"0, 0<' ,;,q ~ *-: 87971 . hu6ng dSn:' Tai lieu "' "' "' "' ~ NANG CAO DIEU KIEN • SONG "' ' "' "' ' "' CQNG DONG DAN NGHEO DO THJ, ~ ~ "' HUaNG Tal NHUNG DO THI VIETNAM - "' ~ "' "' ? PHAT TRIEN BEN VUNG - ' • • ~ ~ Tom tat qua trinh nang cap do thj Cac bu&c ciia tai lieu • hu6ne dSn ... Tai sao can co tai li~u hu6ng d~n nay Tim gidi dap cho cac cau hoi: Cac thanh ph6' phdi dot mi;tt vai nhung kh6 khan gt? Cac thanh pho c6 thil cung cifp ,nhung gt? Trang 1 2.Nhfrngvidv. I va bai hoc kinh nghi~m Tim kiem nhung llfa ch9n khd thi l.Phat hien vii thich hr;p nhat cho Vi(?t Nam nhfrng kh6 khan Va nhfrng CO' hqi Xuat phtit diilm Trang 2 r I ~ 3. Thi~t k~ mot chum1g trinh " nang " cap 4. Thuc hien! • • Can phdi lam gl? Trang 13 Chuang trtnh, dlf an nang cap Trang 17 ' ~ ' G CAO DIEU KIEN • S6NG C6NG • D6NG A ' A ' ~ ~ DAN NGHEO DO THI VA HUONG Tm • ? ' - A ~ A A - NHUNG DO THI • PHAT TRIEN BEN VUNG ' ~ ' Nang cao dieu ki~n song cac cc}ng dong d~n ngheo do thj, ~ h uong ung d"' m n h- ~~· o th. ! v·"'t h~t .,.. b"' - ,,,,, ·~ nam p a trten .... ~JJ y,• .;Jf,~~·~,·"· T~i sao c~n co tai li~u hu6ng d~n nay? ... r ' i'; '':i:: ';,;::. ,• , • .• • Chi~ phu dang ti~ ki€m ~frng bi~n phap ~~ cac thimh ph6 aVi~t Nam pha.t tri~n m9t c~ch b~n vfrng, ~·(~~~~~EJ:t:i~V'~nh6m ngum d~ bi ton tl;mang c6 qieu ki~n song va lam ':i~c tot han. Vi v~y, s:6 nhfrng cau hoi quan trQng can duqc gicli dc Y, te, thOng tin, giai tri, van I $ Cac thanh phB cua Vi~t Nam ho~ .v.v. Nhfrng yeu to pay thu hut ngum dan, nhat la n_gum ngheo den cac khu vvc do thi. Nhfrng no Ivc ngan cMn vi~c, di dan, tu nang than ra thanh thi tren toan the gim ,deu ~61)g i M{)t hii?n tuc;ng toan cau: cac thanh ph6 thu hut nguai dan v'i c6 nhi~u thanh cong~ Day la tinh trc;1ng thvc te ph6 bi~n - co h{)i phat tridn. Nguai ngheo cdn di~u nay han bat ky ai khac. tren toan cau. Hi~p tuqng do thi hoa nay khien cho cac)hanh ph6 cua Vi~t, Nam tn! n~n quan 1 t Cic yJu t6 phan anh thf!'C tr~ng ciia cac trQng doi vm tuong lai cua nen kinh te, dong thm I f thanh ph6 va dan ngheo do thj Dan s6 cua Vi~t Nam la 76 tri~u ngum, muc tang m6i nam khoang 1,5%. cang them kh6 khan trong cong ,tac quan )y. M<)t trong nhfrng h?u qua chinh la dieu ~i~n song ~6 khan cua ngum dan thal)h thi. Dieu ki~n song kh6 khan nh~ v?y chu yeu la do cac th~nh pho I Ty 1~ tang tru6ng do thi hi~n nay vuqt qua2,5%. da khopg the dap ling kip nhfrng yeu cau ,ve ca I Vi~t Nam c6 12 do thi chua hem 150.000 sa ht;l tang Va CaC dich VlJ. CO ban kh~ dan SO tang ~ dan. l~n. Da khong c6 quy ho9-ch don dau. ,Ca sa h? I ! Tr~ng ~6 d6, khoang 80% s6ng tc;1i thanh ph6 Ho Chi Minh (khoang 6 tri~u ngum), tang Va cac dich Vl;l ca ban khong chi can ch9 CU dan, rna con la ca ~a cho cac hot;lt d9ng kinh te va giup cac thanh ph6 v?n hanh m9t each hi~u qua. l ., ~ Ha N<)i (khoang 3 tri~u) va HaiPhOng (khoang 0,6 tri~u). · Vi~t Nam la m<)t trong nhfmg nu&c ngheo 1 nhSt Chau A (GOP d~u ngum la 320 dola l ~ My). · Thu nh~p binh quan hang thang t;;ti thanh ph6 H6 Chi Minh la dum 100 dola My m6i thang va tc;J,i cac khu vvc do thi khac la khoang m<)t nua s6 nay. · Khoang 40% dan s6 thanh ph6 H6 Chi Minh s6ng trong tinh trc;J,ng nha a"t;;tm bq'' trong cac khu dan cu ngheo, chua duqc quy hoc;J,ch 2 r{)ng kh~p Vm CCJ sa hc;J, t~ng, dich VlJ. XUfJng dp va tinh trc;J,ng moi truemg nguy hi~m. M9t h~u qua nfra nay sinh tu vi~c tang truang n~a~ cua n~n kinh t~ va cua cac trung ta,m - ? do thi Vi~t na~ la khoang each ngay cang tang ve dieu ki~n nha acling nhy kha nan_g tiep c~n CCY sa h<;1 tang gifra ngum kha gia va ngum ngheo. Day la nhfrng van de .tuang doi m6i NguOi ngheo va d~ bj ton thuong can ~6 cac giai phap ~anh, chong va kha thi. I';Jhfrng giai phap m6i cling can d!nh huemg ro ve m9t tuang lai chile chan la se c6 them nhieu ngum dan den v6i do th!. t~i cac thanh pho &Vi~t Nam Chi nha: Tang trut1ng do thj Ia qua Giam d6i ngheo khu VIJC nong thon va cai thi~n CUQC sbng ciia cac trinh lien tuc CQng d6ng nong th6n la h~t SUC quan tn;mg. Tang trui'Jng fO r~t CUa N~u nhu tha~h thUc cua ca~ thanh pr6 hOm nay, trong vi~c eM thi~n dieu ki~n song cho cac thanh phb a Vi~t Nam c6 nghia la d6i ngheo do thi cling dang nhieu ngum dan quemg nhu da la m(>t tra thanh m9t v~n d~ l{m c&n c6 SIJ quan tam c~p bach. ·Kh6ng phai nhi~m v:v n.~ng ne, thi trong tuang lai d~ c6 th~ xac d!nh ngay nhfrng ai va bao nhieu ngum la ngum ngheo nhfrng van de nay se ngay cang tra ~en kh6 do th!. s6 li~u thbng ke cua Chinh phil, d!!a tren CCY sa tinh tml.n muc khan han n~a, bm le cac thanh ph~ se va thu nh~p, c6 th~ khong phan anh h~t tinh hinh th~Jc t~, bm vi kh6 c6 luo~ luon tiep tvc tang truang. Dieu nay th~ bi~t duqc thu nh~p cua ngum dan tu nhfrng ho<;lt d9ng chinh thuc kl)ien cho vi~c tim ra cac giai phap dung la bao nhieu, va bao nhieu la thu _nh~p tu nhfrng ~o~t d9n$ phi chinh d~n, qt.!y mo l{m ngay til bay gia cho cac thuc trong cac ho<;lt d(>ng kinh te khong cong b6. a nhieu nai, tinh van de ay cang tra nen quan tn;mg. tr<;1ng nha ava cac di~U ki~n CCY sa h<;l t&ng la CCY sa d~ phan lo<;1i ngheo . kh6, nhung a Vi~t Nam k~ong phai nhu v~y. M9t kh6 khan khac }a c6 nhieu dan nh~p cu khOng clang kf hO kh§u*. Cac thanh pho va th! xa cling c6 nhieu Dan sa do thi Vi~t Nam da di;lt t6i 20 tri~u ngum trong nam 2000, h9 gia dinh ngheo ho~c nh6m ngum d@ bi t6n thuang tru&c nhfrng khung hoang bm vi g&n b~ng m9t ph&n tu dan s6 ca nu&c. Chinh phu da u&c tinh cac hQ kh6ng c6 cong an vi~c lam 6n d!nh. HQ d@ dang rai xubng dum muc ngheo kh6 n~u khu Vl.).'C do th! Se phat tri~n trong tuang lai vm t6c dQ 4,5% mfli g~p thien tai, ho~c m(>t thanh vien trong gia dinh bi ch~t ho~c bi bm dau. nam, di~u d6 c6 nghia la khoang 46 tri~u ngum se s6ng t<;li cac thanh ph6 vao nam 2020. Th~m chi n~u chi 25% trong s6 nay la * Thlfc tJ kho khan ciia nhiing ngum khOng co h{j khiu: Tinh tr(fng kh6ng ro rang cua nhetng ngui'Ji nht;lp cu kh6ng dang kj h(J khdu Ia yeu to tdc d(Jng ngum ngheo thi c6 nghia la cac thanh ph6 se phiii m& r9ng ca sa h<;l chinh doi vai vi{jc cai thi{jn cu(Jc song cua nguai ngheo. fJiJu nay tr6 nen kh6 t&ng va cac d!ch vv cua minh len 4 l&n d~ cung c~p dich vv (y muc khan han vl nguai co dang ky va kh6ng co dang ky cung song chung t[fi Mu bet rna hi~n nay duqc coi la v~n chua tuang xling. Do v~y, dn phai cdc khu dan cu. M(>t v~n d~ l{m la ngay cang nhi~~ gia dinh ngheo chuy~n tu tim nhfrng phuang thuc tat nh~t d~ quy ho~ch va cung dp ca s& nong th6n ra CaC khu VIJC thanh th! va tlr thanh ph6 nay sang thanh ph6 khac. h~ ting, ColC d!ch Vl.). Vol nha CY cho ngum ngheo ngay hom nay Vol Do thi hoa va di dan la cac qua trinh di~n ra do cong nghi~p hoa va tang th~m chi khin dp han trong tuang lai. tru&ng kinh t~. Di dan bao g6m ca nhfrng n!?um trong d(> tu6i lao d(>ng va tr~ qp k~ ho~ch chi ti~t em. Hi~n nay, hQ khong the dang ky hQ khau thuemg tnl. va do d6 khong the 50 dam bao cho sv tang ki~m ~* lam 6n dinh, nen thu nh~p th~t thuemg._HQ chi ti~p c~n duqc r~t h<;1n tru&ng chic chin cua cac che den cac dich vv xa h(>i. Cac cong ty cung cap lqi ich cong c(>ng thuemg 40 khong bi bu(>c phai cung c~p d!ch vv cho nhfrng ai khong c6 hQ kh~u. Di~u thanh pha phai Ia m{it nay d~n d,~n n_gum ~gheo phai mua cac dich Vl.). CCY ban ttr nhfrng ngum ban ~~nn phin cua cac hanh d{ing cao han den gap 5 lan so v6i gia phiii tra cho cac cong ty cong ich, ho~c phiii 30 hom nay. k~t nbi b~t hQP phap va thuemg la nguy hi~m vao !"t~ thbng cung ling cua thanh ph6. Chinh sach nay cling tac d(>ng tieu eve den cac cong ty cong ich, 20 trong khi cac cong ty nay dang trong qua trinh chuy~n d6i ho<;lt d(>ng theo huemg kinh doanh. HQ da d&u tu vao cac m<;1ng luCri cung dp d~ phvc vv cho cac khu Vl.).'C nhi~u ngum ngheo nhung hQ khong duqc phep mer r(>ng CCY sa 10 khach hang va t<;1o ra ngu6n thu c&n thi~t. Chinh sach ngan ch~n nhfrng ngum di CU t1.).' do ti~p C~n CaC dich Vl.). k~t nbi t<;lO thua thi~t nhu nhau dbi Vm dt 0 ngum ngheo l~n cac cong ty cung ling ti~n ich. T<;1o di~u ki~n dang ky thuang tru cho nhfrng ngum dan nay se mang l<;li hi~u qua ro r~t cho kinh t~, nha (y va 2000 2005 2010 2015 2020 Tang trung, cong vien va vi~c thu gom rae thai. lan chiem dat xung quanh cac h6 ao, kenh rC:J.ch tv nhien, pha va h~ thOng thoat nu&c va ga)' o nhi~m nghiem trQng. Tre em chai trong cac ngu6n nu&c o nhi~m rna ciing duqc dung d~ t~m gi~t, gay ra nhfrng b~nh man tinh. Npm Bibee mon1 mudn dltf'C~IlfMVthl n;W? . <' Khi khong co ciim giac an toan va Bn djnh, chinh quyJn dja ~suQi tilrt~ ~acCQI\g dAng thu~pthipnoi phtr(YIJg crlng thua thirt. , , rang uu tien ftia hQ la m¢t c~ nl)a cua ri~ng hQ Ngum ngheo do tN thuemg c6 rat it ho~c khong c6 sv an toan ve tren manh dlit noi hQ c6 quyen s&.g. Ngohl ra, sa hfru. Tinh trC:J.ng_ hqp phap, ca~ quyen va th~Il). chi cac nghia hQ cii!lg mong: , , , ' vv cua hQ la rna h6 -ya ~ong,chac chiin~ Vi~c thieu, oic viin ban · D:u,Jon .cii tto dArt dan nha i:t khi h9 c6 ~n d~ I ph~p quy tC;lO ra nh!eu van de bm vi, ve, nguyen tac, hQ khong the dang ky, h9 khau thi kh,ong duqc lap d~t cac lqi ich cong Irun vi~( nay /. ·.