Huy döng tu' nhân tham gia vào các giai pháp hoach dinh, xaây du'ng chl'nh sách giao thôöng vâ^n tå i, hau c'â^n cä a Viê^t Nam Luis C. Blancas Chuyên ngành Giao thông và Công nghê Thông tin Tbàn cåu WORLD BANK GROUP Australian Government  Huy d^ng tu' nhan tham gia vao cac giai phap hoach dinh, xay dyng chinh sach giao thong v?n tai, hau can cua Viet Nam WORLD BANK GROUP Australian Government ThSng 11/2015 Tuyan b6 mi4n trt trech nhiCm Thi liu nby lb s6n pham cua cac can b6 Ng5n hAng Th6 gidi. C6c k6t quW, ch6 gi6i, k6t Iu5n c6a thi li6u kh6ng nh9t thit ph6n Anh quan diem c6a H6i d6ng Qu6n tri NgAn hng Th6 gidi hay cAc chinh phi mA NgAn hng Th6 gidi dai di6n.  CD Tài liéu này lä báo cáo cöa Ban Giao thöng vän tåi - Cöng nghé Thöng tin truyén thöng (ICT) Toän cåu cöa Ngän häng Thé gidi. N0ng dåu nhöm chuyen gia soan thåo báo cäo lä öng Luis C. Blancas (Chuyén vién cao cåp vé Giao thöng vän tåi, håu cån), voi su chi dao chung cåa öng Michel Kerf (TrUöng ban Giao thöng vän tåi - ICT khu vc Döng A Thäi Binh Dudng) vä öng Paul Vallely (TrUnig nhöm Giao thöng vän tåi, vän phöng Ngän häng Thé gidi tai Viét Nam). Täc giå chinh cåa bäo cäo lä öng Luis C. Blancas. Bäo cäo có sU tham gia döng göp quý bäu cåa cäc öng Robert L. Wallack (C6 vän cao cåp) vä öng Aman Khanna (Chuyén gia tu vän vé Giao thöng vän tåi, hju cån qu6c té) dudi hinh thdc cäc täi liéu b6 trd, ph6ng vän cäc bén lién quan, thuyét trinh, thit ké khåo sät, hå trd thuc hién, nghién cCu. Ong Hoäng Anh Düng (Chuyén vién cao cåp vé Giao thöng vän tåi) cöa Ngän häng Thé gidi lä ngudi då tham gia döng göp nhiéu 9 kién, nhån xét, ldi khuyén b6 ich trong su6t quä trinh låp bäo cäo. Trong quä trinh soan thåo vä phät hänh, bä Tudng Phudng Thåo (Trd 19 DU än), då hä trd tich cWc cäc cöng vifc phät hänh, dich thuåt, in än, to chdc cäc höi nghi, höi thåo thu thåp thöng tin cho bån thåo cu6i cùng. Cäc phän tich trong bäo cäo dudc sU hudng dån, cho phép tiép cån thöng tin, h6 trd vé to chCc cöa Vu Vän tåi (VVT), Bö Giao thöng Vän tåi (BGTVT). Chúng töi dåc biét cåm dn Tién s9 Trån Båo Ngoc, Vu trung VVT, öng Nguyen Cöng Bång, Phö vu truöng VVT, öng Khuåt Lé Long, chuyén vién giao thöng vän tåi/hju cån, TS. Khuåt Viét HUng, Phö truöng ban Oy ban ATGT Qu6c gia, nguyén Vu trung VVT. Däy lä nhUng cän bö länh dao, chuyén vién dä döng göp chia sé nhiéu kién thCc, kinh nghiém trong nhiéu vän dé dudc dé cåp dén trong bäo cäo näy. Chúng töi hét sCc cåm dn cäc doanh nghiép xuät khåu, vän tåi, kho vän, cäc nhä nghién cCu, phän tich, cän bö dä tham gia hoat döng khåo sät do Ngän häng Thé gidi vä WT hdp täc thuc hién phuc vu cho bäo cäo, vä/hoäc nhUng dai bieu tham gia höi thåo tai TP. Hå Chi Minh väo thäng 4/2015, nhåm trao doi, cung cäp thöng tin chung cho bäo cäo. Chúng töi hy vong cäc 9 kién, döng göp cåa cäc bén dudc phån änh dåy då trong bäo cäo näy. Bäo cäo dUdc thUc hién vdi su täi trd cåa Bö Ngoai giao - ThUdng mai (DFAT) txträylia, thöng qua Quÿ 6y thäc dåu tu Cd sd ha tång phuc vu täng trung tai khu vdc Döng A Thái Binh DUdng cöa Ngän häng Thé gidi (EAAIG). Chúng töi cüng chän thänh cåm dn su döng göp to Idn, thudng xuyén cöa DFAT d6i vdi sU nghiép phät trién cöa Viét Nam nöi chung. c: LO i ä rm d n ............................................................................................................... 1 t ..................................................................................................... 1 T öm t-at ch u n g ......................................................................................................... 5 Ð åt van del - C O så IV do ........................................................................................... 8 B36i cånh, thLfc trang ............................................................................................... 