ်ိဳးအစား အခ်ိဳ႕ရွိပါသည္။ ၎တို႔အနက္အေရးပါဆံုးအခြန္စည္းၾကပ္မႈအမ်ိဳးအစားတစ္ခုမွာ ၿမိဳ႕ျပ ေျမရာႏွင့္ အေဆာက္အအံုတုိ႔အေပၚ အခြန္စည္းၾကပ္မႈျဖစ္သည္။ သုေတသနစစ္တမ္းမ်ားအရ ေျမရာ ႏွင့္ အေဆာက္အအံု ဆိုင္ရာ ပံုမွန္စည္းၾကပ္ခြန္မ်ားသည္ ေဒသအဆင့္အစိုးရအဖြဲ႕မ်ား၏ အခြန္ဘ႑ာကို သိသာထင္ရွားစြာ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ပါသည္။ ဥပမာ - အင္ဒိုနီးရွားကဲ့သို႔ေသာ အလတ္တန္းအဆင့္၀င္ေငြရွိ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ေဒသဆိုင္ရာအစိုးရအဖြဲ႕အခြန္ဘ႑ာမ်ား၏ပ်မ္းမွ်၃၅%ခန္႔ကို ေျမရာ/အေဆာက္အအံု အေပၚ အခြန္စည္းၾကပ္မႈ မွ ရရွိပါသည္။ မနီလာၿမိဳ႕ေတာ္ေဒသ (Metro Manila Philippines)ရွိ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ ၅၅% ခန္႔အထိပင္ရွိ ေလသည္။ ဤသည္က ေဒသဆိုင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအံု လိုအပ္ခ်က္မ်ားအတြက္ ျပည္သူ႔ဘ႑ာရရွိရန္ ေကာင္းစြာစီစဥ္ေဖၚေဆာင္ထားသည့္ တန္ဖိုးအေျချပဳအခြန္စည္းၾကပ္မႈမ်ား၏ ရွင္းလင္းျမင္သာေသာ စြမ္းေဆာင္ ရည္ကို ေဖၚျပေနပါသည္။   ္ ရ ျမန္မာႏိုငင ံ ွိ ေျမရာ/အေဆာက္အအံုဆင ို ရ ္ ာ ပံုမန ွ အ ္ ည္းၾကပ္မတ ္ ခြနစ ႈ ြင္ အဓိကအားျဖင့္ေက်းလက္ေဒသမ်ားရွိ ္ ည္းၾကပ္မႏ လယ္ယာေျမအခြနစ ွ ့္ ႈ င ု ၿ္ မိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီ ရန္ကန (YCDC)၏ အေဆာက္ ္ ုစ အအံုအခြနပ ္ ည္းၾကပ္မမ ံ ံ အခြနစ ႈ ်ား ပါ၀င္ပါသည္။ စည္းၾကပ္သည့္ေျမခြန္ေတာ္ ႏႈန္းထားမ်ားမွာ ႏွစ္ (၇၀)ေက်ာ္ သက္တမ္းၾကာျမင့္ေနသည့္ ပံုေသႏႈန္းထားသတ္မွတ္ခ်က္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အခြန္ဘ႑ာ ရရွိမႈအလြန္နည္းပါးပါသည္။ ယင္းသုိ႔ေသာအေျခအေနမ်ိဳးတြင္ စည္းၾကပ္သည့္ေျမခြန္အား နည္းပါးသည့္အခြန္ (nuisance tax) အျဖစ္ အမ်ိဳးအစားသတ္မွတ္ႏိုင္ၿပီး စီမံေရးရာကုန္က်စရိတ္မ်ားမွာ ေကာက္ခံရရွိသည့္ အခြန္ ဘ႑ာထက္ ေက်ာ္လြန္ေနပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျမခြန္အေနျဖင့္ ျပည္နယ္တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားအတြက္ ပိုမိုအဓိပၸါယ္ျပည့္၀သည့္ အခြန္ဘ႑ာအရင္းအျမစ္တစ္ခုျဖစ္ေစသင့္ပါသည္။ အမ်ိဳးသား (NLUP, 2016) ၏ အပိုင္း (၇)တြင္ ေျမခြန္စည္းၾကပ္ျခင္း၊ ေကာက္ခံျခင္း၊ ေျမလႊဲေျပာင္းခ ႏွင့္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးေဖာ္ျပထားပါသည္။ ယင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ေျမအသံုးခ်မႈမူ၀ါဒတြင္ ေျမယာအခြန္အခမ်ား အား "မွ်တျခင္း၊ သာတူညီမွ်ျခင္း ႏွင့္ သင့္ေလွ်ာ္ျခင္း" ရွိသည့္ အခြန္ဘ႑ာမ်ားအျဖစ္ ရည္ညႊန္းပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရအေနျဖင့္ လက္ရွိေျမခြန္စနစ္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ျပန္လည္သံုးသပ္ေလ့လာမႈ လိုအပ္သည္ဟု ယူဆ ထားသည္မွာ ထင္ရွားပါသည္။ ႏႈန္းထားမ်ားမွာ အလြန္နည္းပါးသည္ဟု ေျပာဆိုၾကသည့္ အေထာက္အထားမ်ား ရွိေသာ္လည္း ေျမခြန္အတြက္မည္သည့္ ႏွစ္စဥ္ေကာက္ခံမႈႏႈန္းထားမ်ား ျဖစ္မည္ဆိုသည့္အခ်က္မွာ ရွင္းလင္းမႈ မရွိေသးပါ။ ေျမခြန္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အဆိုျပဳသည့္မည္သည့္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမဆို ေျမခြန္ေျပစာေပးပို႔ျခင္း၊ ေကာက္ခံျခင္း၊ ေျမခြန္မေျပက်န္ေငြမ်ားေတာင္းခံျခင္း အပါအ၀င္ စီမံေရးရာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အားလံုးပါ၀င္သင့္ ပါသည္။ လယ္ယာေျမအခြန္စည္းၾကပ္မႈအေပၚမွ သိသာမ်ားျပားသည့္ အခြန္ဘ႑ာရရွိႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ 65 သုိ႔ေသာ္ ေဒသရပ္ရြာျပည္သူမ်ားအတြက္ ျပန္လည္ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံအသံုးျပဳႏိုင္ေသာ သင့္တင့္မွ်တသည့္ အခြန္ ဘ႑ာ ရရွိႏိုင္ရန္ ျပန္လည္၍ စီစဥ္ေရးဆြဲေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါသည္။ ေျမခြန္စည္းၾကပ္မႈ ပံုမွန္ရပ္တည္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ယေန႔အခ်ိန္အထိ အစဥ္အဆက္ေကာက္ခံခဲ့ေသာ အလြန္နည္းပါးသည့္ အခြန္ႏႈန္းထားမ်ားကို တိုးျမွင့္ သင့္ၿပီး၊ စည္းၾကပ္ရာတြင္လည္း ေျမယာအရည္အေသြးအေပၚအေျခခံ၍ ဧရိယာအလိုက္ သတ္မွတ္ခ်ိန္ညိွျခင္း ျဖင့္ ေျမမွရသည့္၀င္ေငြအေပၚ ထင္ဟပ္မႈရွိေစႏိုင္သည့္ နည္းလမ္းျဖင့္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ ယင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ လယ္ယာေျမစီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ စာရင္းအင္းဦးစီးဌာန၏ LAMP စီမံကိန္းမွ လယ္ယာေျမအခြန္ စည္းၾကပ္မႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ အစီရင္ခံစာ (၂)ေစာင္တင္တင္သြင္းခဲ့ၿပီး၊ ပိုမိုထိေရာက္သည့္ အခြန္စည္းၾကပ္မႈ စနစ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို လည္း အၾကံျပဳတင္ျပထားပါသည္။   ွိ ယ္ယာေျမ လက္ရလ ္ ည္းၾကပ္မႏ အခြနစ ္ ပ္လ်ဥ္း၍ ႈ ွင့စ ျပည္နယ္/တိင ု း ု စ ္ ေဒသႀကီးမ်ားကိယ ္ ား အေထြေထြ ္ ်ဳပ္ေရးဦးစီးဌာန (GAD) ႏွင့္ စိက အုပခ ္ ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္ရွိ လယ္ယာ ု ပ ံ န္႔ခြေ ေျမစီမခ ့ ာရင္းအင္းဦးစီးဌာန (DALMS) တိ႔မ ဲ ရးႏွင္စ ု ွ ပူးတြဲစမ ီ ံ ကြပက ္ ဲေဆာင္ရက ္ ်က္ရပ ြ လ ွိ ါသည္။ စီမံေရးရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအရ၊ DALMS အေနျဖင့္ ေျမခြန္စည္းၾကပ္မႈအတြက္ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ၿပီး၊ GAD မွ အခြန္ ေကာက္ခံမႈလုပ္ငန္းမ်ားကို တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ပါသည္။ ၎ကို က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလွ်ာ္သည့္ တာ၀န္ခြဲေ၀ ေဆာင္ရြက္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အေကာင္းမြန္ဆံုး လုပ္နည္းလုပ္ဟန္မ်ားအရ အခြန္ေကာက္ခံမႈႏွင့္ တန္ဖိုးျဖတ္ျခင္း/စည္းၾကပ္ျခင္းလုပ္ငန္းသည္ သီးျခားစီေဆာင္ရြက္သင့္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ အေဆာက္အအံု အခြန္စည္းၾကပ္မႈသည္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီမ်ား၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေဘာင္အ တြင္း၌ရွိၿပီး ယင္းသည္ အေျခခံသီအုိရီအားျဖင့္ ၎တို႔၏ စီရင္ပိုင္ခြင့္အတြင္းရွိ ေျမရာ/ အေဆာက္အအံု အခြန္စည္းၾကပ္မႈမ်ားအေပၚ စီမံကြပ္ကဲႏိုင္ရန္ ထိေရာက္သည့္စြမ္းေဆာင္ရည္ႏွင့္ စနစ္မ်ား လိုအပ္ပါသည္။   ို အေျချပဳ ေျမရာ/ အေဆာက္အအံုအေပၚ ပံုမန တန္ဖး ္ ခြနစ ွ အ ႈ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား ္ ည္းၾကပ္မ၏ ္ ည့္အေျခအေန ရွေ အျခားေသာ ၿမိဳ႕ျပဧရိယာမ်ားအားလံုးရွိ အေဆာက္အအံုမ်ားအေပၚ စည္းၾကပ္ႏုိငသ ိ သာ္လည္း အေဆာက္အအံုမ်ားအေပၚ ္ ည္းၾကပ္မမ အခြနစ ွ ႈ ာ ရန္ကန ု ၿ္ မိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕တည္းတြငသ ္ ာ ိ ါသည္။ ရွပ အဆိုပါ အခြန္စည္းၾကပ္မႈသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အတြက္ အလြန္နည္းပါးသည့္ ဘ႑ာေငြအရင္းအျမစ္တစ္ခု အျဖစ္သာ ကိုယ္စားျပဳၿပီး၊ ေျမရာ/အေဆာက္အအံုႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခြန္(၄)မ်ိဳးျဖစ္သည့္ အေဆာက္အအံုအခြန္၊ အမိႈက္ခြန္၊ ေရခြန္ႏွင့္ လမ္းမီးခြန္တို႔ကုိ ျခဳံငုံ၍ ေယဘူယ် စကားရပ္အျဖစ္ “အေဆာက္အအံုအခြန္”ဟု အသံုးျပဳဟန္ရွိပါသည္။ အေဆာက္ အအံုအခြန္ကို “ငွားရမ္းခႏႈန္းထားစံသတ္မွတ္ခ်က္” (standard rental rate) ၏ (၁၀%)အျဖစ္ ပံုေသ သတ္မွတ္ပါသည္။ အဆိုပါအတုိင္း စည္းၾကပ္မႈသည္၊ ငွားရမ္း တန္ဖိုးအေပၚ အေျခခံ၍ စီးပြားျဖစ္ ေျမရာ/အေဆာက္အအံုမ်ားအေပၚ စည္းၾကပ္ဆဲျဖစ္သည့္ ၿဗိတိသွ်ႏႈန္းထားသတ္မွတ္ခ်က္စနစ္မွ အစျပဳခဲ့သည့္ စနစ္တစ္ခုျဖစ္ဖြယ္ရွိပါသည္။ ငွားရမ္းတန္ဖိုးမ်ားမွာ စံသတ္မွတ္တန္ဖိုး၏ အေျခခံတစ္ရပ္ျဖစ္ေသာ္ လည္း ငွားရမ္းသည့္ ေျမရာ/အေဆာက္အအံုမ်ားအတြက္ ငွားရမ္းတန္ဖိုးလႊဲေျပာင္းမႈမ်ား (rental value transactions) ကုိ စာရင္းေကာက္ယူရန္ စနစ္တရပ္ လိုအပ္ပါသည္။ ယင္းသည္ စီးပြားေရးဇုန္မ်ားအတြက္မွလြဲ၍ သိသာထင္ရွားသည့္အားနည္းခ်က္မ်ား ေပၚေပါက္ႏိုင္သည့္ နည္းလမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပ ဧရိယာမ်ားတြင္ “အေဆာက္အအံုအခြန္” အား သမရုိးက် ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ တန္ဖိုးအေျချပဳ ေျမရာ/ အေဆာက္အအံုစည္းၾကပ္ခြန္အျဖစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေဖၚေဆာင္ႏိုင္ပါသည္။ ဇုန္ႏႈန္းမ်ားအသုံးျပဳ၍ ရုိးရွင္း  လြယ္ကူသည့္ တန္ဘိုးသတ္မွတ္ဇုန္မ်ား ေဖၚေဆာင္ျခင္းျဖင့္လည္း