· ·. . . . . , . . . ·. . · li v&i cai tC;lO nha ase d~c bi~t la d~ c6 nhfrng dtch vv ca ban d~n khi cac ca hQi vi~c lam va thu nh~p 4 nhu nu&c, di~n va l~p d~t cac h6 xi tv cua hQ duqc cai thi~n. ' , , ",c: ,,,:,, Nhfrng kh6 khan va kha nang ve nha & doi v6i nguOi ngheo do;~,wt T~i sao co cac khu vvc sling dum muc tieu chuin va co cac vin dJ vJ nha u? Cau hoi: Nhung co phai cac toa nha chung • Ia Cac thanh ph6 ~ua tit ca cac nu6c dang phat tri~n d~u co nhiing vi_n d~ _tuon~ khOng ~i~u _qua? CJ.c toa nha cao va ,trung binh thu~~ h;f. Ly do deu giong nhau. Ciing nhu cac nu&c khac, Vi~t Nam c6 truyen thong ve dU<;YC de XUil.t de t<].O nha a cho nhieu ngum han tr~ nong nghi~p/nong th6n. Vi~c chuy~n d6i n~n kinh t~ keo theo vi~c rna r(>ng h.rc di~n tich d~t it han. Tuy nhien, cac nghien ctru cho th~jf:~ , luQI1~ la~ d(>ng do tl;i t~i cac thanl; ph6, thi xa va th~m chi th6n x6m, dong vai m~t de;'> dan cu cua cac khu nha cao tang khong l&n hm1::,;~ tro cot yeu trong che bien, san xuat va thuang IDC;li. Sv tang tru6ng nhanh cua m~t de;'> t<;1i ca.c khu dan cu thu nh~p thap. Han nfra, c~~,:~,,, cac thanh phB Ia rn9t san phirn cua n~n kinh t~ toan c.iu boa. Tuy nhien, cac toa nha can hQ cao t~ng khong cung dp nhi~u khfli~ri: tr6ng at~ng tr~t cho cac gia dinh c6 thu nh~p ' thanh ph6 va do thi khong ~1l<;YC trang bi t6t d~ dap iln_g v6i cac cht}c nang m6i hanh cac kinh doanh nho rna cac gia dinh nay va tinh tr<;1ng gia tang dan so. Cac chinh sach da h<;1n che chi tieu quoc gia va dia tang them thu nh~p. phuong cho cac thanh ph6 va thi xa. Cac nha quan ly thanh ph6 khong c6 ngan sach, nhan sv, ho~c kinh nghi~m d~ giai quy~t v&n d~ tang truang va d~c bi~t la nhu c~u cua ngum ngheo. Vuqt tren t&t ca, s6 luQ'Ilg ngum ngheo vful tang len. D6 la nhfmg gia dinh khong du sue d~ trang trai chi phi cao cho d&t do thi, nha cua ho~c dich v~. Ngum ngheo c6 it sv Iva ch9n s6ng adau va s6ng nhu th~ nao. Ghi eM: Cas c~p chinh quy~n trupg uang va dia phuang da khong th~ c6 cac each thuc hi~u qua va kha thi de ciii thi~n dieu ki~n song cua n~m ngheo vi: , , 0 cac chinh sach do thi cAn duqc b6 sung de ~p trung vao cac van d~ cia cacthanh ph6 va nguOi n~M~ g . " " . ; 0 cac quy ~ cia thanh ph6, cac tiftu chuan ky thu~t va quy hOC;lch qua cao va quat~ kern. 0 kifnl soat dat dai va thi truimg dat dai khOng duqc thvc hifn c6lqi cho vi~ cung cap nha acho nguOi ngh¥o. , , . cacM thang w chinh khong ~ap 'llng nhu cau nha acho nguOi ngheo. ,· ·it co sv quan tim chinh thttc nhatn fun ra cac each thU.: m.bi d~ giup do cac thanh phO v~rnguOi ngheo. 0 tinh tr\Ulg cua dan nh3-p cu kh6ng dang ky thuang vAn chua ro rang. T<;1i Vi~t Nam, nhfrng nai ngum ngheo sinh luCri xa hQi bi pha vo. Cac m6i lien k~t xa hQi lqi ich va cac dich v~. H9 cling khong thich s6ng thuCm.g duqc coi la x~u xi va t6i tan. Cho nay da giup ngum dan duang d~u duqc v6i s6ng trong cac khu chung cu cao t~ng. Khi d~n g~n day, phan ilng cua chinh phu d6i v6i tinh huf>ng kho khan va t<;lO ra ffiQt cam giac V~ chuy~n ra khoi chung cu h9 nhi~u khi quay ra nhfrng khu vvc dan cu nay v~n tuong tv nhu a sv d6ng nh~t va ph~ thu(>c l~n nhau. Hon nfra, nhfmg khu kenh r<;1ch khac ho~c d~t tr6ng ben nhfrng nu6c khac: nhfrng khu vvc dum tieu tu g6c d(> kinh t~, kinh nghi~m cho th~y vi~c ria, va cac v~n d~ d6i v6i do thi l<;li gia tang. chu~n cho phep nay khong nen duqc t6n t<;li; bi xay dvng m6i (ch~ng h<;1n khu chun_g cu c~o V~y cau hoi t9i sao l<;1i do bO cac can nha khi coi la t<].m thm va se bi xoa bO trong tuang lai. trung binh) se ton kern kh?ang 10 den 15 Ian dang thi~u qua nhi~u nai tru ng~? Vi~c tai dinh Thai d(> nay gay kh6 khan cho vi~c thvc hi~n SO VOO cai thi~n CO' SU h~ tang trong cac d_)ng Cl.J:" lam tang them V~n d~ va lam cho IDQi Vi~C cac chuang trinh nang c~p. Kinh nghi~m cho dBng va nang d.p cac ngoi nha hi~n co. Nhfrng tra nen t6i t~ hon. Sv Iva ch9n t6t nh~t la lam th~y r~ng khi chinh phu c6 ngu6n ngan quy, nghien Ctru cho th~y r~ng h~u h~t cac gia dinh vi~c v6i cac c(>ng d6ng d~ cai thi~n cac can nha thuemg ti~n hanh cac ho<].t d(>ng gicli toa, dan cu ngheo duqc giao cac can h(> chung cu d~u va co sa h<;1 t~ng hi~n c6. Vi~c ch~p nh~n chi~n se duqc di dm va duqc tai dinh cu t<;li cac khu chuy~n di chi trong vong vai thang vi hQ khong luge nay lam cho CUQC sbng CUa nhi~u ngum chung cu, thuCm.g la xa nhfrng nai sinh sbng c6 kha nang dap ilng nhfmg khoan thanh toan duqc cai thi~n trong m(>t khoang thm gian ng~n truac day cua h9. Do xoa bo nha cua, cac m<;1ng hang thang va trang trai cac chi phi cho nhfrng han. 5 Chinh sach do thj cua Chinh phu va thl}'c ti~n Nhiing chinh ~ach nao 1Ji¢n dang dUCfC thlfC hi¢n? ' Hi~n t<;~i t_hl!c te giai quyet tinh tr<;~ng ~6i ngh~o do thi gam c6: , , a cung dip nha m~en phi cho m(lt s? lo<;~i doi tuQ11.g kern may man nhat d(nh. xm1 bO cac c(lng dong ngheo sinh song d<;>c theo cac kenh r<;~ch va tai dinh cu h9 t<;~i nhfrng khu m6i xay dl!llg nhfrng toa nha chung cu cho ngu&i c6 thu, nh~p thip. , nhfrng n6ll!c cua Nha nu&c trong vi~c ban hanh Giay ch(mg nh~n quyen so hfru nha ava su dt,mg dit a. ban nha thu(lc so hfru nha nu&c cho ngu&i thue nha. nhfrng nfJ li!C cua chinh quy~n d(a phuemg trong Vi~c cai t<;~o du(mg xa, h~ th6ng thoat nu&c va