14 55Mö hinh t6i dtu vå tham van công-ttu vdi vai trò chö dao cha nhà n.10c trong quy hoach, -4 xäy dt.ng chinh sách giao thöng vân tåi, häu can kho vân ....................................... 14 Bài hoc tf cá ndc Mÿ, Anh, Malaixia, Thi Lan....................................................21 Các phOng ån dành cho Viêt Nam.........................................................................22 Ðöng göp ca các ddn vi vân tåi tt nhän hoat d.ng tai Viêt Nam............................35 Mö hinh töt trên thé giffi veå quån 1V nhà nuift trong linh vt.c vân tåi, häu can .............. 42 T à i liê u d a n ........................................................................................................... 5 7 Phu luc 1. Mö tå van t-at cd ché tham van ttu nhän trong hoach dinh, xäy dt.ng chinh sách häu cån/kho vän b Mÿ, Anh, Malaixia, Thi Lan.............................................66 Phu luc 2. Khåo sát vê mö hinh tham van tc g nhän d10i sva cht tr ch nhà nuyc b ch vi m trong linh v1c vhn tåi, kho v n......................................................................68 AEC Cöng dång Kinh t6 ASEAN AmCham Phöng thudng mai Mÿ ASEAN Hiép höi cäc Qu6c gia Ðöng Nam A CHKVN Cuc Häng khöng Viét Nam DMICDC Cöng ty Du tu xåy dUng tuyén hành lang cöng nghiêp Delhi Mumbai VVT Vu Vän tåi, BO Giao thöng Vän tåi DOT Bö Giao thöng vân tåi Hoa Ky TCÐB T5ng cuc DUöng b6 Viét Nam EuroCham Phöng thudng mai Chäu Åu FIATA Hiép höi Giao nhån vân tåi Qu6c té GDP Tång sån phäm quoc noi FQP Chudng trinh hdp tác nång cao chåt ldng vân tåi CP Chinh phå Viêt Nam TPHCM Thành ph6 Hô Chi Minh ICD Cång cöngtend nöi dia ICT Cöng nghé thöng tin, truyén thöng IFC Tå chUc Tài chinh Qu6c té IlC Ban hju cån lién bö JBA Höi doanh nghiêp Nhât Bån KoCham Phöng thudng mai Hàn Qu6c LPI Chi s6 näng luc kho vân LSP Ðdn vi dich vu kho vän BTC B6 Tài chinh BCT B6 Cöng thudng BGTVT Bô Giao thöng Vân tåi BKHÐT Bö Ké hoach Du tu MPO Cd quan quy hoach dö thi NFAC Ban c6 vän vân tåi qu6c gia NLC Ban kho vân qu6c gia SGTVT Så Giao thöng vân tåi UBNDT Oy ban Nhån dän tinh, thành ph6 truc thuöc trung udng PPP Tudng ddng sUc mua/Hdp tác nhà nudc-tu nhän TLPQM Giao ban quý các di tác ngành giao thöng vän tåi, hju cn TPP Hiép dinh D6i tác Xuyén Thái binh dudng DÐDNVN Dién dån Doanh nghiêp Viêt Nam VCIS Hé thng thöng tin hå quan Viét Nam VINAMARINE Cuc Häng håi Viét Nam COTNO Cuc Duöng thy nöi dia Viét Nam VLA Höi kho vän Viêt Nam VNACCS Hé thng thöng quan häng höa tU döng VNRA Cuc Ðdöng såt Viêt Nam VPA Höi cång bién Viét Nam WBG Nhöm Ngän häng Thé gidi WCA Lién minh Häng höa Thé gidi WTO T6 chdc Thudng mai Th6 gidi TU näm 1992 dén 2014, Viét Nam có mCc täng truäng kinh té binh quän häng näm dat 6,9%. Nhö dö, thu nhåp dåu ngudi då täng hdn 14 lån tinh theo thi giá, vå hién då vudt nguöng 2.000 US$, dng thöi ti lé dän s6 có mCc thu nhåp dUdi 2 US$/ngäy tinh theo sCc mua tUdng dUdng då giåm manh t 86% näm 1993 xu6ng cön 12% näm 2012. Dåy là nhUng thänh cöng vUdt bjc vé båo dåm binh dång trong täng trÄòng. Tuy nhién, nhOng nén tång cåa cöng cuöc täng trÄòng trong thdi ký dåi mdi kinh té dåy ån tdng näy, nhU nguån nhån cong giá re, chuyen dich cd cåu kinh té tl nöng nghiép tu cåp tu töc sang dich vu, cöng nghiép, dang dån mät di vä cüng så khöng thé duy tri dUdc mäi. Dé tao döng lWc cho giai doan täng trÄòng däi han såp tdi, Vit Nam phåi tim và áp dung nhUng dön båy mdi. Do ViOt Nam có ti trong Idn täng truòng kinh té phát sinh tl su phát trien nhanh chöng cöa các hoat döng sån xuåt gån vdi thUdng mai qu6c té nn näng cao hiéu quå cöa linh vc kho vän phåi lä möt trong nhUng dön båy mdi này. Giá tri kim ngach thudng mai häng höa hién hành cöa Viét Nam (xuåt nhåp kh^u) tUdng dudng 1,6 lån giá tri töng sån phäm qu6c nöi, dua Viét Nam ddng trong nhóm nhOng nUdc có ti trong thUdng mai trong nén kinh té qu6c dån Idn nhåt trén thé gidi. Cån näng cao hieu quå cua các hoat döng bå trd phuc vu iUu thöng häng höa xuåt