ခ်ဥ္းကပ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါသည္  ။ဇုန္ႏႈန္း 66 အတြင္း၊ စီးပြားျဖစ္ေျမရာ/အေဆာက္အအံု မ်ား၏ စတုရန္းမီတာအလိုက္ ပ်မ္းမွ်တန္ဖိုးမ်ား သတ္မွတ္၍၊ ၎ဇုန္အတြင္းရွိ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု အားလံုးအတြက္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။ ေျမေပၚတြင္ တိုးတက္ျပဳျပင္မႈမ်ား၏ တန္ဘိုးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အခန္း (၅၄)တြင္ ရည္ညန ႊ ္းထားေသာ္လည္း ၿမိဳ႕ျပ  ဧရိယာမ်ားအတြက္ “ေျမရာ/အေဆာက္အအံု အခြန္စည္းၾကပ္မႈ” ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ NLUP တြင္အတိုင္း  အတာ  တခုုအထိ ေဖာ္ျပပါ၀င္ျခင္းမ်ိဳး မရွိပါ။   လယ္ယာေျမမ်ားအတြက္ ္ ည္းၾကပ္ေကာက္ခရ ေျမခြနစ ံ ာတြင္ ဆိး ု က်ိဳးျဖစ္ေစမည့္ ို း အျပဳအမူပင ု ရ ္ ဆိင ္ ာ ္ ဆာင္မရ လုပေ ွ ခ ႈ လဒ္မ်ားကင္းမည့္ မူ၀ါဒသတ္မတ ု ပ္ပါသည္။ ဥပမာ-၅ဟက္တာထက္နည္းပါးသည့္ ္ ်က္မ်ား လိအ အေသးစားေျမပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားအတြက္ ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳျခင္းသည္ ေျမယာပုိင္ဆုိင္မႈမ်ား တစ္ပိုင္းတစ္စစီ ကြဲျပား ေစသည့္ ရလဒ္မ်ားျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ အသံုးမျပဳသည့္ ေျမယာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ၎ေျမ ယာအား စတင္အသံုးျပဳမႈ မတိုင္ခင္အထိ အျပစ္ဒဏ္ (သုိ႔) ထပ္ေဆာင္းေပးေဆာင္မႈမ်ား ခ်မွတ္ျခင္း စသည့္ နည္းလမ္းမ်ား အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။ အသံုးျပဳျခင္းမရွိပဲ အခ်ည္းႏွီးျဖစ္ေနေသာ ေျမယာမ်ားအတြက္ ဤကဲ့သုိ႔ေသာ အခြန္စည္းၾကပ္မႈပံုစံသည္ အျခားႏုိင္ငံမ်ားတြင္ က်ယ္ျပန္႔စြာအသံုးျပဳၾကၿပီး ယင္းအတြက္ အေကာင္းဆံုးနမူနာမွာ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ယင္းမူ၀ါဒသည္ NLUPတြင္လည္း ရည္ညႊန္း ပါ၀င္ပါသည္။ (အခန္း - ၅၂)   ို ရ ေျမရာ/အေဆာက္အအံုဆင ွ စ ္ ာ ပံုမန ္ ည္းၾကပ္ခန ြ မ ္ ်ားအား စနစ္တက်ဒီဇင ို း ံ ရးဆြဲ၍ စီမေ ္ ပံုစေ ္ ိုငပ ံ ဆာင္ရြကႏ ္ ါက ္ ႑ာ အရင္းအျမစ္ရရွႏ စည္ပင္မ်ားႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕ျပဧရိယာမ်ားအတြက္ သိသာမ်ားျပားသည့္ အခြနဘ ္ ါသည္။ ိ ိုငပ ဥပမာ-မေလးရွားႏွင့္ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ေျမရာ/အေဆာက္အအံုအခြန္ စည္းၾကပ္မႈမွ GDP ၏ ၀.၅%ခန္႔ရရွိၿပီး ပိုမိုသိသာမ်ားျပားသည့္ အတုိင္းအတာအေနျဖင့္ မနီလာၿမိဳ႕ေတာ္သည္ ၎၏အခြန္ဘ႑ာ ၅၄%ခန္႔ကို ေျမရာ/အေဆာက္အအံု အခြန္စည္းၾကပ္မႈမ်ားမွရရွိပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု အခြန္စည္း ၾကပ္မႈအေနျဖင့္ သင့္တင့္မွ်တေသာ အတိုင္းအတာျဖစ္သည့္ GDP ၏ ၀.၃%ခန္႔အထိ သတ္မွတ္က်င့္သံုး ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ အခြန္ဘ႑ာေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၈၈သန္းအထိ တိုးျမင့္ရရွိႏုိင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အခြန္စည္းၾကပ္မႈသည္ တိုင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္အဆင့္ အခြန္ဘ႑ာမ်ားအတြက္ ပိုမိုတိုးတက္၍ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈရွိေသာ အခန္းက႑မွ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မည့္ အလားအလာရွိေနပါသည္။ အေရးႀကီးသည့္အခ်က္တစ္ခုမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒတြင္ ေျမယာအေျချပဳ အခြန္စည္းၾကပ္မႈအား ျပည္နယ္/တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕မ်ားအတြက္ အခြန္ဘ႑ာအရင္းအျမစ္တစ္ခုအျဖစ္ ကတိက၀တ္ထား ေဖာ္ျပခ်က္ပါ၀င္ၿပီး ၎သည္ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္အေကာင္းမြန္ဆံုး လုပ္နည္းလုပ္ဟန္တစ္ရပ္7 လည္းျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ အဆုိပါအခြန္စည္း ၾကပ္မႈမ်ားကို အခ်ိန္ကာလပိုင္းျခားသတ္မွတ္၍ တျဖည္းျဖည္းျခင္း တိုးျမွင့္ေဆာင္ရြက္ရပါမည္။   ္ တ ႏိုငင ံ ကာအဆင့္ ္ ုး အေကာင္းမြနဆ ံ လုပန ္ ည္းလုပဟ ္ န္မ်ားအရ ွိ သည္မာ ေလ့လာသိရရ ွ တန္ဖး ို အေျချပဳ ္ ည္းၾကပ္မသ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု အခြနစ ္ မ္းျပည္သမ ႈ ည္ အခြနထ ္ ်ွ တမႈ တိး ူ ်ားအေပၚတြင္ ညီညြတမ ု တက္ 7 ဲ ည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ဇယား(၅) ႏွင့္ ပုဒ္မ (၂၅၄)တြင္ တုိင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္က ေကာက္ခံရမည့္ အခြန္အခမ်ားကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံဖြ႔စ အေသးစိတ္ခြဲေ၀သတ္မွတ္ထားရွိၿပီး ၄င္းသည္ အေကာင္းမြန္ဆံုးလုပ္နည္းလုပ္ဟန္ တစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ အမ်ိဳးသားအဆင့္ မဟုတ္ေသာ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ ယင္းကဲ့သုိ႔ေျမ/အေဆာက္အအုံဆိုင္ရာ အခြန္စည္းၾကပ္မႈမ်ားကို ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရျဖည့္ ဆည္းေပးသည့္ ႏိုင္ငံအနည္းငယ္သာရွိၿပီး ဥပမာအားျဖင့္ - ကင္ညာႏွင့္ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံတို႔ျဖစ္ပါသည္။ 67 ္ ေစသလို ျဖစ္ထြနး ု ရအေနျဖင့္လည္း အစိး ၎၏အေျခခံအေဆာက္အအံုဆင ို ရ ္ ာ ႈ ်ားကုိ ရင္းႏီွးျမဳပ္ႏွံမမ ု ျမင့္လာသည့္ တိး ေျမရာ/အေဆာက္အအံု ို မ်ားအေပၚအေျခခံ၍ တန္ဖး ္ ႑ာျပန္လည္ရရွေ အခြနဘ ိ စပါသည္။ လက္ေတြ႕အားျဖင့္ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု အခြန္စည္းၾကပ္မႈသည္ အခ်ိဳးက်တိုးပြားမႈရွိေသာအခြန္ (buoyant tax) တစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီး၊ ၎သည္ အိမ္ျခံေျမက႑ရွိ အသစ္ျဖစ္ထြန္းေသာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ တိုးတက္မႈမ်ားအားလံုး ကို အခြန္ကြန္ရက္ (tax net) အတြင္း အမိအရ စည္းၾကပ္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနရွိပါသည္။ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု မ်ား၏ ထင္သာျမင္သာရွိမႈမွာ သဘာ၀အရဖံုးကြယ္ရန္ခက္ခဲၿပီး ၎သည္တိုင္းေဒသႀကီး/ျပည္နယ္အစိုးရ မ်ားအတြက္ ေကာင္းမြန္ျပည့္စံုသည့္ အခြန္အမ်ိဳးအစားတစ္ရပ္အျဖစ္ ကိုယ္စားျပဳႏိုင္ပါသည္။ တန္ဘိုးအေျချပဳ အိမ္ရာ/အေဆာက္အအံု အခြန္စည္းၾကပ္မႈသည္ တန္ဖုိးသတ္မွတ္မႈဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းကၽြမ္းက်င္မႈမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးေစေရး အတြက္ တိုက္ရိုက္အေထာက္အကူျဖစ္ေစပါသည္။ ေျမရာ/အေဆာက္အအုံမ်ား၏ အမွန္တကယ္တန္ဖိုးကုိ သတ္မွတ္ႏုိင္ရန္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ တန္ဖိုးသတ္မွတ္မႈလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္နည္းစနစ္မ်ားကို ဖြံ႔ျဖဳိးေစရပါမည္။ ၄င္းနည္းစနစ္မ်ားက ေျမသိမ္းဆည္းသည့္အခါတြင္လည္း ေလွ်ာ္ေၾကးကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစပါသည္။  ္ ာ/အေဆာက္အအံု အခြနတ အိမရ ို သတ္မတ ္ န္ဖး ္ ်ဴတာအေထာက္အကူျပဳ (Automated Mass ွ ျ္ ခင္းမ်ားသည္ ကြနပ Valuation) ္ ည္း ဆီေလ်ာ္သင့္ေတာ္ေစပါသည္။ နည္းလမ္းမ်ားကုိ အသံုးျပဳရန္အတြကလ ဤနည္းလမ္းသည္ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္ အေကာင္းမြန္ဆံုး လုပ္နည္းလုပ္ဟန္တစ္ရပ္ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ရရွိ ေအာင္ ျမင္ရန္ ႀကိဳးစားေနဆဲျဖစ္ၿပီး၊ လက္ေတြ႕အားျဖင့္ ႏွစ္အေတာ္အတန္ၾကာျမင့္ႏိုင္ပါသည္။ ေျမယာမွတ္ပံုတင္စာရင္း ႏွင့္ ကြက္စိတ္ေျမပံု (Cadaster) မ်ားမွာ အျပည့္အ၀လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ အသင့္ရွိေနအပ္ၿပီး လႊဲေျပာင္းသည့္ေစ်းႏႈန္းမ်ားအေနျဖင့္လည္း တန္ဖိုေးလ်ာ့ေပါ့ေဖာ္ျပျခင္းမ်ိဳးမရွိေစပဲ အမွန္တကယ္ယံုၾကည္အား ထားႏုိင္မႈရွိေစရန္လိုအပ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ေရာင္းခ်သည့္ေစ်းႏႈန္းမ်ား ႏွင့္ ငွားရမ္းခအခ်က္အလက္မ်ားကုိ ေဒတာေဘ့စ္အျဖစ္ သိမ္းဆည္းထားသင့္ၿပီး၊ ပိုင္ဆုိင္မႈႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားကို လည္း မွတ္တမ္းတင္ထားရပါမည္။  အိမျ္ ခံေျမေစ်းအကြကအ ္ လားအလာ/စိနေ ္ ခၚမႈမ်ားႏွင့္ ေျမယာ/ အေဆာက္အအံု ို   တန္ဖး ွ ျ္ ခင္း သတ္မတ ္ သ ျမန္မာႏုိငင ံ ည္ ္ ာ/အေဆာက္အအံု အိမရ လႊေ ဲ ျပာင္းမႈႏွင္ပ ့ တ္သက္၍ ကမၻာေပၚတြင္ ္ ည္းၾကပ္မႈ အခြနစ ္ တ အမ်ားဆံုးျဖစ္သည့္ ႏုိငင ူ အ ံ စ္ချု ဖစ္ၿပီး ေျမယာ/အေဆာက္အအံု ၀ယ္ယသ ံ ႏႈနး ူ ေပၚတြင္ အျမင့္ဆုး ္ ထားအျဖစ္ ္ 8 အထိ စည္းၾကပ္လ်ွ က္ရသ ၃၀%ရာႏႈနး