v~ sinh. n}1frng n6 li!C d~ dua cac chi pl:i lQ'i ich cong c(lng va cac dich Y\1 xu6ng vua tam CUa ngu(ri ngheo do th(, dong thffi dam bao CaC d(ch V\1 ben vfrng. cung c&p tin d1,1ng cho e<1c h9 gia dinh d~ l~p d~t h6 xi tl! ho<;~i ho~c thl!c hi~n a cac ho<;~t d(lng cai t<;~o nha khac a Cho d~n nhfmg nam 90, nha v~n duqc chinh phu trung uemg cung cbp cho c~n b(l bien c~~ Cac can b(l shinh quy~n dia phucmg, nhfrng ngum lien quan nha nu&c. C6 it SlJ quan tam t&i ket hqp nhu cau v.i~C cung cap die CCY SOh<;~ ~ang_va nha 0 cho ngum ngheo, n6i nha a va tang truang tucmg lai trong cac quy rang hQ dang g~p phiii cac van ~e kh6 khan la do: ho<;~ch doth(. Phap l~nh v~ Nha a nam 1991 da khong c9 chinh sach ro rang Ve nha 0 va die khu VlJC ngum thu cong nh~n quy~n so hfru tu nhan v~ nha a. Sl! nh~p thap - ' , - a bung n6 v~ nha lam nay sinh khoang each l&n h<;> khong ~6 cac huang dan quy ho<;~ch chi tiet de hu&ng dan a hem giua nha cho ngum ngheo va ngum giau. h<;> cung cap die d(ch V.\1. kh~ khan ~rong vi~~ tien hanh die cong vi~c qua Cp c(lng dong duqc to chuc va cac dv an cung ngu6n tai chinh se duqc thao lu~n. Tuy nhien, hi~n khOng c6 chinh sach d~ c~p d~n nang cbp do th(. Ca ciu tuemg d6i ch6ng cheo cua cac ca quan quan ly do thi dia phucmg lam cho vi~c nang cip do thi tro nen kh6 duqc chip nh~n va ap d1,1ng. Day cling la nguyen nhan t<;~i sao nhi~u bai h<;>c hfru ich, tu ~i~u cac dl! an thu nghi~m guy mo nho duqc thvc hi~n cho d~n 6 nay chua duqc su d\l.ng de thiet ke cac chuemg trinh nang cap quy mo l&n hem. ? Chinh phil co the lam gi? Th~ nao la nang c~p doth! t~i chB? Xac d!nh nhfrng cCY h()i. T~i Vi~t Nam thu~t ngii nang dp do dvng cac khu nha m&i bm vi chi phi thj thu&ng co nghia Ia thao dt vi dy v~ cac lgi ich nang c~p do thj : T<:li cac khu Vl:f_C dl!Q'C nang cap c,ua Guatemala, ty 1~ tre em chet yeu ~iam 90 phan tram va ty 1~ t(>i ph<:1m giam 43 phan tram Ghana Cfo.u hoi: Cac c()ng d6ng thu nh~p thap thuemg duqc xem la khu vvc khong duqc my ql}an. M9i ngum thuemg mong muon c6 m9t do tht d~p va c6 my quan han. Cac quan ch'!c chinh phu va nha quan ly thanh ph6 thuemg hOi: "Cac khu vue Khong! Qua thOi gian, khi dan cu s~n dUQ'C nang ~ip sang diu tv sua chua nha ciia hQ, va cfing se tra nen khiing my quan cai t~o moi trucmg, cac c(lng dong dUQ'C nang dp se tra thanh nhfrng noi chang?" hAp din. Cac c<)ng dbng duqc nang cftp thuemg duqc vua y han, ho<;~t d<)ng t6t va than thi~n han so v6i nhfrng phuang an tai phat triJn quy mo 16n. 8 2. Vi dt.t va bai hqc kinh nghi~m Dil c6 Slf ll!a chQn thich hc;p va khd thi nhttt cho Vi(?t Nam, can xem xet cdc kinh nghi(?m qu6c te va trong khu VlfC, tu d6 chQn ra nhung yeu t6phu hc;p nhat vai khd nang va nhu cau. C.ic hinh thuc ning ci.p do thj Thvc t@ tren truang qubc t@ cho thay, co nhi~u hlnh thuc nang cap do thi tilli chb. Khong co each ti@p c~ nao ding nhu mo hlnh nao la d1lng ho~c sai. Mbi qubc gia, mbi thanh phb, vm nhiing di~ ki~n va yeu clu rieng, c~ xac dlnh dau la nhan tb quan trQng nhat dbi vm d\l' an cua mlnh. Tuy nhien, c6 m()t vili nguy~n tdc thUft ke ca bdn thuiYng dwc tip dtJng cho mQi p~u:ang an, no gi'!P cho k~t q~a diltt du<;rc phu h<;rp vm c(ing Ghana dong va giam thieu cac rik roi phat sinh. Xem xet cac kinh a nj;hi~m nfu;g cap do tbi Vi~t Nam cho thay nhiing nguyen Hu6ng din: Ch9n phutp1g an nao -Nang ci.p theo hinh thuc tck nay la rat phu h<;rp. ''da nganh" hay nang cap "don nganh"? Nang cap trong m(it c(ing d6ng co th~ la nh~m nang cap m(it dich Vt}. (dan li~), day duqc gQi la each "tiep C~n theo dan ngiinh" ~Vi ~tJ., chi t~p trung v~o vi~c cung cap nuqc ho~c thoat nu6c de chong ng~p ung. Nhieu lo<:J.i hlnh nang cap dong lo<:J.t nhi~u dich Vt}. m(it luc dum hinh thuc nang cap "trQn goi" da nganh. Lva chQn phuang an nang dp dan ngiinh doi khi da phuc t<:J.y vii it bi giap do<:J.n trong thi cong, nhung kinh nghi~m / .tren th~ gim ~ho thay phuang an nang cap trQn goi, da nganh . cung cap nhieu dich Vt}. (doi khi dUQ'C gQi la each "tiep C~ tich h<;rp" hay "/da ng_anhJ n~i chung dang gia cho cac n6 l\fc, bOi vi: giai quyet nhieu van de cho c(ing dong, thuang la co lien quan tm nhau cilng m(it luc can dbi duqc nhi~u dich VtJ. thi@t y@u ca ban tranh duqc nhiing t6n that phat sinh khi mubn ti@p tt}.c nang cap SaU nay. .