nhåp khau, td khåu vän tåi dUtdng bö dén kho båi, b6 tri cöngtend tai cång, då täng näng suåt cåa doanh nghiép, tao vifc läm, duy tri nén tång cho phát trien kinh té. Tuy Viét Nam då có nhOng bUdc tin dài trong viéc phát trién linh vuc kho vân nhUng van cön nhiéu viéc phåi làm d6 näng cao hiéu quå cöa ngành hju cån, trong dö phån nhiéu phu thuöc vào nhä nudc trong vai trö chi dao các linh vuc giao thöng vän tåi, kho vän, thudng mai, dåu tu. Các giåi pháp cån có bao g6m täng cuöng dåu tu xäy dUng cd sö ha tång cd bån vå däc biét là täng cudng các chCc näng trong yéu vé hoach dinh, xåy dung chinh sách, diu tiét các hoat döng giao nhån, kho van. Kinh nghiém td các qu6c gia trén thé gidi nhu Malaixia, Thäi Lan, Mÿ, Anh cho thåy tao diu kién dé các doanh nghiép, tå chUc vän tåi tu nhån tham gia truc tiép cöng các ban ngành nhà nUdc trong hoach dinh, xäy dung chinh sách lä möt cách hiéu quå då täng cudng vai trö cåa nhà nUtdc trong linh vuc giao nhån, kho vän. Mät khác, kinh nghiém cüng cho thåy trén thuc té, viéc trien khai nhOng nén tång hdp tác cÖng-tU trén thudng khó khän hdn so vdi du tinh và cüng tiém an nhiéu vän dé cån giåi quyt. Tinh trang các chUdng trinh trudc dåy cåa chinh phö nhåm xäy ddng nhUng khung cd ché nhu trén cho dén nay chUa phát huy hiéu quå, dö phia tu nhän có mong mu6n tham gia rö räng, thUdng xuyén, lä möt minh chCng cho nhOng khó khän näy. Dù våy, nhUng khó khän trén khöng dudc phép ngän cån Viét Nam trong viéc thUc hién cäc ké hoach cöa minh cå trong ngån han vä trung han. Båo cåo nåy sé tång hdp cåc bàä hoc kinh nghiém chinh cöa cåc nUdc trong viéc thit låp nén tång d6i thoai trUc tiép giga nhå nud vå tu nhån trong linh vUc vân tåi. NhUng kinh nghiém nåy sé là cd så då xåy dung cåc giåi phåp giöp Viét Nam täng cöng xåy dung mö hinh d6i thoai chinh såch cöng-tu/gi(ia nöi bö cåc ban ngånh nhå nUdc vé giao nhån, kho vän. NhUng nUdc dä chCng t6 su tham gia truc tiép cåa tu nhån våo quy trinh hoach dinh, xåy dUng chinh såch dem lai Idi ich cho phia nhå nUfc, bao g6m cä cåc nUfc thu nhåp cao cüng nhU thu nhåp trung binh, déu åp dung nhOng mö hinh trien khai tudng dng vdi su j nhåt quån dång ke. NhUng mö hinh nåy bao gåm: (a) bäo däm sU håu thuän chinh thCc vå thudng thöng qualuåt dinh cho cåc nén tång hdp tác, b6 tri dåy då nguån tåi luc, nhån luc, näng luc chuyén mön; (b) thån trong trong xd I9 cåc yéu cåu cöa tu nhän, dng thöi thu höt tu nhån tham gia trong thdi gian dåi; (c) cho phép tu nhån tham gia såu våo quy trinh hoach dinh, xåy dung chinh såch ò cå cåp trung udng vå dia phudng; (d) båo däm cåc doanh nghiép, to chCc vân tåi nhå nUdc vå tu nhän tham gia våo các hoat döng ph6i hdp dai dién dåy dö cho cåc chu0i cung Cng trong diém nhåm täng cung lång ghép våo quy trinh hoach dinh, xåy dung chinh såch; (e) tuån thå chät ché cåc må hinh pho cåp dé båo däm hiéu quå cho cåc phién thåo luån, tudng tu nhU cåc quy trinh tu nhån thuöng åp dung; (f) mö röng (thay vi han ché) pham vi thu thåp 9 kién cåa tu nhån vé cåc vän dé, vai trö cåa nhå nudc trong toån bö quy trinh hoach dinh, xåy dung chinh såch; (g) tim cåch täng cuAng hdp tåc khöng chi gia các ban ngånh nhå nuöc vå cåc ddn vi tU nhån, må cä gia cåc cd quan nhå nUdc vdi nhau. Dua trén nhUng må hinh då chCng t6 hiéu quå tW kinh nghiém qu6c té néu trén, cöng voi båi hoc kinh nghiém riéng c6a Viêt Nam trong quå trinh trién khai trudc dåy, cüng nhU dé phö hdp vi däc thö, difu kién thé ché trong nUdc, Viét Nam nén cån nhåc åp dung l trinh nhåm täng cöng quy trinh ra quyt dinh vé nhUng vän dé vân tåi, håu cän có vai trò trong yéu d6i vOi nén kinh té: 1. TrUdc mät, ViOt Nam nén xåy dung må hinh hdp tåc dua trén cä cåc yéu cu thuc tén lån thé thCc. Vé mät thUc tén, thay vi äp dung möt cd ché dåy då nhUng cüng sé phCc tap hdn å trung udng, kém theo cåc thé ché tudng tu d dia phudng, Viét Nam nén: (a) tim cåch xåy dung må hinh