E4585 ព្រះរាជាណាចព្ររម្ពុជា ជាតិ សាសនា ព្រះម្ហារសព្ត គម្ព្ោងគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចសព្ោប់ភូម្ិបណ្ដែ តទឹរ អងគការ Save the Children Cambodia ា ដគម្ព្ោង: P146085 ម្េខអតតសញ្ញ ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាាន គម្ព្ោងគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចសព្ោប់ភូម្ិបណ្ដែ តទឹរណ្ែេបានម្សនើសុាំ អនុវតតរុងម្ខតត ន ម្ពាធិ៍សាត់និងរាំរង់ឆ្ ន ាំង ន ាំ២០១៤ ណ្ខ ម្ិថុនា ឆ្ 1 ោតិកា ១. ម្សចរែីម្ែែើម្ ២.ម្សចរែីសម្ងេបគម្ព្ោង ២.១. ម្គេបាំដងគម្ព្ោង ២.២. ទីតាំងគម្ព្ោង ២.៣. ធាតុននគម្ព្ោង ៣. ទសសនៈអាំរីការវាយតនម្ៃម្េើបរ ិសាាន ៤. ទសសនៈននការវាយតនម្ៃណ្ែនរសងគម្ និងការព្បឹរាម្ោបេ់ជាសាធារដៈ ម្ោយោនការចូេរួម្រីសហគម្ន៍ ៤.១ ការវាយតនម្ៃសងគម្ ន ៤.២ ការព្បឹរាម្ោបេ់ជាសាធារដៈ ម្ោយោនការចូេរួម្រីសហគម្ន៍ រុងែាំ ណារ់ ា ប់គ កាេ៤បនតបនា ន ននការអនុវតតគម្ព្ោង ៥. ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា ន-េរេដៈបម្ចេរម្ទសននការម្ែញនថៃ ៥.១ រាំដត់ចាំណាាំណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាាន និងសុវតាិភារការោា នសព្ោប់ការោាន សាងសង់ ៥.២ ព្រម្អនុវតតបរ ិសាាន ា នសគ្ាប់ការស្ថងសង់ ៥.៣ ការគ្រប់គ្រងបរ ិស្ថ ៥.៤ ការអនុវត្តការរុុះររ ើសាា រៈគ្បក់ដំបូលរ្វើពីសុីម៉ង់ដដលមិនឆាបរ ុះ (ដំបូលហ្វីគ្បូសុី ម៉ង់)សគ្ាប់មណ្ឌ លគំពារ និងអភិវឌ្ឍកុារត្ូចរលើរគក ៥.៥ រុណ្ភាពទឹក ៥.៦ ការការពារ្នធាន្មមជាត្ិ និងវបប្ម៌ ា ត្ និងបងគន់អនាម័យនានាសគ្ាប់បុរគលិកកមមការសំណ្ង់ ៥.៧ ទឹកស្ថ ៥.៨ ដែនការគ្រប់គ្រង និងវ ិធានការបនធូរបនាយ ៦. ជម្ព្ម្ើសអនាម្័យសាលា គ ់ទឹកនិងបងគន់អនាម័យ ៦.១ ត្គ្មូវការការែគត្់ែង ឋ ពទូរៅននបញ្ហ ៦.២ ទិដភា ា ការែគត្់ែគង់ទឹកនិងអនាម័យសគ្ាប់ស្ថលាររៀន ៦.៣ សាវតរ– បរ ិបទននព្បម្ទសរម្ពុជា ា នៈ អនកទទួលខុសគ្ត្ូវ ៦.៤ ការអនុវត្តដែនការគ្រប់គ្រងបរ ិស្ថ ការកស្ថងសមត្ាភាព និងមូនិ្ិ ៦.៥ អនុសាសន៍ម្ែសងៗ 2 ៧. យនតការម្ោះស្រសាយទាំនាស់ឬបដឹ ត ងនានា ឯរសារម្ោង ឧបសម្ព័នធ ១: ព្រម្អនុវតតន៍បរ ិសាាន ឧបសម្ព័នធ ២ : តរាងគូសសព្ោប់ការោា នសាងសង់ ិ ា ឧបសម្ព័នធ ៣: ម្ម្ម្រៀនណ្ែេទទួេបានរីការចុះរម្មសរ ឧបសមព័នធ ៤: អងគការWetlands Work! - បរចេករទសបំពង់បងាូរទឹកសំអុយ ឧបសមព័នធ ៥: 3 ពារយកាត់ ACM : Asbestos Containing Materials (សោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះ ម្ិនរុរែុយ) DoE : District Office of Education (ការ ិោេ័យអប់រ ាំស្រសុរ) ECCD : Early Childhood Care and Development (ការគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច) ECoP : Environmental Code of Practice (ព្រម្អនុវតតម្េើបរ ិសាា ន) EMP : Environmental Management Plan (ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា ន) ន រ់ងារការពារបរ ិសា EPA : Environmental Protection Agency (ភា ា ន) ER : Environmental Review (ការព្តួតរិនិតយម្ម្ើេបរ ិសាា ន) ESSSUAP : Education Sector Support Scale Up Program (រម្មវ ិធី ជាំនួយបណ្នាម្ណ្ែនរអប់រ ាំ) GPE : Global Partnership Education (ការអប់រ ាំជានែគូសរេ) ILO : International Labor Organization (អងគការរេរម្មអនតរជាតិ) LIFE : Lien Institute for the Environment វ ិទាសាា នម្េនសព្ោប់បរ ិសាាន MCFA : Ministry of Culture and Fine Arts ព្រសួងវបបធម្៌ និ ងវ ិចិ ព្តសិេបៈ MoE : Ministry of Environment ព្រសួងបរ ិសាាន MoEYS : Ministry of Education, Youth and Sport ព្រសួងអប់រ ាំ យុវជន និងរីឡា NGO : Non-Governmental Organization អងគការម្ិនណ្ម្នរោា ភិបាេ PoE : Provinical Office of Education PPE : Personal Protective Equipment ឧបររដ ា េ់ខួន ៍ ការពារផ្ទ ៃ RGC : Royal Government of Cambodia រាជរោា ភិបាេរម្ពុជា SC : Save the Children អងគការ Save the Children WB : World Bank ធនាគររិភរម្លារ 4 ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាាន គម្ព្ោងគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចសព្ោប់ភូម្ិបណ្ដែ តទឹរ ១. ម្សចរែីម្ែែើម្ អងគការ Save the Children រម្ពុជាោនគម្ព្ោងអនុវតតរម្មវ ិធី គាំពារ និងអភិវឌ្ឍ រុោរតូចសព្ោប់គម្ព្ោងភូម្ិអណ្ដត តទឹរ រនុងម្ខតតម្ពាធិ៍សាត់ និងរាំ រង់ ឆ្ ន ាំង។ ណ្ែនរសាំខាន់ ទី១ននគម្ព្ោងគឺ ការបម្ងកើតម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចសព្ោប់ ភូម្ិបណ្ដែ តទឹរ (ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច) ចាំនួន២០រណ្នៃង។ តម្ការសារេបងស្រសាវព្ជាវរីបរ ិសាាន ន រ់ រុងបរ គម្ព្ោងម្នះព្តូវបានចាត់ថ្ន ន ិសាាន ែ េ ម្ហើយែេបះពាេ់របស់គម្ព្ោងណ្ែេបាន ព្បម្ភទ Bណ្ែេព្តូវការការវាយតនម្ៃពារ់រណា ក រ និងបនធូរបនាយបាន។ រ ាំរឹងទុរអាចបងា ម្ៅរនុងែាំណារ់កាេម្រៀបចាំននគម្ព្ោងម្នះ អនរជាំនាញណ្ថទាំបរ ិសាា នបានម្ធវើការព្តួត រិនិតយបរ ិសាាន (ER) ននគម្ព្ោងម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច ណ្ែេោនវ ិធានការ បនធូរបនាយណ្ែេបានម្សនើសុាំជារ់លារ់ជាណ្ែនរននណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា ន(EMP)។ ការព្តួតរិនិតយបរ ិសាាន (ER) បានព្បម្ូេែែាំុនូវសាំម្ៅឯរសារចាប់បរ ិសាាន បញ្ា តិត នម្ោបាយ ចាប់ពារ់រ័នធម្ែសងៗម្ទៀតរបស់ព្បម្ទសរម្ពុជា ម្ែើម្បីធានាឲ្យបានថ្នតព្ម្ូវការ វាយតនម្ៃបរ ិសា ន ា នណ្ែេអាចអនុវតតបាន បានបាំម្រញព្គប់ ព្គន់រុងអាំ ឡុងម្រេអនុវតត។ ិ ា ន(ER)ម្នះ ការព្តួតរិ និតយបរសា វាយតនម្ៃែេបះពាេ់ ម្េើបរ ិសាា ននិ ងសុខភារ ម្នុ សសណ្ែេអាចម្រើ តោន ជារិ ម្សសទរ់ទងម្ៅនឹ ងម្ដឌ េគាំពារ និ ងអភិវឌ្ឍរុោរតូច។ ា បញ្ញ បរ ិសាា នណ្ែេទរ់ទងនឹងសរម្មភារគម្ព្ោងណ្ែេបានម្សនើរសុាំ ព្តូវបានរិរដ៌ នា រនុងណ្ែនរតួ ម្សចរែីននណ្ែនការម្នះ។ អនុសាសន៍ ព្តូវបានែែេ់ឲ្យម្ែើម្បីជាវ ិធានការបនធូរបនាយ ណ្ែេសម្រម្យ និងជារម្មវ ិធីព្តួតរិ និតយណ្ែេព្តូវបានអនុវតតតម្ ម្ោយោនការែែេ់ម្ោបេ់ ណ្ដនាាំ 5 ការបម្ងកើតគម្ព្ោងនិងការបញ្ូេ េណ្ែនការព្គប់ ព្គងណ្ែេសម្រម្យរនុងអាំ ឡុងម្រេអនុវតតគម្ព្ោង ។ ២.ម្សចរែីសម្ងេបគម្ព្ោង ម្គេបាំដងគម្ព្ោង ម្គេបាំដងចម្បងននគម្ព្ោងគឺបម្ងកើនការចូេរួម្និងកាត់បនាយអសម្ភារ។ គឺជាណ្ែនរម្ួយចូេរួម្ចាំណ្ដរជាម្ួយរិចេខិតខាំព្បឹងណ្ព្បងរបស់រោា ភិបាេរនុងការសម្ព្ម្ចបាន ម្ៅម្គេម្ៅអភិវឌ្ឍន៍សហសសវតសសព្ោប់ការអប់រ ាំម្ូេោាន សុខភារ និងការកាត់បនាយ ភារព្រីព្រតម្រយៈការែែេ់ម្សវារម្មគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចែេ់ជនណ្ែេងាយរងម្ព្គះ។ គម្ព្ោងម្នះោនបាំដងណ្រេាំអរគុដភារម្សវាគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចតម្រយៈរម្មវ ិធីសហគម្ន៍ និងតម្ែាះសព្ោប់ រុោរអាយុរី ០ឆ្ ន ាំ ន ាំ ែេ់៥ឆ្ ជារិម្សសសព្ោប់អនរណ្ែេោនសាវតរជាអនរងាយរងម្ព្គះម្ៅរនុងតាំបន់ ម្គេម្ៅ។ ាំ គម្ព្ោង ទីតង ន ាំង (ភូម្ិម្គេម្ៅ ទីតាំងគម្ព្ោងរួម្ោនភូម្ិេិចទឹរម្េើបឹងទម្នៃសាបរនុងម្ខតតរាំរង់ឆ្ ចាំនួន៨១) និងម្ខតតម្ពាធិ៍សាត់ (ភូម្ិម្គេម្ៅចាំនួន៥៦)។ បឹងទម្នៃសាបលាតសនធឹងម្េើទាំនាប ត េចាំចាំដ រណា ែ េននព្រះរាជាណាចព្ររម្ពុជា ណ្ែេហុាំរ័ទធម្ោយម្ខតតចាំនួនព្បាាំម្ួយ។ ុ ចរណា របបទឹរម្ៅបឹងម្នះព្តូវបានរិរដ ួ ទឹរខពស់រុងចម្នា ៌ នាថ្នោនបាំណ្របាំរេ ន ៃ ះរែូវព្បាាំងនិងរែូវវ ៃ ស់បូររី សាណ្ែេផ្ទ ែ ១ម្ៅ៩ណ្ម្ព្ត។ ែូចគន ែងណ្ែរនែាបឹងរ៏ ណ្ព្បព្បួេចាប់រី ២៥០០ ម្ៅ ១៣០០០ណ្ម្ព្តព្រឡាែងណ្ែរ។ ធាតុននគម្ព្ោង ណ្ែនរទី១៖ បម្ងកើនការទទួេបានម្សវាគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច (ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច) ម្គេបាំដងននណ្ែនរម្នះគឺែែេ់រម្មវ ិធី គាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចតម្រយៈការអប់រ ាំ រុោរតូចតម្ែាះ និងម្ដឌ េសហគម្ន៍ណ្ែេោនតនម្ៃទបសព្ោប់រុោរនិងអាណារាបាេ ម្ៅជុាំ វ ិញសហគម្ន៍បណ្ដែ តទឹររស់ម្ៅណ្របរទម្នៃសាបនិងបឹងទម្នៃសាប។ 6 ែ តសាំខាន់ម្េើរុោរណ្ែេម្ិនបានទទួេែេព្បម្ោជន៍ គម្ព្ោងនឹ ងម្ផ្ទ និងោនរព្ម្ិត ជីវភារទប។ សរម្មភារគាំព្ទចម្បងបី គឺ ១) ការបម្ងកើតម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច (ម្ដឌ េបណ្ដត តទឹរចាំនួនែប់ និងម្ដឌ េម្េើម្គរម្េើែីណ្ែេេិចទឹរម្ៅរែូវវសា ចាំនួនែប់ )។ ២) ការបម្ងកើតរម្មវ ិធីអប់រ ាំរុោរតូចតម្ែាះចាំនួន៤០០រណ្នៃង។ ៣)ការបម្ងកើត ែ ញព្រុម្ការងារគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចតម្ឃុាំ ។ បណា រម្មវ ិធីគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចតម្ម្ដឌ េសហគម្ន៍នឹងែែេ់សរម្មភារបម្ព្ងៀន ន ាំ និងម្រៀនសព្ោប់រុោរអាយុរី៣ម្ៅ៥ឆ្ សរម្មភារម្រៀនសូព្តអាំរីការគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍ រុោរតូចរបស់ឪរុរោត យណ្ែេោនរូនតូចអាយុរី ០ ែេ់ ន ាំ ៥ឆ្ ណ្ែេែតេ់ម្ោយ ោ គ េ ណ្ែេបានចូ េរួម្រម្មវ ិធី អប់ រ ាំរុ ោរតូ ចតម្ែាះ និង ការបម្ងកើតណា ត យបម្ងា ែ ញរនុងភូម្ិ សព្ោប់រព្ងីរនិងតម្ោនម្េើរម្មវ ិធីគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច និងណ្ចររ ាំណ្េរ បទរិម្សាធន៍ែេ់សោជិរែនទម្ទៀតរនុងសហគម្ន៍។ ់ ម្មវ ិធីគពា ណ្ែនរទី២៖ ែែេរ ាំ រ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច (ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច) ណ្ែេោនគុដភារ ែ តសាំខាន់ម្េើការបម្ងកើតនិងបងកឲ្យោនបរ ិោកាសណ្ែេោនការចូេរួម្របស់រុោរ ម្ផ្ទ ោ ច ការការពារ និងគាំពាររុោរតូច ទាំងម្ៅែាះ និងម្ៅម្ដ ម្េង និងម្រៀន ការម្ភា ឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចណ្ែេបានបម្ងកើត។ សរម្មភារគាំព្ទចម្បងៗ ចាំនួនរីរគឺ ១) ន សព្ម្បសព្ម្ួេម្ដ រព្ងឹងសម្តាភារែេ់អរ ឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចណ្ែេជា ត ហគម្ន៍ អនរសម័ព្គចិតស និងម្ន្តនតីរាជ រោា ភិបាេ ២) ម្ធវើការបដ ែ េ ុែ ះបណា ឪរុរ ឬោ គ េ ព្បធានព្រុម្ និងអាណារាបាេរុោរតូច អាំរីការអប់រ ាំរុោរតូចតម្ែាះ ៣) ត យបម្ងា បម្ងកើតរម្មវ ិធី ម្រៀនអរសរសព្ោប់ ឪរុ រោត យណ្ែេចូ េរួម្រម្មវ ិធី អប់ រ ាំរុ ោរតូ ចតម្ែាះ ម្ែើម្បី ម្េើររម្ពស់ចាំម្ដះែឹងគត់អាំរីគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច។ និង ៤) ម្ធវើសរម្មភារ ែសរវែាយរនុងសហគម្ន៍ សែីរីសុខភារ អាហារូបតាម្ា និងអនាម្័យ សព្ោប់ព្រុម្ព្គួសារណ្ែេទីទ័េព្រនិងងាយរងម្ព្គះ។ អនរសព្ម្បសព្ម្ួេម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច ព្គូម្ររីសាលារបស់រែា ម គចិតតម្ររីសហគម្ន៍ ព្គូស័ព្ គ ិរសុខភារ និងបុគេ នឹងទទួេបានការ បដ ែ េនិងែែេ់នូវធនធានសព្ោប់ សរម្មភារជាម្ួយរុោរតូចតម្រយៈការម្េងនិង ុែ ះបណា ម្រៀន ការអភិវឌ្ឍន៍រុោរ សុខភារ និងអាហារូបតាម្ា។ ឪរុរឬោ គ េ ព្បធានព្រុម្ ត យបម្ងា និងអាណារាបាេរុោរតូច នឹ ងទទួ េបានការបដ ត េនិ ងគាំព្ទនូវធនធានសាំខាន់ៗ ុត ះបណា ោ ចរុោរតូច តម្រយៈរម្មវ ិធីអប់រ ាំរុោរតូចតម្ែាះ។ ម្ែើម្បីម្េើររម្ពស់ការណ្ថទាំ និងការម្ភា 7 ណ្ែនរទី៣៖ ចូេរួម្ចាំណ្ដររព្ងឹងសម្តាភាររោ ធ ហគម្ន៍ ា ភិបាេ និងរចនាសម្ព័នស ត ី ការគាំ រួម្ចាំណ្ដរគាំព្ទការអនុវតតម្គេនម្ោបាយជាតិសីរ ធ រ ពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច ឲ្យោនព្បសិទភា ែ តម្េើការអភិវឌ្ឍន៍ ព្គប់ព្ជុងម្ព្ជាយរបស់រុោរ ម្ោយម្ផ្ទ តម្រយៈការរព្ងឹងទាំនារ់ទាំនងរវាងរោា ភិបាេនិងសហគម្ន៍។ ន សរម្មភារគាំព្ទចម្បងៗចាំនួនបីគឺ ១) រព្ងឹ ងរចនាសម្ព័នធរុងតាំ បន់ និ ងសម្តាភាររោា ភិបាេ សហគម្ន៍ និងអងគការម្ិនណ្ម្នរោា ភិបាេ ម្ែើម្បីគាំព្ទការអនុវតតរម្មវ ិធី គាំពារ ែ ញការគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច។ ២) រព្ងឹងបណា និងសហការរវាងអនរជាប់ពារ់រ័នធទាំងអស់។ ៣) សព្ម្បសព្ម្ួេសរម្មភារណ្សវងររការគាំព្ទ។ រចនាសម្ព័នធរោា ភិបាេណ្ែេោនស្រសាប់ម្ៅរព្ម្ិតសហគម្ន៍ ព្តូវបានសា ក ត់។ គ េ់ថ្នជាព្រុម្ព្បឹរាឃុាំសងា ក ត់ នីម្ួយៗោនគដៈរម្មការទទួ េបនាុររិចេការនារ ីនិងរុោរ ព្រុម្ព្បឹរាឃុាំសងា (CCWC គរនរ) ា នានាណ្ែេទរ់ទងនឹ ងស្ដសែីនិងរុោររនុងសហគម្ន៍របស់រួរម្គ។ ណ្ែេទទួេខុសព្តូវម្េើបញ្ញ តួនាទីរបស់រួរម្គរួម្ោនម្េើររម្ពស់សុខភាររុោរនិងោត ម្ម្តតយយ សហគម្ន៍ ការការពាររុ ោរ និ ងម្យនឌ្័ រ។ គម្ព្ោងម្នះនឹ ងម្ធវើការរព្ងឹ ងព្បរ័ នធម្នះជាម្ួ យនឹ ង គដៈរម្មការព្ទព្ទង់សាលាម្រៀន (SSC) តម្រយៈការបញ្ូេ េតាំណាងរុោរតូច ធ ប់រ ាំបឋម្សិរា តាំណាងព្បរ័នអ ជាម្ួយនឹងនែគូ អភិវឌ្ឍន៍ ម្ិនណ្ម្នរោា ភិបាេរនុងស្រសុរ។ គដៈរម្មការទទួេបនាុររិ ចេការនារ ីនិងរុោរ(គរនរ) នឹងព្តូវបានម្េើទឹរចិតតឲ្យម្ធវើរិចេព្បជុាំ ជាម្ទៀងទត់ ម្ែើម្បីរិភារា ម្ធវើបចេុបបននភារ និងចាត់វ ិធានការអាំរីបញ្ញ ន ា រុ ោរនិ ងស្ដសតីរុងសហគម្ន៍ ។ ណ្ែនរទី៤៖ ការព្គប់ព្គប់គម្ព្ោង និងការព្តួតរិនិតយនិងវាយតនម្ៃ ោនសរម្មភារចម្បងៗចាំនួនរីរគឺ ១)ការសព្ម្បសព្ម្ួេនិងព្គប់ព្គងគម្ព្ោង រួម្ជាម្ួយសរម្មភារណ្សវងររការគាំព្ទម្តិ ២)ការព្តួតរិនិតយតម្ោន ែ តម្េើេទធែេរ ាំរឹងទុររបស់គម្ព្ោង។ និងវាយតនម្ៃណ្ែេម្ផ្ទ ណ្ែនការព្តួតរិនិតយតម្ោន និងវាយតនម្ៃ នឹងព្តូវបានបម្ងកើតម្ឡើងម្ៅម្ុនម្រេចាប់ម្ែតើម្អនុវតតគម្ព្ោងម្ោយោនការចូេរួម្ 8 ែឹរនាាំម្ោយអនរព្គប់ព្គងណ្ែនរអប់រ ាំរបស់អងគការ Save the Children ម្ហើយនាាំយរម្ៅព្បឹរា និងអនុវតតែេ់ម្ន្តនតីរោ ធ នា។ ា ភិបាេ និងអនរពារ់រ័ននា គម្ព្ោងគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចសព្ោប់ភូម្ិបណ្ដែ តទឹរ ២០១៤ Save the Children Save the Children ( ) Save the Children Save the Children Save the Children ( ) ( ) Save the Children ៣ ១ 9 (១) ( ) (៣) (៤) (៥) Save the Children ១. ( ....) Save the Children . ៣. 10 ៣. ទសសនៈអាំរីការវាយតនម្ៃម្េើបរ ិសាាន គម្ព្ោងណ្ែេបានម្សនើសុាំរឹងណ្ែែរម្េើការអនុវតតម្េើបរ ិសាា នណ្ែេោនស្រសាប់ម្ព្កាម្រម្មវ ិ ធីរបស់ការអប់រ ាំនែគូរិភរម្លារ(GPE)ណ្ែេឧបតាម្ាម្ោយធនាគរិភរម្លារ។ ន រ់ម្រៀននិងបងគន់អនាម្័យ ម្ោយសារណ្តព្បភរនិងរព្ម្ិតការងាសងគម្សព្ោប់ការសាងសង់ថ្ន របាយការដ ិ ា នម្ិ នព្តូវបានម្គគិ តថ្នសាំខាន់ ម្នាះម្ទ។ ៍ វាយតនម្ៃបរសា ន រ់ជាព្បម្ភទ គម្ព្ោងព្តូវបានម្គចាត់ថ្ន បរ ិសា ន រ់ ា នថ្ន B ម្ោយសារណ្តហារ់ែូចជាោនែេបះពាេ់តិចតួ ច។. ការងារសងគម្សព្ោប់ ម្ជឈម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចនឹងព្តូវបានបម្ងកើតម្ឡើងម្ែើម្បីម្ែើរស្រសបជាម្ួយណ្ែនការសោា រៈអប់រ ាំរបស់ ព្រសួងអប់រ ាំ យុវជន និងរីឡា។ គម្ព្ោងគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចនឹងោនរណ្នៃងសព្ោប់រុោរម្េង ជ ង ជញ្ញ ាំ ការពារ ៃ រ់ រុងបឹ ឬរបងរុាំឲ្យធា ន ង នឹងរួម្ោន ការែគត់ែគង់ខយេ់ព្តឹម្ព្តូវ រនៃឺ និងបងគន់អនាម្័យ។ ម្ោយសារណ្តសោជិរសហគម្ន៍ ម្រេខៃះនិ ងជារិ ម្សសអាំឡុងម្រេរែូ វព្បាាំងចូេម្រកាន់ម្ ជឈម្ដឌ េសហគម្ន៍ណ្ែេោនស្រសាប់ ា របង់ ឬសាលាម្ែើម្បីបម្នា ែ តម្ៅម្េើការសាងសង់ បងគន់ណ្ែេោនភារសម្រម្យ ការយរចិតតទុរោរ់ជារិម្សសព្តូវបានម្ផ្ទ ែាំម្ដើ រការនិរនតរភារ និងម្ិនបះពាេ់បរ ិសាា ន។ ន រ់ណ្ែេអាចោនរីឬចាំម្ពាះសរម្មភារគម្ព្ោងណ្ែេអាចបះពាេ់បរ ិសា ម្ព្គះថ្ន ាន ា េ់ឬព្បម្ោេ ោនែូចខាងម្ព្កាម្ : សុខភារ និងសុវតាិភាររបស់សហគម្ន៍ ម្ោយផ្ទ  ា តែៃូវការសព្ោប់ ការសាងសង់ ែី ម្ុនម្រេការសាងសង់ : ការធានាទុរេិខិតអនុញ្ញ និងបរ ិសាា នណ្ែេចាំបាច់ ម្ោយការរព្ងឹងការគាំព្ទរីសហគម្ន៍តម្រយៈរ័ត៌ោនព្តឹម្ព្តូវ និងោនតោៃ ភារ ការព្គប់ព្គងគម្ព្ោង គ ិរ ចាប់ជួេបុគេ ការបាន់ព្បោដនូវម្ព្គះថ្ន ក រណ្ែេពារ់រ័នធ និងវ ិធានការបនធូរបនាយ ន រ់ណ្ែេអាចោន ការបងា និងការរសាងសម្តាភារព្គប់ព្គន់សព្ោប់ សហគម្ន៍ បុគគេិររម្មររ អនរព្គប់ព្គង/អនរសព្ម្ចចិតត ម្ែើម្បីររាការអនុវតតអភិររសបរ ិសាាន និងសងគម្ណ្ែេេែបាំែុតឲ្យោនចិ រភារតម្រយៈការអនុវតត។ 11  អាំឡុងម្រេការសាងសង់ : គ ិររម្មររ សុវតាិភារបុគេ គុដភារខយេ់និងធូេី សាំម្េងគុដភារទឹរអន់រីរររណ្ែេម្ររី សោា រៈសាំដង់ និងគុដភារទឹររីភារអនាម្័យ សាំនេ់រ ឹង ែេបះពាេ់ម្េើបតិរភ័នឌវបបធម្៌ព្បវតតិសាស្ដសតណ្ែេម្ៅណ្របរ ន រ់ម្ោយម្ិនព្តឹម្ព្តូវ 1 ការអភិររសសតវេាតនិងរុរជា ការម្បាះម្ចាេសាំដេ់រុេនិងម្ព្គះថ្ន េ ន តិរុងតាំ បន់ សុវតាិភារអនរម្ថមើរម្ជើង។  អាំឡុងម្រេែាំម្ដើ រការៈ ន ម្ព្បើព្បាស់ជារុោរតូច សុវតាិភារសព្ោប់អរ និងចរាចរដ៍ ែឹ រជញ្ូជ ន ការែគត់ែគង់ទឹរ ការម្ចាេសាំដេ់រ ឹងនិងអនាម្័យ។ ា ហនិភ័យណ្ែេបានរិរដ បញ្ញ ៌ នាខាងម្េើោនរព្ម្ិតឱកាសម្រើតម្ឡើងខុសៗគន។ ន រ់និងវ ិធានការបនធូរបនាយណ្ែេម្ ើយ ម្ព្គះថ្ន ៃ តបព្តូវបានរិ រដ៌ នាជាេម្ែិតបណ្នាម្រនុងជាំ រូរ៦ និងជាំរូរ៧ននឯរសារម្នះ។ ម្ម្ម្រៀនណ្ែេបានទទួេបានរី ម្ដឌ េសហគម្ន៍ណ្ែេោនស្រសាប់ និង ន រ់ងារែនទម្ទៀតបានរ ាំេឹរនូវម្ព្គះថ្ន សាលាម្រៀនណ្ែេបានឧបតាម្ានិងអនុវតតម្ោយភា ន រ់ណ្ែេ បានទយទុរជាម្ុនអាំឡុងម្រេព្បតិតបតិតការ: 1. រងវះខាតចាំម្ដះែឹ ងទូម្ៅអាំរីបរ ិសាាន និងម្ិ នោនការបដ ែ េសែីរីការព្គប់ព្គងគុ ដភារ និ ងការអភិរ ័រសបរ ិសា ុែ ះបណា ាន ន សព្ោប់គដៈរម្មការគាំព្ទការសាងសង់រុងសហគម្ន៍ 2. រងវះខាតសុវតាិភារម្ោយសារណ្តការរចនាបៃង់សាងសង់សាលាម្រៀន 3. គុដភារទឹរបឹងណ្ែេជាព្បភរសាំខាន់សព្ោប់ការម្ព្បើព្បាស់ទឹររបស់ ព្គប់ព្រុម្ព្គួ សារ ព្តូវបានបាំរុេម្ោយសាំដេ់ម្នុសសនិងសតវ ន រ់សុខភារែេ់បុគេ បងកឲ្យោនម្ព្គះថ្ន គ ម្ែសងៗ 4. គម នចាំម្ដះែឹង ឬម្ិនរាោម្អនុវតតរីរម្បៀបព្គប់ព្គងសាំដេ់ 5. រងវះខាតបងគន់អនាម្័យរនុងអាគរសាលាម្រៀនឬម្ដឌ េសហគម្ន៍ 6. គម នការណ្ចរោច់រវាងបងគន់ស្រសី និងព្បុស 7. គម នព្បរ័នធសាំអាតទឹររខវរ់ ណ្ែេបានណ្ននាាំែេ់សហគម្ន៍បណ្ដែ តទឹរ 1 Asbestos is one of the potential yet unlikely wastes which must be tackled carefully. Mitigation measures are discussed in a dedicated chapter in this document.