• ' ' ' I cho phep cac h<:J.ng ffit}.C CUa ffi<:J.ng lum ket cau h<:J. tang (nu6c, v~ sinh, thoat nu6c, lat n~n, chi@u sang ... ) duqc l~p d~t cilng luc, dan gian hoa vi~c quan ly xay d\l'flg. co tac dt}.ng tbt han tm di~u ki~n s6ng cua c(ing d6ng. xet m()t each t6ng th~, se co chi phi thip han nha hi~u qua Pakistan kinh t@ cua qui mo dlu tu. 9 . & cac nu6c . vai vi du Mot Indonexia Chuong trinh Cai thi~n, Kampun_g (KIP) la msH s~ng ki~n nal)g cap do ,tht s&m nhat, lqn nhat va duqc biet den nhieu nhat tren the gi6i Chuang, tri~ nay duqc xem nhu m9t trong nhfing chuang tri~ tot nhat ve Xt vi dv tieu bieu ve each trien khai tlr m9t dv an dan gian thanh m()t chuang trinh qu6c gia nha sv c6 gi~ng sau r<;>ng nhung th6ng nh~t. Dl! an tai djnh cu khu VlJC Accra da thu nghi~m each ti~p c~n tich hQP da nganh d6i v6i 19.000 dan cu v6i chi phi x~p xi 80 USD m()t ngum , tuang duang v6i 47.500USD I hecta. D~c di~m n6i b~t cua dv an nang dp 'ca sa hC;l t~ng c<;>ng d6n& nay la co sv tham gia cua chinh c<;>ng dong, cl:mg hie v6i cac the thuc duy tu dai h?fl. Mt each hqp ly,,vi~c cung cap nhfrng dtch v1;1 ca ban cho ngum ngheo c6 t.he duqc thvc hi~n v6i ~Qt muc cpi a Vifc xiy d1111g mfi hinh ning cip dfi tlti Vifl Nam co nhi~u thuin phi phiii chang .• Nang cap do tht t<:J.i ch6 ,c6 the dusrc tien lqi nha hqc: hoi nhfing kinh nghifm ]tifn nay cung nhu tnrac diy. hanh oqui m6 rat l6n, nhl! aInd6n~xia chang h<:J.n, neu nhu Vi~t Nam co rnQt vai mo hlnh ning cap do thi thi di&m tq.i ch6. Tuy chi phi duqc gifr amuc thiip. Xet ve m<\lt ky thu~t cling ~u nhien day Ia nhfrng mo hlnh qui mo nho d~ thU; nghi~m va xem ~et tai shinh, nhfrng chuang trinh nhu v~y c6 tinh kha thi. Dieu kha nang ~hat tti~n vi~ nang cAp do.tht ?, Vi~t Nam. Yi~t N~ von k0ien cho nhfrng chuang trinh d6 tn? nen c6 hi~u qua va da c6 ttuyen thOng v~ xay dliftlg ca:c phuong #n nang cap duf1ng lang b.en vfrng cJlinh la nha "nhfrng,cam ke! co tinh chinh t$i11 q ngo x6m, day ciing)a m9t hlnh thtlc ning cap ~i ch6, t~p trung v,ao tat ca c~c cap. Day Ia nguyen tac va dieu ki~n then chOt de vi~c nang c&p h~ ~ong ngo hem ti;\i cac kh\1 dan cu co thu ~P thap. nang cap a qui mo 16n. f1oq.t d()ng nang cap nay do dia phttpng tai trq, dan Chung dong gop Braxin tien cua ho~c lao d9ng. Da co SIJ' phOi hqp g_i:Cia qu~ huy~, phuimg xa va cac nhom dan cu. Nhan dan thuimg dong y}Ui m~t tien nha bQ Tru&c d~ dyemg hem dugc mo r()ng ho'c lat n~n, t~o dieu ki~n <;ho cac lot.ti xe cap cUu co th~ di vao, c:fi!tg nhu lam cho vi~c cung cap nuO-c va thoat nu&c o khu vvc dqqc de dang hon. ~u v~y, & m9t chi'mg illiJ'C nao do, khai ni~rn nang cap da tUng dugc biet den Va dUQ'C thVC hifn aViftNam. Nhfrng k~ ho9.ch nang c~p to~m di~n da nganh hem v&i nhi~u d~ch Vl;l hem cling da duqc thu nghi~m v(ri Sl;I h6 trq CUa nhi~U t6 chuc phat tri~n qu6c t~, bao g6m: Dv an thi di~m t9.i Phuemg 11, Qu~n 6, thanh ph6 H6 Chi Minh do Ca quan Hqp tacKy thu~t Bi tai trq Nang dp thi di~m do ENDA I Villes en Transition tai trr;; Dv an phat tri~n doth~ Nam D~nh do Ca quan hqp tac phat tri~n Thuy Si tai trq Dv an nang dp do th~ dang duqc thi~t k~ va dv djnh ti~n hanh aC~n Tha, H':::, ((·,::::· ;\'< '~ I , , ,' ' , .... ,.. 1. C~ c¥c chan phai co nhUn.g ~am ket, chi ct,o £iing nhu guyet tam !"lang tinh chinh tri t~ phia chinh quyen doi vOi chuong trlnh. 2. Thiet ke pl}u hqp vOi 1 nhiing d:ieu ki~n va nhu cau c{>ng dong- co nhieu phuong an nang cap, song khong nen mong dqi mt}t "mo hlnh" chuan m1o. t 3. Ap dt.m_g nguxen t~c b6 trng 16n t&i suc,khoe c(>ng dong dia phucmg. N,hfrng sang kien nho nay, trong nhfrng dieu ki~n thich · !ng nang hQP co the trien khai thanh nhfrng chuang trinh c6 qui mo 16n nhu cap se thuc day c(>ng dong d~n cu co d('>ng lvc qe dau tu vao ngoi nha I chuang trinh KIP aIndon~xia, hay cac dv an aGhana. cua h9 va lam cho cac CQ:t;J.g dong ~ra nen ngan nap va CO my quan hem. · Cac phuO'ng an nang cap du&ng lang ngo x6m thi thong dvng va Nhfrng_ mo hinh thi diem c6 the phat trien len thanh ~frng chuang I 0 l h!fu qua nhung chi bao gom nhfrng cu dan "h9P phap" (khong 9ao trinh quoc gia 16n (chuang !rinh KIP aIndonexia phat trien tu m()t thu gom nhfrng ~gum dan cu tru Mong dang ~y h!~n cling dang song nghi~m nhO cua chinh quyen dia phucmg tra thanh m()t chuang trinh i trong c('>ng dong dan cu do). Dieu nay h~n che pl:!.an nao tinh hi~u qua 16n dem lc;ti lc,ri ich cpo 15 tri~u ngum). , , i cua ho~t, d()ng ciii t~o, ,t~o ra sv khong binh dang, ,va tang chi pl)i. · Chi it thi m()t phan chi phi cho ho~t d()ng nang cap cling car: duc,rc i f Nrfrng ke ,ho~ch nang cap lo~i n~y clirg khong bao gom vi~c nang cap bo sung qoi v&i nhfrng ca sa h~ tang cap ~ va cap 2. ' ·Nang cap duang l~ng ng6_xom cho thay vi~c "diet! chl}1h dia gi&i" huy d('>ng dong gop tU phia dan chung. Nguq ngl;eo cling c6 the vase thanh toan ch~ nhfrng ~ich V\1 dm;rc cung cap neu, chung thvc sv la nhfrng gi h9 can ya muon c6. Sv k~t hQP gifra trc,r cap cua chinh phu, f ~ (nhfrn.,g ngum ~an dong y nan l~i ~anh gi&i thu(>c phan dat cua minh) dong gop m()t phan cua chinh quyen dia phucmg va dan chung than_h co the _gop phan hif~ dinh ba~ do C!Ja chinh va rna r(>ng duang vao. toan chi phi su dl;lng s~ la m('>t mo hinh ly tuang. Nen giam thieu het i l Thvc te cling