hdp tåc nhung chi å cäp trung udng de tao nén tång chung; (b) chi dinh möt cd quan trung udng duy nhåt (bö/ngånh) chö tri må hinh, thay vi b6 tri nhiéu ban ngånh dng chö tri sé chi gåy khó khän cho viéc vän hånh må hinh nhu kinh nghiém qu6c té då cho thåy. Vé mät thå thilc, cd quan này can có su håu thuän bdi: (a) quyét dinh chinh thCc cöa chinh phö, (b) su dåu tu dåy dö dé båo däm hoat döng thuÄng nhåt. 2. Kinh nghiém qu6c té cho thåy cd quan phö hdp nhåt nén dng ra chö tri må hinh ò cap quoc gia nåy trong giai doan du lå B6 Giao thång Vân tåi, nhU truÖng h;p cöa Mý vå Malaixia lå nhUng nudc có nén vän tåi, hju cän manh. NhUng ngånh khåc nhu cöng thudng, ké hoach - dåu tu, tåi chinh cüng cå thå tham gia vdi tu cåch thånh vién. 3. Mö hinh hdp tác 6 tåm qu6c gia nén áp dung các quy trinh hoat döng tudng tu nhU nhOng quy trinh då chCng tö hiéu quå theo kinh nghiém qu6c té, nhu båo dåm khå näng tién liêu vé thdi gian, nfi dung hoat döng, tåp trung vào vifc thåo luån tUng vän dé cu thé, båo däm khå näng xä 19 hiéu quå yéu cu cåa các bén, bao quát dudc các vån dé Ién quan dfn moi linh vc trong quy trinh hoach dinh, xåy dung chinh sách. 4. Khi då xåy dung dUdc nén tång chung, trong trung han, Viét Nam cån tip tuc mö röng mö hinh hdp tác d cäp trung Udng dé giao trách nhiém quyét sách cho các bö ngành khác, ngoài B Giao thöng Vân tåi. Sau dö, có thé hinh thành các cd ché tUdng tu d dia phudng, dUdi sU chö tri cåa Så Giao thöng vän tåi hay ly ban Nhån dän tinh, thành ph6 truc thufc trung Udng... 5. Trudc måt hay trong trung han, Vit Nam nén thiét låp cd ché diu ph6i gida các ban ngành trong nöi bö chinh phö dé täng cuöng quy trinh hoach dinh chinh sách lång ghép nhåm giåi quyt các vän dé mà khu vc tU nhån råt quan ngai. Sau khi då cö nhOng giåi pháp hå trd cho "làn söng" dåu vé täng trUng cöng nghiép, mò c6a giao thUdng, höi nhåp qu6c té, gid dây Viét Nam dang ddng trudc cd höi t6t dé cân d6i giWa cung vä cåu trong linh vUc vän tåi, hju cån dang dät ra nhUng döi hi ngày càng cao trong khi dang chuyén dån thành möt nUfc cö thu nhåp trung binh. Möt trong nhOng giåi pháp dé hién thUc höa diu dö lä båt dåu áp dung ngay td bäy gid möt mö hinh có thé trò thành chuän mUc tiép theo vé quån 19 nhà nUdc täng cUdng näng lUc ngành vän tåi: thé ché höa mö hinh ph6i hdp cöng-tu và lén ngành trong linh vuc vän tåi, håu can trong hoach dinh, xåy dung chinh sách 6 cå trung Udng và dia phUdng. m i e <:1 Xét trén nhiéu phudng dién, Vt Nam là möt trong nhUng nudc thành cöng nhåt thé gidi vé phát trién kinh té. Trong vöng 22 näm tW 1992 - näm dudc coi lä thdi diém båt dåu giai doan "täng trung näng döng" sau thdi kg "doi mdi" kinh té-xä höi 1986-19901 d6n näm 2014, tong sån phäm qu6c nöi (GDP) cåa Viét Nam dä täng binh quån 6,9%/näm (då hiéu chinh theo lam phát), dat mCc täng truòng kinh té binh quän cao nhåt trén thé gidi trong cöng thdi ký. Dång thdi, ti lé nghéo cüng giåm manh. Néu nhu näm 1993, phån Idn dån s6 trong nudc (86%) s6ng dudi mdc thu nhåp 2 US$/ngäy tinh theo sdc mua tudng dudng (PPP) thi dfn näm 2012, con s6 này dä giåm xu6ng còn 12%. Thu nhåp binh quän dåu ngudi tinh theo thi giá täng tW 144 US$ näm 1992 lén 2.053 US$ näm 2014, lån dåu tién vUdt qua ngudng 2.000 US$, dua Vit Nam dng trong häng các qu6c gia thu nhåp trung binh thåp tW xuåt phát diém lä möt trong nhUng nudc nghéo nhåt chi trong vöng chua dåy möt thé. Phån nhiéu thänh tich täng träòng kinh té bén vUng vi ngudi nghéo này có dudc lä nhd lUc ludng lao döng täng nhanh vä su chuyén dich cd cåu kinh té tW nöng nghiép tu cåp tu töc sang sån xuåt cöng nghiép có näng suåt lao döng cao, cd gidi hóa dång ruöng vä dich vu. Luc lUdng lao döng phät trién, chi phi thåp vä ngäy cäng có trinh dö, cùng vdi nén chinh tri on dinh, ngu6n näng luc sån có, vi tri dia 19 thuån Idi nåm trén cäc tuyén dudng thöng thudng Döng-Tåy chinh cåa thé gidi, bd bien däi 3.200 km cùng hai vùng dång bång röng Idn, kém theo chi phi nhän cöng täng (mdi däy) d nhUng thi trudng län cân, dåc biét lä Trung Qu6c, lä nhUng yéu tö két hdp tao ra möt möi trudng ngäy cäng thuån 1di de Viét Nam phät trién cäc hoat döng sån xuåt gån vdi thudng mai qu6c té. Trén thUc té, néu nhU näm 1992, giä tri kim ngach thudng mai häng hóa (xuåt nhåp khäu) cöa Viét Nam chi dat 52% GDP thi dfn näm 2014, con s6 näy dä täng gån gåp 3 lån lén 161% GDP. Viéc gia nhjp T6 chdc Thudng mai Thé gidi (WTO) näm 2007 cäng cöng c6 vi tri cöa Viét Nam trong vai trò möt dåu m6i quan trong cåa cäc chu6i cung Ong chung phuc vu cäc thi trudng tiéu dùng chinh 6 Bäc Mÿ, Tåy Au, Döng båc A vä sau näy lä Trung Qu6c vä nhiéu nén kinh té Idn có t6c dö täng trung nhanh vä cä mUc thu nhjp trung binh. Vän dé dät ra d däy lä nhUng yéu tö canh tranh nhu chi phi nhän cöng tudng d6i thåp, ti trong sån xuåt ngäy cäng täng trong nén kinh té (sån xuåt, ché tao chiém gån 80% dåu tu trUc tiép nUdc ngoäi näm 2013) så khöng thé duy tri dUdc mäi. Khi t6c dö täng dän s6 trong dö tuöi lao döng chåm lai vä dåu tu nUdc ngoäi thu hep dån khoång cäch gida cung cåu lao döng thi Idi thé vé chi phi nhän cäng så mät dån. Dng thdi, do ti trong sån xuåt trong nén kinh té khöng doi nén mCc täng näng suåt lao döng giäa các ngånh dat dudc nhd chuyén dich ludng Idn lao döng tW näng nghiép hay thudng mai nhò sang sån xuåt (vä dich vu) sé phåi thay thé bång täng näng suåt lao döng nli ngånh trong 1 Van Arkadie, Mallon (2003). bån thän các linh vuc sån xuåt. Ngoäi ra, do näng luc canh tranh vé sån xuåt phu thuÖc väo möt loat các yéu tö khäc ngoäi chi phi nhän cong nen sUi én hé cüng nhu tác döng täng näng luc canh tranh cöa lao döng trong vai trò möt yéu to sån xuåt dfn thöi diém E näo dö sé giåm dån. Tuy các 9 kién còn chua thng nhåt vé viéc Viét Nam dä dat dén ngung töi han näy chUa nhUng Vit Nam van cån näng cao näng luc bén canh nhUng yéu tö khác dé thöc dy giai doan täng truòng, canh tranh bén vgng mditrén c' so näng cao näng sAät lao döng. Näng lWc kho vän, håu cån chinh lä möt trong nhöng y'u tö canh tranh mdi quan trong nhåt trong s6 näy. Nói möt cách ddn giån, hju cån lä möt chu6i các hoat döng, trao doi thöng tin lén quan dén vifc di chuyén, x0 19, IUu trU nguyén våt liu vä thành phäm tu ndi xuåt x dn diém dich. Dö tin cåy, hiéu quå, tiêt kiém cåa cöng tác håu cån, chö yéu bao g6m các hoat döng vän tåi da phudng tién, iUu kho, xå 19 häng hóa, tuån thå luåt dinh, lä möt chi s6 rö räng vé näng lUc canh tranh thUdng mai vä täng träòng kinh t' qu6c gia nói chungl. Difu näy däc biét dúng vdi trUdng hdp cåa nhUng nén kinh té chú trong thUdng mai nhU Viét Nam, vdi ti lé thUdng mai häng hóa trén GDP ddng thC 5 toän thé gidi näm 2014, chi sau Häng Köng, Xing-ga-po, Bi, CH Xlvaki. Däc biét, kho vän chinh lä möt yéu tö thöc day täng träòng däi han cåa Viét Nam néu xét vé tåm nhin däi han cOng nhu cäc dòi hi ngån han vé thöc day täng truäng kinh t6 låy xuåt khau läm dåu täu. Trién vong tham gia Hiép dinh thudng mai D6i täc Xuyén Thái binh dUdng (TPP) mang tinh bufc ngoät, giöp täng cuöng tip cân thi trUding qu6c té cho häng hóa xuåt khau cöa Viét Nam, cOng nhU viéc xúc tién trién khai chUdng trinh Cöng dång Kinh té ASEAN (AEC) så tip tuc khi6n näng lWc canh tranh vé xuåt khäu lä möt döng lWc chö yéu dé thöc dåy phät trién kinh t6 cöa Viét Nam trong nhUng näm tdi. Xuåt khåu häng hóa cån cä sU tUdng täc vdi hé thMng giao thöng vän tåi, hju cån trong nutc, nghia lä su két hdp giga cäc cd sö ha tång cd bån, cung cåp dich vu, möi trUding thé ché, luåt dinh, dng thöi phåi dUa väo hé thng näy dé båo däm tinh khå thi thUdng mai. Hdn nUa, xuåt khau cåa Viét Nam cüng däc biét dUa nhiéu väo hoat döng kho vän, hju cån so vdi cäc nUdc khäc trong khu vUc Däng A do phån Idn cäc mät häng xuåt khäu chö lWc cåa ViOt Nam déu cä häm lWdng nhåp khau cao. Chäng han, giä tri häng dét may, da giäy xuåt khåu cöa Viét Nam Udc tinh cä tdi 50-60% så dung nguyén våt liéu, phu kin nhåp khåu. Mdc tUdng Ing cåa häng dién tW cöng nghé cao nhu dién thoai thöng minh, mäy tinh bång nhiéu khå näng cän cao hdn. Vi våy, dé thúc dy xuåt khau cån tåp trung näng cao hiéu quå cöa cå cäc chuði cung ding nhäp khiu vå xut khau. Tuy nhién, dù Chi s6 näng lUc kho vân cöa Viét Nam (LPI)3 näm 2014 dng thö 48 trong mau khåo sät göm 160 nUfc, dua Viét Nam dng trong nhäm 30% cäc qu6c gia dng 2 Arvis vå dång nghiêp (2014). 