(Chapter 6.4) 12 វ ិធានការបនធូរបនាយបញ្ញ ា បរ ិសា ក រការម្រើ ា នខាងម្េើព្តូវណ្តម្ធវើម្ឡើងម្ែើម្បីកាត់បនាយឬបងា តម្ឡើងបញ្ញ ា ទាំងម្នាះ។ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា នែែេ់នូវវ ិធានការបនធូរបនាយនិងបងា ក រណ្ែេ បានរួម្បញ្ូេ េរនុងការអនុវតតណ្បបបទោា ន។ េរេខដឌ រិម្សសសព្ោប់អនរម្ ា បរ ិសា ការម្ែើម្បីម្ោះស្រសាយបញ្ញ ា នសព្ោប់គម្ព្ោង រួម្ោន ធូេីរីការសាងសង់ និងការព្គប់ព្គងសាំម្េង ការព្គប់ព្គងការសាំដេ់ ការព្គប់ព្គងការោាន ការព្គប់ព្គងសុវតាិភារ េរេខដឌ ទឹរសាែ តនិងបងគន់អនាម្័យ សោ ន ា រៈណ្ែេោនសារធាតុ ម្ិនម្ ះនិ ងម្ិ នរុ រែុ យព្តូវបានម្ោះស្រសាយនិ ងម្រៀបរាប់រុងតរាង ោព្ទិរណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា នម្ៅណ្ែនរខាងម្ព្កាម្ននឯរសារម្នះ។ េរេខដ ន ឌ ព្គប់ព្គងណ្ែេព្តឹម្ព្តូវរនុងវែែការសាងសង់ ម្នះនឹងព្តូវរាំ ដត់ រុងឯរសាររិ ចេសនាម្ែើម្បីបញ្ូេ េវ ិសវររតម្ម្ខតត និងទី ព្បឹ រាវ ិសវររតម្តាំ បន់ រ៏ែូចជាការចូ េរួម្ ននអនរពារ់រ័នម្ ធ ៅថ្ន ន រ់ឃុាំសងា ក ត់។ រម្មវ ិធី បដ ែ េខៃះៗសព្ោប់ បុគេ ុែ ះបណា គ ិរសាលាម្រៀន សិសស និងសហគម្ន៍ នឹ ងព្តូវម្ធវើម្ឡើងរនុងអាំឡុងម្រេជី វ ិតរបស់គម្ព្ោងណ្ែេបានម្សនើរ ម្ែើម្បីម្េើរតាំម្រើនការយេ់ែឹងរីអនាម្័យ ម្េើរតាំម្រើនសាលាម្រៀនណ្ែេោនភារអាំម្ណាយ ែេែេ់បរ ិសា ក រការ ៃងជម្ងឺនិងតនម្ៃណ្ថររា។ ា ន បងា ៤. ទសសនៈននការវាយតនម្ៃណ្ែនរសងគម្ និងការព្បឹរាម្ោបេ់ជាសាធារដៈ ម្ោយោនការចូេរួម្រីសហគម្ន៍ ៤.១ ការវាយតនម្ៃសងគម្ ការវាយតនម្ៃសងគម្ម្ួយព្តូវបានម្ធវើម្ឡើងម្ៅរនុងណ្ខវ ិចេកា ឆ្ ន ាំ២០១៣ម្ែើម្បីររម្ម្ើេព្រុម្ ជនជាតិភាគតិចរនុងការោា នគម្ព្ោងណ្ែេអាចម្ៅរួចនិងម្ែើ ម្បីវាយតនម្ៃេទធែេវ ិជជោន និងអវ ិជជោនរបស់គម្ព្ោងម្េើការោា នគម្ព្ោងណ្ែេអាចម្រើតោន។ ោនព្រុម្ជនជាតិភាគតិ ច ខៃះរនុងតាំបន់ គម្ព្ោងជារិម្សស ជនជាតិម្វៀតណាម្ និងចាម្។ បុណ្នត រួរម្គម្ិនព្តូវបានរាំដត់ថ្នជាជនជាតិ ម្ែើ ម្រនុងព្បម្ទសរម្ពុជាម្នាះម្ទ ណ្តព្គន់ណ្តជា ជនជាតិភាគតិច។ 13 បនសាំននវ ិធីម្ែសងៗព្តូវម្ព្បើព្បាស់សព្ោប់ការវាយតនម្ៃ: 1- ការព្តួតរិ និតយឯរសារននទិ ននន័យសាិតិព្បជាជន ណ្ែេរួម្ោន ណ្ខម ជនជាតិ ម្ែើ ម្ ចាម្និ ងម្វៀតណាម្ម្ែើ ម្បីជួយែេ់ការម្ធវើការររជនជាតិ ម្ែើ ម្ 2- រិ ចេសោា សជាម្ួ យអនរែែេ់រ័ត៌ោនសាំ ខាន់ ៗម្ែសងៗ (KIIs)ជាម្ួ យអនរជាប់ ពារ់ រ័នធរុនងស្រសុរ ឃុាំ និ ងម្ខតត (ោនការសោា សរហូ តែេ់ ៨ម្េើរ រនុងតាំ បន់ ម្ួយ)។ 3- រិ ចេរិភារាអាំ រីព្រុម្ម្គេម្ៅ (FGDs) ណ្ែេោនសោជិ រសហគម្ន៍ រី ១២ម្ៅ១៦រនុងម្ួ យព្រុម្ រួម្ោនស្ដសតី ម្ៅរនុងទី រណ្នៃងចាំ នួន ៣រនុងចាំ ម្ណាម្ទី តាំងចាំ នួន២០សព្ោប់ សង់ ម្ដឌេ ើ ម្ោយយុ ទធសាស្ដសតម្ធវើជាតាំ ណាងរបស់ តាំបន់ ម្ែសងៗម្ទៀត ណ្ែេព្តូវបាម្ព្ជើ សម្រស ែ តម្េើជនជាតិ ភាគតិ ច ខា ម្េើ រណ្េងណ្តភូ ម្ិណ្ែេោនការម្ផ្ទ ៃ ាំងជាងព្តូវបានរាំ ដត់ ម្គេម្ៅ ត តជាព្រុម្។ សព្ោប់ ម្គេបាំ ដងរបស់ រិចេរិភារារម្ផ្ទ ែ តរនុងរិ ចេរិភារារអាំ រីព្រុម្ម្គេម្ៅរួម្ោន ព្បធានបទណ្ែេព្តូវបានម្ផ្ទ (i) រ៍ ត័ោនម្សែារិចេសងគម្ (ii) ការអនុ វតតវបបធម្៌ និងព្បនរដី (iii) ការអាចទទួ េបានការអប់ រ ាំ (iv) រត ា អម្នា ត បះពាេ់ការអាចទទួ េបានការអប់ រ ាំ និ ង (v) បញ្ញ ត ព្បម្វសន៍ ។ 4- រិ ចេសនានាជាព្រុម្និ ងបុ គគេ ណ្បបម្ព្ៅែៃូវការជាម្ួ យសោជិ រសហគម្ន៍ រនុង១០ទី តាំងនន២០ទី តាំង។ រិ ចេសោា សន៍ ម្ព្ៅែៃូវការជាម្ួ យព្រុម្សហគម្ន៍ បានម្ែើ រតម្បញ្ជ ី ព្បធានបទណ្ែេែូ ចគន ម្ៅ ែ តរនុងរិ ចេរិភារារអាំ រីព្រុម្ម្គេម្ៅ។ នឹ ងព្បធានបទណ្ែេម្ផ្ទ ា ញនូ វការគាំព្ទខា ការវាយតនម្ៃបងា ៃ ាំងរី សហគម្ន៍ សព្ោប់ ការអនុ វតតគម្ព្ោង និ ងបានរាំ ដត់ នូវគុ ដព្បម្ោជន៍ គម្ព្ោង ចាំ ម្ពាះព្បជាជនណ្ែេម្ិ នោនែេព្បម្ោជន៍ ម្ៅរនុងភូ ម្ិបណ្ដែ តទឹ ររួម្ោនជនជាតិ ភាគតិ ច ណ្ែេម្ិ នណ្ម្នជាជនជាតិ ម្ែើ ម្។ រិ ចេសោា សន៍ ជាម្ួ យអនរែែេ់រ័ត៌ោនសាំខាន់ ៗ និ ងរិ ចេរិភារារអាំ រីព្រុម្ម្គេម្ៅ ព្តូវបានម្ព្បើ ព្បាស់ ជាឧបររដ៍ រនុងការយេ់ ែឹងរី សាា នភារម្សែារិចេសងគម្ ា ព្បឈម្ម្ែសងៗណ្ែេព្តូវបានជួ បព្បទះម្ោយសហគម្ន៍ ណ្ែេព្តូវបានម្ព្ជើ សម្រ ើស និ ងបញ្ញ ឲ្យទទួ េែេរី គម្ព្ោងម្ែើ ម្បីព្បាប់ ែាំដឹ ងែេ់ែាំនារ់ កាេចុ ងម្ព្កាយននការបម្ងកើតគម្ព្ោង 14 ។ ការររម្ឃើ ញទាំងម្នះព្តូវបានចងព្រងោរ់ រុនងរបាយការដ ័ សទូ ម្ៅម្ួ យោច់ ម្ោយណ្ឡ ៍ អភិ ររ រ។ ៤.២ ការព្បឹរាម្ោបេ់ជាសាធារដៈ ុន ណារ់កាេ៤បនតបនា ម្ោយោនការចូេរួម្រីសហគម្ន៍រងែាំ ា ប់គន ននការអនុវតតគម្ព្ោង ម្ព្កាយរី ការយេ់ព្រម្ម្េើគម្ព្ោង ការព្បឹរាែាំបូងែូ ចគន ព្តូវបានម្ធវើម្ឡើងជាេរេដៈព្បរ័នធជាែាំបូងរនុងទីតាំងគម្ព្ោងចាំនួន២០ ា បរ ិសា ណ្ែេម្ៅសេ់ម្ែើម្បីបម្ងកើនការយេ់ែឹងរីគម្ព្ោងននបញ្ញ ាន និងសងគម្ជារ់លារ់ម្ែសងៗរនុងសាា នភារននភូ ម្ិនិម្ួយៗ។ ម្េើសរីការែែេ់នូវការយេ់ែឹងរី េរេខដឌ រនុងស្រសុរ ន រ់ជារ់ណ្សតងនិងអាចែឹងបានម្ោយអនរពារ់រ័នធនឹងការអភិររស និងម្ព្គះថ្ន បរ ិសាា ននិងសងគម្ ួ ោនការយេ់ែឹងរនុងែាំ បន់ អាំរីបញ្ញ វាណ្ថម្ទាំរម្ ា ណ្ែេពារ់ រ័នធម្ហើយ ធ ិ ងវ ិធានការបនធូរបនាយម្ទៀតែង។ និងការចាត់តាំងទាំនួេខុសព្តូវណ្ែេពារ់ រ័នន ិ ឌ្ឍន៍ រុនងែាំ ណារ់ កាេម្រៀបណ្ែនការននការអនុ វតតគម្ព្ោង, ខដៈម្រេគម្ព្ោងបានវវ អងគការSave the Children នឹ ងម្ធវើការម្គៀងគរសហគម្ន៍ ម្ែើ ម្បី : (i) ណ្រេាំ អរការចនាម្ូ ែរបស់ ម្ដឌេ ាំ េរការរចនាម្ូ ែព្ពាងជាម្ួ យនិ ងសហគម្ន៍ ណ្ចររណ្ និ ងអនរពារ់ រ័នធ និ ងព្បម្ូ េនូ វម្តិ ព្បតិ រម្ម , (ii) បម្ងកើតនឹ ងរព្ងឹ ងព្រុម្សហគម្៍ ម្ែើ ម្បីព្តួតរិ និតយគម្ព្ោង និ ងចាត់ តាំងតួ នាទី (iii) ិ េ័ យ រព្ងឹ ងការគាំព្ទនិ ងការយេ់ ែឹងអាំ រី គម្ព្ោងណ្ែេម្ធវើម្ឡើងម្ោយសហគម្ន៍ និងការោ ាំ សុរ អប់ រស្រ (iv) បម្ងកើតរិ ចេព្រម្ព្ពាងនែគូ រែៃូវការនិ ងម្ព្ៅែៃូវការជាម្ួ យសហគម្ន៍ (និ ងនែគូ ែនទម្ទៀត) សព្ោប់ ែាំណារ់ កាេការសាងសង់ និ ងព្បតិ បតតិការ ា ញនូ វទាំ នួេខុ សព្តូវ ណ្ែេបងា ិ េ រម្ែសងៗ (ម្បើ អាចម្ៅរួច) និ ង(v) ម្ែសងៗ និ ងការបរចា ម្រៀបណ្ែនការ និ ង /ឬ ែែេ់ការបដ ែ េែេ់ សហគម្ន៍ ុែ ះបណា ោ ធររនុងស្រសុរតម្ការចាាំបាច់ និ ងអជា (រួម្ោន ការោា នសាងសង់ ិ ា ន និ ងការព្តួតរិ និតយទូ ម្ៅ) ការព្បតិតបតតិណ្ែនការព្គប់ ព្គងបរសា អាំ ឡុងម្រេែាំ ណារ់ កាេសាងសង់ បុ គគេិរចុះស្រសាវព្ជាវរបស់ អងគការ Save the Children នឹ ងបនតសហការោងសរម្មជាម្ួ យសហគម្ន៍ ម្ែើ ម្បី (i) ជព្ម្ុញការគាំព្ទ 15 និ ងម្គៀងគរធនធានរី សហគម្ន៍ – រ៏ ែូចជារោា ភិ បាេ- ែូ ចបានរនុងណ្ែនការ ណ្ែេបានឯរភារគន (ការោាន សោា រៈ រេរម្ម ការព្គប់ ព្គង និ ងព្តួតរិ និតយ), (ii) ោ ធររនុងស្រសុររី ទិែាភារទាំងអស់របស់ គម្ព្ោង។ ព្បម្ូ េម្តិ ព្បតិតរម្ម រីសហគម្ន៍ និងអជា ចុ ងបញ្េ ប់ ម្ព្កាយរី បញ្េ ប់ ការសាងសង់ រួច អងគការSave the Children នឹ ង(i) ជួ យសព្ម្បសព្ម្ួេការបម្ងកើតណ្ែនការណ្ថររានិ ងព្បតិតបតតិការ ោ ធររនុងស្រសុរ (ii) ែែេ់ការបដ និ ងការព្រម្ព្ពាងរវាងសហគម្ន៍ និងអជា ែ េម្បើ ចាាំបាច់ ុែ ះបណា (iii) ព្តួតរិ និតយែេបះពាេ់ របស់ គម្ព្ោង និ ងម្រៀបចាំ របាយការដ៍ វាយតនម្ៃ ចុងម្ព្កាយ ណ្ែេនិ ងពារ់ រ័នធការណ្សវងររម្តិ ព្បតតិរម្មរីអនរពារ់ រ័នធ និ ងជព្ម្ុញ ការបដ ត េ ុត ះបណា ោ ធររនុងស្រសុរម្បើ ចាាំបាច់ ។ ម្ោយសហគម្ន៍ និងអជា ិ របស់ គម្ព្ោងព្តូវបានម្រៀបរាប់ ោងជារ់ សរម្មភារព្បឹ រាម្ោបេ់ ម្ែសងៗរនុងវែតជីវត ចាស់ រនុងម្គេការដ៍ ព្គប់ ព្គប់ គម្ព្ោងសាងសង់ និ ងម្សៀវម្ៅណ្ដនាាំការអនុ វតត ណ្ែេព្តូវបានបម្ងកើតម្ោយអងគការSave the Children Cambodia ម្ហើ យព្តូវបានោរ់ ឲ្យអនុ វតតនូវព្គប់ គម្ព្ោងសាងសង់ ទាំងអស់ របស់ អងគភារម្នះ (សូ ម្ម្ម្ើ េ ឧបសម្ព័នធ ៥.១ និ ង ១២.៣ ននម្សៀវម្ៅណ្ដនាាំ). ៥. ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា ន-េរេដៈបម្ចេរម្ទសននការម្ែញនថៃ ន ទទួេម្ េរេដៈបម្ចេរម្ទសននការម្ែញនថៃរបស់ អរ ការសព្ោប់អាគរសាលាម្រៀន និងបងគន់អនាម្័យ នឹងរួម្ោនេរេខដឌ បរ ិសាា នសាំរាប់ការបម្ចេរម្ទសសាងសង់ សាំម្េង និងធូេី ការោា ននិងការព្គប់ព្គងសាំដេ់ ធាតុម្ិនម្ ះម្ិនរុរែុយ ណ្ែេោនការ ព្គប់ព្គងសោា រៈ ធនធានវបបធម្៌ព្បវតតិសាស្ដសត និងេរេខដឌ ទឹរសាែ តនិ ងបងគន់អនាម្័យ។ ម្ោយសារណ្តព្បភរននគម្ព្ោងោនេរេដៈែូចគន ម្ៅនឹងរម្មវ ិធី ម្េើរតាំម្រើនការគាំព្ទ វ ិស័យអប់រ ាំ (ESSSUAP) និង នែគូ ររិភរម្លារសព្ោប់ការអប់រ ាំ (GPE)ណ្ែេជាគម្ព្ោងរបស់ធនាគររិភរម្លារ ម្ម្ម្រៀនណ្ែេទទួេបាន រីការោា នសាងសង់រម្មវ ិធី ESSSUAP ព្តូវបានយរចិតតទុរោរ់សព្ោប់បញ្ញ ា ម្នះ រ៏ែូចជា ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចែងណ្ែរ។ វាព្តូវបានម្គរត់សោគ េ់ថ្នអាំ ឡុង ម្រេការសាងសង់ របស់រម្មវ ិធី ESSSUAP ា បរ ិសា បញ្ញ ា នខៃះៗ ម្ិនព្តូវបានម្ោះស្រសាយ ព្តឹម្ព្តូវម្នាះម្ឡើយែូចជារាំដត់សោគ េ់របស់ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា នម្ៅឯការោាន គ ិររម្មររ អនាម្័យបុគេ និងការបម្ងកើតការសាំដេ់រីការោាន របងសុវតាិភារ 16 ត ុរោរ់ម្េើការអនុវតតណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសា និងការម្ិនយរចិតទ ា នម្ោយគដៈ រម្មការសាលាម្រៀន។ ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសា ា បរ ិសា ា ននឹងម្ោះស្រសាយបញ្ញ ា នទាំងអស់ណ្ែេបានសិរារី គ ម្ព្ោងសាងសង់សាលារីម្ុនម្ោយគម្ព្ោងធានាគររិភរម្លារ និង រម្មវ ិធី ESSSUAP ែូចខាងម្ព្កាម្; ៥.១ រាំដត់ចាំណាាំណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា ន និងសុវតាិភារការោា នសព្ោប់ការោា នសាងសង់ អនរទទួេម្ ការព្តូវោរ់តាំងរាំដត់ចាំណាាំ ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាាន (ណ្ែេរួម្ោនរនុងេិខិតម្ែញនថៃ) ម្ៅការោាន ម្ហើយវាគួរណ្តអាចម្ម្ើេម្ឃើញម្ោយអនរចូេម្រព្គប់ៗគន រ៏ែូចជាព្គូបម្ព្ងៀន គដៈរម្មការគាំព្ទការសាងសង់សាលាម្រៀន។ គដៈរម្មការសាងសង់សាលាម្រៀន បុគគេិរអងគការ Save the Children និ ងអងគភារែនទម្ទៀតពារ់ រ័នធនិងការព្តួតរិ និតយការសាងសង់ គួរណ្តម្រៀបរាប់ សម្ងេបម្ោយវ ិ សវររសាងសង់ របស់ អងគការ Save the Children សែីរីចាប់ និង បញ្ា តិតសុវតាិភារ ម្ៅការោា នសាងសង់។ “សុវតាិភារជាចាំបង” គឺ ជាពារយណ្ែេម្គម្ព្បើជាធម្មតម្ៅរនុងការោា នសាងសង់ ។ ការោា នសាងសង់ព្តូវបានការពារម្ោយរបងសុវតាិភារម្ែើម្បីហាម្ឃាត់ម្នុសសរុាំឲ្យម្ៅរណ្នៃង ម្ធវើការ។ រុោរ ព្គូបម្ព្ងៀន ា តឲ្យចូេរនុងការោ អនរចូេម្រម្េងម្ិនព្តូវបានអនុ ញ្ញ ា នម្បើ គ ា តម្នាះម្ឡើយ។ ម នេិខិតអនុ ញ្ញ ៥.២ ព្រម្អនុវតតបរ ិសាាន ព្រម្អនុវតតបរ ិសាា ន(ECoP) ព្តូវបានបម្ងកើតម្ឡើងសព្ោប់ គម្ព្ោងម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច។ វាព្តូវបានម្ជឿជារ់ថ្នោនភារងាយស្រសួេជាងនិងជារ់ណ្សែងសព្ោប់ការអភិររសការសាងសង់ អាគរ (ម្ម្ើេ ឧបសម្ព័នធ១). អនរទទួេម្ ការព្តូវែឹងអាំរី ព្រម្អនុវតតបរ ិសាា ន(ECoP) និងអនុវតតវាជាណ្ែនរននការអនុវតតវ ិជា ជ ជីវៈ។ ខដៈម្រេគដរោម ធិការសាលាម្រៀន វ ិសវររការោាន ធ ែសងៗម្ទៀតនឹ ងព្តូវព្តួតរិ និតយការោ និ ងអនរជាប់ ពារ់ រ័នម្ ា នសាងសង់ 17 ម្ុនម្រេចាប់ម្ែែើម្ការងារសងគម្ និងែែេ់ម្ោបេ់ោងព្តឹម្ព្តូវជូនអនរទទួេម្ ការម្បើសិនជាោនការរាំហុសអវីម្ួយ (សូម្ម្ម្តត ម្ម្ើេតរាងគូសម្េើការោ ន ា នសាងសង់រុង ឧបសម្ព័នធ២)។ វាជាទាំនួេខុសព្តូវរបស់អនរទទួេម្ ការម្ែើម្បីអនុវតត ព្រម្អនុវតតបរ ិសាា ន(ECoPs) និងណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា ន។ បុណ្នត ព្គប់សរម្មភារម្ិនគួរម្ធវើម្ទសឬបះពាេ់អវ ិជជោនែេ់ម្នុ សសនិ ងបរ ិសាា នម្នាះម្ទ។ ៥.៣ ការព្គប់ព្គងបរ ិសាា នសព្ោប់ការសាងសង់ ី ីៈ ការសាងសង់ម្ដ ធូេែ ឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចអាចម្ធវើម្ឡើងម្ៅតាំបន់ទីព្បជុាំ ជន។ បងែួចននេាំម្ៅោ ន ស្រសុរម្ៅរណ្នៃងទាំងម្នាះជាទូម្ៅម្បើរចាំហរ ា នរបស់អរ ែ រនុងអាំឡុងម្រេអាកាសធាតុ េ។ បងែួចណ្ែេម្បើរចាំហរអាចម្ធវើឲ្យអនរស្រសុរងាយនឹងទទួ េរងនូ វធូ េីតម្ខយេ់ណ្ែេម្រើ តម្ចញរី សរម្មភារណ្នការសាងសង់។ ការព្បឈម្ម្ៅនឹងធូេីែីម្បុើងតម្ខយេ់នឹងបងកឲ្យោនភារធងន់ធងរ ឬ/និង ត េឲ្យោនបញ្ញ បណា ា ខាងសុខភារម្ែសងឬម្រើតម្ឡើងរូម្ោនជម្ងឺហឺតជាម្ែើម្។ ែូម្ចនះការរ ិតតបិតចាំម្ពាះការរុះម្រ ើជាទូម្ៅព្តូវម្ធវើឡីងឲ្យស្រសបតម្ម្គេការដ៍ ម្ោយព្តូវម្ធវើ ោងណាម្ិនឲ្យោនធូេីណ្ែេអាចម្ម្ើេម្ឃើញបងកម្ឡើងម្ោយសារសរម្មភារសាងសង់ ម្នាះម្ឡើយ។ ម្បើសរម្មភារទាំងម្នាះម្ធវើឲ្យោនធូ េីម្បុើ ងហុយម្ៅរនុងខយេ់អាចម្ម្ើេម្ឃើញ អនរម្ ែ រសរម្មភារទាំងម្នាះ ការសាងសង់ព្តូវផ្ទ (១) រហូតទេ់ធូេីែីហុយម្នាះព្តូវបានព្គប់ព្គងតម្រយៈការបាញ់ទឹរ ឬ(២) ន ោនបម្ចេរម្ទសថមីរុងការសាងសង់ ម្ោយម្ិនម្ធវើឲ្យោនធូ េីហុយម្ៅរនុងខយេ់។ សាំម្េងៈ គឺជាការបារម្ាម្ួយម្ែសងម្ទៀតម្ៅជិតតាំបន់រស់ម្ៅ ម្ជឈម្ដឌ េសុខភារ និង រនុងតាំបន់ ព្រុង។ អនរទទួេម្ ការព្តូវរាំដត់ (i) ម្ោងម្ធវើការម្ៅម្រេសរម្មភារណ្ែេបម្ងកើតសាំម្េងអាចម្រើ តម្ឡើងរនុងម្ោងនថងព្តង់ ម្ទៀងទត់ និង (ii) រព្ម្ិតសាំម្េងអាំឡុងម្រេម្ធវើការែេ់ 60 dBA2. 2 Maximum permitted noise level in public and residential area, Sub-decree on Air Pollution and Noise Disturbance Control, July 2000. 18 ុន ការបម្ងកើតសាំដេ់រងម្រេសាងសង់ ៈ វារិតជាជារ់ណ្សែងណាស់ណ្ែេបុគគេិររម្មររម្ៅការោា នម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច នឹងបម្ងកើតសាំដេ់។ អនរទទួេម្ ការ រនុងររដី ម្នះព្តូវណ្តអាចោរ់ បញ្ូជ េធុ ងសាំរាម្ ម្ៅការោា នម្ែើម្បីររាឲ្យការោា នសាែ តេែព្គប់ម្រេ។ ព្គប់សាំដេ់ម្ចញរីការោា នរួម្ ទាំសោ ៃ សាិចនិងសាងសង់ ព្តូវររាឲ្យនិ ងម្បាះម្ចាេឲ្យបានព្តឹ ម្ព្តូវរនុងណ្ែេោនអជា ា រៈផ្ទ ោ ប័ ោ ធរបានអនុញ្ញ ដណ ជិតទីរណ្នៃងណ្ែេអជា ា ត។ ៥.៤ ការអនុវតតការរុះម្រ ើសោា រៈព្បរ់ែាំបូេម្ធវើរីសុីម្ង់ណ្ែេម្ិនឆ្បម្ ះ ុី ង់) (ែាំបូេហវីព្បូសម្ សព្ោប់ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចម្េើម្គរ សោា រៈព្បរ់ែាំបូេហវីព្បូសុីម្ង់ ម្ោយោនសរនសអាំម្បាះ ព្តូវបានម្គម្ព្បើម្ៅតម្ អគរសាលាម្រៀនម្ួយចាំនួន ម្ហើយណ្ែេនឹងព្តូវម្គរុះម្រ ើ ជារិម្សសម្ៅតម្តាំបន់ជិតព្បម្ទសនថ ។ ជាធម្មត សោា រៈព្បរ់ែាំបូេោនសរនសអាំម្បាះម្នះោនេរេដៈែូចម្បតុងអាម្ម្ណ្ែរ ។ ន រ់ម្ៅម្រេណ្ែេវាម្ហើរម្ៅ រនុងខយេ់ ។ ែាំបូេព្បម្ភទម្នះវាបាំណ្បៃងសារធាតុោនម្ព្គះថ្ន ម្ៅម្រេណ្ែេសោា រៈោនែាុរសារធាតុ ម្ិនម្ ះ ៃញ ម្ិ នព្តូវបានម្គបាំផ្ទ សរនសអាំ ម្បាះ ណ្ែេម្ិនម្ ះម្នាះ នឹ ងម្ិ នហុយចូេម្ៅរនុងខយេ់ម្ឡើយ ម្ហើយវារ៏ ម្ិនម្ធវើឱយោនការ គាំរាម្រាំណ្ហងែេ់សុខភារអនររស់ម្ៅរនុងអាគរម្នាះណ្ែរ ។ ព្បសិនម្បើ សោា រៈម្ព្បើម្នាះជាហវីព្បូសុីម្ង់ណ្ែេម្ិនរុរែុយ គឺោនន័យថ្ន សោា រៈ ទាំងម្នាះម្ិនអាចវាយរាំម្ទចម្រើត ឬ រិន ឱយម្ែា ឬម្ិនអាចរាំម្ទចម្ោយនែបានម្នាះម្ឡើយ ែូម្ចនះសោា រៈម្នាះអាចព្បម្ូេម្រររាទុរបាន ម្ោយវាម្ិនបងក ឱយោនការបះពាេ់ ែេ់បរ ិសាា នរនុងអាំឡុងម្រេម្ធវើការរុះម្រ ើម្នាះ ។ ម្ៅរនុងគម្ព្ោងម្នះ វ ិធី សាស្ដសតរុងការរុ ន ះម្រ ើទាំងឡាយណា ណ្ែេអាចបងក ឱយសោា រៈ ទាំងម្នះោនែេបះពាេ់ែេ់បរ ិសាា នព្តូវបានហាម្ឃាត់ ម្ហើយអនរម្ ការសព្ោប់ការ រុះម្រ ើម្នះណ្ែេព្តូវបានម្ព្ជើសម្រ ើស ព្តូវណ្តម្ធវើការម្ែញនថៃម្ៅតម្ការងារជារ់ណ្សតង ឬម្ធវើសាំម្ដើ រសុាំបម្ចេរម្ទសរនុងការព្គប់ ព្គង និ ង ព្តួ ត រិ និ តយណ្ែេនឹ ង ធានាបានថ្ន សោា រៈទាំ ង ម្នះ នឹ ង ម្ិ ន បងក ជា រងវ េ់ ែ េ់ ិ ា នម្ឡើ យ បរ សា ។ ិ ី សាស្ដសតរុនងការរុះម្រ ណ្ វធ ើ ែេអាចម្ធវើឱយសោា រៈទាំ ង ម្នះជះែេបះពាេ់ ែ េ់ បរ ិសាាន តម្រយៈការបុររម្ម្ាច ការរិនបាំណ្បរ ត េឱយសរនសរអាំម្បាះ ជាម្ហតុបណា ណ្ែេម្ិនម្ ះម្បុើងចូេម្ៅរនុងខយេ់ នឹងព្តូវម្ធវើការរិភារាែូចខាងម្ព្កាម្ៈ 19 សោា រៈម្ិនម្ ះម្ិនរុរែុយៈ US EPA បានណ្បងណ្ចរសោា រៈោនសារធាតុម្ិនម្ ះ និងម្ិនរុរែុយ (ACM) ជាព្បម្ភទទី I និង ព្បម្ភទទី II ។ រព្ោេឥែាណ្ែេោនភារសវិតរ ឹងោាំព្តូវបានចាត់ចូេជាព្បម្ភទទី I និង បនាះហវីព្បូសុីម្ង់ (សព្ោប់ព្បរ់ែាំបូេ) ចាត់ចូេជាព្បម្ភទទី II ACM ។ ចាំដុ ចខាងម្ព្កាម្ម្នះព្តូវបានែរ ស្រសង់រីម្គេការដ៍ ណ្ដនាាំរបស់ EPA សតីរីការរុះម្រ ើសោា រៈម្ិនម្ ះព្បម្ភទទី I និង ទី II: សោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយ(ACM) ព្បម្ភទទី I សោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយ រួម្ោនរព្ោេឥែាោនភាររ ឹងោាំណ្ែេោនែាុរសារធាតុ ម្ិនម្ ះម្េើសរី ១% ែូចោនណ្ចងម្ៅរនុងវ ិធីសាស្ដសតបទោាន ។ សោា រៈម្ិ នឆ្បម្ ះម្ិ នរុ រែុយ (ACM) ព្តូវណ្តោនការព្តួតរិនិតយនិងម្ធវើរិម្សាធន៍ររភាររុរែុយ ព្បសិនម្បើសោា រៈម្នាះសាិតរនុងសាា នភាម្ិ នេែ ម្ុ ខនឹ ងម្ធវើការរុះម្រ ើ ។ ព្បសិនម្បើ ACM ោនសភារែុយស្រសួយ វានឹងព្តូវចាត់ទុរថ្ន ជារងវេ់ចាំម្ពាះបរ ិសាាន ។ ា ចាំម្ពាះរព្ោេឥែាណ្ែេោនភាររ ឹងោាំែុរសារធាតុ ម្ិនម្ ះព្តូវណ្តម្ធវើការម្រ ើម្ចញជាម្ុ ខ ម្ុខនឹងម្ធវើការរុះម្រ ើរម្ម្េចសោា រៈណ្ែេសាិតរនុងសាា នភារព្ទុឌ្ម្ព្ទម្ ឫោនសភាររុរែុ យ ។ ព្បសិនម្បើអាគរម្ួយព្តូវបានម្រ ើរម្ម្ាចតម្រយៈការែុ តម្ោយម្ចតនា រាេ់សោា រៈ ACM ទាំងអស់របស់អាគរម្នាះ រួម្ទាំងសោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយ ព្បម្ភទទី I និង II ព្តូវណ្តម្រ ើម្ចញឱយអស់ម្ុខនឹងម្ធវើការែុតរាំម្ទច ។ ម្េើសរីម្នះម្ទៀត ព្បសិនម្បើសោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយព្បម្ភទទី I និង II ព្តូវការការរិនរម្ម្ាច ការកាត់ ឫការឈូស ម្ហើយណ្ែេសោា រៈទាំងម្នាះព្តូវបានចាត់ទុរជារតីបារម្ាម្ួយចាំម្ពាះបរ ិសាា នម្នាះោេ ស់រម្មសិទិធ ឫព្បតិបតតិររព្តូវ ៖ (១) បាញ់ទឹរម្ែសើម្សោា រៈទាំងម្នាះឱយបានម្ជាគេែ រនុងអាំឡុងែាំ ម្ដើ រការរព្ងាប រិ ន កាត់ និង ឈូសរាំម្ទច (២) ម្ព្បើព្បាស់សោា រៈម្ិនម្ ះម្ព្កាយរីម្ធវើការរព្ងាប រិន កាត់ ឫ ឈូសរាំម្ទច ជាសោា រៈ សាំដេ់ោនសារជាតិម្ិនម្ ះ ។ សោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយ (ACM) ព្បម្ភទទី II 20 សោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយ (ACM) ព្បម្ភទទី II គឺសាំម្ៅម្េើសោា រៈទាំងឡាយណាណ្ែេោន ែាុរសារធាតុម្ិនឆ្បម្ ះរនុងរព្ម្ិតម្េើសរី (១%) ម្ហើយម្ៅម្រេសងត ួ ម្គម្ិនអាចវាយរម្ម្ាច រិ នឱយម្ែា ឫ ម្ធវើឱយរលាយម្ៅជាម្ម្ៅម្ោយរោៃ ាំងនែបានម្ឡើយ ម្េើរណ្េងណ្តសោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយ (ACM) ព្បម្ភទទី I ម្ចញ ។ សោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយ (ACM) ព្បម្ភទទី II (សោា រៈម្ធវើរីសុីម្ង់ បនាះហវីព្បូសុីម្ង់ ។េ។) សាិតរនុងសា ៃ ាំង ឫ ា នភារអាកាសធាតុ ម្ិនេែ ោនែូ ចជា រយុះ ម្ភៃៀង ែគរ ខយេ់ខា សាិតម្ៅម្ព្កាម្រាំម្ៅខពស់ និង សាំម្ដើ ម្រយៈម្រេយូរ អាចនឹងម្ធវើឱយោន “ ការខូចខាតម្ព្កាម្េរេខដឌ អាកាសធាតុ ” ព្តង់ចាំដុ ចណ្ែេរុរែុយម្នាះ ។ U.S EPA តព្ម្ូវថ្ន ោេ ស់ឬព្បតិ បតតិរររនុងសរម្មភាររុះម្រ ើ ឬសាងសង់ ម្ឡើងវ ិញ ធ ឹងសោ ពារ់រ័នន ៃ យជារងវេ់ចាំម្ពាះបរ ិសា ា រៈម្ិនឆ្បម្ ះណ្ែេកា ាន ព្តូវម្រ ើព្គប់ សោា រៈទាំងអស់ម្នាះម្ចញរីអាគរណ្ែេនឹងព្តូវម្ធវើការរុះម្រ ើ ឬ ជួសជុេម្ឡើងវ ិញម្ុនចាប់ សរម្មភារណាម្ួយ ណ្ែេអាចនឹ ងម្ធវើឱយណ្បរបារ់ ៃយ ធៃុះធា ឬ បងកការរាាំងសាះស្រសម្ែៀងគន ម្នះម្ៅម្េើ សោា រៈឬ ែ រ់េទធភារម្ែើម្បីម្ព្បើព្បាស់សោ បងា ា ប់ម្ទៀត ។ ា រៈសព្ោប់ការម្រ ើម្ចញជា បនតបនា ចាំម្ពាះ ACM ម្ិនចាាំបាច់ម្រ ើម្ចញម្ឡើយ ម្ុខម្រេម្ធវើការរុះម្រ ើ ព្បសិនម្បើ សោា រៈទាំងម្នាះជាសោា រៈម្ិនម្ ះម្ិនរុរែុយ (ACM)រនុងព្បម្ភទទី II និងោនេទធភារតិចណ្ែេឈានែេ់ការណ្បរបារ់ រុរែុយ ឬ រលាយជាែីម្ៅរនុងអាំឡុងម្រេរុះម្រ ើម្នាះ ។ ន ការម្ព្បើ ព្បាស់ម្ព្គឿងចព្រធន់ ធងន់រុងអាំ ឡុងែាំ ម្ដើ រការរុះម្រ ើ នឹងបងកែេ់បះពាេ់ែេ់សោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះ ម្ិនរុរែុយ (ACM) ព្បម្ភទទី II បនាះ)transite) រ៏បុណ្នតវានឹងម្ិនបងកឱយសោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយ (ACM) ព្បម្ភទទី I (ឥែារព្ោេរ ឹងោាំ) ៃ យជារងវេ់ែេ់បរ ិសា កា ា នម្ឡើយ ។ វ បូសុីម្ង់ទាំងអស់ព្តូវម្រ ើម្ចញម្ោយព្បុងព្បយ័តន ព្គប់ហីព្ ម្ោយម្ិនព្តូវបុរបាំណ្បរ ឬ ា ាំងម្នាះម្ឡើយ វាយរម្ម្ាចផ្ទ ។ ព្បសិនម្បើអនរម្ ការម្រ ើសោ ត ម្រយៈការម្ព្បើព្បាស់ឧ ា រៈម្ធវើរីសុីម្ង់ម្ិនឆ្បម្ ះម្ោយយរចិតត បររដ៍ ណ្ែេម្ិនបងកឱយោនការខូចខាតធងន់ធងរ ។ សោា រៈទាំងម្នាះនឹងម្ិនព្តូវបានចាត់ទុរថ្នជាម្ព្គះម្ហនតរាយែេ់បរ ិសាា នម្ឡើយ ម្ហើយម្េើសរីម្នះម្ទៀត ន វាអាចនឹ ងព្តូវម្គម្ព្បើជារម្ម្ាចថមរុងការសាងសង់ វ ម្ែសងម្ទៀត អី ៗ ។ 21 ម្ទះជាោងណារ៏ម្ោយព្បសិនម្បើការរុះម្រ ើព្តូវបានអនុវតតតម្រយៈការម្ព្បើព្បាស់ម្ព្គឿងចព្រធ ន់ធងន់ បាំពារ់ម្ោយព្បោប់បុររម្ម្េចណ្បេ)ឬម្ព្គឿងចព្រកាយែីម្ែើរម្ោយរ ( រ់ រន្តនត ោៃ ាំងទឹរ ា សាំដង់ សុីម្ង់ ម្ិនឆ្បម្ ះទាំងម្នាះនឹងព្តូវវាយម្ចាេ រិនរម្ម្ាច ឬ បម្ចេរម្ទសរនុងការបាំែុះ ឬ ម្ធវើឱយវាម្ែាណ្ែេម្នះជាម្ហតុបងកឱយោនការព្រួយបារម្ាចាំម្ពាះបរ ិសាា ន។ ការសាំដេ់សោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយ ACM ម្ៅរណ្នៃងណ្ែេបាំណ្ដររម្ម្ាចរាំទីសរីការរុះម្រ ើនឹងព្តូវម្ធវើការណ្រនចន សារធាតុម្ិន ឆ្បម្ ះណ្ែេសេ់ នីម្េើបាំណ្ដរណ្បរបារ់ម្នាះព្តូវណ្តយរម្ចញឱយអស់ម្ុខនឹងម្ធវើការណ្រនចន អីវម្ួយ ម្ោយព្តូវរព្ងាប រិន កាត់ ឬ ឈូស រាំ ម្ទចវតាុណ្ែេម្ិនម្ ះ ឬ ម្បើម្ិនែូម្ចនះម្ទ វានឹងបងកឱយោនការព្រួយបារម្ាចាំម្ពាះបរ ិសាាន ម្ោយសារណ្តការបម្ញ្េ ញនូវសរនសអាំម្បាះ ណ្ែេម្ិនម្ ះម្ៅរនុងខយេ់ ។ សោា រៈព្បរ់ែាំបូេណ្ែេែាុរសារធាតុម្ិនម្ ះអាចនឹ ងព្តូវរិន ៃ យម្ៅជាែេិតែេម្ែសងម្ទៀត ។ ម្ែើម្បីម្ធវើការណ្រនចនឱយកា ន ម្ ម្ោយរឹងណ្ែែរម្ៅម្េើអរ ការណ្ែេពារ់រ័នធ និ ងបាំ ណ្ដរែាំ បូេណ្ែេែាុរសារធាតុ ម្ិនម្ ះបាំណ្ដរណ្បរបារ់ទាំងម្នាះអាច និងម្ិនអាចបាំណ្បរម្ចញរីបាំណ្ដរណ្បរបារ់ រនុងការរុះម្រ ើម្ែសងៗម្ទៀត ។ ព្បសិនម្បើ សោា រៈព្បរ់ែាំបូេោនែាុរសារធាតុ ម្ិនឆ្បម្ ះម្ិន សាិតរនុងសាា នភារព្ទុឌ្ម្ព្ទម្ និ ងែុ យស្រសួសម្ទម្នាះ សោា រៈទាំងម្នាះអាចយរម្ៅ ម្ចាេម្ៅរនុងរម្ៅត ចារ់សាំរាម្ សព្ោប់ចារ់ការសាំដេ់រីការរុះម្រ ើតម្ធម្មត ។ ជាទូម្ៅ ម្ោយសារណ្តសរម្មភារសោែត ែូ ចជាការចារ់ ការសាំដេ់ម្ៅរនុង រថយនតែឹរសាំរាម្ ម្ែើម្បីែឹរយរម្ៅម្ចាេម្នាះម្ិនតព្ម្ូវឱយការរព្ងាប រិនរម្ម្េច កាត់ ឬ ឈួសរាំម្ទចវតាុណ្ែេម្ិនរុ រែុ យទាំងម្នាះ ែូ ម្ចនះវានឹ ងម្ិនបងកឱយោនការព្រួយបារម្ា ចាំម្ពាះបរ ិសាា នម្ឡើយ ។ ម្ទះជាោងណារ៏ម្ោយ ការខិតខាំព្បឹងណ្ព្បងជួ យសព្ម្ួេការសាំដេ់ ពារ់រ័ទធ នឹងការម្ព្បើព្បាស់ព្បោប់ខូងថម ឬឧបររដ៍ ម្ព្គឿងចព្រ ែូចជាោសុីនរិន ម្ែើម្បីបាំណ្បរម្បតុងណ្ែេោនសារធាតុម្ិនម្ ះ ឬ សោា រៈម្ែសងម្ទៀតណ្ែេព្គបែដត ប់ ម្ោយសោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយ(ACM) ព្បម្ភទទី II ទាំងម្នះម្ហើយណ្ែេជា រតីព្រួយបារម្ាចាំម្ពាះបរ ិសាា ន។ 22 ម្េើសរីម្នះម្ទៀត ព្បតិបតតិការ ែូចជាការណ្រនចនការសាំដេ់ ម្ោយព្តូវរព្ងាប រិន កាត់ ឬឈូសរាំម្ទចសោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយ (ACM) ព្បម្ភទទី I និង ព្បម្ភទទី II ៃ យម្ៅជារងវេ់ម្ួយចាំម្ពាះបរ ិសា បានកា ាន ។ ម្ៅម្រេណ្ែេព្បម្ភទការងារទាំងម្នះ ចាប់ែាំម្ដើ រការ សោា រៈម្ិនឆ្បម្ ះម្ិនរុរែុយ )ACM) ព្បម្ភទទី I និង ទី II នឹងបងកឱយោនការព្រួយបារម្ាចាំម្ពាះបរ ិសាាន។ ៥.៥ គុដភារទឹរ ព្គប់ ព្បភរទឹរណ្ែេោនទាំងអស់ និ ងការបងាូរម្ៅរនុង និ ងម្ៅជិ តការោា នសាងសង់ ព្តូវណ្តណ្ថររាឱយោនសុវតាិភារម្ោយម្ិនឱយោនបាំណ្ដររម្ម្ាចរាំទីណ្បរបារ់ និង សោា រៈជីររកាយបនសេ់រីម្ធវើការងារម្ឡើយ ។ សារជាតិគីម្ីទឹរ រងវេ់គម នអនាម្័យ វតាុសែុយរេួយ ការសាំដេ់ម្ព្បង និ ង ការសាំដេ់រីការលាងសាំអាតវតាុរ ឹងម្ិ នព្តូវយរ ម្ៅម្ចាេរនុងព្បភរទឹរម្ឡើយ ។ រនុងររដី ោនវតាុសែយរេួ ុ យ ឬ បាំណ្ដររម្ម្ាចរាំទីណ្បរបារ់បនសេ់រីការងារសាង សង់ណ្ែេបានម្បាះម្ចាេ ម្េើែីជិតៗ ម្នាះឬ េបប់ ភរ់ ណ្ែេហូរចូេម្ៅរនុងតាំបន់ណាម្ួយ អនរម្ ការព្តូវណ្តម្រ ើសសោ ៃ ម្ៗនូវវតាុសែុយ រេួយ បាំ ណ្ដររម្ម្ាចរាំ ទី ឬ ែ ត ឬម្រើ បម្ចញភា សោា រៈ និងេបប់ភរ់ទាំងម្នាះ ា ប់ម្រែីណ្ែេរងែេបះពាេ់ បនា និង តាំបន់ ទាំងម្នាះព្តូវម្ធវើោងណាឱយវាសាិតម្ៅរនុងសាា នភារម្ែើ ម្របស់វាវ ិញ ស្រសបម្ៅតម្ការចង់បានរបស់វ ិសវររព្គប់ ព្គង ។ ៥.៦ ការការពារធនធានធម្មជាតិ និងវបបធម្៌- ម្ែើម្បីម្ជៀសវាងែេបះពាេ់អាព្ររ់ណ្ែេអាចម្រើតោនចាំម្ពាះធនធានធម្មជាតិ និងវបបធម្៌ អនរម្ ការព្តូវ ៖ ការពារទីតាំងេបីៗ ណ្ែេបនសេ់រីសម្័យបុរាដ និង ធនធានធម្មជាតិ និង ធ បង ឬ ោរ់រនាាំងបាាំងឱយបានសម្ស្រសប ។ វបបធម្៌ តម្រយៈការរ័ទរ ជ ប់នូវការអនុវតតជាអនតរជាតិណ្ែេបានទទួេយរ ព្បកាន់ខា ព្រម្ទាំងព្គប់តព្ម្ូវការរនុងការអភិ ររសវបបធម្៌ និ ង ព្បវតតិសាស្ដសតណ្ែេអាចអនុវតតបានរបស់រាជរោា ភិបាេរម្ពុជា ។ រនុងររដី ររម្ឃើញោនវតាុព្បវតតិសាស្ដសត ឬ វបបធម្៌ម្ោយនចែនយ និង ចេនវតាុ) (អចេនវតាុឬសារសរវម្នុសស 23 ម្ៅរនុងទីតាំងបាំម្រញការងារអនរម្ ការព្តូវណ្តម្ធវើការវាសណ្វងជាចាាំបាច់ ម្ែើម្បីការពាររបស់ណ្ែេបានររម្ឃើញម្នាះ ា ប់ម្រជូនែាំដ បនា ឹ ងម្ៅ ន រ់ម្ខតត និង ថ្ន អនរព្គប់ព្គងការសាងសង់ ព្រម្ទាំងអនរតាំណាងថ្ន ន រ់រោ ត េ និង ា ភិបាេរណា ោ ធរពារ់រ័នធ អាជា (ោាន និង ម្េខទូរស័រាអាសយ) ម្ហើយព្បសិនម្បើការបាំម្រញការងារម្នាះបនតម្ទៀតនឹងម្ធវើឱយអនតរាយែេ់អីវណ្ែេបានររម្ឃើញ ម្នាះ ែ ររហូតែេ់ោនការឯរភារម្េើែាំម្ណាះស្រសាយ ការងារម្នាះព្តូវណ្តផ្ទ ម្ែើ ម្បីអភិររសវតាុទាំងម្នាះ ។ ៥.៧ ទឹរសា គ រ ែ ត និងបងគន់អនាម្័យនានាសព្ោប់បុគេ ិ រម្មររសាំដង់ អនរម្ ការព្តូវែតេ់ែេ់រណ្នៃងណ្ែេជាការោា ននូវទឹ រែឹ រឬញុ ាំ (ណ្ែេោនសុវតាិភារស្រសបតម្សតង់ោសុខភារ) តម្រព្ម្ិតអបបរោគឺ ៤.៥េីព្តសព្ោប់ម្នុសសោន រ់ ។ អនរម្ ការព្តូវែតេ់សោ ា េ់ខួនសព្ោប់ ា រៈផ្ទ ៃ សា ត ះអាសនន ន រ់ ម្ៅបម្ណា ព្បសិនម្បើ ការោា នសាងសង់ម្ិនោនបនាប់ទឹរស្រសាប់សព្ោប់រម្មររ។ សោា រៈណ្ែេែតេ់ឱយម្នាះនឹងព្តូវរុះម្រ ើ ររាទុរ និង លាងសោែ តម្ៅការោាន ៃ កាត់ការព្តួតរិនិតយរីអរ ម្ែើម្បី ង ន ព្គប់ព្គងការសាងសង់ ម្ៅម្រេណ្ែេសោ ា េ់ខួន ា រៈផ្ទ ៃ ជាអចិនន្តនតយ៍សព្ោប់រម្មររសាំដង់ព្តូវបានសាងសង់ម្ឡើង ម្ហើយចាប់ម្ែតើម្ែាំម្ដើ រការម្ៅការោា នម្នាះ ។ បនាប់ទឹរព្តូវសាងសង់ រនុងចោង យម្េើសរី ៣០ ណ្ម្ព្តរីអដ គ ់ទឹរណ្ែេោនស្រសាប់ ូត ងែគត់ែង ឬ ព្បភរទឹរែូចជា ស្រសះ ឬ បឹងម្េើរណ្េងណ្តការោ ៃ ធាំទូលាយព្គប់ព្គន់ ឬ រនុងេរេខដ ា នម្នាះម្ិនោនទីធា ឌ ម្ែសងៗម្ទៀត ម្ោយព្តូវរាំដត់ឱយបានចាស់លាស់នូវចាំ ងាយែៃូវសុវតាិភារម្ួយ ។ រាេ់ការណ្រណ្ព្បព្តូវោនការឯរភាររីអនរព្គប់ព្គងការសាងសង់ ។ ៥.៨ ណ្ែនការព្គប់ព្គង និងវ ិធានការបនធូរបនាយ ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាាន និងវ ិធានការបនធូរបនាយោនម្គេបាំដងែតេ់នូវអនុសាសន៍ណ្ែេអានអនុវតតបាន និងោនព្បសិទិធភារសម្តម្តនម្ៃ ម្ែើម្បីការពារ ឬកាត់បនាយែេបះពាេ់ម្ៅរនុងរព្ម្ិតអាចទទួេយរបាន។ ការអនុវតតោនព្បសិទិធភារ និងវ ិធានការបនធូរបនាយោនរាយេាំអិតែូ ចរនុងតរាងសរម្មភារខាងម្ព្កាម្៖ 24 ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា នសព្ោប់ការសាងសង់ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ រនុងរាំឡងម្រេែាំ ុ ម្ដើ រការសាងសង់ A. ការែែេ់ែាំដឹ ងនិងសុវតាិ េ រ ិសា (រ) សហគម្ន៍និងអធិការរិ ចប ា ននិ ងសាំនង់ រុង ន អនរទទួេម្ ការ អងគការSave the េរេខដឌ ទូម្ៅ គ ិររម្មររ ភារបុគេ បន់ព្តូវបានែែេ់ែាំនឹងអាំរីសរម្មភារថមីៗ សាងសង់ Children (ខ) សាធារដៈជនព្តូវបានែែេ់ែាំដឹ ងអាំរីការងារ បុ គគេិរជាវ ិសវរររនុង តម្រយៈការែែេ់ែាំដឹ ងោងសម្រម្យតម្ព្បរ័នធែសរវែា ព្រុម្ទទួេបនារ់ការ យ និងឬម្ៅឯទីរណ្នៃងណ្ែេអាចចូេបានសព្ោប់ ងារសាងសង់ណ្ែេម្ិ សាធារដៈជន (រួម្ោនទីរណ្នៃងការងារ) គ ិរគ នណ្ម្នជាបុគេ ា តតម្ែៃូវចាប់ ណ្ែេព្តូវការព្តូវ (គ) រាេ់េិខិតអនុញ្ញ ម្ព្ោង/ទីព្បឹរាបម្ចេរ បានទទួេបានរួចម្ហើយសព្ោប់ ម្ទសរបស់គម្ព្ោង ការសាងសង់ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច SESSP/សហគម្ន៍/ (ឃ) ព្គប់ការងារនឹងព្តូវបានម្ធវើម្ឡើងម្ោយោនសុវតាិភារ និ ងោនវ ិន័ យព្តឹម្ព្តូវម្ធវើម្ឡើងម្ែើម្បីកាត់ បនាយែេបះពាេ់ ម្េើអនររស់ម្ៅរនុងតាំបន់ និ ងបរ ិសាាន (ង) ឧបររដ ា េ់ខួនរបស់ ៍ ការពារផ្ទ ៃ បុគគេិររម្មររ 25 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ និងអនុម្ឡាម្តម្ការអនុវតតតម្បទោា នអនតរជាតិ (ណ្តងណ្តម្ព្បើម្ួរការពារតម្ណ្តព្តូវការ ម្ស្រសាម្ម្ុខការងារ និងណ្វនតសុវតាិភារ អសាររដ៍ និងណ្សបរម្ជើងសុវតាិភារ). ូ សញ្ញ (ច) ោនការោរ់រប ា ញម្ៅរណ្នៃងម្ធវើការណ្ែេ ា បញ្ញ គ ិរអាំរីចាប់និងបញ្ញ នឹងព្បាប់ែាំនឹងែេ់បុគេ ត ាំខាន់ណ្ែ ា តិស េព្តូវអនុវតតតម្។ ( ) រាំដត់ចាំណាាំណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា នព្តូវបរណ្ព្ប ជាភាសាណ្ខមរ ម្ហើយព្តូវោរ់តាំងម្ៅជិតការោា ននិង គួរណ្តអាចឲ្យអនរព្គប់គន ម្ម្ើេម្ឃើញ។រាំដត់ចាំណាាំព្តូវណ្ត ន បានណ្ថររាការពារទុ រោងេែម្ោយោរ់រុងថង់ ៃ សាិចថ្ន ផ្ទ ៃ ។ B. គុដភារខយេ់/ធូេី ន រ). សងកត់ធូេីរុងអាំ ឡង់ ម្រេការខួ ងឬការាំ ម្ទច អនរទទួេម្ ការ អងគការSave the សរម្មភារសា ជ ង ជញ្ញ ា ប់ ាំ ម្ោយម្ោយការបាច់ទឹរបនតបនា សាងសង់ Children ងសង់ទូម្ៅ ឬការោរ់ បញ្ូេ េរញ្េ រ់ការពារធូ េីម្ៅឯការោា ន។. បុ គគេិរជាវ ិសវរររនុង ខ). ររាបរ ិសាា នម្ៅជុាំ វ ិញ (ែៃូវអនរម្ថមើម្ជើ ង និង ែៃូវ) ព្រុម្ទទួេបនារ់ការ 26 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ រុាំឲ្យោនរាំម្ទចរាំទីម្ែើម្បីកាត់បនាយធូេី ងារសាងសង់ណ្ែេម្ិ គ). នឹងម្ិនោនការែុតជាចាំហរម្ព្គឿងសាំដង់ឬសាំរាម្ គ ិរគ នណ្ម្នជាបុគេ អវីម្ឡើយម្ៅការោាន ម្ព្ោង/ទីព្បឹរាបម្ចេរ ឃ). នឹងម្ិនោនការទុរម្ចាេម្ព្គើងចព្រសាំដង់ម្ិនម្ព្បើ ម្ទសរបស់គម្ព្ោង យូរម្ររម្ៅការោា នម្នាះម្ឡើយ។ SESSP/សហគម្ន៍/ សាំម្េង រ). សាំម្េងននការសាងសង់និងព្តូវបានរាំដត់តម្ អនរទទួេម្ ការ អងគការSave the ម្រេម្វលាណ្ែេបានយេ់ព្រម្គ ា តែៃូវ ន ម្ៅរនងេិខិតអនុ ញ្ញ សាងសង់ Children ការ។ បុ គគេិរជាវ ិសវរររនុង ខ). អាំ ឡុងម្រេព្បតតិបតតិការគព្ម្បោសុីនម្ភៃើង ព្រុម្ទទួេបនារ់ការ ោសុីនសប់ខយេ់និងឧបររដ៍ ណ្ែេម្ព្បើព្បាស់ោសុីនែនទ ងារសាងសង់ណ្ែេម្ិ ង ញរីតាំបន់ម្នុសសរស់ម្ៅ ម្ទៀតគួរណ្តបិទ ម្ហើយោរ់ឆ្ គ ិរគ នណ្ម្នជាបុគេ តម្ណ្ែេអាចម្ៅរួច។ ម្ព្ោង/ទីព្បឹរាបម្ចេរ ម្ទសរបស់គម្ព្ោង SESSP/សហគម្ន៍/ គុដភារទឹរ រ). ការោា ននឹ ងបម្ងកើតវ ិធានការព្គប់ ព្គងការម្ព្ចាះែី និងរររ អនរទទួេម្ ការ អងគការSave the ែូចជាតម្រយៈ ម្មម និង សាងសង់ Children 27 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ /ឬរបងតម្ជើងម្ែើម្បីបងា ក រររររុាំឲ្យម្ចញរីការោាន បុ គគេិរជាវ ិសវរររនុង និ ងបងកឲ្យោនភារេែរ់រររម្ៅរនុងបឹង។ ព្រុម្ទទួេបនារ់ការ ងារសាងសង់ណ្ែេម្ិ គ ិរគ នណ្ម្នជាបុគេ ម្ព្ោង/ទីព្បឹរាបម្ចេរ ម្ទសរបស់គម្ព្ោង SESSP/សហគម្ន៍/ បងគន់អនាម្័យអាំឡុងម្រ រ). ការោា នព្តូវណ្តបាំពារ់ម្ោយបងគន់សព្ោប់បុគគេិរ េសាងសង់ រម្មររ. ែ ះអាសននព្តូវណ្តឆ្ ខ). ទីតាំងបងគន់បម្ណា ង ញរី អដូែ ង ឬព្បភរទឹរោងម្ហាចណាស់៣០ណ្ម្ព្ត គ). ម្ព្កាយរីបញ្េ ប់ការសាងសង់ ៃ ញម្ចាេ រម្ៅ បងគន់ម្នះព្តូវណ្តបាំផ្ទ ែ ព្តូវរប់ ម្ហើយការោា នព្តូវណ្តសាំអាត អនរទទួេម្ ការ អងគការSave the ការព្គប់ព្គងការសាំដ រ). ការសាំដេ់ការសាងសង់ធាតុណ្រព្តូវបានបាំណ្បររី សាងសង់ Children 28 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ េ់ សព្ោបធម្មត និងការសាំដេ់សរ ីរាងគ រាវ និង បុ គគេិរជាវ ិសវរររនុង ជាតិ គីម្ីម្ោយការម្រៀបចាំម្ៅនឹ ងការោ ន ា ន និ ងទុរោរ់រុង ព្រុម្ទទួេបនារ់ការ ព្បអប់ឬធុងម្ោយព្តឹម្ព្តូវ។ ងារសាងសង់ណ្ែេម្ិ ខ). អនរទទួេម្ ការព្តូវណ្តបនាយបរ ិោដការសាំ គ ិរគ នណ្ម្នជាបុគេ ម្បើអាចម្ៅរួច ម្ព្ោង/ទីព្បឹរាបម្ចេរ គ). ការសាំដេ់ការសាងសង់នឹងព្តូវព្បម្ូេនិងម្បាះ ម្ទសរបស់គម្ព្ោង ម្ចាេព្តឹម្ព្តូវម្ោយអនរព្បម្ូេសព្ោេណ្ែេោន SESSP/សហគម្ន៍/ អ ប៍ដណ ឃ). រាំដត់ព្តននការម្បាះម្ចាេការសាំដេ់នឹងព្តូវររា ុែ ជាភ័ សតងសព្ោប់ ការព្គប់ ព្គងែ៏ ព្តឹ ម្ព្តូវែូចបានម្ព្គង ទុរ ង). ម្ៅម្រេណាណ្ែេអាចម្ៅរួច អនរទទួេម្ ការនឹងម្ព្បើព្បាស់សោា រៈណ្ែេសម្រម្យអាច ម្ព្បើ បានម្ឡើងវ ិញ(ម្េើរណ្េងណ្តសោា រៈឬសារធាតុ ម្ិនម្ ះម្ិ នរុរែុយ). C. គុដភារទឹរ រ). វ ិធីសាស្ដសតរុងការម្ោះស្រសាយការសាំ ន ដេ់អនាម្័ យ អនរទទួេម្ ការ អងគការSave the 29 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ ធ ាំអាតទឹ ព្បរ័នស ទឹរការសាំដេ់រីការោា នអាគរ(ការោរ់ បញ្ូេ េឬការសា សាងសង់ Children រឬការសាំដ ងសង់ ម្ឡើងវ ិញ) បុ គគេិរជាវ ិសវរររនុង េ់ោច់ម្ោយ ោ ធររនុងែាំ បន់ ។ ព្តូវណ្តទទួ េយេ់ព្រម្ម្ោយអជា ព្រុម្ទទួេបនារ់ការ ណ្ឡរ ខ). ម្ុនម្រេណ្ែេព្តូវបានែរម្ចញម្ែើម្បីទទួេបានទឹរ ងារសាងសង់ណ្ែេម្ិ ទឺរកាកាសាំដេណ្ែេម្ចញរីព្បរ័នធទឹរការសាំនេ់ព្តូវណ្ត គ ិរគ នណ្ម្នជាបុគេ សាំអាតម្ែើ ម្បីបាំម្រញេរេខដឌ វ ិនិ ច័ យ ឆ គុនភារទឹ ររព្ម្ិ តអប ម្ព្ោង/ទីព្បឹរាបម្ចេរ ន រ់ជាតិសីរ បរ ិោណ្ែេបានរាំដត់ម្ោយម្សចរែីណ្ដនាាំថ្ន ែ ីគុ ម្ទសរបស់គម្ព្ោង ដភារទឹរការសាំដេ់និងការសាំអាតទឹរការសាំដេ់។ SESSP/សហគម្ន៍/ D. បតិរភ័ដឌ វបបធម្៌ រ). ម្បើសិនជាអាគរោនរចនាសម្ព៍នធព្បវ ិតតិសាស្ដសត អនរទទួេម្ ការ អងគការSave the សាំដង់អាគរ ម្ៅជិតរចនាសម្ព័នធព្បម្ភទម្នាះ សាងសង់/ Children ព្បវតតិសាស្ដសត ឬម្ៅជិតស្រសុរខដឌ ព្បវតតិសាស្ដសតម្នាះ គដៈរម្មការព្ទព្ទ បុ គគេិរជាវ ិសវរររនុង សូម្ែែេ់ែាំដ ា តេិខិតអនុញ្ញ ឹ ងនិ ងសុាំការអនុ ញ្ញ ា តែៃូវការរី ង់សាលាម្រៀន ព្រុម្ទទួេបនារ់ការ ោ ធររនុងតាំបន់និងព្រសួងណ្ែេពារ់រ័នធ អាជា ងារសាងសង់ណ្ែេម្ិ ម្ហើយម្ោះស្រសាយនូវសរម្មភារសាងសង់ទាំងអស់ម្ោយ គ ិរគ នណ្ម្នជាបុគេ ន ស្រសបតម្ចាប់ រុងតាំ បន់និងចាប់ ជាតិ។ ម្ព្ោង/ទីព្បឹរាបម្ចេរ ខ). ធានាថ្នេរេខដឌ ែែេ់ឲ្យព្តូវបានម្គររតម្ម្ែើម្បីឲ្យ ម្ទសរបស់គម្ព្ោង 30 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ វតាុបុ រាដឬរ៏របស់របរណ្ែេអាចររម្ឃើញបានម្ោយនចែ SESSP នយម្ៅរនុងការគស់រកាយឬសាងសង់ព្តូវបានរត់ ព្តទុរ /ព្រសួងវបបធម្៌ និងវ ិចិ ម្ន្តនតីព្តូវបានទរ់ទង ព្តសិេបៈ និងសរម្មភារការងារព្តូវរនាម្រេឬណ្រសព្ម្ួេម្ោយសា រណ្តការររម្ឃើញម្នាះ។ E. ការព្គប់ព្គងសោា រៈឬសា រ). ម្បើ សារធាតុ ម្ិនម្ ះម្ិ នរុ រែុ យឋិតម្ៅការោា នគម្ព្ោង អនរទទួេម្ ការ អងគការSave the សោា រៈណ្ែេោ រធាតុណ្ែេម្ិនម្ ះម្ិនរុ ព្តូវគូរចាំណាាំឲ្យចាស់ថ្នវាជាសារធាតុរុេ សាងសង់ Children នសារធាតុរុេ រែុយ ខ). បុ គគេិរជាវ ិសវរររនុង ម្ៅម្រេសម្រម្យសារធាតុម្ិនម្ ះម្ិនរុរែុយនឹងព្តូវោរ់ទុ ព្រុម្ទទួេបនារ់ការ រម្ោយព្តឹម្ព្តូវនិងខេប់ទុរម្ែើម្បីបនាយភារព្តូវនិងបរ ិោ ងារសាងសង់ណ្ែេម្ិ កាសខាងម្ព្ៅ គ ិរគ នណ្ម្នជាបុគេ គ). ម្ុនម្រេយរសារធាតុម្ិនម្ ះម្ិនរុរែុយម្ចញ ម្ព្ោង/ទីព្បឹរាបម្ចេរ (ម្បើចាាំបាច់យរម្ចញ) ម្ទសរបស់គម្ព្ោង ន ាំសាំអាត (wetting នឹងព្តូវសាំអាតជាម្ួយនិងទឹរថ្ន SESSP/សហគម្ន៍/ agent)ម្ែើម្បីបនាយធូេីម្ៅម្េើសារធាតុម្ិនម្ ះម្ិនរុរែុយ ម្នាះ 31 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ ឃ). សារធាតុម្ិនម្ ះម្ិនរុរែុយនឹងព្តូវបានព្គប់ព្គងនិងម្បាះ ម្ចាេម្ោយអនរវ ិជា ជ ជីវៈណ្ែេោនបទរិ ម្សាធន៍និងជាំ នាញ ង). ម្បើសិនសារធាតុម្ិនម្ ះម្ិនរុរែុយ ត ះអាសនន ព្តូវបានររាទុរបម្ណា ការសាំដេ់គួរណ្តទុ ររនុងឧបររដ ែ ហើ ៍ ែាុរឲ្យបានជាប់ េម្ យព្តូវគូរចាំណាាំឲ្យបានព្តឹម្ព្តូវ ច). សារធាតុម្ិនម្ ះម្ិនរុរែុយណ្ែេយរម្ចញរួចនិងម្ិនព្តូវ បានម្ព្បើព្បាស់ម្ែតម្ទៀតម្ទ ការព្គប់ព្គងការសាំដ រ). អនរទទួេម្ ការ អងគការSave the ន េ់ជាតិរុេនិងម្ព្គះថ្ន ន រ់បម្ណា ការែាុរសារធាតុរុេនិ ងម្ព្គះថ្ន ត ះអាសននម្ៅការ Children/ព្រសួងបរ ិ រ់ ោ ន ា នព្តូវោរ់រុងឧបររដ ៃ រជាម្ួយនិ រ ៍ ែាុរណ្ែេោនបិទផ្ទ សាា ន/ ទីព្បឹរា ត៌ោនេាំអិតអាំរីរត៌ោនបនសាំសារធាតុ សោសធាតុ និងរម្បៀបព្គប់ព្គង ខ). 32 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ ឧបររដ ន រ់គួរណ្តោរ់ រុងឧបររដ ៍ ែាុរសារធាតុ ម្ព្គះថ្ន ន ៍ ែាុ ក រ ការរាំរប់ឬេិច រណ្ែេម្ិនព្ជាបទឹរម្ែើម្បីបងា គ). ការសាំដេ់ព្តូវបានែឹរជញ្ូជ នជារិ ម្សសម្ោយឡានែឹ រ ជញ្ ោ ប័ដណ ូជ នណ្ែេោនអជា និ ងព្តូវម្បាះបង់ ម្ចាេរនុងឧបររដ ោ ប័ ដណែង ៍ ណ្ែេោនអជា ណ្ែរ ន ាំលាបោនជាតិរុេ ឃ). ថ្ន ទឹររ ាំលាយឬសាំដរនឹងម្ិនព្តូវបានម្ព្បើព្បាស់ម្នាះម្ទ F. ការការពារ រ). អនរទទួេម្ ការ អងគការSave the បះពាេ់ការបឹង ព្គប់ ជព្ម្រធម្ជជាតិ ណ្ែេបានទទួេសាគ េ់និងការពាររនុងតាំ សាងសង់ Children អភិររសព្តី បន់សរម្មភារនិងម្ិនព្តូវបាំផ្ទ ៃញ បុ គគេិរជាវ ិសវរររនុង និងឬតាំបន់ការ ឬម្រងយរែេព្បម្ោជន៍ម្នាះម្ទ ព្រុម្ទទួេបនារ់ការ ពារ បុ គគេិរទាំងអស់់នឹងព្តូវបានហាម្ឃាត់ ោងតឹ ងរ ឹងរី សរ ងារសាងសង់ណ្ែេម្ិ ម្មភារព្បោញ់ររចាំដ ៃ ញនានា។ ី កាប់នព្រម្ឈើ និងការបាំផ្ទ គ ិរគ នណ្ម្នជាបុគេ ន ខ). សព្ោប់នព្រម្ឈើ រុងតាំ បន់ សរម្មភារ គូ ចាំណាាំ ម្ព្ោង/ទីព្បឹរាបម្ចេរ 33 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ និងវាស់ណ្វងម្ោយរព្ម្ងរបងធាំៗ ម្ហើយការពារព្បរ័នធឬស ម្ទសរបស់គម្ព្ោង និងម្ជៀសវាងការខូចខាតនានាម្រម្េើម្ែើម្ម្ឈើ ។ SESSP/សហគម្ន៍/ គ). ែីម្សើម្ និងអូរណ្ែេម្ៅជិតនឹងព្តូវបានការពាររីការម្ធវើសរម្មភារ ម្េើសេុបម្ៅការោា នសាងសង់ ជាម្ួយនិងេរេដៈរិម្សសននការព្គប់ព្គងការម្ព្ចាះែីនិង រររម្ែើម្បីបញ្ូេ េម្ិនរាំដត់ ព្តឹ ម្ណ្តជព្ម្ុរម្មម និ ងរបងតម្ជើ ង ម្នាះម្ទ។. ឃ). នឹងម្ិនោនអម្ៅែ ែី រណ្នៃងយរថម រណ្នៃងចារ់ការសាំដេ់ ោ ប័ដណម្ៅតាំបន់ជិតខាងម្នាះម្ឡើយ ណ្ែេម្ិនោនអជា ជារិ ម្សសម្ិនម្ៅរនុងតាំបន់ការពារ G. ចរចារដ៍ ន រ់ផ្ទ ម្ព្គះថ្ន ា េ់ឬព្បម្ោ រ). អនុ ម្ឡាោតចាប់ រុងស្រសុ ន រ អនរទទួេម្ ការ អងគការSave the និងសុវតាិអនរម្ថមើ េែេ់ចរាចរដ៍ សាធារ អនរទទួេម្ ការនឹងធានាឲ្យបានការោា នសាងសង់នឹងព្តូវ សាងសង់ Children រម្ជើងម្េើការោា ដៈនិងអនរម្ថមើរម្ជើងម្ោ បានធានាសុវតាិភារ បុ គគេិរជាវ ិសវរររនុង នែី យសារណ្តសរម្មភារការ និងចរាចរដ៍ ពារ់រ័នធការសាងសង់ព្តូវបានអនុវតតតម្ចា ព្រុម្ទទួេបនារ់ការ 34 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ សាងសង់ ប់។ វារួម្ោនណ្តម្ិនរាំដត់ព្តឹម្ៈ ងារសាងសង់ណ្ែេម្ិ  ៃ រសញ្ញ ការោរ់ផ្ទ ា ព្រោន រណាាំងឃាាំង ា សញ្ញ គ ិរគ នណ្ម្នជាបុគេ និងការបណ្ងវងចរាចរដ៍: ម្ព្ោង/ទីព្បឹរាបម្ចេរ ការោា ននឹងព្តូវបានោរ់ឲ្យម្ឃើញ ម្ទសរបស់គម្ព្ោង ែ នុរេ សាធារដៈជនព្តូវបានោស់ម្តឿនអាំរីសកា SESSP/សហគម្ន៍/ ន រ់ ភារននភារម្ព្គះថ្ន  ព្បរ័ នធព្គប់ព្គងចរាចរដ៍ និ ងការបដ ែ េបុ គគ ុែ ះបណា េិរ ជារិម្សសសព្ោប់ការចូេម្ៅកាន់ការោា ននិងរណ្នៃ ងោនចរាចរដ ៃ ាំងណ្ែេជិតការោ ៍ ខា ា ន។េរេខដេ ែែ េ់ឲ្យននការែៃូវេាំសុវតាិភារ ការម្ធវើែាំម្ដើ រ ៃងកាត់របស់អនរម្ថមើរម្ជើងម្ៅម្រេចរា ចរដ ែ រ់ ៍ ការសាងសង់បងា  ការណ្រតព្ម្ូវម្ោងការងារចាំ ម្ពាះែាំ ម្ដើ រចរាចរដ៍ រនុង ស្រសុរ ឧ. ម្ជៀសវាងសរម្មភារែឹ រជញ្ ន តធាំ អាំឡុងម្រេរវ ូជ នខា 35 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ េ់ឬម្រេចរាចរដ៍ បសុសតវ  ការព្គប់ព្គងចរាចរដ៍ ោងសរម្មម្ោយបុគគេិរណ្ែ េបានបដ ែ េនិ ងម្ម្ើេម្ឃើញម្ៅការោ ុែ ះបណា ាន ៃ ម្បើ ព្តូវការសព្ោប់ែូវេាំ ណ្ែេងាយស្រសួេនិ ងោនសុវ តាិភារសព្ោប់សាធារដៈជន  ា ប់នន ធានាឲ្យបាននូវការអាចចូេម្ព្បើព្បាស់បនតបនា សោា រៈការ ិោេ័យ ចូ េរនុងហាង និ ងរណ្នៃងសាន រ់ ម្ៅរនុងអាំឡុងម្រេណ្រេាំអរម្បើ សិនអា គរនូវណ្តម្បើសព្ោប់សាធារដៈជន។ H. ន រ់ ណ្ែេអានម្រើត ម្ព្គះថ្ន ត ុរោរ់ម្ៅម្រេអនុម្័តម្េើបៃង់ យរចិតទ សហគម្ន៍ បុគគេិរអងគការ Save សុវតាិភាររុោរ ោនែេ់អនរម្ព្បើព្បាស់ម្ និងការតុបណ្តងម្ដឌ េៈ ឬបុគគេិរសាលា the Children និងការម្ធវើចរាច ដឌ េគាំពារ (រ)ឲ្យោនរណ្នៃងចាំដច ឬឈប់ និងរណ្នៃងចុះឬម្ឡើង ម្រៀន ឬម្នាីរអប់រ ាំ រដ៍ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច ជុាំ វ ិញម្ដឌ េម្ែើម្បីសព្ម្ួេែេ់ការនាាំរូនម្រោរ់ ឬការ ិោេ័យអប់រ ាំ និងយររីម្ដឌ េ។ ស្រសុរ (ខ) 36 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ ការម្រៀបចាំម្ដឌ េព្តូវម្ធវើោងណាឲ្យោនសុវតាិភារបាំែុ ៃ រ់ម្ៅរនុងទឹរ ត នាាំឲ្យរុោរម្ិ នធា ៃ រ់រីម្ដ ឬធា ឌ េម្ៅម្េើែី ជ ង ឬម្ិនអាចឲ្យរុោរម្តងម្ឡើងជញ្ញ ាំ ក ន់នែជុាំវ ិញម្ដ ឬបងា ឌេ ឬែូចគន ែងណ្ែរសព្ោប់ការម្រៀបចាំសាងសង់បងគន់។ (គ) គម្ព្ោងនឹងរព្ងឹងសម្តាភាររបស់សហគម្ន៍ម្ែើម្បីឲ្យោន ម្នុសសធាំម្ៅម្ម្ើេរុោរ និងចូេរួម្ណ្ថទាំម្ដឌ េនិងសោា រៈរនុងម្ដឌ េម្ែើ ម្បីម្ធវើឲ្យ ោនសុវតាិភារបាំែុតែេ់រុោរ។ រាំឡងម្រេែាំ ុ ម្ដើ រការម្ព្បើព្បាស់ម្ដឌេ I. សុខោេភាររបស់អនរ រ). គ ់ទឹរឲ្យបានអតិបរោ ការែគត់ែង (តម្រយៈការ សហគម្ន៍ បុគគេិរអងគការ Save ការែគត់ែគង់ទឹរ ម្ព្បើព្បាស់ម្ដឌ េគាំពារ សតុរទឹ រម្ភៃៀង ម្ោយម្ព្បើអាងសតរទឹ ន ន់) រសព្ោប់ ម្ព្បើរុងបងគ ឬបុគគេិរសាលា the Children ុ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច ម្រៀន ឬម្នាីរអប់រ ាំ 37 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ ខ). ការសតុរទឹ រ (ម្ោយម្ព្បើធុង ឬអាង) ឬការ ិោេ័យអប់រ ាំ ស្រសុរ គ). ការពារការបាំ រុេទឹរម្ៅរនុងអដូត ងម្ោយបម្ញ្េ ៀស ឬររបម្ចេរម្ទសព្តងចម្ព្ោះទឹរ។ ឃ). អាចោនជម្ព្ម្ើម្ែសង ែូចជាម្ព្បើព្បរ័នធចេ័ត ន តតូចម្ែើម្បីម្ព្ចាះទឹរសា ខា ែ ត សព្ោប់តាំបន់េិចទឹរ។ ង). គ ់ទឹរសា ឬអាចទរ់ទងឲ្យោនការែគត់ែង ែ តរី អនរណ្ចរចាយឯរជន។ ច). ណ្សវងររអនរណ្ចរចាយឯរជនណ្ែេែគត់ែគង់ឃី ម្តសតទឹរររម្ម្ម្រាគណ្ែេោនតនម្ៃម្ថ្នរ សូម្អានណ្ែនរទី ៦សព្ោប់រ័ត៌ោនេាំអិត។ J. បរ ិសាា ន, គុដភារទឹរ រ). ែតេ់វគគែសរវែាយចាំម្ដះែឹងអាំរីបរ ិសាាន សហគម្ន៍ បុគគេិរអងគការ Save ការសាំដេ់រ ឹ និងសុខភារ ខ). ការណ្ញរសាំរាម្ ឬបុគគេិរសាលា the Children ង គ). ការម្ព្បើព្បាស់ធុងសាំរាម្ ម្រៀន ឬម្នាីរអប់រ ាំ សូម្អានណ្ែនរទី ៦សព្ោប់រ័ត៌ោនេាំអិត។ ឬការ ិោេ័យអប់រ ាំ 38 ទាំនួេខុសព្តូវ សរម្មភារ បារាណ្ម្ព្ត វ ិធានការបនធូរបនាយ ការអនុវតត ការព្តួតរិនិតយ ស្រសុរ K. អនាម្័ យ បរ ិសាា ន, គុដភារទឹរ រ). បម្ចេរម្ទសរនុងការសាងសង់បងគន់ម្េើម្គរ សហគម្ន៍ បុគគេិរអងគការ Save និងសុខភារ ខ). បម្ចេរម្ទសរនុងការសាងសង់បងគន់សព្ោប់អគរ ឬបុគគេិរសាលា the Children បណ្ដត តទឹរ ម្រៀន ឬម្នាីរអប់រ ាំ សូម្អានណ្ែនរទី ៦សព្ោប់រ័ត៌ោនេាំអិត។ ឬការ ិោេ័យអប់រ ាំ ស្រសុរ 39 ៦. ជម្ព្ម្ើសអនាម្័យសាលា គ ់ទឹរនិងបងគន់អនាម្័យ ៦.១ តព្ម្ូវការការែគត់ែង ន ាំរុងព្បម្ទសរម្ព ម្រៀងរាេ់ឆ្ ន ុជា ជាំ ងឺរាគណ្ែេម្រើ តម្ររី រងវះអនាម្័ យ និ ងការអនុវតត ណ្ែេោនអនាម្័យម្ទៀបបានបងកឲ្យរុោរម្ព្កាម្អាយុ៥ឆ្ ន ាំ១០០០០នារ់បានសាៃ ប់បាត់បង់ ជីវ ិត ។3 ែូចណ្ែេបានរ ាំរឹងទុរ ភាររាតតាតរបស់ជាំងឺម្នះរនុងចាំម្ណាម្រុ ោរម្ៅរនុងតាំ បន់ ជនបទ ោនចាំនួនម្េើសតាំបន់ទីព្រុងរហូតែេ់រីរែង។4 ភារសាំខាន់ននការចូេម្ព្បើព្បាស់ទឹរសាែត និងអនាម្័យព្តូវបានសងកត់ន័យម្ោយ ការសិរារបស់ធានាគររិភរម្លារ សែីរីភារព្រីព្រនិ ងចាំ ដងទរ់ ទងបរ ិសាា នរនុង ព្បម្ទសរម្ពុជា “[ការសិរាស្រសាវព្ជាងណ្ែេព្តូវបានរាំដត់ទុរ] ររដី រុោរណ្ែេោនជាំងឺរាគសរុប ចាំនួនព្បជាជនណ្ែេគម នទឹរសាែ តម្ព្បើព្បាស់ និងចាំនួនព្បជាជនណ្ែេគម នបងគន់ ន ុជា។ អនាម្័យម្ព្បើ ព្បាស់រុងព្បម្ទសរម្ព [ការរាំដត់ ម្នះ] ម្សនើរឲ្យោនភារ ជាប់ទរ់ទងគន ណ្បបេាំហោងជិតសនិតរវាងភារព្រីព្រនិងរងវះខាតការម្ព្បើព្បាស់ទឹរ សាែ ត។ ការវ ិភាគម្ែើ រថយម្ព្កាយ…រ៏បានបងា ា ញថ្នព្គួសារព្រីព្រអាចម្ព្បើព្បាស់ ទឹរសាែ តោនសុវតាិភារបានតិ ចជាងព្គួសារណ្ែេោនចាំ នូេម្ព្ចើ នរនុងព្បម្ទសរម្ពុជា។ ែេទញរនុងន័ យម្នះគឺម្រដៈភាររុោរតូវព្តូវបានរាំដត់ម្ោយ[ការរាំដត់ ទាំនារ់ ទាំនង] ា ញភារណ្ចររ ាំណ្េរតម្តាំបន់ននចាំនួនម្រដៈភាររុោរ ណ្ែេបានបងា រនុងព្បម្ទសរម្ពុជា។ ម្ែងម្ទៀត ភារជាប់ទរ់ទងគន ណ្បបេាំហជាម្ួយនិងចាំនួនព្បជាជន ព្រីព្រោនភារជារ់ណ្សែង។ ម្យើងសនិនោា នថ្នទឹរសា ា ែ តោនសុវតាិភារគឺជាបញ្ញ ទាំនារ់ទាំនងភារព្រីព្រ/បរ ិសា ន ុជា។ ា នណ្ែេោនសារៈសាំខាន់រុងព្បម្ទសរម្ព “… រួរម្យើងគួណ្តរាំដត់ចាំណាាំភារខុសគន រវាងការណ្ចររ ាំណ្េរណ្បបេាំហរននភារ ព្រីព្រនិងអព្តម្រដៈភារ និងការណ្ចររ ាំណ្េរណ្បបេាំហរននភារព្រីព្រនិងម្រដៈភារ ឲ្យោច់រីគន ។ការណ្ចររ ាំណ្េរព្បម្ភទទីរីរែែេ់នូវម្ូ េោា នសព្ោប់ ការវ ិភាគ សុខុោេភារ េ ង រី ម្ព្ពាះវា ុៃះបញ្ញ ាំ ចាំ នួនព្បជាជនណ្ែេព្តូវរងការបះពាេ់។ 3 Cambodia Water Supply and Sanitation Sector Review (2012) 4 National Institute of Statistics, Directorate General for Health, and ICF Macro. (2011) 40 តម្េរេដៈវ ិនិច័យ ា ម្នះ ែ េននចាំ នួនព្បជាជនព្បម្ទសរម្ពុជាគឺជាតាំ បន់ អតិភារសព្ោប់ការ អ័រសអាប់ សុីសរណា ម្ោះស្រសាយបញ្ញ ា ភារព្រីព្រនិងម្រដៈភាររីរងវះទឹរសាែ តនិងអនាម្័យ។ ែាុយម្ៅវ ិញ អព្តម្រដៈភារនិងភារព្រីព្រជាទូម្ៅខពស់ជាងណ្ែនរខាងម្ជើងនិងខាងម្រើតនននែាព្បម្ទ ស។ សោោព្តននព្រុម្ព្គួសារណ្ែេរងែេបះពាេ់ម្ោយភារព្រីព្រ ជាំងឺរងទឹរ… ោនរព្ម្ិតខពស់ជាងម្ៅតាំបន់ទាំងម្នះ ណ្តចាំនួនព្គួសារណ្ែេទទួេរងែេបះពាេ់សរុបោនរព្ម្ិតទបជាងអ័រសអាប់សុីសរ ែ េននចាំនួនព្បជាជន.5” ណា ា រទូម្ៅននបញ្ញ ៦.២ ទិែភា គ ់ទឹរនិងអនាម្័យសព្ោប់សាលាម្រៀន ា ការែគត់ែង គម្ព្ោងម្ដឌ េគាំពារ ា ទាំងម្នះែូ ចគ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចនិ ងសាលាម្រៀនោនបញ្ញ ន ម្ៅរនុងព្បម្ទសរាំ រុងអភិ វឌ្ឍន៍ ម្េើរិភរម្លារ:  ការែគត់ែគង់ទឹរម្ិនព្គប់ព្គងឬម្ិនទន់ោនសព្ោប់រូនសិសសសាលាជាម្ព្ចើន  បងគន់ម្ិនែាំម្ដើ រការបានេែ ឧ. ម្ោយសារណ្តការរចនាម្ូែបងគន់ម្ៅអន់ម្ខាយ និង ឬខវះបងគន់ចុចទឹរបងាូរ (ម្េើការោា នែី)  ខៃិនរីបនាប់ទឹរណ្ែេព្បរ់សងកសី ម្ៅែ ម្ៅម្រេព្តូវនថង  រុោរជារិម្សសម្រមងស្រសីម្ិនចូេសាលាម្ោយសារណ្តរងវះបងគន់អនាម្័យឯរជនណ្ែេ សម្រម្យ (WHO, 1997). េរេខដឌ ទឹរសាែ តោនសុវតាិភារណ្ែេរួម្ោនការអប់រ ាំអនាម្័យេែនឹងជារ់ចាស់បងក ឲ្យសុខភារនិងការចូេម្រៀនរបស់រុោរេែព្បម្សើរជាងម្ុនណ្ែេនិងជាយថ្នម្ហតុនាាំម្រនូវអ ព្តឈប់ចូេម្ព្បើព្បាស់ោនរព្ម្ិតទប ជារិម្សសសព្ោប់ម្រមងស្រសី។ សាំខាន់បាំែុត ក រជម្ងឺទរ់ទងនិងទឹរនិងអនាម្័យ។ (UNICEF and IRC, វាជាបនសាំធាតុទន់និងរ ឹងណ្ែេបងា 1998). 5 The Poverty/Environment Nexus in Cambodia and Lao People’s Democratic Republic by Susmita Dasgupta, Uwe Deichmann, Craig Meisner, David Wheeler, DECRG World Bank Policy Research Working Paper 2960, January 2003. 41 ៦.