cho tray, c()ng dong san sang dong gop chi phi (trung muc cac lo~i hinh bao cap., , ' bi~ la 30%) ~adieu ki~n song cua hQ duc,r_c cai thi~n sau, do~ · Cung tmg, dam bao quyen sa hfru c6 the duc,rc thvc hi~n dum nhieu f · Neu_nang cap duang lang ng6 xom chi nham ffil;lC tieu lay loi di lc;ti va hinh thuc. a m(_)t vai nu&c (nhu Peru va Braxin) thOng qua cai each h~ h~ th6l}g thoat nu&c thi se bO la ca h(>i t~p tac d()ng 16n hem 4o kh9ng th6ng phap ly da nhanh chong giai quy~t cac tinh tr~ng cu tru _b~t hQP t l cung cap cac dich V\1 CO biJ.n kl).ac l)hu, cap n,UOC~ di~n, h~ thOng cong phap; a nhfrng nu&~ khac, nhu truang hQP cua qhana, vi~c tien ha~ ! r~nh vy., va kl).ong tc;to duqc ket noi can thiet den h~ thOng ca sa h~ duc,rc chia thanh nhieu thm ky. yai nai, chi m()t gi~y ch{mg nh~n quyen ' l tang cap) va cap 2. , cu tru cling co tac d\lllg khuyen khich dan cu dau tu vao nha cua va · Nang cap co su dl;lng nhfrng chuan mvc ky thu~t phu hQ'P se mang l~i cac kinh doanh nho. 12 , , , Ca ch~ ph6i hc,rp gifra cac thanh vien chtu tnich nhi~m lien quan dong vai tro quan trQng d~ dv an duqc ho~m t~t va v~n hanh co 3. Thiet ke mc}t chuong trinh nang cap hi~u qua. Can phdi lam gi? M(Jt danh sach nha:ng vi¢c can . N~u trong dv an co nhfrng chuang trinh vay nc;r ho?c tin dt,mg lam, va m(jt so dii!u quan trQng can ghi nha. thi chung nen duc;rc huy d<)ng tu cac th~ ch~ tai chinh, cac t6 chile Chi phi cho nang cap la hao nhieu? qu&n chung, cac t6 chile phi chinh phu, nai s~n sang cung dp nhfrng khoc1n vay nho v&i thu tlJc xin vay kha dan gian. Thi~t k~ cac chuang trinh nang dp cho thanh ph6 va/ho;\ic qu6c gia Ho~t d<)ng nang dp co th~ duc;rc thvc hi~n thOng qua nhfrng dn m~t nhi~u cong sue chu~n bt va len k~ ho~ch. Cong trinh nghien thi~t ch~ va thOa thu~n thvc hi~n khong chinh quy, vi d\1 nhu ctru da cho ra d<'ri m(lt K~ ho~ch hanh d(lng cho thanh ph6 C~n Tha, la Chuang trlnh Orangi cua Pakixtan, day la di~n hinh cho mo hinh m(lt vi dv t6t cho ta th~y dn phiii lam gi khi thi~t k~ m(lt chuang trinh c<)ng d6ng lam chu va cac t6 chile phi chinh phil di~u hanh. nang dp ca 16n. K~ ho~ch hanh d(>ng d6 nh~m vao nhfrng v~n db tbn t~i, ~frng chinh sach anh huang d~n nhfrn.s vi~c c6 t~~ lam, va nhft_ng Nhfrn$ ng~yen t~c v~ bai ,hQc tren cho th~y dng, d~ d~t duc;rc k~t vi~c can OUQ'C dua vao chuang trinh nang cap tong the cua thanh pho. qua tot nhat trong so nhieu each thvc hi~n nang cap, co m<)t vai nguyen t~c va phuang each ti~p c~n dong vai tro ca ban. Nhfrng vi Xem Chuang trinh Hanh d(lng cho thanh ph6 C~n Tha a trang 18. d\} tU cas nu?c, k~ c,a nhfrng dv an thu nghi~~ tron$ nu&c d~~ co a nhfrng yeu to co the v~n dlJng Vi~t Nam. Can nhan m~nh rang, Danh sach gian luge gBm 10 bu&c dn lam khi thi@t k@ nhfrng nha lanh d~o dta phuang, cac chuyen gia ky thu~t, v&i sv tham v~n y ki~n cua cac thanh vien lien quan (d?c bi~t la c;ua c<)ng m9t chuang trinh quy mo 16n: d6ng dan cu nai se duqc ti~n hanh nang c~p) se quy~t dtnh di~u gi la phu hc,rp nh~t, nen b~t d&u th~ nao va v~ lau dai dn b6 sung a 1. Neu nhfrng mvc tieu cua chuong trinh va chi~n luge mile ng~n, nhfrng n<)i dung gi. trung va dai h~n 2. Xac d!nh va tim hi~u cac v~n d~ dn giai quy~t (nghien cilu ca sa dfr li~u) 3. Xem xet l~i khung chinh sach nh1m tim ra nhfrng gi dn phai hi~u dinh ho?c b6 sung, va dua chinh sach vao thvc hi~n d~ tri~n khai chuang trinh 4. Ki~m tra muc d() phu hgp cua chuang trinh v&i nhfrng k~ ho~ch dang thvc hi~n, va d~ ra cac phuang an khm d<)ng chuang trinh. 5. Nghien Cllu kinh nghi~m va, n~u co th~, dva vao thvc t~ nhfrng a gi da lam duqc dta phuang 6. Xac d!nh cac thanh phkn h;;mg ffilJC cua chuang trinh a 7. Dam bao sv tham gia cua cac c()ng dilng t~t cii cac bu&c cua qua trinh thi~t k~ va tri~n khai thvc hi~n t~i khu vvc duqc nang dp 8. Lva chQn m()t h~ tkng cO' s Ccln Tha) se dugc hoq.t d<)ng du{ri IDQ,t chinh sach da dUQ'C phe duy~t, chinh sach do trao cho dia phuang kha nang ra quyet dinh va c6 nhfrng hoq.t d<)ng hi~u qua. ! bao gbm ba cftu ph~n chinh sach ca ban: · Ap dgng nhiing thii tgc don gilm l:Joa. D~ cac cJmang trinh nang cftp dai h<;m quy L~p k~ hOfilCh c6 sv tham gia (cua cac c<)ng dbng) . mo Ian ho(;lt d<)ng m<)t each thOng S}lOt va dlln.g tien d<), cac thu tl,lc phai dan gian va sv phe chuan ph~i nhanh ~hong. Ta,t ca. cac ben th;~.m gia, nhu cac ca quan cong icp, a Sa dbi Vm CaC djch Vl,l, nha va CO hfil t~ng. cac fll}6m CQng dong, cac to chtrc quan ChUng, cac to chtrc phi chinh phu VV. phai hieu Ma r dp thanh ph6, cac c(>ng dbng, va cii cac hQ gia dinh c6 thu nh~p th~p. y thuc hqp tac phiii dugc xay dvng gifra nhfrng thanh vien nay. Va thu hai, chuang trinh nang c~p phiii thoa man m(>t nhu du thvc sv - ngum dan phiii mubn di@u d6 va hi~u dugc gia tr~ cua n6. D~ thvc hi~n chuang