3 LPI lä chi s6 dánh giá da dién vé näng luc logistics ò cåp dö qu6c gia cÖa NHTG, sù dung phdöng phäp tiéu chuän, cho phép so sánh tidng dång trinh dö cöa các nUdc theo thdi gian. LPI cöa möi nUdc cho biét vän tåt näng hc cöa nUdc dö trén 6 binh dién: näng lIc håi quan/ca khu, chåt ldng cd sö ha tång thUdng mai, vän tåi, khå näng t6 chdc hoat döng vän tåi vdi giá canh tranh, näng lUc/chåt lMdng cöa các dich vu logistics, äp dung cöng cu dé theo döi, dinh vi hàng hóa dang di chuyén möt cách chinh xác, båo dåm thdi gian vän chuyén trén các tuyén. chi tiét xem http://lpi.worldbank.org/. dåu vé näng luc kho vän nöi chung, nhung néu so sánh vdi nhUng nufc có cöng mCc dö l thuöc våo thUdng mai (tWc là cö ti lé thUdng mai häng höa trén GDP td 115% trö lén) vå có däc diém dia I, kinh té khá tudng dång thi Viét Nam chi ddng cu6i cöng trong nhöm này (xem Hinh 1). oC>' Tinh dén giOa thåp nién 2000, Viét Nam då trò nén giàu có hdn cüng nhU höi nhåp säu röng hdn vào nén kinh té toàn cåu, td dö cüng phát sinh nhu cu ngày càng cäp thit vé hién dai höa cd så ha tång giao thöng vän tåi, hju cån, ci thién möi trudng chinh sách, luåt dinh vé linh vuc này, nhåm dáp Cng t6t hdn nhu cu lön vå ngày càng täng. Näm 2009, ViOt Nam dua vào hoat döng möt loat cång cöngtend nUfc säu d khu vUc Cái Mép -Thi Vå, cäch TP. Hå Chi Minh (TPHCM) 85 km, nhåm thöc day giao thudng qu6c té di-dén các trung täm xuåt nhåp khau vöng Döng Nam bö và Dng bång söng C6u Long. NhUng cång này göp phån näng cao näng luc canh tranh thudng mai cÖa Viét Nam nhö lån dåu tién trong lich sl cho phép két n6i thång vi các khu vdc Bäc Mÿ vå Täy Au mà khöng cån chuyén tå ò các dåu m6i khu vUc nhu Xing-ga-po hay Häng Köng. Dåc biét, ké tl näm 2010, Viét Nam dä có möt mang ludi duÅng cao t6c tiéu chuan qu6c té ngày möt phát trién, két n6i vdi các thi trUdng chinh. Néu nhu dåu näm 2010, mang ludi dudng cao t6c cöa Viét Nam chi dài 62 km thi dén nay då dat xäp xi 700 km, cöng vi khoång 2.000 km na du kién sé dudc xäy dung dén cu6i näm 2020. Cå thién mang lUdi dUöng xá giöp giåm thöi gian, chi phi cho các chu6i cung dng, td dö tång manh dö tin cjy cåa các hoat döng kho vân cå chiéu di vå dén, dång thöi trUc tiép hä trö thudng mai nhö két n6i các dö thi vi các ca ngö qu6c té, nhu truöng hdp các tuyén cao t6c Hå Nöi-Håi Phöng và Nöi Bài-Lào Cai. Hinh 1. Mäc dö m cäa giao thidng dng vdi Nång ic kho vän cåa möt so' nuc, näm 2014 Ti le thdng mai häng håa trén GDP 115 125 135 155 165 185 Hà Lan Bi 15 Các Tidu vddng qu5c A Råp Malaixia thng nhkt 25 Tháå Lan Slovenia Gäng hòa Séc 35 Cöng hòa Slovakia Hungary 45 48 Estoia Lithuania Viät Nam 55 Chi thich: göm tåt ca các nUdc cä ti trong thldng mai hang hóa trén GDP nåm 2014 dat tWi thigu 115%, ngoài ra: (a) có muc GDP dåu ngufi dat täi thigu 2.000 US$ theo thi giå, (b) có khu tap kt hàng hóa ln (tri Singapo, H6ng Köng); khäng tinh Ghinä xich dao lå nUdc cä phån län nên kinh t6 phu thuoc väo dåu mö. GDP du ngUdi nåm 2014 theo PPP Ngun: Til tinh toán td sdliéu cåa Ngån häng Thégidi. Vé mät chinh sách, näm 2012, chinh phö då thành läp Quÿ båo tri dUIng bö, låy kinh phi t tién däng ký phudng tién, nhäm näng cao chåt lUdng duCng xá trong mang Ilfi vdi các hoat döng dåu tu duy tu duöng bö phö hdp, rö ràng, minh bach. Näm 2014, chinh phö båt dåu áp dung hé th6ng thöng quan dién tö