៣ សាវតរ– បរ ិបទននព្បម្ទសរម្ពជា ុ ា សាំខាន់ៗបីព្តូវបានររម្ឃើញសព្ោប់ សហគម្ន៍អណ្ដ បញ្ញ ែ តទឹររស់ម្ៅជិតបឹងទម្នៃ សាប 1. ការែគត់ែគង់ទឹរសាែ ត: ជាទូម្ៅ សហគម្ន៍ម្ព្បើព្បាស់ទឹរណ្ែេម្ចញរីបឹងសព្ោប់ ជីវ ិតព្បចាាំនថង រួម្ោន ការងូ តទឹ រ ម្បារសាំម្េៀរបាំពារ់ លាងចាន ចាំអិន និងសព្ោប់ រិសារ។ ព្បជាជនខៃះោាំទឹរម្ុនរិសារ ៃ ម្ោយម្ព្បើ សាច់ជូរ ណ្តព្គួសារខឡះម្ធវើឲ្យទឹរថ្ន (potassium permanganate) ម្ហើយរិសារ។ទោ ន រ់ ែេ់សុខភាររនុងរយៈម្រេណ្វង។ ៃ ប់ម្នះនឹងបងកឲ្យោនម្ព្គះថ្ន 2. ការព្គប់ព្គងការសាំដេ់រ ឹង: ន ការម្បាះម្ចាេនូវការសាំដេ់រុងែា ះ ឬការសាំដេ់ម្ែសងៗម្ទៀតចូេរនុងបឹងគឺជាការអនុវតតទូម្ៅសព្ោប់ភូម្អណ្ដែ តទឹ រ និង តាំដរ ម្ជើង។ រនុងរែូ វវសា ន ាំសោ ការម្ព្បើព្បាស់ថ្ន ែ ៃ ប់សតវេិត ន ោនរព្ម្ិ តខពស់រុងចាំ ម្ណាម្ព្បជាជនណ្ែេោនចាំ នូេទី រីររីចាំការបណ្នៃនិងណ្ស្រស។ ទោ ន រ់ែេ់សុខភារែេ់សហគម្ន៍អ ៃ ប់ការម្ព្បើព្បាស់ម្នះបាំរុេទឹរនិងបងកម្ព្គះថ្ន ណ្ដែ តទឹរណាណ្ែេរឹងណ្ែែរម្េើទឹរបឹងណ្ែេជាព្បភរម្ព្បើព្បាស់ព្បចាាំនថងរបស់រួរ ម្គ។ 3. អនាម្័យ: ា រួម្ធាំបាំែុតរបស់សោជិរសហគម្ន៍។ បញ្ញ ម្ិនោនការសិរា រីរងវះអនា ម្័យរនុងសាលាម្រៀន ម្ហើយគម នការម្រៀបចាំអនាម្័យព្តឹម្ព្តូវ សព្ោប់រុោរ។ ម្ព្កាយរីការសិរារីការចុះរម្មសិរា ការម្រៀបចាំអនាម្័យម្ៅ សាលាម្រៀនបចេុបបននម្ិនអាចចាត់ទុរថ្នសាលាម្រៀន ឬម្ដឌ េម្នាះោនបរ ិសាាន អាំម្ណាយែេែេ់រុោរម្នាះម្ឡើយ។ ា ការម្រៀបចាំម្ិនបានម្ោះស្រសាយបញ្ញ តព្ម្ូវការរបស់រុោរ: ឧ. ម្ិនោនការណ្បងណ្ចរបងគន់ម្រមងស្រសី ព្បុស ា រម្សើបសព្ោប់ម្រមងស្រសីរីថ្ន (វាជាបញ្ញ ន រ់ទី ៤ែេ់ទី)។ 42 អនុសាសន៍ និងវ ិធានការបនធូរបនាយ បញ្ញ ា បរ ិសាាន អនុសាសន៍ និងវ ិធានការបនធូរបនាយ ការែគត់ែង គ ់ទឹរសាែត ជម្ព្ម្ើសសព្ោប់ការែគត់ែគង់ទឹរសាែ តឲ្យព្បម្សើរជាងម្ុន:  គ ់ោនអតិបរ ិោរ (ការព្តងទឹរម្ភៃៀង) ម្ធវើឲ្យការែគត់ែង ោនណ្តការោា នរីរបុម្ណាណ ះណ្ែេអាចម្ព្បើព្បាស់ទឹរ  ម្ព្បើព្បាស់សោា រៈែាុរឲ្យអស់េទធភារ (ធុ ង ឬអាងែាុរទឹរ), សាែ តបាន  សព្ោប់ភូម្ិបណ្ដែ តទឹរ ព្បរ័នធសោែ តទឹរចេ័តតូច (HAGAR/ឬ ព្បរ័នធស្រសម្ែៀងគន) ម្ៅខដៈម្រេណ្ែេសាលាែនទម្ទៀតម្ិនអាចម្ព្បើព្បា ា ញជូនសព្ោប់ម្ដ គួណ្តព្តូវបានបងា ឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច (ម្ដឌ េគាំពារ ស់ទឹរសាែ តបានម្នាះម្ឡើយ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច) ែូចម្នះរួរម្គព្តូវបងេាំចិតតម្ព្បើព្បាស់ទឹរបឹងម្បើសិនជា ម្ិនោនទឹរម្ភៃៀងព្គប់ព្គន់ម្នាះម្ទ។ គ ់ែគង់ទឹរសព្ោប់ការោ ព្បរ័នធែត ា នែី : ម្រមងតូចៗនាាំយរទឹររិសាររបស់ម្គរីែាះម្រសាលា ទឹ ររី នែាែីណ្ែេហូរចូ េរនុងអដូែ ងគឺជាព្បភរបាំរុេែ៏ ធាំចាំ បង។ ទឹរជាំនន់ទាំនងជា ម្រៀន។ ោនជាតិរុេម្ហើយអាចម្ធវើឲ្យអដូែ ងោនជាតិ រេតម្រយៈការសប់ សនប់។ ជម្ព្ម្ើស ៃ ស់បូររចនានិ ខាងម្ព្កាម្គឺ សព្ោប់ការផ្ទ ែ ងេរេដៈរិម្សសម្ែើម្បីររាបាននូវការែគត់ែគង់ ទឹរសាែ តោនសុវតាិភារ:  រិចារណាអាំរីរាំម្ដើ នការែគត់ែគង់ទឹរ អដូែ ងសនប់ និង ទឹរម្ភៃៀង រនុងតាំ បន់ ទឹរជាំ នន់ ម្ែើម្បីម្ជៀសវាងការបាំរុេម្ោយទឹរជាំនន់ ា តអនរម្ព្បើព្បាស់ចូេម្ព្បើ ព្បាស់ម្ៅអាំ ឡុងម្រេទឹរជាំនន់ ម្ហើយអនុ ញ្ញ  េ តិសាំអាតទឹរតម្សហគម្ន៍ ម្េើរទឹរចិតតឲ្យោនរុរជា 43 ែូ ចម្ៅរនុងភូ ម្ិព្បលាយោសនិងពាម្ខនង  ររម្ម្ើ េអាជីវររណ្ែេេរ់ឧបររដ៍ ព្តួតរិនិតយម្ម្ើ េម្ម្ម្រាគណ្ែេោនតនម្ៃទប និង  រាំ ដត់ វ ិធីសាំលាប់ ម្ម្ម្រាគរនុងអដូែ ង (ោរ់ ខៃរ) ម្ហើយណ្ដនាាំរីភារញឹរញប់ននការម្ព្បើព្បាស់ម្ែើម្បីសាែ រអដូែ ងណ្ែេព្តូវបានបាំ រុេ និង/ឬ ម្ព្បើ ធុងឬអាងសតរទឹ ុ រម្ភៃៀងសព្ោប់បងគន់ ការសាំដេ់រ ឹង រម្មវ ិធីការយេ់ែឹងរីបរ ិសាាន ព្រសួងបរ ិសាា នម្ោយោនការគាំព្ទរីអងគការម្ិនណ្ម្នរោ េ រអាំរីបរ ិ ា ភិបាេណ្ែរាំរុងណ្តម្ធវើរិចកា ទោៃ ប់និងការអនុវតតទូម្ៅរនុងសហគម្ន៍ រស់ម្ៅជិ តបឹ សាាន (រស់ម្ៅម្ែើម្បីម្រៀនការអប់រ ាំអាំរីបរ ិសាា ន) គួ រណ្តបម្ងកើតរម្មវ ិធីការយេ់ែឹងរី ងទម្នៃសាបគឺម្បាះម្ចាេការសាំដេ់ទាំងអស់ម្នាះ បរ ិសាា នជារិម្សសសព្ោប់ សហគម្ន៍រស់ម្ៅជិតបឹងទម្នៃសាបណ្ែេជាយុទធសាស្ដសតកាត់ ា េ់ណ្តម្ែង ម្ោយម្ិនបានសាំអាតជាម្ុ នចូ េរនុងបឹងផ្ទ បនាយភារព្រីព្ររបស់ព្បម្ទសរម្ពុជា អាំឡុងម្រេសាងសង់ ការសាំដេ់សាងសង់ព្តូវបានបម្ងកើត ការ ការសាំដេ់ជាព្រុម្ ង ការណ្ចរការសាំដេ់ជាការសាំដេ់សួតនិ ួង ម្ោនម្ឈើ និងែេិ ងម្សើម្៕ ការសាំដេ់សតរួ តែេស្រសម្ែៀងគន ម្លាហៈ ណ្រវ។ ការសាំដេ់ម្សើម្ជាធម្មតព្តូវបានសាំម្ៅ ម្ៅការសាំដេ់សរ ីរាងគណ្ែេជាធម្មតបម្ងកើតម្ឡើងម្ោយការរិសារចាំនី ម្ហើយោនទាំងន់ធងន់ម្ោយសារណ្តភារជរ់ទឹរ។ 44 ការសាំដេ់រ៏អាចណ្ចរជាព្រុម្តម្ម្ូេោា នការសាំដេ់ អាចបាំណ្បរធាតុបាន ឬការសាំដេ់ម្ិនអាចបាំណ្បរធាតុបានែងណ្ែរ។ វ ិធី ណ្ែេសម្ម្ហតុ បាំែុតរនងុការម្ោះស្រសាយជាម្ួយបញ្ញ ា ម្នះគឺ ព្បម្ូ េវាម្ៅរណ្នៃងព្បភររបស់ វាម្ៅរនុងតាំ បន់នីម្ួយ ម្ហើយណ្បងណ្ចរវាម្ភៃៀម្ៗណ្តម្ែងម្ៅរណ្នៃងណ្ែេអាចម្ធវើបាន។ វ ិធី ណ្ែេការសាំដេ់បានព្តូវចាត់ ថ្ន ា ញរីព្បរ័ នរ ន រ់ព្តូវណ្តបងា ធ ាំ ម្ទចការសាំដេ់របស់តាំបន់ ។ ព្បម្ភទខាងម្ព្កាម្ម្នះគឺជាព្បម្ភទធម្មតៈ  ព្រោស  គ ់ វ ិញ) ព្រោសកាតុង (រួម្ោនព្រោសម្វចខេប់សព្ោប់យរម្ៅឲ្យអនរែគត់ែង  ៃ ភៃឺ – ម្ិ នោនអាំរូេណ្ម្ព្ត ឬ រញ្ ណ្រវ (ថ្ន េ រ់បងែួច ណ្ែេជាការសាំដេ់របស់អនររម្សើម្ៅរនុងតាំបន់)  ៃ សាិច ផ្ទ  ថម  រាំ បុស  ន រ់ ការសាំដេ់រិម្សសនិងម្ព្គះថ្ន  ការសាំដេ់ជាវតាុរ ឹង ការសាំដេ់សរ ីរាងគគួរណ្តណ្ចរជាព្រុម្សព្ោប់ការរាំម្ទចម្ចាេ។ 45 ព្បម្ភទខាងម្ព្កាម្ព្តូវបានណ្ដនាាំ:  ម្ាូបណ្ែេម្ៅសេ់ណ្ែេបានបះជាម្ួយសាច់ គួរណ្តព្បម្ូេោរ់ោច់ រីគ ក រការ ន ម្ែើ ម្បីបងា ៃងម្ម្ម្រាគ  ែ គួរណ្តររាទុរសព្ោប់ការសាំដេ់សតវ សាច់ម្ោង ឹង  ា ម្បើ សិនជាការសាំដេ់ម្ូបព្តូ វបានបញ្ូជ នឧ. ម្ៅរសិោា នរនុងតាំ បន់ វាគួរណ្តព្តូវរាំចាត់ម្ម្ម្រាគម្ុនម្រេឲ្យចាំនីសតវ  សាំបរ និង រាំម្ណាសម្ចញរីណ្ែៃម្ឈើ និងបណ្នៃអាចបាំណ្េងជារាំបុសជាម្ួយនិងសារធាតុបាំណ្េងែនទ ក សាំបរម្ឈើ ការកាម្ហវ ណ្ែៃម្ឈើ ម្ទៀត។ ការសាំដេ់ែនទម្ទៀតែូចជា បាំណ្ដរផ្ទ រញ្េ ប់ណ្ត សុត សាំបរសណ្ដែ រែី ព្រោសជូតោត់ ។េ។ អាចបញ្ូេ េសព្ោប់ម្ធវើជារាំ បុសែងណ្ែរ។ ធុងសាំរាម្ ក ត់សព្ោប់ការសាំដេ់ ម្រឿងម្នះអាចសម្ព្ម្ចបានម្ោយែែេ់ជូនធុងសាំរាម្ម្ៅតាំបន់ឃុាំសងា ណ្ែេណ្ចរោច់រីគ ន ន ។ វាសាំខាន់រុងការនាាំ រុោរចូេរួម្រនុងម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច រនុងចាប់ ម្ព្បើ ព្បាស់ម្ឡើងវ ិញ។ វាសាំខាន់ ណាស់រុងការធានាឲ្យបានថ្នការម្ព្បើ ន ព្បាស់រ័ត៌ោនម្ឡើងវ ិញព្តូវបានបងា ា ញឲ្យបាន េែម្ោយោនការណ្ដនាាំចាស់លាស់អាំរីអីវណ្ែេអនរចង់ឲ្យរុោរឬសោជិរសហគម្ន៍ម្ធវើ។ 46 ម្ៅឯការោា ន អនរទទួេម្ ការព្តូវណ្តបញ្ូេ េធុ ងសាំរាម្ម្ែើម្បីររាការោា នឲ្យសា េ ែ តជានិច។ ព្គប់ការសាំដេ់ទាំងអស់ ៃ សាិចនិងសោ រួម្ទាំងផ្ទ ា រៈសាំដង់ព្តូវណ្តព្គប់ព្គងនិងម្ចាេឲ្យបានព្តឹម្ព្តូវ ោ រប័ ដណជិតការោ រនុងតាំ បន់ ណ្ែេោនអជា ា តម្ោយអជា ា នណ្ែេព្តូវបានអនុ ញ្ញ ោ ធររនុងតាំ បន់។ អនាម្័យ A. ម្េើែី (ម្េើ ម្ឈើតាំដរ) ជម្ព្ម្ើសសព្ោប់ ម្ជឈម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច សព្ោប់តាំបន់ម្េើម្គរ, ោនជម្ព្ម្ើសម្ព្ចើនសព្ោប់ អនាម្័យរនុងសហគម្ន៍ អណ្ដត តទឹរ។ សព្ោប់ម្េើែី បទរិម្សាធន៍គួរឲ្យបារម្ារនៃងម្រជាម្ួយព្បរ័នធអនាម្័ អាងទឹ រសែុយម្ៅការោា នគឺ ជាជម្ព្ម្ើ សេែជាងម្គម្ោយសារណ្តម្ិ នោនទឹររនុងរែូវវសា។ យ ា តូ ចតចណ្ែេម្ិ នទទួេបានការយរចិតតទុរោរ់ រុង (ការម្ព្បើបងគន់កាច់ទឹរ) បុ ណ្នតព្បរ័ នធអនាម្័យព្តូវម្ោះស្រសាយបញ្ញ ន បចេុបបននការម្ព្បើ ព្បាស់រម្ ួ ោនការព្គប់ ព្គងម្ិនបានេែ ម្រេសាងសង់បនាប់ទឹរម្នាះម្ទ។ សព្ោប់បងគន់ម្ៅសាលាម្រៀនណ្ែេជាម្ហតុនាាំឲ្យោន ការរចនាម្ូែសាម្ញ្ា : សនប់ទឹរ តព្ម្ូវការជួសជុេរាងរាេ់រី ន ាំ។ ៣ម្ៅ៥ឆ្ ៃ រ់ឬទឹ រម្ឡើងការបងាូរទឹ ររី បងគ រាំ ហុសការរចនាម្ូ ែសនប់ទឹរបងគន់ណ្ែេព្តូវបានម្ព្បើ ព្បាស់ម្រេបចេបបននសព្ោប់ ការសាងសង់ រនុងរាំឡុងម្រេម្ភៃៀងធា ុ ា ម្េើកា ន់ម្ិនអាចម្ធវើម្ៅបានេែជាម្ហតុនាាំឲ្យោនបញ្ញ ត ម្ួ យនឹងព្បរ័ នធអ សាលាម្រៀនរនុងព្បម្ទសរម្ពុជាព្បណ្ហេជាព្បភរចាំ បងននការម្ិនម្រញចិតជា រកាច់ទោៃ រ់ការសាំដេ់រីបងគន់ នាម្័យ។ សនប់ទឹរគាំងម្ហើយបងគន់ម្ិនអាចម្ព្បើព្បាស់បាន។ ា ការែគត់ែង ម្ោយណ្ឡរម្ៅរែូវព្បាាំងោនបញ្ញ គ ់ ទឹររនុង ការណ្រេាំអរសនប់ទឹរ: បងគន់ម្ិនបានព្គប់ព្គន់ 47 ជាម្ហតុនាាំឲ្យការសាំដេ់ម្ធវើឲ្យសាះបាំ រង់ បងាូរម្ហើយ ធ ឹរ សព្ោប់ព្បរ័នទ េ ាំងទឹ ររនុងបងគន់ គួរណ្តោនរណ្នៃងបងា ជ ប់ ផ្ទ ឬរនុងសនប់ណ្ែេភា ា េ់ម្ៅនិង ព្តូវការលាងសាំអាត. បងគន់។ ឧបររដ េ ាំងទឹរម្នះទប់ទឹរ ៍ បងា ក រឧសម័នបាំរង់សាំដេ់ឲ្យម្ចញរី រុងបនា និងបងា ន ប់បងគន់។ សព្ោប់តាំបន់បណ្ដត តទឹរ សនប់បងគន់គួរណ្តោនរនធខយេ់ម្ួយម្ែើម្បីម្ជៀសម្វៀងការព្ជាបទឹរម្ចញរីឧបររដ េ ាំងទឹរ។ ៍ បងា ោនព្បរ័នធព្គប់ព្គងអនាម្័យតិចតួចបាំ ែុតម្បើម្ធៀបនឹង ចាំនួនព្បជាជនរស់ម្ៅម្េើតាំបន់បណ្ដត តទឹរ ុត ម្ែើ ម្បីសរឬសាំ អាតទឹរម្ុននឹងបងាូរម្ៅរនុងទម្នៃ។ ា រនុងការម្ព្បើ ព្បាស់បងគន់រម្បៀបកា រុោរោនបញ្ញ ត រព្ប ម្ហាងរនុងសាលាម្រៀន។ ន បងគន់រុងសាលាម្រៀនសាងសង់ ម្ឡើងម្ោយបនាប់តូច ោនព្បម្ហាងសព្ោប់ទោៃ រ់លាម្រ ជ ង ព្បរ់ម្ោយែាំបូេសងកសី និងជញ្ញ ៃ សាិរ ។ ាំ ម្ឈើ ឬផ្ទ ា េ់ណ្តម្ែងម្ហើ ការសាំដេ់ទាំងអស់ហូរចូ េរនុងបឹងផ្ទ យបាំរុេទឹ ររនុងម្នាះ។ ម្នះជាម្រឿងធម្មតរនុងបឹងទម្នៃសាបម្ៅម្ហើយ ខ ំង បងគន់ជាប់ដដលានកដនែងបង្ ៍ បង្ គ្បរភទឧបករណ្ ខ ំងទឹក និងត្គ្មង ម្ហើយទោៃ ប់ម្នះបានបងកឲ្យោនជាំងឺ ខាងកនុង រិម្សសរាគរុសចាំម្ណាម្ម្រមងតូចៗ។ បាឡុងណ្ែេោនែេិតបាំរង់ PVC ជាម្ួយគព្ម្បម្ៅខាងម្េើ ា េ់បងគន់ម្ែើម្បីអនុញ្ញ អាចោរ់ម្ៅខាងម្ព្កាម្ផ្ទ ៃ កាតឧបររដ ា តការ ង េ ាំងម្ែើម្បីខួងបាំរង់ ៍ បងា ន សម្ងួតណ្ែេម្ៅសេ់រុងធុ ងសាំដេ់។ បាឡុងអាចោរ់ បណ្នាម្ម្ៅម្រេព្តូវការ 48 ម្ោយអាចចូេបានតម្រនធបាំរង់េូណ្ែេោនគព្ម្ប ណ្ត បាឡុងទាំងម្នះព្តូជាបទោាន PVCណ្ែេនឹ ងម្ិនបះពាេ់ែេ់េាំហូរណ្ខសបងាួត។ ម្ិ នគួ រោនព្បអប់បាឡុងរនុងសនប់ម្ុនែេ់ព្ចរម្ចញម្ៅែេ់ធុងសាំដេ់ ម្ោយសារវានឹងម្ធវើឲ្យបងាូរទឹរយឺត ម្គៀងគរសាំដេ់រ ឹង និងបងករសនប់។  ែរព្បអប់ណ្ែេឋិតម្ៅម្ព្កាម្ បងគន់ម្ចាេ ព្បអប់ម្នះម្ធវើឲ្យេាំហូរទឹរចុចយឺត ម្ហើយនឹងព្បម្ួេសាំដេ់រ ឹង ក រការបងាូរការសាំដេ់ចូេរនុងធុ ងទឹរសាំអុយណ្ែេោន និ ងបងា  ែ រ់បាំរង់ណ្ែេបងាូរទឹ រចូ េរនុងធុ ងទឹរសាំអុយម្ចាេ ែរព្បអប់សាំអាតណ្ែេបងា ម្ោយសារព្បអប់ម្នះនឹងម្ធវើឲ្យេាំហូរទឹរយឺត ររូនសាំដេ់រ ឹងនិងរាំដរ។ ម្ព្បើបាេុងម្ៅម្រេចាំបាច់ សព្ោប់ែាំម្ដើ រការបាំ រង់ បងាូរទឹរវ ិញ  ែេិតបាំ រង់ បងាូរសាំដេ់គួរណ្តោនទាំហាំ 4 អុីញ ណ្ែេោនចាំម្ណាតោងតិចណាស់១/៤ ី ចាំម្ណាតកាន់ណ្តធាំកាន់ណ្តេែ អុីញ រនុងម្ួយវត  សនប់ណ្ែេោនរនុង និងព្តូវបានម្ស្រសាបស្រសាប់ ម្ិនគួរព្តូវបានទទួេយរម្នាះម្ទ  រណ្នៃងអងគុយរបស់បងគន់សព្ោប់រុោរជារិ ម្សសគួ រណ្តោនរាងអរសរU ណ្ែេម្ធវើរីសារធាតុណ្ែេម្ិនជរ់ទឹរ  ោងម្ហាចណាស់គួរណ្តោនបាសាាំងលាងនែម្ួយណ្ែេោរ់ជិតបងគន់។ ន រ់ម្រៀនរនុងអាគរ ចាំនួនបាសាាំងលាងនែគួ ណ្តម្សមើនិងចាំ នួនបនាប់ថ្ន 49 បងគន់បងាូរទឹកដដលានរនធពីរ បងគន់ត្រ ើ ងដដលានរនធដាក់រៅខា ងរលើ ( ១៩៩៩) Save the Children ( ឬ Wetland Works!) 50 . 0 1 Temperature C < 45 < 45 2 pH 6–9 5-9 3 BOD5 ( 5 days at 200 C ) mg/l < 30 < 80 4 COD mg/l < 50 < 100 5 Total Suspended Solids mg/l < 50 < 80 6 Total Dissolved Solids mg/l < 1000 < 2000 7 Grease and Oil mg/l < 5.0 < 15 8 Detergents mg/l < 5.0 < 15 9 Phenols mg/l < 0.1 < 1.2 10 Nitrate (NO3 ) mg/l < 10 < 20 11 Chlorine ( free ) mg/l < 1.0 < 2.0 12 Chloride ( ion ) mg/l < 500 < 700 13 Sulphate ( as SO4 ) mg/l < 300 < 500 14 Sulphide ( as Sulphur ) mg/l < 0.2 < 1.0 15 Phosphate ( PO4 ) mg/l < 3.0 < 6.0 16 Cyanide ( CN ) mg/l < 0.2 < 1.5 51 17 Barium ( Ba ) mg/l < 4.0 < 7.0 18 Arsenic ( As ) mg/l < 0.10 < 1.0 19 Tin ( Sn ) mg/l < 2.0 < 8.0 20 Iron ( Fe ) mg/l < 1.0 < 20 21 Boron ( B ) mg/l < 1.0 < 5.0 22 Manganese ( Mn ) mg/l < 1.0 < 5.0 23 Cadmium ( Cd ) mg/l < 0.1 < 0.5 24 Chromium ( Cr )+3 mg/l < 0.2 < 1.0 25 Chromium ( Cr )+6 mg/l < 0.05 < 0.5 26 Copper ( Cu ) mg/l < 0.2 < 1.0 27 Lead ( Pb ) mg/l < 0.1 < 1.0 28 mg/l < 0.002 < 0.05 Mercury (Hg ) 29 Nickel ( Ni ) mg/l < 0.2 < 1.0 30 Selenium ( Se ) mg/l < 0.05 < 0.5 31 Silver ( Ag ) mg/l < 0.1 < 0.5 32 Zinc ( Zn ) mg/l < 1.0 < 3.0 33 Molybdenum ( Mo ) mg/l < 0.1 < 1.0 34 Ammonia ( NH3 ) mg/l < 5.0 < 7.0 35 mg/l >2.0 >1.0 DO 36 Polychlorinated Byphemyl mg/l <0.003 <0.003 37 Calcium mg/l <150 <200 52 38 Magnesium mg/l <150 <200 39 Carbon tetrachloride mg/l <3 <3 40 Hexachloro benzene mg/l <2 <2 41 DTT mg/l <1.3 <1.3 42 Endrin mg/l <0.01 <0.01 43 Dieldrin mg/l <0.01 <0.01 44 Aldrin mg/l <0.01 <0.01 45 Isodrin mg/l <0.01 <0.01 46 Perchloro ethylene mg/l <2.5 <2.5 47 Hexachloro butadiene mg/l <3 <3 48 Chloroform mg/l <1 <1 49 1,2 Dichloro ethylene mg/l <2.5 <2.5 50 Trichloro ethylene mg/l <1 <1 51 Trichloro benzene mg/l <2 <2 52 Hexaxhloro cyclohexene mg/l <2 <2 Save the Children ១០ 53 POD Save the Children ( Wetland Works) B. ម្ដឌ េបណ្ដែ តទឺរ បាំ រង់ បងាូរទឹរសាំអុយ ា គុដភារទឹរឬទឹរសាំអុយរីសាំដេ់ម្នុសស ម្ែើម្បីម្ោះស្រសាយបញ្ញ អងគការWetlands Workបានបម្ងកើតនូវព្បរ័នធសាំអាតទឹរសាំដេ់សព្ោប់ព្រុម្ព្គួសារនីម្ួយៗ ណ្ែេម្ព្បើ “បាំ រង់បងាូរទឹរសាំអុយ” ណ្ែេបានោរ់ម្ៅម្ព្កាម្បងគន់របស់ព្គួសារណ្ែេោនព្បារ់ ចាំ េទប។ បាំរងសាំអាតទឹរសាំអុយព្តូវបានបាំម្រញម្ោយរុរេជាតិអណ្ដត ទឹរ និ ងម្ម្ម្រាគណ្ែេម្ៅរនុងឬសម្ែើម្ម្ឈើ ណ្ែេអាចរាំ ម្ទចម្ចាេសារធាតុ រុេបាន និងអាចម្ធវើឲ្យទឹរសសាែ តជាងម្ុនគួរឲ្យរត់សោគ េ់។ រនុងភូ ម្ិអូគេ់ ឃុាំអូសាោន ស្រសុរព្រម្គ ណ្ែេជារណ្នៃងណ្ែេអងគការ Wetland Work (WW) ម្ធវើការរិម្សាធន៍ បាំរង់ ៃ គាំម្ហើញលាម្ ភារម្ិនធន់ នន of the សតង់ោរម្ិនបានសព្ម្ច។ សហគម្ន៍បានរអូរទាំអាំរីខិន 54 តង់ ។ម្ព្ៅរីព្បរ័នធ ម្ៅ ព្បជាជនសបាយចិតតម្ៅម្រេបងគន់ចុចទឹរព្តូវបានម្ព្បើព្បាស់ សបងគន់ចារ់ទឹរ (ម្ម្ើេឧបសម្ព័នធទី៣សព្ោប់របាយការដ៍ ការចុះរម្មសិរា)។ បុណ្នត ម្ោងតម្អងគការ Wetland Work (WW) ធ ាំអាតនឹងព្តូវបានសព្ម្ួេ រចនាម្ូែព្បរ័នស ត ម្មរបស់ ម្ោយយរម្តិព្បតិរ អនុសាសន៍ និង ភារនិយម្ចូេចិតតរបស់សហគម្ន៍ម្រ គិតរិចារណា។ ៃ តង់ នឹងព្តូវបានបែូរម្ោយផ្ទ ធ ច សាិចព្បម្ភទHDPEណ្ែេម្ធវើឲ្យព្បរ័នអា ព្បតតិបតតិការ យូរអ ង ម្ៅម្រេបចេុបបនន បាំ រង់បងាូរទឹ រសាំអុយគឺជាព្បរ័នធអនាម្័យរបស់អងគការ Wetlands Works! សព្ោប់ែាះអណ្ដែ តទឹរ ម្ហើយវាអាចម្ធើ វឲ្យទឹ រម្ៅជុាំ វ ិញសព្បម្សើរម្ឡើងរនុងវ ិធីសាស្ដសត ែ៏ ររីម្គម្ួយ។ ុ ជា បាំ រង់បងាូរទឹរសាំអុយម្ព្បើ ររ ន េ តិ រុងទឹ រម្ែើ ម្បីសាំអាតសាំដេ់របស់ ម្នុសយ។ ទឹរសាំដេ់រីែាះព្តូវបានបងវិេម្ៅកានបាំរង់សាំអាតទឹរសាំអុយ ណ្ដែ តទឹរណ្ែេែាុរសាំដេ់ទាំងម្នាះម្ហើយនាាំសាំដេ់ទាំងម្នាះម្ៅបះនឹងឬសម្ែើម្ ៃ រ។ រាំ ម្បា ៃ ររុរេជាតិ អណ្ដ ម្ែើ ម្រាំ ម្បា ត តទឹរណ្ែេជាធម្មតររម្ឃើញម្ៅរនុងបឹ ង បានែែេ់ ធ ររនុងការសាំអាតទឹ រសាំដេ់ម្ោយឬសរបស់រួរវាោននែាធាំែុរសរ ព្បសិទភា ា ីរាងគតូចៗជា ម្ព្ចើន។ សរ ីរាងគតូចៗទាំងម្នះបនាយនូវចាំនួនម្ម្ម្រាគ ន និងធាតុបងក ជាំ ងឺរុងទឹ រសាំដេ់ ម្ោយសាំអាតទឹររីរុេម្ៅសាា នភារណ្ែេេែព្បម្សើរជាម្ុន។ ម្ទះបីជាោនការរ ិះគន់ខៃះអាំរីការរចនាម្ូរីែណ្ែេម្ិនសូវបានម្ធវើឲ្យេែព្បម្សើរង អងគការ Wetlands Works! ន បានសម្ព្ម្ចបាននួ វការម្ធវើរិម្សាធន៍រុងការរាំ ដត់ ព្បសិទធែេ 55 ននការសាំអាតទឹរសាំដេ់ជាម្ួយរព្ម្ិតខពស់ននការបនាយជាតិ E. coli. ទឹរសាំអុយ ណ្ែេម្ិនទន់សាំអាតព្តូវបានបញ្ូេ េរនុងបាំរង់ បងាូរទឹ រសាំអុយម្ោយម្ិនោនការសអាតម្ុន ម្ោយម្ិនម្ព្បើអុរសុីនណ្សនម្នាះម្ទ។ ចាំនួនសាំដេ់ណ្ែេបានបណ្នាម្ោនរហូតែេ់ ១៥% ននចាំនុះសរុបរបស់បាំរង់បងាូរទឹរសាំអុយ។ រព្ម្ិតននការកាត់បនាយ E. coliណ្ែេបានររម្ឃើញោនភារគួរឲ្យរត់សោគ េ់ (ម្ម្ើេ ឧបសម្ព័នធ៤ for បាំ រង់ បងាូរទឹរសាំអុយ)។ បាំ រង់ បងាូរទឹរសាំអុយម្ិ នព្តូវការការណ្ថររាសព្ោប់ព្បតិ តបតតិការម្នាះម្ទ ម្ហើយគម ននថៃ ចាំណាយបណ្នាម្ម្េើសរីសោា រៈណ្ែេោន ការតាំ ម្ឡើង និ ងការោរ់ បញ្ូេ េ។ បាំ រង់ បងាូរទឹរសាំអុយម្ិនព្តូវការព្បភរថ្នម្រេគីម្ីនិងអគគីសនី។ វាងាយស្រសួេយេ់បម្ចេរវ ិទយណ្ែេសម្រម្យ។ ម្រែេ់ម្រេម្នះ បាំ រង់ បងាូរទឹ រសាំអុយ គឺ ជាបម្ចេរវ ិទាសាំអាតណ្ែេព្តូវបានបងា ា យថ្នោនព្បសិទធភារនិ ងសម្រម្យសព្ោប់សហគម្ ន៍ អណ្ដត តទឹររនុងព្បម្ទសរម្ពុជា។ ម្ោយោនការណ្រតព្ម្ូវខពស់ បាំ រង់ បងាូរទឹរសាំអុយ សារសម្ចាំម្ពាះែាះនិងសាលារ៏ ែូចជារណ្នៃងម្ែសងៗរនុងភូ ម្ិអណ្ដែ តទឹ រ។ វារិ តជាជារ់ ណ្សែងណាស់ម្ៅម្រេការចុះរម្មសិរាណ្ែេរព្ម្ិ តទឹរភូម្ិអណ្ដត តទឹ ររនុងរែូវ ព្បាាំងព្បណ្ហេជារាំរស់១ណ្ម្ព្ត។ ធ ាំអាតបាំ រង់បងាូរទឹ រសាំអុយអាចែាំម្ដ ព្បរ័នស ន ាំម្ោយគ ើ រការម្រញម្ួយឆ្ ា ។ ម នបញ្ញ 56 បំ ពង់ បងាូរទឹកសំអុយដដលមិនរគ្បើអុក បំ ពង់ បងាូរទឹ កសំអុយ និងត្ង់ខ័ណ្ឌ ា ប់ បំពង់ បងាូរទឹកសំ សុីដសនគ្ត្ូវបានភា ៌ រខៀវ) (ពណ្ ខ ត្ិកំរបា អុយរុកជា ែ កជាមួនឹងលំហ្របងាូ រទឹករៅសងខាង 57 បងគន់អណ្ដែ តេីអិនណ្អែ (វ ិទាសាា នេីអិនសព្ោប់ បរ ិសាា ន-LIFE) ជម្ព្ម្ើសម្ួយម្ទៀតសព្ោប់ការព្គប់ព្គងសាំដេ់ព្គួសារណ្ែេព្តូវបានណ្ដនាាំម្រែេ់ភូម្ិអ ណ្ដែ តទឹ រម្ៅព្បម្ទសរម្ពុជា។ ព្បរ័ នធអនាម្័យព្តូវបានបម្ងកើតរនុងតាំ បន់ អាចទទួេយរបានម្ោយព្រុម្ព្គួសារម្នសាទព្តី ណ្ែេោនចាំ ដូ េទបរនុងភូ ម្ិអណ្ដត តទឹ រ។ ព្បរ័នធម្នះអាចសាំអាតសាំដេ់ ម្នុសស ែូចម្នះជាទូម្ៅែតេ់ជូនអនរភូម្ិនូវទឹររិសារសាែត េីអិនណ្អែរ៏បានរាំបុងណ្សវងររជម្ព្ម្ើសម្ែសងម្ទៀតម្េើការម្ព្បើព្បាស់ធុងទឹរសាំដេ់ ណ្ែេបា នតព្ម្ូវ បូរជាម្ួយអនាម្័យសាា នព្បរ័នធម្ោយម្ព្បើបងគន់បងាួតនិងបណ្ងវរទឹរម្នាម្។ ការរចនាម្ូែបងគន់ ចានបងគន់អងគុយម្ចាងម្ហាងព្តូវបានតាំ ម្េើងម្ោយការែសាំសុីម្ុងជាម្ួងនិងវតាុធាតុ ណ្ែេោន រនុងស្រសុរ។ ចានបងគន់ព្តូវការម្ែើម្បីណ្ចរទឹររីលាម្រម្ែើម្បីបងក ភារសាំងួតណ្ែេជាវ ិធី ណ្ែេោនព្បសិទធែេបាំែុតសព្ោប់ការសាំលាប់ជាតិបងកជាំងឺ។ សោជិរសហគម្ន៍រាំរុងណ្ត ា បង់សព្ោប់ បងាូរទឹ រលាង ម្ព្បើព្បាស់ទឹរសព្ោប់លាងនែនិងលាងសាំអាតគូទម្ព្កាយរីបម្នា សាំអាត។ ចានបងគន់ោនរនធ៣; រនធម្ួយព្តូវបានម្ព្បើម្ែើម្បីបណ្ងវរទឹរម្នាម្រីរនធលាម្រ រនធព្តង់ សព្ោប់លាម្រ និងណ្ែនរធាំននចានបងគន់ និងរនធសព្ោប់ទឹរលាង។ ចានបងគន់ ណ្ែេស្រសាេោនភារម្រញនិយម្ ម្ហើយរ៏ងាយស្រសួេបម្ងកើតម្ធវើឲ្យវាោនរចនាសម្ព័នធរ ឹងោាំ 58 ម្ិ ន ូកត រដ៌ ខេីនិងចាាំង។ ន ចានបងគន់រុងតាំ បន់ ណ្ែេោនបចេុបបននព្តូវបាន រាំដត់ ម្ោយការម្ព្បើព្បាស់សុីម្ុង។ វ ិោឌ្ចានបងគន់ោនទាំហាំ ៥០សង់ ទីណ្ម្ព្ត x ៧០ សង់ទីណ្ម្ព្ត។ ែាំ ម្ដ ន ើ រការបងាួតទឹ រព្តូវបានម្ព្បើព្បាស់រុងការសាំ អាតលាម្រម្ោយម្ព្បើ ម្ឈើ បណ្នាម្ម្ែើម្បីបម្ងកើន 59 ការសម្ងួតលាម្រនិងបម្ងកើនជាតិ pH សព្ោប់ការរាំម្ទចធាតុបងករជាំងឺ។ ន ព្បម្ភទសាំអាតម្នះព្តូវបានម្ព្បើរុងទី តាំងតម្ព្បម្ភទែី ន និងរយៈម្រេអបបរោណ្ែេព្តូវការសព្ោប់ការសាំងាតរនុងការសាំលាប់ធាតុ បងកជាំងឺរុងលាម្រ ោនរយៈម្រេ៦ណ្ខ។ តព្ម្ូវការសព្ោប់ ព្បម្ភទការសាំអាតោនែូចខាងម្ព្កាម្: - ធុ ងែាុរសាំដេ់ចាំនុះ២០េីព្ត (ែេិត ០.