trinh m(>t each hi~u qua, dn phiii thvc hi~n t6t cac s~p x@p co du, t~t cii mQi ngum phiii dugc c6 thOng tin va c(>ng tdc. Mqt sB vin d~ quan trqng tom tit l~i nhu sau: • Nang c~p c~c khu nha 6 chu()t va cac khu d~ cu}a phue>'!lg each hi~u qua va co kha n~ng de giup cho ngum ngheo do tN gi~i quyet nhu cau nha a va m hang x6m hi~n c6, h? t~nK , , , - Vi~c duy tu co sa h<;1 tang ve lau dai ~e ph~i dva vao mQi ngum ~an, Cung cap CO', sa~~ tang 16n (cap 1 va cap 2) co - Sv tham gia se xay dvng m()t c()ng dong tot d~p hem ap d1:1ng dong lo<;1t trong lien quan neu can thiet thanhph6. Cung d.p tr~;m goi CO' sa h~ ting va djch Vl]. co ban dn thi€t va ch~p nh~n dugc • ,sv ~ham gia cua dja phuong c6 y nghia quy~! djnh. Cac dv an dn phai du9c Giam thi~u vifc di doo thiet ke tt'! du6i len, phiii lam v!~c v6i cas c()ng dong va cac co quan chinh quy~n thanh ph6 sao cho CdC CQng dong CO the quyet d~nh CdC muc d~ch Vl,l hQ muon nhan. • · Cac chuang trinh nang c~p se c6 hi~u qua cao nh~t khi dugc chinh quy~n thanh pha chi d~o va dugc tri~n khai thvc hi~n a dp ct hec ta dat t'ili c(>ng dong). Cang np.ieu n&uOi hay h,Q gia dinh tren m9t hec Ja thi chi phi nang c~p tren dau nguai cangJhap, bm vi chi phi nang cap dugc cnia cho nhieu ngum han. Nhfing yeu to kh~c nhu vt tri va dta , , , sa hinh (khu vvc nang cap each h~ thOng ca h. U&c tinh d6 minh a hong tac !an, vai Slf khuyen khich va ung h(> cua Chinh phu doi vai cac thanh vien cap thanh pho va tinh. cac ca quan trung uang phai ttm ra cac bifn pbap t(Jo thut,ln lr;i cho cac chinh quyi?n dja phuang thlfc hifn c6ng Vifc cua mlnh. Se kh6ng co ai thay the cho chinh quyi?n thanh pho trong qua trtnh nang cap. Chinh quyi?n do dong vai tro then chat dif cho c6ng vi¢c tien triifn va di den ket qua. Tuang tl! nhu thi!, cac chinh quyi?n thanh pho Va cac c(>ng Slf cua hQ - nhu fa cac c6ng ty cung cap djch VZ;t c6ng c(>ng, cac t6 chuc qutln chung va cac t6 chuc phi chinh phu giup cac c(>ng diJng tham gia - co thif t(Jo dii?u kifn thut,ln lr;i cho vifc thlfc hifn nang cap. Nguai dan a cac khu VlfC dur;c nang cap se tham gia xay dlfng nhung khu VlfC song tot dl;!p han, neu nhang nguai khac kh6ng can tra n6 ll!C cua hQ. Tat ca Slf c(>ng tac nay co thif mang l(Ji nhang thay d6i !an cho nguai ngheo va d~ bj t6n thuang a cac thanh pho cua Vift Nam neu m6i thanh vien ttm ra dur;c nhung phong each lam vifc mai va hi¢u qua han. Tom lai... Cac buac CO' ban neu trong tai li~u huang din C~c t~anh ph6 cua Vi~t Nam dang phai d6i m~t v&i nhfrng van de ngay cang 1~. Tro!'lg khi nh~g thach thuc c6 ve ~6 . nay c6 th~ duqc tom tit liJ.i nhu sau khan, cac thanh pJ:lo l<;J.i nam giu nhieu thu?n l<;ri, to l{m tiem - Thuc d~y cac ca c~~ c~ sach va nhfrng ciii each d.n thi~t tang mang l<;J.i nhie~ lgi ich cl)O ngum dan, bao gom ca,ngum - Dat duac su cam ket ve chinh tri ngheo va cho ca nen kinh te quoc gia. Th?t may man cht chuang trinh v6i cac nguyen tac da duqc thu n~y h~m chua m(>t luqng th9ng tin do s(> va nhfrng g<;ri y sau l).ghi~m va cac t>ai h<;>c hfru ish, ':a • ' • sac de tim huemg phat tri~n. Cqng trinh n,ay pao ham ca - Ap dt,tng cac dieu d6 vao thiet ke the che va thvc the cua chuang nh}lng phan tich can hi\.!\ car thiet de c6 the hieu dUQ'C. ban trinh a chat va anh huang cua vap d~ ngh~o ~6 cac thanh ph6 cua Vi~t Nail), va nhfrng y kien ~an thiet de dua, ra m(>t gi,ai phap Cac bu&c n~u tren ~6 thJ giup dua ra cac quy~t dinh v~ vi~c ~i~t Nam vfrng chac va hi~u qua nham ciii thi~n dieu ki~n song cua nel} lam the nao, de c6 the thvc hi~n m(>t ch~ang trinh na~g cap thanh ngum nghep. Thong di_~p chinh,cua nhfrng dieu tra nay !a ph6 quy mo .quoc gia. Sv hqp tac giua cac cap chinh quyen va xa hQi, VifC nang cap thanh ph6 c6 SUC song va la each hi~u qua nhat khong chi de quiing ba cho pang cap n:a sa xoa bO ngheo, kh6, khong de giup _do dan ngheo, th~nh tht, cilng nhu dua ra nhfrng nen xem thu<'mg. D6 c6 the la nhan to dau m~t se, thuyet phlfc m<;>i huemg dan sho vi~c thiet ke va tl)vc hi~n cac dv an, chuang thanh vien thu nhfrng phuang phap la,m vi~c m6i. Di~u nay c~g se t<;to a trinh nang cap Vi~t Nam nhu the nao. ra ,mQt moi, truang thu?n lgi de d<;J.t den mtfC ti~U quoc gia ve ci\.i thi~n dieu ki~n song cho ngum ngheo acac thanh ph6. 17 M()t vi dv. v~ nan,g <;ip do thi: K~ ho~ch ha,nh d():qg chi ti~t t~i t}lanh phB, C~n Tho*, ,duQ'C dll}h k~m trong ngh!en ctru ray, minh ho,~ n<)i dung thiet ke cua m<)t chuang trinh nang,cap bao gom chinh sach, chien luqc, va ke ho~ch nang cap t~i ch6. Ke ho~ch bao gom 5 phan: · nang cap cac khu ~\fC d\!