chinh thdc có tén goi VNACCS/VCIS (Hé th6ng thöng quan häng höa tu döng vå Hé th6ng thöng tin håi quan Viét Nam) thay cho hé thng thöng quan giåy tö thiéu thé thic, dé gåy ách tåc và thudng xuyén tao ké å hd cho các hành vi tham nhüng, h6i l trufc dåy. NhUng cAi tién, cåi cách này rö räng dä giöp Viét Nam dat dudc vi thé cåa möt nuc thu nhåp trung binh thåp có mCc xép hang LPI thuöc nhöm cao nhåt thé gidi, trén cå nhUng nudc nhu An Dö hay Indönexia. Tuy nhién, dö dä dat dUdc nhiéu su cåi thién vé diu kién giao thöng vân tåi, håu cån nhung Viét Nam vän còn råt nhiéu cd höi dé cåi thién hdn nga. Mang Ilfi dUdng cao t6c van thåp hdn nhiéu mdc båo däm khå näng canh tranh cåa möt dåt nUdc có 90 triéu dån vä diMu kién dia I, kinh té phö hdp cho hoat döng vân tåi dUIng dài. Vân tåi häng höa bång dUdng såt chi chiém ti lé khöng dáng ké (khoång 2%) trén tong lUdng häng höa chuyén chö, mä nguyén nhån trc tiép lä sd thi6u tin cåy trong cung Cng dich vu vä hé thng cd sö ha tång thi6u dåu tu. Khu cång Cäi Mép - Thi Våi dö dudc dåu tu xåy dUng thöng qua cäc hdp dng hdp täc cöng tu (PPP) có su tham gia cöa nhiéu ddn vi cång vu da qu6c gia có trinh dö cao nhung khu cång näy (a) van läm väo tinh trang du thua näng lUc do cäc cång cöngtend nöi thi (cång söng) tai TPHCM vän thu hút ludng lön häng höa trong khu vuc, (b) chua có nhiéu khå näng két n6i dén cäc diém tåp két nöi dia. Trong khi dö, näng lUc b6c xép cöngtend nudc säu phuc vu nhu cåu cåa thi trUidng Hä Nöi, trung täm sån xuåt häng dién t6 cöa dåt nu c cöng nhu nhiéu ngành sån xut hudöng xuåt khäu khäc, vän chua phät trién, trong dö du kién cång cöngtend qu6c té trong yéu Lach Huyén sé mò ca hoat döng tö näm 2017. Nhung có lå cd höi lön nhåt cho Viét Nam sé nåm mång 'phån mém' trong linh vyfc kho vän: vän tåi dUCng bö, duCng thy nöi dia, kho bäi, tåp két/diéu döng, cäc dich vu két n6i da phudng tin. NhUng linh vUc hoat döng näy nhin chung vän chUa phät trién, chö yéu g6m cäc doanh nghiép nhö cö chåt ludng dich vu thåp nhung mUc giä ré. Vi våy, khöng có gi däng ngac nhién khi da phån 9 kién cöa cäc ddn vi vän tåi tu nhän ViOt Nam, ké cå cäc doanh nghiép xuåt nhåp khäu da qu6c gia, cäc häng vän tåi, ddn vi difu hänh cång cöngtend, ddn vi dich vu kho vän (LSP), cäc höi doanh nghiép, cäc höi nhöm thudng nghiép vä thém väo dö lä cäc két quå nghién cdu thi trUöng, dänh giä qu6c té déu cho rang chi phi kho vän, hju cån cöa Viét Nam dang cao so vOi cäc nufc trong khu vUc nhU Trung Qu6c, Thái Lan, Malaixia, läm ånh hUòng dén näng luc canh tranh qu6c gia4. Cäc ý kién cüng cho thåy su nhåt tri chung giUa cäc ddn vi vän tåi vé cän nguyén, tinh chåt, su cåp thiét cån có giåi phäp cåa nhUng vudng måc hién nay trong cäc chu0i cung Cng cöa Viét Nam, cüng nhU mUc dö dng thuån däng ké vé loai hinh giåi phäp can thiép td nhä nudc dé khac phuc nhUng vän dé näy. TU quan diém trén cö 4 Xem Blancas và döng nghiép (2013). hai luång ånh hufng sau: (i) thuc t6 thi trudng cho thåy Viét Nam có thé hién thuc höa nhgng giá tri kinh té däng ké néu näng cao dudc näng luc cåa qu6c gia vé giao thöng vän tåi vå hju cån; (ii) dé dat k6t quå có thé s dung két hdp möt s6 bién pháp cåi cách lång ghép trong kh6i nhä nudc (nhu lång ghép giga cäc dåc diäm dia lý, loai hinh phudng tién, loai hinh dich vu, loai häng höa, cåp quån 19), nhä nudc täng cuöng quy hoach, dåu tu cö trong diém, cüng nhu lIén tuc cåi tién hoat döng cåa kh6i tu nhän. Nhung khi dö sé phát sinh möt vän dé lä: Vit Nam sé läm thé näo dé h6 trd nhöng cåi cách, ké hoach lång ghép, các chudng trinh du tu cö trong diém, hay cåi thién hoat ] döng cöa kh6i tu nhån trong linh vUc kho vän? Theo báo cáo này, diu kién cn, dö chua phåi diu kién då, dé thUc hién thånh cöng nhOng cåi cäch trén lä cån thé ché höa möt cd ché ph6i hdp bäi bån, rö räng, lén tuc, minh bach, dua trén sU tin cjy lån nhau trong quy trinh hoach dinh, xäy dUng