ွိ ည္။ ထို႔ျပင္ CDCs (၃)ခုျပင္ပတြင္ တည္ရွိသည့္ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု မ်ားအေပၚ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ ၅%စည္းၾကပ္ၿပီး၊ အကယ္၍ ေျမယာ/အေဆာက္အအံုသည္ စည္ပင္သာယာ နယ္နိမိတ္အတြင္းတည္ရွိပါက ထပ္ေဆာင္း ၂%ထပ္မံစည္းၾကပ္ပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ ေျမယာ/အေဆာက္အအံုေရာင္း ခ်သူအေနျဖင့္လည္း ပံုေသႏႈန္းထားအျဖစ္ ၁၀% ေပးေဆာင္ရပါသည္။ အဆိုပါႏႈန္းထားမ်ားသည္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ား၏ စည္းၾကပ္မႈႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္ပါက အလြန္အမင္းကြာျခားမႈရွိေနပါသည္။မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ 8 ေျမ/အေဆာက္အအံု၊ဆုိင္ရာ အခြန္စည္းၾကပ္မႈသည္ အဆင့္အလုိက္ေဆာင္ရြက္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။ K50m (USD) ထက္နည္းသည့္ အေဆာက္အအံု၊ ေျမယာ တန္ဖိုးမ်ားအတြက္ အခြန္ ၃%ရာခိုင္ႏႈန္းစည္းၾကပ္ၿပီး K 150 m (USD) ထက္နည္းသည့္ အေျခအေနတြင္ ၁၀% ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ K 300m (USD) ထက္ေက်ာ္လြန္ပါက ၃၀% ရာခုိင္ႏႈန္း စသည္ျဖင့္ အသီးသီးစည္းၾကပ္သည္။ 68 အခ်ိဳးက်သတ္မွတ္သည့္ လႊဲေျပာင္းအခြန္မွာ အနိမ့္ဆံုးႏႈန္းထား ၁% ရာခိုင္ႏႈန္းမွ အျမင့္ဆံုးႏႈန္းထား ၃% ရာခိုင္ႏႈန္းအထိသာရွိၿပီး ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္ အိမ္ျခံေျမလႊဲေျပာင္းမႈမ်ားအေပၚ အခြန္စည္းၾကပ္မႈမွာ ၂% ရာခိုင္ႏႈန္း သာရွိပါသည္။ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု ို ရ လႊဲေျပာင္းမႈဆင ္ ာ ္ ည္းၾကပ္မျႈ မင့္မားျခင္းသည္ အခြနစ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု ႈ မာဏ၊ အိမျ္ ခံေျမေစ်းႏႈနး ေရာင္း၀ယ္မပ ွ းသည့္ ္ မ်ားအေပၚ လြဲမာ ္ ါသည္။ ေစ်းႏႈန္း ျဖစ္စဥ္မ်ားျဖစ္ေပၚေစႏိုငပ အေပၚမူတည္၍ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု ေစ်းကြက္၀ယ္လိုအားႏွင့္ ေရာင္းလိုအား ေျပာင္းလဲမႈ ျမင့္မားသည့္ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ လႊဲေျပာင္းမႈဆိုင္ရာ ျမင့္မားသည့္အခြန္စည္းၾကပ္မႈသည္ ေရာင္း၀ယ္မႈပမာဏကုိ သိသာစြာ ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းေစျခင္းႏွင့္ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု ေစ်းႏႈန္းျမင့္မားျခင္းမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါသည္။ ရန္ကုန္ျမဳိ႔၏ အိမ္ျခံေျမေစ်းကြက္ရွိ အေျခအေနမ်ားက သက္ေသပင္ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းအခ်က္က၊ မေရႊ႕ေျပာင္း ႏို္င္ေသာ ေျမရာ/အေဆာက္အအံုက႑ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစၿပီး တရား၀င္ မဟုတ္ေသာ အိမ္ျခံေျမေစ်းကြက္အတြက္ လြဲမွားသည့္တြန္းအားေပးမႈျဖစ္ေစသလို ၀ယ္ယူသူမ်ား အေနျဖင့္လည္း ၎တို႔၏ ေျမရာ/အေဆာက္အအံုအား မွတ္ပံုတင္ရန္၀န္ေလးျခင္းႏွင့္ တန္ဖုိးေလွ်ာ့ေပါ့ေဖၚျပရန္ တြန္းအားေပးျခင္းႏွင့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါသည္။ အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္မွာ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးက႑၏ အေျခခံက် သည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ ခိုင္မာ၍ အာမခံခ်က္ရွိေသာ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈကုိ ပ်က္စီးေစပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ ေျမယာပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရွိသူအျဖစ္ အမည္ေဖာ္ျပထားသည့္ပုဂၢိဳလ္မွာ လက္ေတြ႕တြင္ ပိုင္ရွင္အစစ္အမွန္မဟုတ္သည့္ အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ၿပီး၊ မူ၀ါဒေရးရာအေပၚ အာနိသင္ ယုတ္ေလွ်ာ့ေစျခင္းႏွင့္ ပံုမွန္လုပ္ငန္း လုပ္ ေဆာင္နိုင္မႈမရွိျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ ေျမရာ/အေဆာက္အအံံုလႊဲေျပာင္းမႈအတြက္ အခြန္ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ ေဖၚေဆာင္ရာတြင္ လြဲမွားသည့္ျဖစ္စဥ္မ်ား နည္းႏုိင္သမွ် နည္းေစရန္အတြက္ ေခတ္အေျခအေနႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ တန္ဖုိးျဖတ္မႈအေပၚ အေျချပဳရန္ႏွင့္ အခြန္စည္းၾကပ္မႈႏႈန္းထားမ်ားအား သင့္တင့္မွ်တသည့္ ပမာဏအထိ ေလွ်ာ့ခ်ေဆာင္ရြက္ရန္တုိ႔ ပါ၀င္ရပါလိမ့္သည္။ ယင္းသုိ႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ေျမရာ/ အေဆာက္အအံု ပံုမွန္အ ခြန္စည္းၾကပ္မႈအေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း (သုိ႔) ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္အတူ ယွဥ္တြဲ၍ ေဆာင္ ရြက္သင့္ပါသည္။   ္ အ ျမန္မာႏိုငင ္ ေျမရာ/ အေဆာက္အအံု လႊဲေျပာင္းမႈဆင ံ တြငး ္ ာ အလြနျ္ မင့္မားသည့္အခြနမ ို ရ ္ မင္း ္ ်ားမွာ အလြနအ ္ ေျခအေနကိထ ေဖာင္းပြေနေသာ အိမ၊္ ျခံ၊ ေျမေစ်းကြကအ ိ း ု န ္ ႈ ရလဒ္တစ္ခု ္ ခ်ဳပ္ရန္ အစုိးရ၏ႀကိဳးပမ္းအားထုတမ ျဖစ္ပါသည္။ ဤနည္းလမ္းမ်ဳိးကုိ ေျပာင္းလဲမႈျမန္ဆန္သည့္ေစ်းကြက္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ မၾကာခဏအသံုးျပဳ ေလ့ရွိၾကပါသည္။ (ဥပမာ-ေဟာင္ေကာင္ႏွင့္ တရုတ္ႏုိင္ငံ)။ သုိ႔ေသာ္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံ ၀ယ္ယူသူမ်ားအေနျဖင့္ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု မွတ္ပံုတင္ျခင္းကုိ ေဆာင္ရြက္ရန္ဆိုင္းငံ့ထားျခင္း (သုိ႔) တရားမ၀င္ လႊဲေျပာင္းေဆာင္ ရြက္ျခင္း (ဥပမာ-၀ယ္ယူမႈအတြက္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိမႈရွိေသာ္လည္း ေနာက္ဆက္တြဲအေနျဖင့္ မွတ္ပံုတင္ျခင္း (သုိ႔) အက်ိဳးေဆာင္ေရွ႕ေနတစ္ဦးဦး၏ လႊဲအပ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ အသံုးျပဳမႈမရွိျခင္း) စသည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ အဆိုပါ လုပ္ငန္းစဥ္ကိုေရွာင္လႊဲႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္၊ အဆိုပါနည္းလမ္းမ်ား၏ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈမွာ အျငင္းပြား ဖြယ္ျဖစ္ပါ သည္။ ပြင့္လင္းျမင္သာ၍ သက္၀င္လႈပ္ရွားမႈရွိေသာ ေျမရာ/ အေဆာက္အအံုေစ်းကြက္မ်ားသည္ အလြန္အေရးပါ ပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ နည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ အေထာက္အကူျပဳ၍ ျဖစ္ပါသည္ - ဥပမာ (၁) ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား တိုးပြားလာေစျခင္း၊ (၂) ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို အေထာက္အကူျပဳျခင္း၊ (၃)၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းက႑အတြက္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ားကုိ သြယ္၀ိုက္ ဖန္တီးေပးျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍လႊဲေျပာင္းမႈအခြန္မ်ား အလြန္ျမင့္မားပါက ေရာင္း၀ယ္မႈ ေစ်းႏႈန္းမ်ား 69 ေလ်ာ့ေပါ့ေဖာ္ျပၾကျခင္းေၾကာင့္၊ တန္ဘိုးအေျချပဳ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု အခြန္စည္းၾကပ္မႈ၏ အားျပဳေဆာင္ ရြက္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားမွန္ကန္မႈအေပၚ ဆုိးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈကဲ့သုိ႔ေသာ သိသာထင္ရွားသည့္ ဆိုးက်ိဳး ရလဒ္မ်ား ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ျမင့္မားသည့္လႊဲေျပာင္းခြန္ႏွင့္ သီးျခား တံဆိပ္ေခါင္း ခြန္ဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ားကို ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရန္လိုအပ္သကဲ့သုိ႔ ယင္းသုိ႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္လည္း အိမ္၊ ျခံ၊ ေျမ ေစ်းကြက္လည္ပတ္မႈအေပၚ သိသာထင္ရွားသည့္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစမႈမ်ဳိး မျဖစ္ေစရန္ လုိအပ္ပါသည္။   ္ တ လက္ရွိ ႏိုငင ံ ကာ အိမ၊္ ျခံ၊ ေျမကုမၸဏမ ိ နပါလွ်က္ ီ ်ားျဖစ္သည့္ Colliers International and Savills စသည္တ႔ို ရွေ ္ ရ ျမန္မာႏိုငင ို သတ္မတ ံ ွိ ေျမယာ/အေဆာက္အအံု တန္ဖး ွ မ ္ လ ႈ ပ ု င ု တက္ဖြ႕ ္ န္းသည္ တိး ု ပ္ခ်က္မ်ားစြာ ံ ၿဖိဳးရန္ လိအ ိ နပါသည္။ မည္သုိ႔ျဖစ္ေစ၊ တန္ဖိုးအေျချပဳ ေျမယာ/အေဆာက္အအံု အခြန္စည္းၾကပ္မႈကုိ အေထာက္အ ရွေ ပံ့ျဖစ္ေစမည့္၊ တန္ဖိုးသတ္မွတ္မႈဆိုင္ရာ ခိုင္မာသည့္ အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ားတည္ေဆာက္ရန္ ကြာဟ ခ်က္မ်ားအား ေပါင္းကူးေပးႏိုင္မည့္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းရပါမည္။ သုိ႔ေသာ္ သတိျပဳရမည့္အခ်က္မွာ CDCs မ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ အစိုးရ အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ျပည့္စံုလံုေလာက္သည့္တန္ဖိုးသတ္မွတ္မႈဆိုင္ရာ ပညာရွင္မ်ားမရွိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ တန္ဖိုးသတ္မွတ္မႈလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေစရန္၊ အစိုးရ အေန ျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ တန္ဖိုးသတ္မွတ္မႈဆိုင္ရာ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားေကာင္စီ (IVSC) မွ ေရးဆြဲျပဳစုသည့္ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္ တန္ဖိုးသတ္မွတ္မႈဆိုင္ရာ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအား က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ စဥ္းစား သင့္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ေျမယာ/အေဆာက္အအံု တန္ဖိုးသတ္မွတ္မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဆီေလွ်ာ္သင့္ေတာ္ေသာ ပညာရပ္ဆုိင္ရာ အရည္အေသြးမ်ားအတြက္ အဆင့္ျမင့္ပညာအဆင့္ သင္ရိုးညႊန္းတမ္း/ သင္တန္းအစီအစဥ္မ်ား ေရးဆြဲ ျပ႒ာန္းႏိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ရပါမည္။ ဥပမာအေနျဖင့္ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံတကၠသုိလ္ရွိ (Open University) တြင္ ကမၻာ့ဘဏ္မွ ပံ့ပိုးသည့္ ေျမယာအုပ္ခ်ဳပ္မႈေခတ္မွီဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္း (Land Administration Modernization Project)အရ ထူေထာင္ေဆာင္ရြက္သည့္အစီအစဥ္မ်ားကို ေလ့လာႏိုင္ပါသည္။   ု ရအေနျဖင့္ အျခားတန္ဘး အမ်ိဳးသားအဆင့္ အစိး ို သတ္မတ ွ မ ္ ဆ ႈ င ္ ာ လုပင ို ရ ္ န္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေဆာင္ရြက္ လ်က္ရၿွိ ပီး ူ င အထူးသျဖင့္ အမ်ားျပည္သဆ ္ ာကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ၎တိ႔၏ ို ရ ု ေျမယာမ်ားကို စြန႔လ ္ တ ႊ ခ ့ သည့္ ျပည္သမ ္ ဲရ ူ ်ား အတြက္ ့ ပ္လ်ဥ္းသည့္ ေလွ်ာ္ေၾကးႏွင္စ အကဲျဖတ္စစ္ေဆးမႈမ်ားျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမွ တန္ဘိုး သတ္မွတ္သူမ်ားအတြက္ အဓိကအခက္အခဲတစ္ခုမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေသာ တန္ဘိုးသတ္မွတ္မႈလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ က်ိဳးေၾကာင္းခိုင္လံုမႈအတြက္ ရည္ညႊန္းကိုးကား အေထာက္အထားျပဳရမည့္ ေရာင္း၀ယ္လႊဲ ေျပာင္းမႈ အခ်က္အလက္စနစ္တရပ္ (database) မရွိျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ဤအခ်က္က လတ္တေလာတြင္ အစိုးရအတြက္၊ ေစ်းကြက္ဆုိင္ရာအေထာက္အထားအလြန္နည္းပါး (သုိ႔) လုံး၀မရွိသည့္အေျခအေနတြင္ သိမ္းယူ ခဲ့ေသာေျမယာမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေလွ်ာ္ေၾကးအတြက္ အကဲျဖတ္ရာတြင္ သိသာထင္ရွားသည့္စိန္ေခၚမႈအျဖစ္ရွိ ေနပါသည္။ ၿမိဳ႕ျပေျမရာ/အေဆာက္အအံုဆိုင္ရာ တန္ဘိုးအေျချပဳ ္ ည္းၾကပ္မႈကုိ အခြနစ ထူေထာင္ထား ျခင္းအားျဖင့္၊ အျခားတန္ဘိုးသတ္မွတ္မႈဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားအတြက္လည္း ခိုင္မာသည့္ အေထာက္ အထား အခ်က္အလက္မ်ား ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။   ္ ရ ျမန္မာႏိုငင ွိ မ ံ အ ိ ျ္ ခံေျမေစ်းကြကအ ္ ား ေပၚထြနး ္စ (“frontier”) ္ ျဖစ္ေဖာ္ျပၾကၿပီး၊ ေစ်းကြကလ ေစ်းကြကအ ္ ည္ ႈ ုစ ပတ္မပ ံ ေနျဖင့္ ပြင္လ ံ အ ိ သးျခင္းကို ရည္ညန ့ င္းျမင္သာမႈ မရွေ ္ ပါသည္။ ထို႔ျပင္ အိမ္ျခံေျမကိုယ္စားလွယ္မ်ား ႊ း 70 ကဲ့သုိ႔ေသာ ေစ်းကြက္တြင္ ပါ၀င္လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားသည္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ထိန္းသိမ္းမႈဆိုင္ရာ အားနည္း ခ်က္ရွိမႈ သြင္ျပင္လကၡဏာကုိ ေဖၚေဆာင္ေနပါသည္။ ေကာင္းမြန္ေသာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ထိန္းကြပ္မႈမ်ားျဖင့္ က်င့္၀တ္ႏွင့္ညီညြတ္ေသာ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္မ်ားကို ပိုမိုအားေကာင္းေစျခင္းျဖင့္ ေစ်းကြက္အတြင္း အလြန္လို အပ္ေနသည့္ ယံုၾကည္မႈကိုလည္း တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ားႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ကုိင္ သူမ်ား အေနျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပေျမရာ/အေဆာက္အအုံ ေစ်းကြက္မ်ားအေပၚ အထူးစိတ္၀င္စားမႈရွိသည္မွာ အထင္အရွား ျဖစ္ပါသည္။ အိမ္ျခံေျမေစ်းကြက္လုပ္ငန္းမ်ားကို ေနာက္ျပန္ဆြဲေနသည့္အဓိက အဟန္႔အတား/ ကန္႔သတ္ခ်က္ မ်ားစြာရွိေနၿပီး ေအာက္ပါတို႔ အပါအ၀င္ျဖစ္ပါသည္- (၁) ႏိုင္ငံျခားသား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ားအေနျဖင့္ အိမ္ျခံေျမပိုင္ 9 ဆုိင္ႏိုင္မႈ မရွိျခင္း (၂) ေစ်းကြက္အတြင္း ေခ်းေငြဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ အေထာက္အကူျပဳသည့္ ဘဏ္လုပ္ငန္းစနစ္တြင္ အားနည္းခ်က္မ်ားရွိျခင္း (၃) ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းႏွင့္ကင္းကြာ၍ ကာလၾကာ ရွည္စြာ အထီးက်န္မႈကို ေတြ႕ၾကံဳခံစားခဲ့ရျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္ပါသည္။ မ်က္ေမွာက္စီးပြားေရးရာေျဖေလ်ာ့မႈမ်ား ေၾကာင့္ သုံးစြဲသူမ်ား၏ အသံုးျပဳမႈအေျခအေနမွာ သိသာစြာျမင့္တက္လာခဲ့ၿပီး လက္လီက႑အတြက္ အဓိကတြန္း အားအျဖစ္ တည္ရွိေနပါသည္။ ရံုးခန္းေနရာႏွင့္ ဟိုတယ္က႑ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈမ်ားက အဆိုပါေစ်းကြက္(၂)ရပ္လံုးအတြက္ ေစ်းကြက္၀ယ္လိုအားႏွင့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား၏ စိတ္၀င္စားမႈအေပၚ တံု႔ျပန္သက္ေရာက္မႈမ်ားရွိေနပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ တန္ဘိုးအေျချပဳ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု အခြန္စည္းၾကပ္မႈျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ အသစ္မ်ားမွ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား ရရွိႏိုင္ပါသည္။   ္ အ ျမန္မာႏိုငင ံ ေနျဖင့္ ို ရ ေျမရာ/အေဆာက္အအံုဆင ္ ာ တန္ဘး ို သတ္မတ ွ မ ႈ ွင့္ ္ ႏ ္ ည္းၾကပ္မမ အခြနစ ႈ ်ားအတြက္ ္ ုတ ေျမယာမွတပ ္ ရွိ ံ င္စနစ္အတြငး တိက်မွနက ္ န္သည့္အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ္ သိမး ထိနး ္ ျဖန္႔ၾကက္၊ အသံုးျပဳႏိုင္ ွိ အာင္ျမင္ရန္ ေဆာင္ရြကသ သည့္အေျခအေနသုိ႔ ေရာက္ရေ ္ င့္ပါသည္။ ဘက္စုံအသံုးျပဳႏိုင္ေသာ ျပည့္စံုကုံလုံ သည့္ ကြက္စိတ္ေျမပံုစနစ္ (cadastre) ႏွင့္ ေျမယာမွတ္ပံုတင္စနစ္သည္ ေျမရာ/အေဆာက္အအံု အခြန္စည္း ၾကပ္မႈစနစ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္ အေကာင္းမြန္ဆံုး လုပ္နည္းလုပ္ဟန္မ်ားအတြက္ အလြန္အေရးပါသည့္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ျဖစ္ပါသည္။ သက္ဆိုင္ရာစီရင္ပိုင္ခြင့္မ်ားအတြင္း ေျမရာႏွင့္အေဆာက္အအံု ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ျပည့္စံုေသာ အဖုိးတန္အခ်က္အလက္မ်ားကုိ ထိန္းသိမ္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္းအားျဖင့္ လိုအပ္ေသာ အခြန္စည္းၾကပ္မႈအေျခခံမ်ားကုိ ျဖည့္ဆည္းရရွိႏိုင္ပါသည္။ ရန္ကုန္ျမဳိ႔ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးအဖြဲ႔ (YCDC) အေနျဖင့္ ေျမရာ/အေဆာက္အအံုအခြန္အပါအ၀င္ ၿမိဳ႕ေတာ္အတြက္အေရးႀကီးသည့္ လုပ္ငန္းအမ်ားအျပား အတြက္ အက်ိဳးျပဳႏိုင္ေသာ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ ျမဳိ႔ကြက္ေျမပုံမ်ားျဖင့္၊ ကြန္ပ်ဴတာအေထာက္အကူျပဳ ေျမကြက္အေျခခံ ပထ၀ီသတင္းအခ်က္အလက္စနစ္ တစ္ရပ္ ထူေထာင္ရန္ စတင္လုပ္ေဆာင္ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ ဤစနစ္မွာ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ေခတ္မီစနစ္မ်ားအတြက္ အေရးပါသည့္ ကာလရွည္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈတစ္ရပ္ျဖစ္သည့္အတြက္ ခ်ီးက်ဴးထုိက္ပါသည္။ 9 အတည္မျပဳရေသးသည့္ ကြန္ဒိုမီနီယမ္ဥပေဒသည္ ႏိုင္ငံျခားသားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ အိမ္၊ ၿခံ၊ ေျမေစ်းကြက္ အခြင့္အလမ္း ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ရန္ အစိုးရ၏ ႀကိဳးပမ္းမႈတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ သတ္မွတ္ခ်က္ႏွင့္ကိုက္ညီေသာ ကြန္ဒိုမီနီယမ္ စီမံကိန္းတစ္ခုအတြင္း ႏိုင္ငံျခားသား ္ ုိင္မႈကို (၄၀%)အထိသာ ကန္႔သတ္ထားျပီး (၆)လႊာ အထက္ရွိ အခန္းမ်ားကုိသာ ၀ယ္ယူႏိုင္ခြင့္ရွိသည္။ ပိုငဆ 71