<;YC xac djnh la CO thu nho%p, thap . cch thi~n CO' SCY h~ tang cap 1 va cap 2 cua thanh rho . Chien luqc Ch\) vi~c di dm tai djnh cu khOng the tranh khoi, va cai thi~n nha a · Dam bao quyen sa hfru , , · Nang cao nang h,rc cho c<)ng dong va chinh quyen dta phuang K~ ho~ch bao gbm cac c<)n~ d6n,g dan Ctr c6 thu nh?p th~p g 11 phuemg thu<)c thanh phq ck Tha, nai c6 kpoang 16.400 hQ,gia dinh (tuang duang 65.600 nguOi) kh(>ng c6 ca sa h~ tang ho~c nha athOa dang. So hQ gia dinh khong c6 hQ khau lam tang them so luqng dan cu bang khoang 10% dan cu trong cac c<)ng dong nay. D!~m qua tinh hinh CY thanh phB cAn TJ:ta:, ' ' Den nam 2010 u&c tll)h dan so_ thanh ph6 Can Tha s~ vao khoang 550.000 ngum, tuang ilng 183.000 hQ gia dinh. So ngum ngheo dv kien se vao khoang 250.000 nguOi. Con so nay chie~ khoang 75% dan ~o hi~n n~y. , , , Cac cu<)c khao sat np6m c<)ng dq_ng c6, thu nh?p thap cho thay ph~m viva chat luqng song cua nguOi ngheo akhu vvc c6 thu nh?p thap nhu sau: · 30% khong duqc cap nu&c c6 dong h6 do · 30% khong c~ nha v~ sinh rieng . 27% kpong noi duqc v&i m~ng di~n . 40% l<}i ng6 khong c6 den chi~u sang · 19% l<}i ng6 khong dtrQ'C lat nen. · 21% loi ng6 hay bi ng?p lyt , · 60% hQ gia dinh khong noi dtrQ'C v&i h~ thOng thoat nu&c . 57% hQ gia dinh khong duqc thu gom rae Cac chinh sach h6 tra dn duac xem xet la: Cac chuin,my:c ky t~u~t cua ·h~ tAng CO' SCY a khu V\fC c6 thu nh?p th~p dn phu hqp va linh ho?t, sao cho vua giam chi phi xay dqng vua dap ilng dQtr<;rchyeuhcaynanh~cap. m o~c tong t e va qm "h09-ch ch 1 .. ~ a bet ~ d uqc xay d qng va 'khu vvc can A 'tinhd~ 'dl,ll1g co , su en yeu cau d~ ~c th' • cu d~ u cua A an va ;._ ~ d~ , qmg ong ncn.ti.~ en h'nh a n~ngcap. , • Can d-Lrng ngay cac chinl) sach tai dtnh cu dang ap dl,ll1g, thay v,ao d6 la cac,chuang trinh nang cap de giam b61: vi~c tai djnh cu cua cac hQ gia dinh phai dm di nai khac do spng trong vung nguy ca ho~c dp nang cap ca sa h? tang. ' ' ' Nhfrng chinh sach C\). the ve V~n hanh va bao dufutg doi v&i khu V\fC dtrqc nang cap can CaC ca quan bao dtr6ng va dan Ctr t?i khu V\fC nang cap thqc hien. C~p Gi~y chilng nh?n quy@n, sa hfru nha va quy@n su dl,ll1g dM (BOLUCs), lam cho dan Ctr t~i c<)ng dbng duqc nang c~p tin tuang r~ng hQ se khong phai rm kl).oi nai dang sinh song.' ' ' ' ' ' ' • ' Th~ ph6 va nhiing nha cung cap di<;h V\). <;an darn bao cur-g ~ap nhiing CO' SCY h~ tang can thiet cho k}lu vvc duqc nang cap. De thqc hi~n duqc dieu nay can, CO ffiQt ra SOat l?i quy_ ho~ch torg the toan thanh ph6 de rna r<)ng Il).?ng ltr&i t&i khu V\fC nang cap. C~ng cap tai chinh gia cu nham t?O dieu ki~n cho khu vvc tu nhan cung cap nha av&i gia ca thOa dang va vua sue mua cho nh6m dan Ctr c6 thu nh?p thap ' • ' ' ' Cung cap va phat trien cac chuang trinh dao t~o huan luy~n cho cac ca quan tien hanh cong tac nang cap Sa luqc v~ chi_ phi cho k~ h09-ch hanh d<)ng: T6ng chi phi u&c tinh la 26,9 tri~u USD, Jshong bao gbm chi phi nang dp cho cq sa h§l t~ng dp 1va c~p 2 cu~ thanh _RhO. Trong d6 gom c6 13,4 tri~u USD da~ cho ho~t d<)ng nang cap t?i ch6, 2,1 !ri~u USD danh chq_ tai dtnh cu can thiet,, 8,5 tri~u cho,phat trien quy dat, 2.0 tri~u danh sho cac khoan cho vay de cai thi~n nha a, 0,5 tri~u USD cho Giay chilng nh?n quyen sa hfru nha va quyen su dl,ll1g dat, va 0,:3 tri~u USD cho dao t9-o huan luy~n. * K,~ ho~ch hanh d9ng nay c.ua d.n Tha duqc l~p vao d~u nam 2002. T~i thm di~m in tai li~u nay vao gifra nam 2003, thi~t k~ chi ti~t cho m(it dv an do ngubn v6n cua Ngan hang The gi6i tai trq dii duqc chuan b(. · · 18 In 1000 cuon, tq.i Cong ty In va Van hoa ph~m Kh6 28 X 21 em. Giay phep so: 114/QD-CXB ngay 1-7-2003. In xong va n9p IU'U chiEi'u thang 7-2003. Tai li~U huang d~n nay tom t~t nghien Clru do Lien minh cac thanh phb tai trq bao gf>m bbn ph~n: 1. Nha & va Ccr s& H~ tJng- Nhiing buc xuc cua dan ngheo do thj, do Nguy~n Thi Hi~n cling Nguy~n Quy Thanh, Hoang Thanh Van, Thai Thi NgQc Du va Ph9-m Gia Tran thvc hi~n, v6i sv hcS trq thvc hi~n cua Hoang Tht Hoa va Carrie Turk, Ngan hang Th@ gi6i 2. Danh gici cac chuong trinh nang dp do thj dii va dang durrc thlfC hi~n gin day, do Chris Banes thu()c Banes Dawes Associates thvc hi~n. 3. Xay dlfllg m(lt ChiJn Iurrc quBc gia vJ mer r(lng cac chuong trinh cung dp nha & va cac djch vg t6t hon cho nguOi ngheo do thj, do Culpin Associates thvc hi~n. 4. Xay dlfllg m(lt KJ ho~ch hanh d(lng chi tiJt cho m(lt thanh phB durrc l'!a chlJn la cin Thcr, do Michael Slingsby va D6 Xuan Thuy thvc hi~n. Tai li~u huang d~n nay cung dva tren tai li~u "Nang dp_ cac c(lng dBng do thj- tai li~u danh cho cac nha th'!c thi, do Ngan hang n~@ gi&i va SIGUS- MIT thvc hi~n, c6 th~ truy c?p th~o dia chi thanh phb:/ /web.mit.edu/urbanupgrading/ Tai li~u huang dan nay do George Gattoni thvc hi~n, v&i sv tham van cua Alan Coulthart va Rumana Huque, va sv c()ng tac thvc hi~n cua Hoang Thi Hoa, Nguy~n Thi Hucmg Giang va Hoang Thanh Ha, Ngan hang Th@ gi&i. Thii!t k@ maket do Heidi Mills.