៣២ណ្ម្ព្ត ០.៣៥ណ្ម្ព្ត) - ចានោនរនធ២ឬ៣សព្ោប់ការបណ្ងវរទឹរម្នាម្និងទឹរលាងសាំអាត - វ ិធី ព្បម្ូេនិងចារ់ ម្ចាេទឹ រម្នាម្និ ងទឹរលាងសសាំអាត - វ ិធី ែុរសាំ ា ដេ់លាម្រសព្ោប់រយៈម្រេព្គប់ព្គន់ម្ព្កាម្េរេខដឌ សាំងួតនិ ងទឹ ររបុង - សារជាតិបណ្នាម្សម្ស្រសបម្ែើម្បីជួយសព្ម្ួេែាំម្ដើ រការបងាួត (ម្ែះ) - ធ ររនុងការបញ្ ម្ម្ធាបាយព្បសិទភា ូេ េរចនាម្ូ ែរនុងែាះនិ ងរចនាសម្ព័នធណ្ែេោនស្រសាប់ ែេេែនិងែេអាព្ររ់ននជម្ព្ម្ើសអនាម្័យ ធ ោ ព្បរ័នស ែ តបាំរង់បងាូរទឹ ធ វ (LIFE) ព្បរ័នឡា រសាំអុយ រចនាម្ូែ ចានបងគន់អងគុយម្ចាងម្ហា សុីម្ង់ ងជាតិ ម្សរាម្ិច ោនណ្តរនធម្ួយសព្ោប់ទឹរ រនធរីរម្ៅបី: ទឹរម្នាម្ ការសាំដេ់ និងទឹរលាង ម្នាម្និងការសាំដេ់ 60 ងាយស្រសួេម្ោយសារណ្ត អាចោនធុងទឹរព្បម្ូេសាំដេ់ម្ព្ចើនម្ែសងគនស ោនធុងទឹរព្បម្ូេសាំដ ព្ោប់សាំដេ់ ទឹរម្នាម្ េ់ណ្តម្ួយ និងទឹរលាងចានរបស់ម្នុសស ម្ហើយម្ែារម្ៅបាំរង់បងាូរទឹ ា េ់ ឬរ៏ទឹរម្នាម្និងទឹ រលាងចានអាចចូេរនុងទឹ រផ្ទ រសាំអុយណ្តម្ែង ណ្តម្ែង។ សោា រៈែាុរ ោនេាំហម្ៅខាងម្ព្កាម្ចានបងគន់អងគុយម្ចាងម្ហា និងបាំ រង់ បងាូរទឹរសាំអុយអ ងសព្ោប់ធុងទឹរែារ់សាំដេ់ ណ្ដត តម្េើទឹរ តណ្ម្ៃ នថៃសាងសង់ទប នថៃសាងសង់ទប ែាំម្ដើ រកា អាំម្ណាយែេែេ់អនរម្ព្បើ ព្តូវការម្ម្ើេរីរីររនធម្ៅបីរនធ រម្ព្បើព្បា ព្បាស់ ព្តូវការវ ិធី សាស្ដសតែុរសាំ ា ដេ់ ស់ ម្ព្បើម្ែះម្ឈើ ម្ែើម្បីជួយែាំម្ដើ រការ បងាួតទឹរ ម្ិនព្តូវការជាតិគីម្ី ព្តូវការរយៈម្រេ៦ណ្ខម្ែើម្បីសោៃ ប់ម្ម្ម្រាគ និងព្តូវម្ធវើម្ឡើងម្ៅម្េើែីម្គរ សាំអាតទឹរសាំដេ់ណ្បបធ ព្បម្ូេសាំដេ់ ម្មជាតិ និងនាាំម្រនូវទីតាំងណ្ែេោនែីសព្ោប់រុម្បុស ធ ព្បសិទែ ា ការរិម្សាធន៍ព្តូវបានបងា ទឹរម្នាម្ និងទឹរលាងចាន (ោនសារធាតុសាបូ ) 61 េ ញថ្នោនព្បសិទធែេនន ា េ់ណ្តម្ែង ព្បណ្ហេជាព្តូវម្បាះម្ចាេរនុងបឹងផ្ទ ការសាំអាតទឹរសាំដេ់ ម្ហើយបាំរុេទឹ ការណ្ថរ ការណ្ថររាទបឬម្ិនោន ការណ្ថររាខពស់ រា ម្សាះ ណ្តងណ្តអណ្ដែ តនិងព្តូវការ នថៃចាំណាយបណ្នាម្សព្ោប់ម្ែះម្ឈើ រព្ម្ិតទឹរទប រីតរាងខាងម្េើ ន ា នថ្ន វាព្តូវបានម្គសនិោ ព្បរ័ នធ ឡាវ (LIFE)ោនភារេាំបារបនតិចសព្ោប់សហគម្ន៍អណ្ដែ តទឹររនុងការររាសាំដេ់សព្ោប់ ម្ធវើរាំ បុសម្ោយសារណ្តព្បជាជនភាគម្ព្ចើនរឹ ងណ្ែែរម្េើការម្នសាទព្តីនិងចាំការបណ្នៃម្ៅែាះទូរ។ ព្បរ័ នធបាំរង់បងាូរទឹ រសាំអុយោនភារសម្ញ្ា ម្ោយម្ិនោនការណ្ថទាំែាំម្ដើ រការ។ ម្ហើយម្ិនោន នថៃចាំណាយបណ្នាម្ម្េើសរី សោា រៈណ្ែេោនស្រសាប់ ការតាំម្ឡើង និ ងការោរ់បញ្ូេ េ។ 62 ៦.៤ ការអនុវតតណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា នៈ អនរទទួេខុសព្តូវ ការរសាងសម្តាភារ និងម្ូនិធិ អនរទទួេម្ ការណ្ែេជាអនរអនុវតតអនុ សាសន៍ចម្បងរនុងអាំ ឡុងម្រេែាំណារ់កាេសាង សង់។ សហគម្ន៍ និង ៃ យជាអនរអនុវតតអនុសាសន៍ បុគគេិរសាលាម្រៀននឹងកា ត រ។ ចាំបងរនុងម្រេព្បតតិបតិកា រនុងម្រេសាងសង់ អងគការ Save the Children នឹងចាត់តាំងវ ិសវរររងម្ៅព្តួតរិនិតយការអនុវតតណ្ែនការព្គប់ ព្គងបរ ិសាា នរនុងជី វ ិតរបស់គម្ព្ោង។ វ ិសវរររងរូបម្នះ គឺ ជាណ្ែនរននព្រុម្សាងសង់ខាងរនុងណ្ែេព្តូវបានឧបតាម្ម្ោយឯររាជ ម្ព្ៅរី ថវ ិកាគម្ព្ោងផ្ទ ា េ់។ គត់នឹងសហារយងជិតសនិទធជាម្ួយនឹងទីព្បឹរាសព្ោប់ ន រ់ វ ិទាេ័យ រម្មវ ិធីគាំព្ទវ ិស័យអប់ រ ាំថ្ន និ ងទរ់ទងជាម្ួ យតាំ ណាងព្រសួងណ្ែេពារ់រ័នធ (ព្រសួងបរ ិសា េ ព្បោញ់និងជេែេ ព្រសួងវបបធម្៌ និងវ ិចិព្តសិេបៈ…) ា ន ព្រសួងរសិរម្ម រុកា តម្ការចាាំបាច់។ គត់នឹងទទួេខុសព្តូវការម្រៀបចាំរបាយការដ៍ ព្តួតរិនិតយណ្ែនការព្គប់ ព្គងបរ ិសា ជ ប់ជាម្ួយនឹងរបាយការដ ា នសម្ងេបណ្ែេនឹងផ្ទ ៍ វឌ្ឍនភារម្ទៀងទត់របស់គម្ព្ោង។ ព្រសួងអប់រ ាំ យុវជន និងរីឡា (MoEYS)នឹងជាសាា ប័នទទួេខុសព្តូវ សព្ោប់ការព្គប់ព្គងបរ ិសាា នជាម្ួយការគាំព្ទអងគការ Save the Children។ ទីព្បឹរាបម្ចេរម្ទស ន រ់ វ ិទាេ័យណ្ែេឧបតាម្ាម្ោយធានាគររិភរម្លារនឹងព្តូវបា សព្ោប់រម្មវ ិធីគាំព្ទវ ិស័យអប់រ ាំថ្ន នជួេម្ៅម្ព្កាម្ម្ូេនិធិនែគួរិភរម្លារសព្ោប់ការអប់រ ាំ។ ទីព្បឹរាបម្ចេរម្ទសរូបម្នះនឹ ងែែេ់នូការគាំព្ទែេ់ការងារវ ិសវរររងរបស់អងគការ Save the Children ម្ហើយែែេ់នូវែេព្បម្ោជន៍ម្ទវរែេ់ម្ជឈម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច។ ន រ់វ ិទាេ័យ ទីព្បឹរាបម្ចេរម្ទស ែែេ់រម្មវ ិធី បដ ម្ៅម្ព្កាម្រម្មវ ិធីគាំព្ទវ ិស័យអប់ រ ាំថ្ន ែ េ ុែ ះបណា និងការរ៏សាងសម្តាភារសព្ោប់ម្ន្តនតីព្រសួងអប់រ ាំ យុវជន ន រ់រណា និងរីឡាម្ៅថ្ន ែ េ ម្ខតត និងស្រសុរម្េើព្បធានបទែូចជា ក រការបាំរេ់ែីម្សើម្។ ការបងា វាព្តូវបានម្គរ ាំរឹងថ្ន វ ិសវរររងរបស់អងគការ Save the Children (ទទួ េការបដ ែ េែេ់រព្ម្ិ ត ុែ ះបណា ន ណ្ែេអាចម្ៅរួច) និ ងអនរពារ់រ័នធរុងគម្ព្ោងែនទម្ទៀតនឹ ងចូេរួម្រនុងការបដ ត េម្នះ។ ុែ ះបណា ម្េើសរីម្នះម្ៅម្ទៀត អងគការ Save the Children នឹ ងបញ្ូេ េការបដ ែ េ ុែ ះបណា អភិររសជាណ្ែនរម្ួយននគម្ព្ោងសតង់ោរ ចាប់ម្ែែើម្សរម្មភារអនតរាគម្ន៍ ណ្ែេរាំដត់ម្គេម្ៅ អនរពារ់រ័នធនឹងសាលាម្រៀន និ ងសហគម្ន៍ ែ៏ធាំទូលាយម្ោយោនជាំនួយរបស់វ ិសវរររង។ រនុងម្រេសាងសង់ ការអនតរាគម្ន៍ណ្ែេនឹងម្រើតម្ឡើងម្ោយសារណ្តេទធែេព្បតតិបតតិការ ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា ននឹងព្តូវោរ់ចូេរនុងថវ ិកាគម្ព្ោងខៃួនឯងផ្ទ ា េ់ 63 ម្ហើយោរ់ចូេរនុងរិចេព្រម្ម្ព្រៀងជាម្ួយអនរម្ ការ។ រនុងម្រេព្បតិ តបតិ តការ ជ ប់នឹងការណ្ថររាម្ជឈម្ដ ការចាំណាយណ្ែេែារភា ឌេ (បងគន់ សាំដេ់រ ឹង រនាាំងសនតិសុខ ។េ។) នឹងព្តូវបានរាររដ៍ និងរត់ ព្តរនុងថវ ិកាសព្ោប់ចាំណាយការណ្ថទាំនិងការព្បតតិបតតិការសតង់ោរ របស់សាលា ម្ហើយឧបតាម្ម្ោយព្រសួងអប់រ ាំ យុវជន និងរីឡា និងឬ ថវ ិកាវ ិនិម្ោគឃុាំណ្ែេអាចម្ធវើម្ៅបាន។ ៦.៥ អនុសាសន៍ម្ែសងៗ  ា េ់រីគម្ព្ោង ការព្បឹរាម្ោបេ់ជាម្ួយសហគម្ន៍ណ្ែេជាអនរទទួេែេផ្ទ គួរព្តូវបានព្បព្រឹតតម្ៅរនុងរាំ ឡុងម្រេគូ របៃង់ និងសាងសង់ ម្ដឌ េ។  អនរម្ ា បាំ រុងបងាូរទឹររខវរ់ណ្ែេម្រើ តោ ការសាងសង់ ព្តូវម្ធវើោងណាឲ្យព្បារែថ្នបញ្ញ នរនុងរាំឡុងម្រេម្រៀបចាំការោា នសាងសង់ ឬរនុងម្ដ ួ ព្តូវបានម្ោះស្រសាយទាំងស្រសុង។ ឌ េណ្ែេសាងសង់ រច  សោ ន ា រៈសព្ោប់ សប់ទឹរ ឬម្ព្បើព្បាស់រុងបងគ ន់គួរព្តូវបានររាទុ រឲ្យែុ តរី រម្ពស់ទឹរជាំនន់ ជ ប់ជាម្ួយនឹងអគរសាលាម្រៀន។ ែូចការអនុវតតថីមៗ និងគួរព្តូវបានម្ព្បើព្បាស់ម្ោយភា  អាងសតរការសាំ ុ ែ ដេ់សុយ សព្ោប់ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូចម្េើម្គរគួរព្តូវបានម្រៀបចាំសាងសង់ម្ឡើងឲ្យែុតរីការេិចទឹរ តម្រយៈម្ធវើឲ្យខពស់ែុតរីរព្ម្ិតរម្ពស់ទឹរម្ៅរែូវវសាឬទឹរជាំនន់។  ន ការសតុរទឹ រម្ព្បើ ព្បាស់គួរព្តូវបានម្ធវើម្ឡើងសព្ោប់អាចែគត់ែគង់ការម្ព្បើ ព្បាស់រុងបរ ិោដ អតិបរោ។  ព្បរ័ នធព្បម្ូេ និងសតុរទឹរម្ភៃៀងព្តូវបានម្េើរទឹ រចិតតម្ធវើឲ្យោនរនុងម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច។  ការព្គប់ព្គងការសាំដេ់រ ឹង និងការែសរវែាយចាំម្ដះែឹងអាំរីបរ ិសាា នគួរព្តូវបានអនុវតតជាអាទិ ភាររនុងម្ដឌ េ។ បរ ិសាា នសាែ តចាប់ម្ែតើម្រីការអប់រ ាំរុោរ ឬ ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច។  ចាំម្ដះែឹងអាំរីការណ្ញរសាំរាម្ គួរព្តូវបានែសរវែាយជាម្ទៀងទត់ តម្រយៈរិចេសហការជាម្ួ យអងគការអភិ វឌ្ឍន៍ែនទណ្ែេរាំ រុងម្ធវើការរនុងតាំ បន់បណ្ដត តទឹ រ ។ 64  ធ ាំអាតទឹររខវរ់ (TREATMENT PODS) គឺ សម្ស្រសបសព្ោប់ ម្ដ ព្បរ័នស ឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច។  សាំដង់ឬឧបររដ ជ ប់ជាម្ួយ ម្ដ ៍ ព្គប់ព្គងអនាម្័យគួរព្តូវបានសង់ភា ឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច ម្ហើយោនភារងាយស្រសួេអាចឲ្យម្ព្បើព្បាស់ជាសាធារៈ (បងគន់កាច់ទឹរជាជម្ព្ម្ើសែ៏សម្ស្រសបតម្រយៈការសម្ងកតនូវម្រេចុះវាយតនម្ៃបរ ិសាា ន)។  ែាំម្ដើ រការននការព្តួតរិនិតយម្ម្ើេការោាន ម្ែើម្បីរាំដត់នូវព្បរ័នធែ៏ព្បម្សើរបាំែុត សព្ោប់ទាំហាំសាលា ទាំហាំែី និងេរេខដ ិ ា នែូចជាទឹរជាំនន់ ឌ បរសា ការម្ព្ចាះទឹរចូេម្ៅរនុងែី គួរព្តូវបានែតួចម្ែតើម្សព្ោប់រាេ់ការោា នគម្ព្ោងណ្ែេបានម្សនើម្ឡើង។ បម្ចេរវ ិទាសម្ស្រសបម្ួយគួ រសម្ស្រសបជាម្ួយគម្ព្ោង និ ងសាា នភារការោា នជារ់ លារ់ ។ ៧. យនតការម្ោះស្រសាយទាំនាស់ឬបដឹ ត ងនានា រនុងែាំម្ដើ រការសាងសង់ ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍរុោរតូច រាេ់បដឹត ងនឹងព្តូវបានម្ោះស្រសាយ តម្រយៈការចរចារម្ោយោនម្គេបាំដងឲ្យោនការម្ធវើសម្បទន។ អនុសាសន៍គឺពារយបដឹត ងព្តូវបានបញ្ូជ នរនុង៣ែាំណារ់កាេគឺ ១. គដរម្មការគាំព្ទការសាងសង់សាលាម្រៀន ២. ការ ិោេ័យឃុាំ ៣. អងគការ Save the Children ឬព្រសួងអប់រ ាំ យុវជន និងរីឡា ម្ុននឹងបដឹត ងទាំងម្នាះព្តូវនាាំយរម្ៅម្ោះស្រសាយម្ៅឯតុ លាការតម្ែៃូវចាប់ ។ ឯរសារម្ោង 1. Malin Meinander, Livelihood Sustainability Analysis of the Floating Villages of the Tonle Sap Lake, Cambodia, 2009 2. Lien Aid, Lien Institute for the Environment (LIFE), Floating Toilets for the Floating Villages in Tonle Sap Lake 3. http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2012-05-21/chennai/31800290_1_dump-yards- source-segregation-corporation-council 65 4. http://forum.susana.org/forum/categories/105-processing-technologies-for-excreta-or-faecal- sludge/4057-floating-treatment-pods-for-lake-communities-in-asia-wetland-works-ltd-phnom- penh-cambodia 5. Constructed Wetlands Treatment of Municipal Wastewaters, EPA Manual, EPA/625/R-99/010, September, 2000 6. Homeowner's Complete Guide to Plumbing, Merle Henkenius, Popular Science Publications, Sedgewood Press, New York, 1989 7. Leverenz Harold, P.E., L Ruppe, P.E., G. Tchobanoglous, Ph.D, P.E., J. Darby, Ph.D., P.E.: Evaluation of High-Porosity Medium in Intermittently Dosed, Multi-pass Packed Bed Filters for the Treatment of Wastewater, in Small Flows Quarterly, Spring 2001, Vol. 2 No. 2 8. Maber, Steve, personal files from: World Bank Water and Sanitation Project, Honduras, 2004 9. Municipal and Rural Sanitation, Third Edition, Victor Ehlers, C.E., and Ernest W. Steel, C.E., McGraw-Hill, New York, 1943 10. National Small Flows Clearinghouse, products listing, http://www.nesc.wvu.edu/nsfc/nsfc_index.htm 11. Price, Michael S. Improving the Performance of Soil Based Receiving Environments Using Flow Equalization, Effluent Filtration and Solids Retention, in Proceedings, NOWRA 2001 10th Annual Conference and Exhibit, October, 2001 12. W. J. Shoupp, Dingess, J. M. Moe, P. G., Microbial Purification of Recycled Wastewater in a Closed System, Water Research Institute, West Virginia University, Information Report 15, 1981. 66 ឧបសម្ព័នធ ១: ព្រម្អនុវតតន៍បរ ិសាាន ព្រម្អនុវតតន៍បរ ិសាាន សព្ោប់ការោា នសាងសង់ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច ម្សចរែីម្ែតើម្ ព្រម្អនុវតតន៍បរ ិសាា នននការអប់រ ាំរីការអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចសព្ោប់គម្ព្ោងភូម្ិបណ្ដត តទឹរ ព្តូវបានម្រៀបចាំសព្ោប់ការោា នសាងសង់ម្ដឌ េគាំពារ ាត និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចម្ែើម្បីអនុញ្ញ អនរអភិវឌ្ឍន៍ និ ងអនរម្ ការម្ធវើការរនុងព្បម្ទសរម្ពុជាម្ែើ ម្បីយេ់ បទោា នអវីគួរណ្តយរម្រម្ព្បើ ម្ៅ ម្រេទទួេម្ធវើការងារសាងសង់ខាងម្ព្កាម្: a. សុវតាិភារការោាន b. ការម្រៀបចាំ និងការសាំអាតការោាន c. ការសាងសង់ d. ការណ្ថររានិងការជួសជុេ វាជាទាំ នួេខុសព្តូវរបស់អនរម្ ការម្ម្រនុងការធានាអនរម្ ការរងទាំងអស់ គ ិរការោ និងបុគេ ា នរនុងការយេ់ែឹង និ ងអនុ ម្ឡាម្តម្តព្ម្ូវការរបស់ព្រម្។ 1. ព្របខដឌ ចាប់ រនុងខដៈណ្ែេការអនុម្ឡាម្ម្ៅតម្ព្រម្អនុ វតតន៍ជាការសម័គចិតត វារ៏គួរណ្តម្ជៀសម្វៀង តព្ម្ូវការសព្ោប់សរម្មភាររ ឹតបនតឹងម្ោយម្ព្បើរាំដត់ចាាំណាាំចាប់។ បុណ្នត ខដៈណ្ែេ ព្រម្អនុវតតន៍ព្តូវបានបញ្ េ នា ការម្ិនបានអនុម្ឡាម្ ូេ េរនុងការម្ែញនថៃឯរសារជាណ្ែនរននរិ ចស តម្តព្ម្ូវការអាចនាាំម្រនូវសរម្មភាររ ឹតបនតឹងម្ព្កាម្ចាប់ ព្បម្ទសរម្ពុជា។ 2. ទាំនារ់ទាំនងសហគម្ន៍ ន តម្បទរិម្សាធន៍ននការងារសាងសង់រុងតាំ ា ញគុ ដព្បយជន៍ បន់ ភូម្ិឬសហគម្ន៍បានបងា ននការោស់ម្តឿនអនររស់ម្ៅ ត តិតការពានិជរ និងអនរព្បតិប ជ ម្ម ជាម្ុនននការអនតរាគម្ន៍ ណ្ែេអាចម្រើតម្ឡើង។ វាសព្ោប់ធានាថ្នតអនរម្ ការណ្ែេោនបាំដងទទួេម្ធវើការងារ សាងសង់: 67 1. បម្ងកើតចាំនុចទាំនារ់ទាំនងរនុងតាំ បន់ សព្ោប់ សាំនួរឬនិ ងបដឹ ត ងណាណ្ែេ ទរ់ទងនឹងការងារសាងសង់ 2. ចាត់តាំងសោជិរបុគគេិរណ្ែេនឹងម្ធវើការទរ់តង (ម្បើចាាំបាច់) ជាម្ួយអងគការSave ជ ម្ម Children អនររស់ម្ៅ និងព្បតិតបតិតររពានិជរ ម្េើសរីម្នះម្ៅម្ទៀត អនរម្ ា ញោរ់តាំងម្ឈា ការគួរណ្តបងា ម ះរបស់គត់ អាសយោាន និងម្េខទូរស័រា ា ញព្បាប់រីរយៈម្រេការងារ ជាម្ួយនិងការបងា ម្ៅរណ្នៃងណ្ែេងាយស្រសួេម្ឃើញម្ៅព្រាំព្បទេ់ការោា ន។ 3. ម្ោងម្ធវើការ វាោនសារៈសាំខាន់ណ្ែេម្ោងម្ធវើការខាងម្ព្កាម្គួរណ្តអនុវតតម្ៅម្រេោនការរ ាំម្ញចសរ នសព្បសាទ (ឧ. ម្នាីម្រទយ វតត ព្ទរយសម្បតតិអនររស់ម្ៅ) ជិតការោា នសាងសង់។ ម្ោង 0៨:00 – ១៨:00 ច័នា ែេ់សុព្រ ម្ោង 0៨:00 – ១២:00 ម្មរ ៍ ែេ់ អាទិតយ ម្បើសិនជាម្ិនោនការយេ់ព្រម្ជាម្ុនជាម្ួយនិងអងគការ Save the Children ម្ិនព្តូវោនការម្ធវើការអវីម្នាះម្ទម្ៅនថងឈប់សព្ោរសាធារដៈ។ អងគការ Save the Children រ៏ទទួេសាគ េ់ថ្នសរម្មភារខៃះព្បណ្ហេជាព្តូវម្ធវើម្ៅនឹងរណ្នៃងម្ោយម្ិនរ ាំខានអនរជិតខាង (ឧ. កាត់ ណ្ខសម្ភៃើងម្ឡើងវ ិញ រូបគាំ នូរ)។ ែូចម្នះព្បណ្ហេជាោនការចាត់ណ្ចងម្ោងខុសរីម្ោងម្ធវើការធម្មត។ ការោស់ម្តឿនម្ុនម្រេននការងាររម្បៀបម្នះគួរណ្តែតេ់ជូនអនរបម្ចេរម្ទសអភិររស បរ ិសាា នននគម្ព្ោង។ 4. រេរម្មរុោរម្ិនអាចទទួេយរបានម្ទ ា អងគការរេរម្មអនតរជាតិ (ចូេម្ម្ើេអនុសញ្ញ 138 និង 182 ា អងគការសហព្បជាជាតិសីរ និងអនុសញ្ញ ែ ីសិទធរុោរ) ា អងគការសហព្បជាជាតិសីរ ម្ោងតម្អនុសញ្ញ ែ ីសិទធរុោរ បុគគេោ ន ាំ។ ន រ់ម្ៅណ្តជារុោររហូតែេ់អាយុ ១៨ឆ្ ា តម្នាះម្ទរនុងការោ រេរម្មរុោរម្ិនព្តូវបានអនុ ញ្ញ ា នសាងសង់ ។ គ ន ាំ ម នការជួេរម្មររណ្ែេោន១៥ឆ្ ឬអាយុតិចជាងអាយុណ្ែេចាប់រាំដត់សព្ោប់ការងារ។ 68 អនរម្ ការព្តូវចាត់វ ិធានការបងា ក រចាាំបាច់ ម្ែើម្បីធានាបានថ្នរួ រម្គម្ិ នជួ េនរណាោន រ់ ណ្ែេម្ព្កា ម្អាយុការងារណ្ែេចាប់រាំដត់។ 5. របងសនតិសុខនិងសុវតាិភារ ការោា នសាងសង់គួរណ្តព្តូវបានបិទបាាំងម្ែើម្បីការពារសាធារដៈជន សិសានុសិសស ា ត។ ម្ហើយហាម្ឃាត់ការចូេម្រទសសនាណ្ែេម្ិនោនការអនុញ្ញ ត ះអាសននគួរណ្តោនរាំ រស់ខស របងកាពារសុវតាិភារបម្ណា ព ់ជាងែៃូវអនរម្ថមើម្ជើ ងឲ្យបានសម្រម្យ។ ត ះអាសននគួរណ្តព្តូវបានម្ព្បើសព្ោប់ែសរវែាយ។ របងសុវតាិភារបម្ណា បុណ្នត ា ញរ័ត៌ោនេម្ែិតននការោ វាអាចម្ព្បើព្បាស់បានសព្ោប់បងា ា នរួម្ោនម្ឈាម ះគម្ព្ោងនិងរយៈម្រ េ ម្ឈាម ះ អាសយោ ន ម្ ា ន ម្េខទូរសរាអរ ន រ់ងារការោ ការចាំបងនិងភា ា ន។ 6. ទ ត ះអាសនន វ រចូេនិងការម្រៀបចាំបម្ណា ការម្ចញចូេការោ ា តិ ឲ្យោនតជាំនិះចូេនិងម្ចញរីការោ ា នគួរណ្តម្រៀបចាំម្ែើម្បីអនុញ្ញ ា នម្ោ យម្េខម្ៅម្ុខ។ ម្ៅម្រេចាាំបាច់ គួរណ្តជួេអនរោម្ទ ៃ រម្ថមើរម្ជើ ងណ្ែេម្ៅ វ ម្ែើម្បីធានាឲ្យបានសុវតាិភារអនរម្ថមើរម្ជើ ងណ្ែេម្ព្បើ ែូវអន ជិតម្នាះ។ ់ នៃឺ 7. ការែែេរ តម្រយៈម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច ការោា នសាិតរនុងងភូម្ិបុណ្នតអនរម្ ការគួរណ្តធានាថ្នរនៃឺនិងសោា រៈោនព្គប់ព្គន់ ម្ែើម្បីធានាសុវតាិភាររម្មររនិងអនរម្ថមើរម្ជើងែ៏នទម្ទៀត។ ម្េើសរីម្នះម្ៅម្ទៀត រនៃឺគួរណ្តោរ់និងតាំរង់ម្ែើម្បីឲ្យ ៃ ព្រាំ ព្បទេ់អរ វាម្ិនបងកការោរ់ ង ន ជិតខាង ៃ កាត់។ ឬរ ាំខានអនរម្បើរបរ ង 8. ការព្គប់ព្គងែៃូវណ្ែេអាចចូេបាន ម្ៅរណ្នៃងណ្ែេសម្រម្យ ព្គប់ ការែឹ រ ែាុរ របស់ោនតយនតរបស់អនរម្ ការព្តូវណ្តម្ៅរនុងព្រាំ ព្បទេ់។ ការែឹរជញ្ូជ នអីវាន់ម្រនិងការព្បម្ូ េគួរណ្តរាំ ដត់ ម្ោងឲ្យព្តូវជាម្ួយនិងម្ោងការងារធម្មត។ 9. ការព្គប់ព្គងបរ ិសាាន 9.1 ធូេី ការសាងសង់ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍ រុោរតូចនឹងឋិ តម្ៅម្េើែីណ្ែេងាយស្រសួេយរសោា រៈសាំដង់ 69 និងសោា រៈែគត់ែគង់សាំដង់ម្ែសងៗ។ ម្ទះបីជាការសាងសង់វាម្ិ នណ្ម្នម្ៅរនុងភូម្ិម្គេម្ៅរ៏ម្ោយ ណ្តសហគម្ន័ម្ែសងៗណ្ែេម្ិនបានទទួេែេព្បម្ោជន៍រីគម្ព្ោងម្នះនឹងម្ិនព្តូវបានទទួេរង ែេបះពាេ់ម្ោយសរម្មភារសាងសង់ម្នះម្នាះម្ទ ឧ. ធូេេី។ 1. សោា រៈែាុរសោ ង ញរី ព្រុាំព្បទេ់ការោ ា រៈណ្ែេអាចនិ ងកាន់ ែីម្ែសងៗគួ រណ្តោរ់ឲ្យឆ្ ា ន។ 2. ការលាយសុីម្ង់ ខា ន តធាំ ម្េើការោា នព្តូវបានម្ធវើម្ឡើងម្ោយម្ព្បើព្បាស់ររ ុ ជា ធ ុាំ វ ិញ។ េ តិ រ័ទជ 3. ព្បតតិបតតិការកាត់់ និងរិ នគួ រណ្តម្ធវើម្ឡើងម្ោយម្ព្បើបម្ចេរម្ទសសងកត់ធូេីែ៏សម្យរម្យ 4. សោា រៈណ្ែេជាប់ធូេី និងសាំដេ់ែ៏នទ គួរណ្តម្ចាេម្ទៀងទត់ ម្ៅម្រេកាន់ និងែឹ រជញ្ូជ នោរ់ ចូេរនុងោនតយនតណ្ែេោនព្គបត ង់ 5. បាំរង់ទឹរធាំគួរណ្តព្តូវបានម្ព្បើព្បាស់ម្ោយោនការណ្ថររា និងរាំរស់ទាំលារ់វាចុះម្រម្ព្កាម្គួរណ្តទបបាំែុតណ្ែេអាចម្ធើវម្ៅរួច 9.2 បាំរុេខយេ់ ណ្ែសង ឧសម័ន និង ការបម្ញ្េ ញធាតុតូចជាម្ព្ចើនអាចបនាយបានម្ោយធានាឲ្យបានថ្នៈ 1. ម្ិនោនភនរ់ម្ភៃើងព្តូវបានម្ព្បើព្បាស់សព្ោប់ការរាំម្ទចសព្ោម្ម្ចាេ។ 2. ម្ព្គឿងចព្រទាំងអស់ព្តូវបានណ្ថររាម្ោយព្តឹម្ព្តូវ និង រាំដត់បនាយរព្ម្ិត ឬបិទម្ៅម្រេឈប់ម្ព្បើ។ ង ញរីព្រុាំព្បទេ់ការោ 3. ធុងសាាំងព្តូវបានទុរឲ្យឆ្ ាន និងបម្ញ្ ង ញរីរណ្នៃងណ្ែេនឹងអាចោនភាររម្សើបខាងព្បរ័ េ ញខយេ់ម្ៅចាំនុចម្ួយណ្ែេឆ្ នធព្បសាទ (សាលា ម្នាីម្រទយ វតត ឬព្ទអចេនព្ទរយរបស់អនររស់ម្ៅទីម្នាះ)។ 4. ម្ៅម្រេោសុីនចាំហុយម្ៅសូនូវរាំរុងែាំម្ដើ រការ គព្ម្បវាគួរណ្តបិទជិត តម្ណ្ែេអាចអនុវតតបានព្តឹម្ព្តូវ។ 9.3 ការបាំរុេែី រនុងររដី ណ្ែេការសាំអាតការបាំរុេែីណ្ែេែឹងឬសងស័យអាចនឹងោនការជីររកាយ និងម្បាះម្ចាេែីនិងសារធាតុសាំដេ់ម្ែសងៗ។ ធាតុទាំងម្នាះគួរណ្តណ្ចរឲ្យោច់រីគន ឲ្យបានព្គប់ព្គន់ ោ ប័ដណព្តឹម្ព្តូវម្ោយអនុម្ឡាម្តម្ោព្តទី ១៣ និងោរ់វាម្ៅរណ្នៃងណ្ែេោនអជា និងទី ១៦ របស់អនុព្គិតសែីរីការព្គប់ព្គងសាំដេ់រ ឹង (ម្េខ ៣៦ ANRK.BK ម្ម្សា ១៩៩៩)។ 70 ម្បើសិនជាអាចោនរៃិនឬណ្ែសងសែយពារ់ ុ ធ ម្ួយនិងព្បតតិបតតិការជីររកាយ រ័នជា និងម្បាះម្ចាេ ោ ធររនុងស្រសុរគួរណ្តព្បាប់ ជាម្ុ ន។ អាជា 9.4 សារធាតុម្ិនម្ ះម្ិនរុរែុយ ការងារណ្ែេទរ់ទងនិងការរាំម្ទចែេិតែេម្ិនម្ ះម្ិនរុរែុយគួរណ្តម្ធវើម្ឡើយម្ោយព្ប យ័តន ន រ់ននអនុព្រិតការព្គប់ព្គងសាំដេ់រ ឹង និងម្ធវើម្ៅតម្ការព្គប់ព្គងសាំដេ់ម្ព្គះថ្ន ន ាំ១៩៩៩ ននព្រសួងបរ ិសា ឆ្ ា ន។ 9.5 សាំម្េងនិងរ ាំញ័រ អនរម្ ការព្តូវចាត់ វ ិធានការចាាំបាច់ ម្ែើម្បីកាត់ បនាយែេបះពាេ់សាំម្េង និងរ ាំញ័រ ែេ់សហគម្ន៍ណ្ែេម្ៅជិតខាង។ សាំម្េងម្ចញម្របការងារសាងសង់ណ្ែេបានម្សនើរសុាំ គួរណ្តអនុម្ឡាម្តម្ោព្តទី ៧ននអនុព្រិតការព្គប់ព្គងការបាំរុេខយេ់ ន ាំ២០០០) ននព្រសួងបរ ិសា និងការរ ាំខានម្ោយសាំម្េង (ណ្ខររកោ ឆ្ ា ន។ ម្ម្ើេតរាងខាងម្ព្កាម្។ ា តអតិបរ ិោរនុងតាំបន់សាធារដៈ និងតាំបន់រស់ម្ៅ (dB(A)) រព្ម្ិតសាំម្េងណ្ែេអនុញ្ញ ចាំណាាំ: បទោា នម្នះព្តូវបានម្ព្បើព្បាស់ម្ែើម្បីព្គប់ព្គងរព្ម្ិតសាំម្េងននព្បភរសរម្មភារណ្ែេបម្ញ្េ ញសាំ ម្េងម្ៅតាំបន់សាធារដៈ និងតាំបន់រស់ម្ៅ។ រយៈម្រេ ម្េខ តាំបន់ រីម្ោង ៦:00 រីម្ោង ១៨:00 រីម្ោង ២២:00 ម្ៅ ១៨:00 ម្ៅ ២២:00 ម្ៅ ៦:00 1 តាំបន់សាង ត់ - ម្នាីរម្រទយ - បណាណ េ័យ ៤៥ ៤០ ៣៥ - សាលាម្រៀន - សាលាម្ម្តតយ 2 តាំបន់រស់ម្ៅ ា គរ - សណា ៦០ ៥០ ៤៥ - ការរ ិោេ័យរែាបាេ - ែាះ 3 ជ ម្ម តាំបន់ម្សវារម្មនិងពានិជរ ៧០ ៦៥ ៥០ 71 និងបនសាំ 4 ឧសាហរម្មតូច ណ្ែេបញ្ូេ េគន ម្ៅរនុងតាំបន់ រស់ ៧៥ ៧០ ៥០ ម្ៅ អនរម្ ការព្តូវណ្តម្ព្បើ វ ិធីណ្ែេេែជារ់ណ្សែងបាំែុតម្ែើ ម្បីបនាយសាំម្េង ឧទហរដ៍: 1. ឧបររដ៍ ទាំងអស់ព្តូវណ្តម្រ ើសម្ោយទរ់ទងនឹងរព្ម្ិតថ្នម្រេសាំម្េងណ្ែេវាបម្ញ្េញ ។ 2. ម្បើសិនជាសរម្មភារម្ួយោនសាំម្េងម្ព្ចើនស្រសាប់ (ឧ. ម្ព្គឿងចព្របុរែី ) ែូចម្នះបម្ចេរម្ទសម្ួយម្ទៀតព្តូវបានរិនិតយម្ម្ើេ។ 3. គព្ម្បណ្ែេបនាយសាំម្េងឬបាំបាត់ សាំម្េងព្តូវែែេ់ឲ្យនិងររាទុ ររនុងសាា នភារព្តឹ ម្ព្តូវ ។ ធ ម្ណា 4. អាគរ និងរចនាសម្ព័នប ែ ះអាសននអាចែែេ់ការរាំដត់ សាំម្េងែ៏ោនព្បម្ោជន៍។ 5. របស់ណ្ែេជាប់របស់ម្ព្គឿងចព្រ (ឧ. ោសុីនម្ភៃើង) គួរណ្តរឹងណ្ែែរម្េើថ្នម្រេអគគីសនីជាជាម្ព្បងសាាំងនិងោសូត។ 6. ម្រេម្វលាព្គប់ព្គន់គួរណ្តចាត់ណ្ចងសព្ោប់ការចារ់សុីម្ង់។ 7. អរបបរិរ ិោណ្ែេព្បឆ្ាំងនិងសងគម្ណាម្ួយណ្ែេទរ់ទងនឹ ង ការម្ជរព្បោថ ណ្ស្រសរគាំហរ សាំម្េងវ ិទយុេឺៗ គួ រណ្តព្តូវបានម្ជៀសម្វៀង។ 9.6 ទឹរ និងទឹរការសាំដេ់ ទឹរ និងទឹរការសាំដេ់ណ្ែេម្ចញរីសរម្មភារម្េើការោា នគួរណ្តព្តូវសាំអាត និងម្បាះម្ចាេអនុម្ឡាម្តេរេខដឌ សែីរីការម្បាះម្ចាេសាំដេ់ ន រ់នន និងសារធាតុម្ព្គះថ្ន ន ាំ១៩៩៩ ននព្រសួងបរ ិសា អនុព្រិតការព្គប់ព្គងសាំដេ់រ ឹង ឆ្ ា ន។ ក រជាតិបាំរុេព្គប់ព្គន់ព្តូវណ្តម្ព្បើព្បាស់ម្ែើម្បីធានាថ្នសារធាតុម្ព្គះថ្ន បម្ចេរម្ទសបងា ន រ់ ណ្ែេអាចម្រើតម្ឡើងណាម្ួយ នឹងម្ិនបះជាម្ួយទឹរណ្ែេងាយរងម្ព្គះ (ឧ. តម្រយៈព្បរ័នធបងាូរទឹរនែាម្េើ). ទឹរណ្ែេអាចទញយរម្ព្បើ ម្ឡើងវ ិញបានគួ រណ្តព្តូវបានម្េើទឹរចិតតឲ្យោន។ ិែ 9.7 ការព្គប់ព្គងសតវេត 72 វ ិធានការបងា ក រគួ រណ្តម្ព្បើ ព្បាស់ម្ែើម្បីព្គប់ ព្គងសរម្មភាររបស់សតវរដុែ រឬព្បម្ភទែូ ចគន ម្េើការោា ន។ ជ រ់ថ្នវាោនសតវទាំងអស់ម្នាះេុរេុយណ្ែរឬអត់។ ការោរ់នុយព្បណ្ហេជាចាាំបាច់ម្ែើម្បីបញ្ញ ម្ហតា រចនាសម្ព័នធបងាូរសារធាតុ សាំដេ់និងម្េើសគួ រណ្តព្តូវម្ធវើឲ្យព្បម្សើរម្ឡើង បញ្ឈប់។ រាំម្ដើ នសាំដេ់ណ្ែេងាយខូចរុរែុយគួរណ្តម្ជៀសម្វៀង។ 73 ឧបសម្ព័នធ ២ : តរាងព្តួតរិនិតយសព្ោប់ការោា នសាងសង់ តរាងព្តួតរិនិតយសព្ោប់ការោា នសាងសង់ ការសាងសង់ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច, អងគការ Save the Children Cambodia រាំដត់សោ ោ ធររនុងតាំ បន់ ឬគដៈរម្មការសាលាម្រៀន គ េ់: ទព្ម្ង់ម្នះព្តូវណ្តបាំម្រញម្ោយអជា I. រ័ត៌ោនទូម្ៅ 1. ម្ឈាម ះភូម្ិ ឃុាំ និងម្ខតត 2. ម្ឈាម ះគម្ព្ោងណ្ែេបាន ម្សនើរ 3. ព្បម្ភទគម្ព្ោង ការសាងសង់ថីម □ ជ រ់) ម្ែសងៗ (សូម្បញ្ញ .................................................... □ ការសាងសង់ ម្ឡើងវ ិញ □ 4. ម្គេបាំដងគម្ព្ោងណ្ែេបានម្សនើ និងការរិរដ៌ នាសម្ងេប ា (√) សូម្គូសសញ្ញ 5. □ណ្ខមរ □ចាម្ □ម្វៀតណាម្ 74 រាំដត់សោ ោ ធររនុងតាំ បន់ ឬគដៈរម្មការសាលាម្រៀន គ េ់: ទព្ម្ង់ម្នះព្តូវណ្តបាំម្រញម្ោយអជា ួ ោនជនជាតិឬវដណ ៈព្បជាជនរនុងតាំបន់ ណ្ែឬម្ទ? ម្តើ គម្ព្ោងណ្ែេម្សនើរសុាំរម្ II. រតត បរ ិសាាន 1. ម្តើ ការោា នសាងសង់ឋិតម្ៅជិ តតាំ បន់ ែីម្សើម្អភិ ររសជេែេ □បាទ/ចាស □ម្ទ (សូម្គូសគូម្ឡានខា ឬព្បវតតិសាស្ដសតម្ៅជិតគម្ព្ោងណ្ែរម្សនើរសុាំណ្ែរឬម្ទ? ងសា ាំ ត) ែ រ់េាំហូរធម្មជាតិទម្នៃ ណ្ព្រជីរ 2. ម្តើការអនុវតតន៍គម្ព្ោងបងា □បាទ/ចាស □ម្ទ ឬអូរណាណ្ែរឬម្ទ? 3. ម្តើ រចនាសម្ព័នធអណ្ដ ន ែ តទឹរឋិតម្ៅម្េើព្ចាងាំ រុងរយៈម្រេចាស់ □បាទ/ចាស □ម្ទ ន ាំណ្ែរឬម្ទ (រែូវព្បាាំង) ? ម្បើសិនជាែូម្ចនះ លាស់ណាម្ួយរនុងឆ្ ម ន? ...................................................................... រយៈម្រេបុនា ម នឆ្ 4. [សព្ោប់ម្េើជម្ឈើ តម្ជើង]: ម្តើ បុ នា ន ាំម្ៅណ្ែេែី នឹងសងួត? ................. ម នណ្ខណ្ែរម្ឈើ តម្ជើងម្ៅរនុងទឹ រ? ........................................ ម្តើ បុ នា ម ន? ................................................. ម្តើទឹរោនរាំរស់បុនា 5. ម្តើ ការអនុវតតន៍របស់គម្ព្ោងអាចបម្ងកើនម្ៅការបាំ រេ់ទឹររនុងែី ណ្ែរឬម្ទ □បាទ/ចាស □ម្ទ (ម្េើការោា នែី)? 6. ម្តើការអនុវតតន៍របស់គម្ព្ោងអាចបម្ងកើនម្ៅការបាំរេ់ទឹរម្េើែីណ្ែរឬម្ទ □បាទ/ចាស □ម្ទ (ការោា នអណ្ដែ តទឹរ)? 7. ម្តើគម្ព្ោងនឹងបងកឲ្យោនសាំដេ់ណ្ែរឬម្ទ? □បាទ/ចាស □ម្ទ 75 រាំដត់សោ ោ ធររនុងតាំ បន់ ឬគដៈរម្មការសាលាម្រៀន គ េ់: ទព្ម្ង់ម្នះព្តូវណ្តបាំម្រញម្ោយអជា ា រសុខភារសាធារដៈម្ោយ 8. ម្តើ ោនឧកាសរនុងការបម្ងកើនបញ្ញ □បាទ/ចាស □ម្ទ ម្បាះម្ចាេសាំដេ់ចូេរនុងនែាទឹរម្បើ រចាំហរណ្ែរឬម្ទ? 9. ម្តើោនណ្ែនការព្គប់ព្គងសាំដេ់សព្ោប់គម្ព្ោងណ្ែរឬម្ទ □បាទ/ចាស □ម្ទ ម្បើសិនជាវាបម្ងកើតសាំដេ់? 10. ម្តើអីវម្ៅជាែាំម្ណាះស្រសាយចាំម្ពាះសាំដេ់និងសព្ោម្របស់ សហគម្ន៍? ............................................................................................................... ............................................................................................................... 11. ម្តើអីវម្ៅជាែាំម្ណាះស្រសាយចាំម្ពាះសាំដេ់ និ ងបនាប់ទឹររបស់សហគម្ន៍ បចេុបបនន? ............................................................................................................... .............................................................................................................. 12. ម្តើសហគម្ន៍បានទឹររិសាររបស់ម្គម្ររីណា? .............................. ទឹរសព្ោប់លាងសាំអាតរីណា? ..................................................... 76 រាំដត់សោ ោ ធររនុងតាំ បន់ ឬគដៈរម្មការសាលាម្រៀន គ េ់: ទព្ម្ង់ម្នះព្តូវណ្តបាំម្រញម្ោយអជា 13. សព្ោប់ការសាងសង់ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច □បាទ/ចាស □ម្ទ ា ចាំម្ពាះទម្នៃណ្ែេជាព្បភរទឹរម្ព្បើែយសហគម្ ម្តើោនឧកាសបម្ងកើតបញ្ញ ន៍ណ្ែរឬម្ទ? 14. ម្តើគម្ព្ោងបានបម្ងកើតការបាំរុេខយេ់និងធូេីណ្ែរឬម្ទ? □បាទ/ចាស □ម្ទ 15. ម្តើការសាងសង់ម្ដឌ េគាំពារ □បាទ/ចាស □ម្ទ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចនឹងបម្ងកើតការរ ាំខានម្ោយសាំម្េងណ្ែរឬម្ទ? 16. សព្ោប់ការសាងសង់បងគន់អនាម្័យ ម្តើោនព្បភរ □បាទ/ចាស □ម្ទ ម្តើោនព្បភរទឹរសព្ោប់រិសារជិតបងគន់ម្នាះព្បណ្ហេជា៣០ណ្ម្ព្តណ្ែរឬ ម្ទ? [សព្ោប់ការោា នែីបុម្ណាណ ះ] 17. □បាទ/ចាស □ម្ទ ម្តើោនឧកាសណ្ែេម្ែើម្ម្ឈើ នឹងព្តូវបានកាត់ម្ោយការអនុវតតន៍គម្ព្ោង ណ្ែេព្តូវបានម្សនើរ[សព្ោប់ការោា នម្េើែីណ្តបុម្ណាណ ះ]? (ម្បើសិនជាែូម្ចនះ ជ រ់ចាំនួនម្ែើម្ម្ឈើ ណ្ែរព្តូវបានកាត់ ) សូម្បញ្ញ ៃ ញជាំររជីវចាំរះ 18. ម្តើោនឧកាសបាំផ្ទ ុ (ព្តី បរសី និងសតវ) □បាទ/ចាស □ម្ទ ម្ោយការអនុវតតន៍ននគម្ព្ោង? 19. Is there any reason leading to think that water hyacinth could not 77 រាំដត់សោ ោ ធររនុងតាំ បន់ ឬគដៈរម្មការសាលាម្រៀន គ េ់: ទព្ម្ង់ម្នះព្តូវណ្តបាំម្រញម្ោយអជា grow in the local environment (floating only)? ........................................................................................ 20. ម្តើការោ ង ញរី ការោ ា នរែូវព្បាាំងម្ៅឆ្ ម ន? ា នរែូវវសាព្បណ្ហេជាបុនា .................... គី ឡូណ្ម្ព្ត 22. ម្តើោនែីណាម្ៅជិតការោា នរែូវព្បាាំងណ្ែេជារណ្នៃង □បាទ/ចាស □ម្ទ ការសាងសង់ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច អាចម្ព្បើព្បាស់បាន? 23. វ ិធានការបនធូរបនាយ: 24. ម្តើអនរោនការព្រួយបារម្ាអីវណ្ែរសព្ោប់ការសាងសង់ និងម្តិម្ោបេ់របស់អនរសព្ោប់ ម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច: III. ការវាយតនម្ៃម្ោយអនរបម្ចេរម្ទសអភិររសបរ ិសាាន ទាំរង់ណ្បបបទម្នះព្តូវបានបាំម្រញព្តឹម្ព្តូវណ្ែរឬអត់ ? □ម្ទ □បាទ/ចា 78 រាំដត់សោ ោ ធររនុងតាំ បន់ ឬគដៈរម្មការសាលាម្រៀន គ េ់: ទព្ម្ង់ម្នះព្តូវណ្តបាំម្រញម្ោយអជា ស ម្តើ វ ិធានការបនធូរបនាយគួរជាទី ម្រញចិ តណ្ ត ែរឬអត់? □ម្ទ □បាទ/ចា ស ម្បើ សិនការបនធូរបនាយម្ិនទន់គួរជាទីម្រញចិតតណ្ែរឬអត់ សូម្ម្ម្ត ជ រ់គាំនិតរបស់អរ ត បញ្ញ ន (រណ្នៃងណ្ែេចាាំបាច់): ម្ឈាម ះអនរបម្ចេរម្ទសអភិររសបរ ិសាាន ហតាម្េខា កាេបរ ិម្ចឆទ 79 ិ ា ឧបសម្ព័នធ ៣: ម្ម្ម្រៀនណ្ែេទទួេបានរីការចុះរម្មសរ ការវាយតនម្ៃបរ ិសាាន រម្មវ ិធីគពា ាំ រ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច សព្ោប់គម្ព្ោងភូម្ិបណ្ដែ តទឹរ A. សាវតរ និងម្គេបាំដង ព្បម្ទសរម្ពុជា រនុងរិ ចខ េ ាំ ព្បឹងណ្ព្បងបនាយភារព្រី ព្រ និងបម្ងកើនវ ិបុ េភារ បានទទួេសា ៃ គ េ់សារៈសាំខាន់ ននការអប់ រ ាំចាំម្ពាះការអភិ វឌ្ឍ៏ជាតិរបស់ខួនម្ៅនឹ ងម្គេបាំ ដង រោា ភិបាេ អងគការ Save the Children Cambodia ជាម្ួយនិងជាំនួយរីម្ូេនិធិអភិវឌ្ឍន៍សងគម្ជបុន និងធានាគររិភរម្លារ នឹងអនុវតតគម្ព្ោងម្ួយសព្ោប់ការអប់ រ ាំអភិវឌ្ឍន៍ រុោរតូ ចសព្ោប់ភូម្ិអណ្ដត តទឹ ររនុងខតតរាំរង់ ន ាំងនិងម្ពាធិសាត់។ ឆ្ ន ាំ ម្គេបាំ ដងគម្ព្ោងគឺសព្ម្ួេភារម្ព្តៀម្ខៃួនចូេម្រៀនរបស់រុោរម្ព្កាម្អាយុ៦ឆ្ ម្ហើយតម្ម្ៃើងអាយុសម្រម្យសព្ោប់ការចុះម្ឈាម ះរុោររីសហគម្ន៍អណ្ដត តទឹរ។ ម្គេបាំដងនឹងព្តូវគាំព្ទម្ោយ ការម្ធវើឲ្យការចូេម្ព្បើព្បាស់ និងគុដភារនិងការព្គប់ព្គងព្បរ័នធ គាំពារនិងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច ឲ្យព្បម្សើរឡង តម្រយៈសហគម្ន៍ និងរម្មវ ិធីតម្ែាះ។ ការយរចិតតទុរោរ់ជារិម្សសព្តូវបានែែេ់ជូនរុោរណ្ែេងាយរងម្ព្គះ ម្ពាេគឺ រុោរម្ររីព្គួសារណ្ែេព្របាំែុត រុោររិការ ម្រមងស្រសី ។េ។ គម្ព្ោងម្នះោនធាតុបី។ ែ តម្េើរម្មវ ិធីគាំពារ ម្ហើយធាតុម្ួយរនុងចាំម្ណាម្ធាតុ ទាំងអស់ម្នាះម្ផ្ទ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចតម្ែាះនិងសហគម្ន៍ម្ែេោនតនម្ៃទបសព្ោប់រុោរនិងឪរុរោែ យរ ស់ម្ៅរនុងភូ ម្ិម្គេម្ៅ រួម្ោនការសាងសង់ ម្ជឍម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចចាំនួន២០ ម្ដឌ េ ការបម្ងកើតរម្មវ ិធី គាំពារ និ ងអភិវឌ្ឍន៍ រុោរតូចតម្ែាះ ែ ញសព្ោប់អនរសព្ម្បសព្ម្ួេនិងោ និងការបម្ងកើតបណា ក េគាំពារ ែ យបម្ងា និងអភិវឌ្ឍន៍ រុោរតូចរនុងភូ ម្ិ។ ន រ់បរ ិសា គម្ព្ោងម្នះជាទូម្ៅព្តូវបានចាត់ថ្ន ាន B 80 ែ េ។ ណ្ែេព្តូវការវាយតនម្ៃពារ់រណា ែេបះពាេ់ននព្បម្ភទម្នះគឺោនទីតាំងចាស់លាស់ ម្ហើយវ ិធានការបនធូរបនាយអាចបម្ងកើតបាន។ ា របរ ិសា ម្ែើម្បីវាយតនម្ៃបញ្ញ ា នណ្ែេព្បណ្ហេជាម្ចញម្ររីការងារសងគម្ននម្ដឌ េគាំ ពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចណ្ែេបានម្សនើរសុាំទាំង២០ ការចុះរម្មសិរាម្ៅែេ់ភូម្ិម្ៅរនុងម្ខតតទាំងរីរព្តូវបានម្ធវើម្ឡើង។ ម្គេបាំដងននការម្ធវើរម្មសិរាម្នះគឺ : ន 1. ចុះម្ម្ើ េសាលាម្រៀនណ្ែេោនស្រសាប់រុងភូ ម្ិម្គេម្ៅ និងវាយតនម្ៃេរេខដឌ បរ ិសាា នទាំងម្ូេ និងែេបះពាេ់ណ្ែេអាចោនរនុងម្រេការសាងសង់ 2. ការវាយតនម្ៃភារយេ់ែឹងរបស់គដៈរម្មធិការសាលាម្រៀនទរ់ទងនឹងការអនុវតតន៍ណ្ែ នការព្គប់ព្គងបរ ិសាាន 3. យេ់រីតួនាទី និងទាំនួេខុសព្តូវរបស់គដៈរោម ធិការសាលាម្រៀន ោ ធររនុងស្រសុរទរ់ ទងម្ៅនឹ ងវ ិធានការបនធូរបនាយណ្ែេរួម្ោនែាំម្ណាះស្រសាយ និងអាជា វ ែេអនរម្ ឬរ៏អី ណ្ ន ការព្តូវម្ធវើរុងម្រេសាងសង់ (ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា ន) 4. ម្ធវើឲ្យណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា នណ្ែេោនស្រសាប់និងឧបររដ៍ ម្ែសងៗម្ទៀតកាន់ណ្តព្ប ម្សើរម្ឡើង ម្បើចាាំបាច់ B. វ ិធីសាស្ដសត ភូម្ិម្គេម្ៅព្តូវបានម្ព្ជើសម្រ ើសម្ោយអងគការ Save the Children Cambodia ម្ហើយការចុះរម្មសិរាម្ៅទី ម្នាះព្តូវបានរិ ភារារនុងចាំ ម្ណាម្ព្រុម្សិរាម្ោយោនជាំនួយរី អងគការ Save the Children។ អងគការ Wetland Works ណ្ែេម្ធវើការរិម្សាធន៍ម្េើបាំរង់បងាូរទឹរសាំអុយសោែ តទឹ រសាំដេ់អណ្ដែ តទឹ រសព្ោប់ សហគ ម្ន៍បឹងព្តូវបានសោាស ម្ហើយរិចេរិភារាព្តូវបានម្ធវើម្ឡើងជាម្ួយរួរម្គអាំរីព្បភរអនាម្័យម្ុនម្រេចុះរម្មសិរា។ រនុងតាំ បន់ ណ្ែេបានចុ ះរម្មសិរានី ម្ួយៗ នាយរសាលា និងសោជិរគដរម្មការព្ទព្ទង់ សាលាម្រៀនព្តូវបានអម្ញ្ េ បជុាំម្ែើម្បីរិភារាគ ជ ើញចូេម្ររិចព្ ន 81 ា ទរ់ទងនិង អាំរីបញ្ញ បរ ិសាា ន (សាំម្េង ធូេី សាំដេ់រ ឹង សុវតាិភារ ការព្គប់ព្គងការោាន បងគន់អនាម្័យ បរ ិសាា នជុាំ វ ិញ ។េ។) ៃ ងម្ុ ខ។ ម្បើ សិនជាគម្ព្ោងម្រើតម្ឡើងរនុងភូ ម្ិរបស់រួរម្គម្ៅម្រេអនាគតែ៏ ខីខា រួរម្គរ៏ព្តូវរិភារាសព្ោប់គាំនិត និងម្ោបេ់របស់រួរម្គសព្ោប់ការអនុវតតន៍គម្ព្ោងព្បម្សើរជាងម្ុនរនុងននអភិ ររសបរ ិសាា ន។ សិសសរនុងសាលាម្រៀនព្តូវបានរិភារាទរ់ទងនឹងការម្ព្បើព្បាស់បងគន់។ ិ ា C. ការររម្ឃើញម្ៅតម្រណ្នៃងចុះរម្មសរ អនរបម្ចេរម្ទសបរ ិសាា នបានចូេម្រម្ម្ើេការោា នបណ្ដែ តទឹរចាំនួន៥រណ្នៃង និងការោា នម្េើែី៣រណ្នៃង េ បជុាំជាម្ួយ និងរិចព្ ការ ិោេ័យអប់រ ាំស្រសុរ ម្ម្ឃុាំ ម្ម្ភូម្ិ នាយរសាលា ព្គូ សិសសនិងអនរភូម្ិ។ ការររម្ឃើញសាំខាន់ៗរនុងម្រេចុ ះរម្មសិរាោនែូ ចខាងម្ព្កាម្: I. ការយេ់ែឹងរីការអភិររសបរ ិសាាន គដៈរម្មការព្ទព្ទង់សាលាម្រៀន និងសោជិរសហគម្ន៍ម្ិនបានែឹងរីការអភិររសបរ ិសាាន របស់គម្ព្ោងម្នាះម្ទ ត ុរោរ់ ម្ហើយម្ិនណ្ែេយរចិតទ ា បរ ិសា រី បញ្ញ ា នែងណ្ែរ។ រួរម្គយេ់ថ្នម្ិនោនែេបះពាេ់ែេ់បរ ិសាា នម្ទម្បើ ោនការសាងសង់ម្ជឍម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច។ គដៈរោម ធិការគាំព្ទការសាងសង់សហគម្ន៍ ាំ ម្ិនសរម្មរុងការសាងសង់ ម្ៅអនៃង់រាង ន ម្ជឍម្ដឌ េសហគម្ន៍ ណ្ែេឧបតាម្ម្ោយ ធានាគរអភិវឌ្ឍន៍អាសុី ADB (ម្ោយសារណ្តរួរម្គោនរតរវរិចេ និងព្តូវបានណ្តងតាំងម្ែើម្បីព្គប់ព្គង និងព្តួតរិនិតយម្ម្ើេគុ ដភារការសាងសង់) ន ម្ោយសារណ្តការសាងសង់ គឺរុងភូ ាំ ណ្ទេ ម្ិរាង (៥-៦គី ឡូណ្ម្ព្តរីសហគម្ន៍) និងសោជិរម្ិនោនថវ ិការព្គប់ព្គន់សព្ោប់ ការម្ធវើែាំម្ដើ រ។ II. ធ ីធីៃ ការទទួេរម្មសិទែ ព្គប់ភូម្ិទាំងអស់និងអណ្ដែ តទឹរម្ៅរែូវវសា ម្ហើយភូម្ិខៃះនឹងឋិតម្ៅម្េើែីម្រេរែូ វព្បាាំង។ ព្បជាជនទាំងអស់ោនសិទធម្ព្បើព្បាស់ែីណ្តម្ិនោនការែែេ់រម្មសិទធម្នាះម្ឡើយ។ ន ម្ិនោនការទទួេរម្មសិទធកាន់កាប់ ែីពារ់ រ័នធរុងគម្ព្ោងម្នះម្នាះម្ទ។ III. បិតិរភ័ដឌ ការោា នសាងសង់ 82 ង យរីភូម្ិ។ ការអភិររសព្តីម្ៅឆ្ ា តឲ្យរស់ម្ៅជិតការោ ព្បជាជនម្ិនព្តូវបានអនុញ្ញ ា នសាងសង់ម្នាះម្ទ។ IV. សរម្មភារសាងសង់ ែេបះពាេ់បរ ិសាា នរនុងម្រេការសាងសង់ ម្ជឍម្ដឌ េគាំពារ ន រ់។ បុណ្នត និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចអាចោនែូចជា: ធូេី សាំម្េង គុដភារទឹរ សារធាតុម្ព្គះថ្ន ែេបះពាេ់ទាំងម្នះគឺជាែេបះពាេ់រយៈម្រេខៃី និ ងរនុងម្រេសាងសង់ ណ្តបុម្ណាណ ះ។ វាព្តូវបានម្គម្សនើសុាំថ្នការសាងសង់ម្ជឈម្ដឌ េគួរចាប់ម្ែែើម្រនុងរែូ វព្បាាំង ម្ហើយឋិតម្ៅជិតោត់ទឹរ។ ម្ហតុែេគឺកាត់ បនាយនថៃែឹរជញ្ូជ នសោា រៈសាំដង់ និងកាត់បនាយែេបះពាេ់គុដភារទឹរ។ ម្ហើយវារ៏ងាយស្រសួេព្គប់ព្គងសាំដេ់ណ្ែេម្ចញរីការសាងសង់។ V. បងគន់ ន ការអនុ វតតន៍អនាម្័យបចេុបននរបស់ព្បជាជនបចេុបបននរុងភូ ម្ិបណ្ដែ តទឹរ: ៃ ុងែាះ: 1. ម្ព្បើ បងគន់ខួនឯងរន ន a. រនធរុងរព្ោេ ឬម្ររីណ្គម្ែាះទូ រ ែរ b. បនាប់តូចណ្ែេោនទាំហាំ២ម្ឈើ កា c. បងគន់ព្បម្ភទចារ់ទឹរ 2. ម្ៅគម្ោព ធនព្រជិតភូម្ិ 3. បងគន់ណ្ែេោនបាំ រង់ បងាូរទឹ រសាំអុយ (ម្ោយអងគការ Wetlands Work) រនុងភូម្ិសារេបងអាគុេ ឃុាំអូសាោន ស្រសុរព្រម្គ។ រនុងតាំ បន់ សហគម្ន៍ និងសាលាទាំងអស់ណ្ែេបានម្ធវើរម្មសិរា ោនបងគន់ោងតិចណាស់ម្ួយ រនុងការសាងសង់ សាលាម្រៀនឬម្ជឈម្ដឌ េ។ គម នការណ្ចរឲ្យោច់រវាងបងគន់ម្រមងស្រសីនិងព្បុស។ ម្ោងតម្ការរិភារាគន ជាម្ួយនាយរសាលា វាោនសារៈសាំខាន់ ណាស់ណ្ែេោនបនាប់ទឹរោងតិ ចរី ររនុងសាលាម្ួ យម្ែើ ម្បីណ្ចរឲ្យោច់រវា ងម្រមងស្រសីនិងព្បុស។ វាព្តូវបានម្គរត់សោ ន រ់ទី៤ែេ់ទី៦សុាំអនុញ្ញ គ េ់ថ្នសិសសស្រសីជារិម្សសម្ៅថ្ន ា តរីព្គូម្ៅែាះឬ គម្ោ ន ព តនព្រម្បើសិនជារួ រម្គព្តូវការម្ព្បើ ព្បាស់បងគន់ម្ព្ពាះបងគន់រុងសាលារិ បារម្ព្បើ ព្បាស់ (ម្ព្ៅម្ហើយម្ិ នោនរាំណាត់ ម្ឈើ ព្តឹ ម្ព្តូវសព្ោប់ ឈឬអងគុយ) និងម្ិោនភារឯរជន។ 83 ា ែៃូវម្ភទគួរណ្តព្តូវបានរិចារណាែងណ្ែរម្បើសិនជាោនការសាងសង់ បងគន់អ ភាររម្សើបននបញ្ញ នាម្័យ។ ការសិរាររម្ឃើញថ្នបងគន់សាលារ៏ព្តូវម្ព្បើព្បាស់ជាបងគន់សាធារដៈណ្ែរ (ម្ិនព្តឹម្ណ្តម្ព្បើម្ោយសារណ្តសិសសម្នាះម្ទណ្តរ៏ោនអនរភូម្ិែងណ្ែរ) រនុងររដី រួរគត់ម្ិនអាចម្ៅររគម្ោព ទឬម្ិនោនគម្ោព ទម្ៅជិតរនុងរែូ វព្បាាំង។ ា ញថ្ន រិចេរិភារារ៏បងា ម្នុសសម្ិនចង់ម្ឃើញសាំដេ់ម្ៅម្រេណ្ែេម្បាះបង់វាម្ចាេម្នាះម្ទ។ បងគន់ព្បម្ភទចារ់ទឹរ ណ្ែេោនចានបងគន់ម្សរ ីម្ិចឬម្សរ ីម្ិចព្កាស់គឺជាព្បម្ភទណ្ែេម្រញនិយម្ជាងម្គ។ ម្ហតុែេគឺវាម្ម្ើេម្ៅសាែ តជាងម្ហើោនសុវតាិភាររនុងការអងគុយ ៃ ចធា និងម្រមងតូចៗម្ិនខា ៃ រ់ ចុះរនុងទឹរម្នាះម្ទ។ VI. ធ ាំអាតទឹរសាំដេ់ ព្បរ័នស ា របង់និង ការសិរាបានររម្ឃើញថ្នសោជិ រសហគម្ន៍ អងគុយម្ចាងម្ហាងម្ែើម្បីបម្នា ម្ព្បើព្បាស់ទឹរម្ែើម្បីលាងគូទ។ ទឹររ៏ព្តូវបានម្ព្បើម្ោយស្ដសតីសព្ោប់សោែ តម្ព្កាយរីម្នាម្រួច។ម្ៅខដៈម្រេព្រុម្ព្គួសារ។ ខដៈម្រេព្រុម្ព្គួសារខៃះោនបនាប់តូចណ្ែេព្តូវការភារឯរជន សោជិរសហគម្ន៍ ា បង់ ម្នាម្ និងម្ចាេសព្ោម្ចូេរនុងបឹ ង។ បម្នា ធ ោ ព្បរ័ នស ន ែ តជាធម្មតម្ិនព្តូវបានម្ព្បើ ព្បាស់រុងភូ ម្ិេិចទឹ រម្នាះម្ទ។ បុណ្នតអងគការម្ិនណ្ម្នរោា ភិបាេម្ួយចាំនួនរាំរុងរាោម្ណ្ដនាាំព្បរ័នធសាំអាតសាំដេ់ ែូចជា អងគការ Live & Learn Environmental Education អងគការ Wetlands Work អងគការ BORDA- Cambodia (Bremen Overseas Research and Development Agency) ។េ។ រនុងចាំ ម្ណាម្ការោា នណ្ែេបានចូ េម្រម្ម្ើេម្ៅម្ខតតពាធិ សាត់ ន ាំ និ ងរាំ រង់ ឆ្ គម នភូម្ិណារាំរង់ណ្តម្ព្បើព្បាស់ព្បរ័ នធម្ួយរនុងព្បរ័ នធទាំងអស់ណ្ែេណ្ដនាាំែអងគការម្ិនណ្ម្នរ ោា ភិបាេម្នាះម្ឡើយ។ ភូម្ិខៃះោនបងគន់ចារ់ទឹរណ្ែេោនព្បរ័ នធេូបងាួតទឹ រ (ស្រសម្ែៀងម្ៅនិងធុងទឹរសាំអុយណ្ែរ)ម្ៅខាងម្ព្កាម្ (ម្េើការោា នែី)។ VII. ការព្គប់ព្គងសាំដេ់រ ឹង ម្េើការោា នែី: ន សាំដេ់រ ឹងព្តូវបានែត់រុងរែូ វព្បាាំង ម្ហៀយម្បាះម្ចាេរនុងទឹររនុងរែូវវសា។តាំ បន់ អណ្ដត តទឹ រ: សាំដេ់រ ឹងព្តូវបានម្បាះម្ចាេចូេរនុងទឹ រ 84 ន រ់សព្ោ វាព្តូវបានម្គរាំដត់ចាំណាាំថ្នសាលាបឋម្សិរាម្កាះឬសសីអនុវតតន៍ការចាត់ថ្ន ម្។នាយរសាលាោនចាំម្នះែឹ ងរី បរ ិសា ៃ ប់ ចូេរួម្រនុងរិ ចេព្បជុាំការព្គប់ព្គងសាំដេ់ ា ននិ ងបធា ជាម្ួយអងគការម្ិនណ្ម្នរោា ភិ បាេជាម្ព្ចើ នណ្ែេម្ធវើការរនុងភូ ម្ិ។ សាលាម្រៀនោនសាំដេ់សរ ីរាងគសព្ោប់ម្ធវើជារុម្បុស ៃ សាិចព្តូវបានម្ព្បើ រុងការែា ម្ហើយែបទឹ រនិ ងថង់ផ្ទ ន ុរម្ៅរណ្នៃងម្ោយណ្ឡររី គន សព្ោប់ការម្ព្បើ ម្ឡើងវ ិញ។ D. អនុសាសន៍  ា របរ ិសា ការយេ់ែឹងរីបញ្ញ ា នទរ់ទងនឹងសាងសង់ និងសុវតាិភារការោាន គួរណ្តព្តូវបានបដ ែ េែេ់ ុត ះបណា គដៈរោម ធិការគាំព្ទសហគម្ន៍និងសាលាឲ្យបានេែ ណ្ែេជាអនរទទួេខុសព្តូវសព្ោប់ការព្គប់ព្គងការោា នព្បចាាំនថង។ វគគបដ ែ េគួរណ្តម្រៀបចាំសព្ោប់គដៈរោ ុែ ះបណា ម ធិ ការទរ់ ទងនឹ ងការព្គប់ ព្គងការ ា រទរ់ទងនិបរ ិសា សាងសង់ និងបញ្ញ ា ន។  ការអនុវតតន៍ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា នននម្ជឍម្ដឌ េគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូច: អនរម្ ការឬវ ិសវររការោា នគួ រណ្តែឹ ងឲ្យចាស់រីអតាន័យ ណ្ែនការព្គប់ព្គងបរ ិសាា នណ្ែេព្តូវបានបញ្ូេ េរនុងឯរសារម្ែញនថៃ និងគួរណ្តរ ឹតបនតឹងនិងព្តួតរិនិតយម្ោយគដៈរោម ធិការសហគម្ន៍ឬសាលា។  រិចេព្បជុាំរវាងអនរព្គប់ព្គងការោា ននិងគដៈរោម ធិការសហគម្ន៍ឬសាលា គួរណ្តម្ធវើបានម្ព្ចើនែងរនុងម្រេចុ ះរម្មសិរាម្ែើម្បីរិភារា ណ្ចររ ាំណ្េរ រនយេ់ ឬតម្ោនសរម្មភារការសាងសង់  ព្បឹរាជាម្ួ យគដៈរោ ា ញថ្នោនការខវះខាតអនរបម្ចេ ម ធិ ការសាលាម្រៀនរនុងតាំ បន់ បងា រម្ទសអភិ ររសបរ ិសាា នរនុងម្រេសាងសង់ ។ វាព្តូវបានម្គែាេ់អនុសាសន៍ថ្នអនរបម្ចេរម្ទសអភិររសបរ ិសាា នគួរណ្តចូេរួម្ម្ម្ើេការ សាងសង់ម្ជឍម្ដឌ េគាំពារនិងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចនីម្ួយៗ។ ជាម្ួ យនិ ងវ ិសវររការោាន បម្ចេរម្ទសអភិ ររសបរ ិសាា នគួ រណ្តែតេ់នូវការបដ ត េថមីៗម្េើសុវតាិភារការោ ុត ះបណា ាន ា រការអភិររសបរ ិសា បញ្ញ ា ននិងការព្គប់ព្គង។ 85  ន បងគន់រុងម្ដឌ េគួរណ្តព្តូវបានណ្ចរឲ្យោច់ រវាងសិសសព្បុសនិងស្រសី។ ម្េើសរីម្នះម្ៅម្ទៀត ន ម្ៅម្រេបងគន់រុងអាគរអាចចូ េម្ព្បើ ព្បាស់បានម្ោយសោជិ រសហគម្ន៍ ម្ហើយ ន បងគន់សាធារដៈជនោនភារងាយស្រសួេសព្ោប់ អនរភូម្ិរុងការម្រម្ព្បើ ព្បាស់បងគន់ ម្នះ។  ម្ោយសារណ្តគុដភារទឹរព្តូវបានបះពាេ់ម្ោយទឹរសាំដេ់រីបងគន់គួរណ្តសាំអាតឲ្យ បានព្តឹម្ព្តូវម្ុនម្រេបញ្ូេ េរនុងបឹ ង (និងព្តូវបានសារេបងរាេ់ម្រេបីណ្ខម្ែង?)  ការព្គប់ព្គងសាំដេ់រ ឹងរនុងម្ជឍម្ដឌ េគាំពារនិងអភិ វឌ្ឍន៍ រុោរតូ ច គួរណ្តបានណ្ដនាាំ ម្ហើយការបដ ែ េគួ រណ្តែែេ់ម្រេជាម្ួយគ ុត ះបណា ន នឹងគដៈរោម ធិការគាំព្ទសហគម្ ន៍ឬសាលាម្រៀន។ ិ ា E. រូបភារចុះរម្មសរ        ស្ថលាបឋមសិកាអនែង់រង ំ បងគន់សគ្ាប់ស្ថលាររៀន  បងគន់ដដលដននាំរដាយអងគការ Wetlands រិ ចេរិភារារអាំ រីព្រុម្ម្គេម្ៅ កនុងអនែង់រំ Work កនុងភុមិអារល់ ង 86 ំ ស្ថលាបឋមសិកាអនែង់រង ែ ប់ សលាររៀនរសុះស្ថ ចាក់ ទឹកកនុងបងគន់ចាក់ទឹកជាមួយនិងគ្បព័នស ធ ុក ត គ្ប ុំរៅ គ្បឡាយាស ទឹករៅកនុងការរកាុះឬសសី សា ិកសហ្រមន៍និងនាយកស្ថលា មណ្ឌ លម ឍមណ្ឌ លគំពារ ស្ថលាយុរនធ – ្ុងសគ្ាម និងអភិវឌ្ឍន៍កុារត្ូចដដលបានរសនើរសុំ ឋ នដី រលើការដា 87 គម្ព្ោងគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូចសព្ោប់គម្ព្ោងភូម្ិបណ្ដែ តទឹរ ភូម្ិណ្ែេបានម្ធវើរម្មសិរា កាេបរ ិម្ចឆទ ម្ខតត សរមភារ/ព្បជុាំ ការោា នណ្ែេបាន ាំ ទីតង ម្សនើរ ២៤.១០.២០១៣ ម្ពាធិ សាត់ - ចុ ះម្ម្ើ េសាលាបឋម្អាគុ េ ភូ ម្ិ: អូ តព្បរ់ - ចុ ះម្ម្ើ េបាំរង់ បងាូរទឹ រ ឃុាំ: អូ សាោន សាំដេ់ណ្ែេម្ធវើម្ឡើងម្ោយ ស្រសុរ: ព្រម្គ អងគការ Wetlands Work - ព្បជុាំ ជាម្ួ យនាយរ ការ ិោេ័យម្នាីអប់ ការ ិោេ័យអប់ រ ាំស្រសុរ រ ាំយុវជននិងរី ឡា - បុគគេិរការ ិោេ័យ អប់រ ាំស្រសុរ ន -ព្បធានព្គូរុងសាលាម្រៀន - គ េរបស់ ជនបម្ងា ២៥.១០.២០១៣ ម្ពាធិ សាត់ េ ិ ភារាអាំ រីព្រុម្ម្គេម្ៅ រិ ចរ - អនៃង់ អណ្ដតត ភូ ម្ិ: រាំ រង់ េែ ម្ៅម្ជឍម្ដឌ េអណ្ដត តទឹរអ រាាំង ទឹ រ ឃុាំ: រាំ រង់រូ ាំ នៃង់រាង ស្រសុរ: ព្រម្គ - - ម្កាះ អណ្ដតត ចូ េម្រម្ម្ើ េម្កាះកាឯរម្ោយ ទឹ រ ICE&SSDD - - ចូ េម្រម្ម្ើ េ កាអាម្សម្ណាម្ោយICE&SS DD - ព្បជុាំ PoE ម្ោយ ICE&SSDD ២៩.១០.២០១៣ Kampong - ព្បជុាំម្នាីអប់ រ ាំស្រសុរ ការ ិោេ័យម្នាីអប់ Chhnang គេ - ជនបម្ងា រ ាំ ការ ិោេ័យ - -យុគ អណ្ដតត ភូ ម្ិ: ូនរព្ទូ 88 ចូ េម្រម្ម្ើ េម្ជឈម្ដឌ េអ គនធរ ទឹ រ ឃុាំ: ន ូរព្ទូ ណ្ដត តទឹ រ ស្រសុរ: បរ ិបូ - ជួ ប ម្ម្ឃុាំ ូនរព្ទូ ការ ិោេ័យឃុាំ - - ម្សះ អណ្ដតត ភូ ម្ិ: ម្សះសាៃ ប់ ចូ េម្រម្ម្ើ េសលាបឋម្សិ សាៃ ប់ ទឹ រ ឃុាំ: ន ូរព្ទូ រាម្សះសាៃ ប់ ស្រសុរ: បរ ិបូ ៣០.១០.២០១៣ ន ាំង រាំ រង់ ឆ្ - ចូ េម្ម្ើ េម្កាះឬសសី - ម្កាះ ម្េើែី ភូ ម្ិ: ម្កាះឬសសី ឃុាំ: ឬសសី ព្បឡាយោស ស្រសុរ: រាំ រង់ម្េង - - ពាម្ អណ្ដតត នង ភូ ម្ិ: ពាម្កា នង ចូ េម្ម្ើ េសាលាម្រៀនពាម្កា ង ទឹ រ ឃុាំ: រាំ រង់ហាវ ស្រសុរ: រាំ រង់ម្េង ៃ - ចូ េម្រម្ម្ើ េភូម្ិសត - អណ្ដតត ភូ ម្ិ: សៃតរនុង សាលា ទឹ រ ឃុាំ: ែៃូវទូរ ម្រៀនសៃត ស្រសុរ: រាំ រង់ម្េង - - ម្េើែី ភូ ម្ិ: ចូ េម្រម្ម្ើ េសាេបឋម្សិ អនៃង់កា អនៃង់កាន់ចុះឃុាំ: រាអនៃង់កាន់ ចុះ និងការគាំពារ ន់ ចុះ ព្បឡាយោស និ ងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូ ចតម្ែាះ ស្រសុរៈ រាំ រង់ ម្េង - ចូ េម្រម្ម្ើ េ - ម្េើែី ភូ ម្ិ: ព្កាងែាិេ សាលាព្បឡាយោស ព្បឡាយ ស្រសុរៈ និ ងការគាំពារ ោស ព្បឡាយោស និ ងអភិវឌ្ឍន៍រុោរតូ ច ស្រសុរ: រាំ រង់ម្េង 89 ឧបសមព័នធ ៤: អងគការWetlands Work! - បរចេករទសបំពង់បងាូរទឹកសំអុយ អងគការWetlands Work! ន ក់ ការរៅកនុងគ្បរទសកមពុជាដដលែដល់នូវដំ រ ជាសហ្គ្គសសងគមមួយដដលានទី ស្ថ ុះ ា គ្បឈមរែសងៗកនុងសហ្រមន៍ បដណ្ ស្រស្ថយអនាម័យចំរពាុះបញ្ហ ត ត្ទឹក។ អងគការWetlands ា នភាពជាមួយនឹងការរដ Work!បរងកើត្នូវគ្បព័នធគ្រប់គ្រងទឹកសំអុយសមស្រសបតាមស្ថ ដ ត្សំខាន់ រលើបរចេកវ ិទាបរងកើត្ដីរសើម។ ជាមួយនឹងវ ិ្ី រនុះ អងគការWetlands Work! បានសំររចបាននូវអវីដដលគម ននរ ា ែ ប់រ្វើពីមុនមករនាុះរទ ន ក់បានធា រឺការបរងកើត្បងគន់បដណ្ ា ញថាានគ្បសិទធភាព ដ ត្ទឹកដដលគ្ត្ូវបានររបង្ ត្ំនលទាប និងមិនគ្ត្ូវការដែទាំ។ បំពង់ បងាូរទឹកសំអុយ រឺជាគ្បព័នធអនាម័យរបស់ អងគការWetlands Work! (សគ្ាប់ែទុះបដណ្ត ត្ទឹក រហ្ើយវាអាចដកលំអររុណ្ភាពទឹ កដដលរៅ ុំ វ ិញបានយ៉ ងរួរឲ្យកត្់ សំគល់កុងររបៀបដដលខុ ន ុ ខជាត្ិ កុងទឹ សដបែកពីររ។ បំ ពង់ បងាូរទឹកសំអុយ រគ្បើរក ន កមកសំអាត្កាកសំណ្ល់របស់មនុ សស។ ទ គ្ត្ូវបានបងាូររៅបំ ពង់ទឹកអដណ្ ទឹកសំអុយដដលហ្ូរពីែុះ ដ ត្ ដដលជាកដនែងទឹកសំអុយគ្ត្ូវបានែទុកនិ ងប៉ ុះជាមួ យឬសរដើមដក រកំភឹែង។ រដើមដក រកំភឹែង ជារុកខជាត្ិអដណ្ដ ត្មា៉ ងដដលជា្មមតាគ្ត្ូវបានរករ ើញនូវកនុងបឹ ងានគ្បសិទធភាពជាពិរសស កនុងការសំអាត្ទឹកសំអុយ រដាយស្ថរដត្ឬសរបស់វាាននែទដ៏្ំដដលែទុកអងគរសរ ីរងត្ូ ចៗជារគ្ចើ នរប់ មិនអស់។ អងគរសរ ីរងត្ូចៗទាំងរនុះបនាយនូវរមរររ ែយ និងធាត្ុបងគ ំងឺរែសងៗជារគ្ចើ នកនុងទឹកសំអុយដដលរ្វើឲ្យទឹកសំអុយានជាត្ិពុលរនាុះកា ជាទឹកដដលានរុណ្ភាពលាជាងមុន។ អងគការWetlands Work! ធ ពបំ ពង់ បងាូរទឹ កសំអុយ បានរ្វើការពិរស្ថ្ន៍រដើមបីកំណ្ត្់ នូវគ្បសិទភា កនុងការសំអាត្ជាមួយនឹងកំ គ្មិ ត្E.coliដដលខពស់។ ួ ានបំពង់ បងាូរដដលានទំហ្ំ ការពិរស្ថ្ន៍រម ២៣៤ លីគ្ត្ ដដលរពញរៅរដាយរដើមដក រកំភឹែង។ ទឹកសំអុយដដលមិនទាន់បានសំអាត្រស្ថុះគ្ត្ូវបានបញ្ូេ លកនុងបំពង់ រនាុះរដាយគម នការសំអាត្ រដាយគម នជាត្ិអុកសុីដសនជាមុន។ ចំនួនកាកសំណ្ល់គ្ត្ូវបានបដនាមចូល ុ ុះសរុបរបស់បំពង់ បងាូរ។ ១៥%ននចំនួនចំណ្ ការបនាយននកគ្មិត្E.coliដដលបានចាប់បានរឺានភាពរួរឲ្យកត្់សាគ ល់។ លទធែលភាររយរពលចាប់រែដើមcfu ភាររយននការដ ដ និងបញ្ ែ ស់បូរ េ ប់ cfu 90 រូបភាពទីមួយ: E.coli ុ ុះ១០០មីលីលីគ្ត្កនុងបំ ពង់ បងាូរ្មមតារដាយមិនានការសំអា ការបនាយឯកតាលាមកកនុងចំ ណ្ ត្ដដលមិនានអុកសុីដសនជាមុន។ ានការសំអាត្កគ្មិត្ខពស់ជាងមុ នបានរកើ ត្រ ើងជាមួយនឹ ងត្ំបន់ នែទបំពុងបងាូរដដល្ំជាងមុន របើ រគ្បើបរ្ៀបរៅនឹងចំនួនសំនល់ដដលបានបញ្ូេ ល។ វ ិាឌ្ង្យស្រសួលនឹងត្គ្មូវតាមរដាយស្ថរដត្បំ ពង់ បងាូរទឹក ន ត្្ំ សំអុយានទំហ្ំសមស្រសបតាមគ្បរភទែទុះខា ស្ថលា និងម ឍមណ្ឌ លសុខភាព។ បដនាមពីរលើរនុះរៅរទៀត្ ៍ រ ំលាយដដលគ សមាភាពសំអាត្របស់ឧបករណ្ ម នជាត្ិអុកសុីដសនគ្ត្ូវបានបរងកើត្រ ើងយ៉ ងលា ន នដបរងកើត្របស់ រហ្ើយធាត្ុរនុះជាដែនកមួយរទៀត្ននស្ថ អងគការWetlands Work! ។ ៍ រ ំលាយដដលគ ការបរងកើត្រនាុះរួមានឧបករណ្ ម នជាត្ិអុកសុីដសនដដលែដល់រៅការសំអាត្ជា មុនមុនរពលទឹកសំអុយហ្ូរចូ លកនុងបំពង់ បងាូរទឹកសំអុយ។ តាមវ ិ្ីរនុះ ការបនាយជាត្ិ E. coliជាររួមានភាពរួរឲ្យកត្់សាគ ល់ជាងមុនរៅរទៀត្។ រូបភាពទី ២: អងគការWetlands Work! ការរចនាបំ ពង់បងាូរទឹកសំអុយ ទំហ្ំសគ្ាប់ែទុះមួយគ្រួស្ថរជាមួយនិងដំ ក់កាលសំអាត្ដដលគម នជាត្ិអុកសុីដសន។ 91 បំពង់ បងាូរទឹកសំអុយរនុះគ្ត្ូវការដែទាំត្ិចត្ួ ចឬក៏ មិនចាំបាច់ រស្ថុះដត្មដង។ រហ្ើយ គម នការចំ យ បដនាមពីរលើសាា រៈដដលាន ការត្រមែើង្មមតា និ ងការដាក់ បញ្ូេ លរនាុះរទ។ បំពង់បងាូរទឹ កសំអុយមិ នគ្ត្ូវការគ្បភពថាមពលអរគីសនី ឬរី មីរនាុះរទ។ វាជាបរចេកវ ិទាង្យស្រសួលយល់ ា ត្លាសមយរមយ។ និងស្ថ មកដល់រពលរនុះ បំពង់បងាូរទឹ កសំអុយរឺជាបរចេកវ ិទាសំអាត្ដត្មួ យរត្់ដដលគ្ត្ូវបានបង្ ា ញថា ធ ពនិងសមយរមយសគ្ាប់សហ្រមន៍អដណ្ ានគ្បសិទភា ត ត្ទឹ ករៅ នបទកនុងគ្បរទសកមពុជា។ រដាយស្ថរដត្បំពង់បងាូរទឹកសំអុយរនុះានភាពង្យស្រសួលត្គ្មូវខពស់ វាស្ថកសមរគ្បើគ្បាស់ទាំងកនុងស្ថលាររៀននិងែទុះ ក៏ដូចជាកដនែងដ៏នទរទៀត្កនុងភូ មិអដណ្ដ ត្ទឹ ក។ ទំនាក់ទំនង: ិឌ ត្ Taber Hand, Ph.D. ស្ថររអ បណ្ ិចគ្ត្ូនិចៈ taber.hand@wetlandswork.com នាយក, អងគការ Wetlands Work! Ltd. ររហ្ទំព័រៈ www.wetlandswork.com ឧបសមព័នធ ៥: 92