chinh säch vé giao thöng vân tåi, håu cån kho vân 6 hai cäp dö: (a) giga cäc ban ngänh nhä nudc và tu nhän, vä (b) giga cäc ban ngänh nhä nUfc vdi nhau. Y nghia tW nhån dinh trén lä cd ch'hién hänh nhin chung chUa có su phi k6t hdp, néu có thi cöng thudng m mcc dö thåp, thi6u bä bån, thifu minh bach, và/hoäc chua thUc sU räng bufc träch nhiém vdi két quå thUc hién, khién quy trinh ph6i hdp thiéu hiéu qu5. Bäo cäo cüng cho räng viec thifu su phi hdp hiéu quå giga nhä nudc và tu nhän trong hoach dinh, xäy dung chinh säch lä nguyén nhän chinh gäy ra nhUng vän dé dai dång, dö dä xäc dinh rö vä dUdc thia nhån röng räi trong linh vuc hju cån cåa Vit Nam, nhU tinh trang du thda näng luc cåa khu cång cöngtend Cäi Mép - Thi Vå, ngänh vän tåi dudng bö thiéu khå näng canh tranh, thi'u s6 liéu thng ké vé linh vUc kho vän, hju cn, thi'u lén két phudng tén, mät cän d6i cung cåu trong nhiéu trudng hdp vé ha tång cd så vä cung Cng dich vu trong mang ludi. Giå thi6t bäo cäo dua ra lä néu nhå nddc thé'chéhöattUng bUfc cd ch' ph6i hdp näy 6 cäc cåp vä cho phép tu nhän tham gia trong moi khåu cöa chuåi hoat döng kho vän, thi nhUng vudng måc lön trong linh vUc kho vän cåa ViOt Nam sé khö có thé tån tai dai dång nhu hién nay, dång thöi näng luc hju cån nöi chung vä näng luc canh tranh vé thudng mai cöa ViOt Nam sé dUdc näng cao. it nht thi luån diém näy cüng dUdc dUa ra dua trén cäc kinh nghiém qu6c té, trong dö phån lön nhöng nufc có näng lIc vudt tröi so vdi Viét Nam cän c6 trén nhOng chi tiéu nhu chi phi håu cån nöi chung hay thö hang dua trén nhOng chi s6 nhu LPI dä äp dung nhöng mö hinh thé ché näy 6 nhiéu cäp dö khäc nhau. Trong möt dänh giä näm 2013 vé thUc trang ngänh kho vän, hju cån cåa Viét Nam, Ngän häng Thé gidi nhån thy ViOt Nam cån khån trudng xäy dung giåi phäp dé thöc dåy sU ph6i hdp giga nhä nufc vä tu nhän trong 3 linh vUc chinh vé quån 19 hoat döng kho vän, lä: 1. Thu thåp s6 liu, dänh giä hiéu quå, dinh hinh thi truöng; 2. Xy dUng chinh säch nhä nudc äp dung cho linh vUc näy; 5 Tài liêu trén. 6 Tåi liêu trén. 3. Nång cao nhån thdc cåa các doanh nghiép xuåt nhåp khäu, häng vän tåi, cöng dong LSP vé su cän dfi giga ldi ich vä chi phi trong cäc phUdng än IUa chon phudng tién, thi6t ké chu6i cung dng. E Muc dich cåa báo cäo lä ké thda két quå då cö tö nhgng nghién cCu phän tich trUfc däy cöa Ngän häng Thé gidi vé linh vUc kho vân cöa Viét Nam, tl dö dua ra cäc khuyén nghi a d6i vdi chinh phö, dåc biét lä B6 Giao thöng Vän tåi (BGTVT), cüng nhu cöng dng cäc ddn vi vän tåi, nhåm thé ché höa cäc cd ché trong dö nhä nudc giU vai trö chö dao nhåm tao diu kién thöc day ph6i hdp cöng-tu vä giga nöi bö cäc ban ngänh nhä nUdc trong linh vc näy. Theo dö, bäo cäo sé sä dung: (a) kinh nghiém riéng cåa Vit Nam vé linh vc näy, (b) nhOng bäi hoc kinh nghiém phö hdp cöa cäc nudc khäc cö thé äp dung cho Vit Nam. Bäo cäo cüng sé dua ra cäc khuyén nghi nhåm täng cung quån 19 nhä nudc vé linh vdc giao thöng vän tåi, kho vän ngoäi chUdng trinh ph6i két hdp néu trén. Chudng 2 cåa bäo cäo så néu van tät thuc trang mCc dö tham gia cöa tu nhän trong quy trinh hoach dinh, xäy dung chinh säch cöa nhä nudc cho ngänh hju cän cöa Viét Nam. Chudng 3 sé néu cäc bäi hoc kinh nghiém röt ra td möt s6 nudc tUdng dng dä cö cd ché chinh thc cho phép tu nhän tham gia cüng nhu thöc day sU ph6i hdp lién ngänh trong linh vc kho vän. ChUdng 4 së so sänh thuc trang cöa Viét Nam hién nay vdi nhUng bäi hoc röt ra td nhUng thänh cöng vä cå thåt bai cåa cäc nUfc trong linh vUc näy, t dö dé xuåt giåi phäp dé chinh phö cö thé trién khai vä tUng budc thé ché höa mö hinh khuyén khich tu nhän tham gia cüng nhU ph6i hdp lién ngänh trong linh vUc kho vän. Chudng 5 så trinh bäy két quå cöa möt khåo sät mdi däy do Ngän häng Thé gidi ph6i hdp vdi BGTVT thUc hién hUdng dén d6i tudng lä cäc ddn vi vän tåi tu nhän tai Vit Nam vé chö dé sU tham gia cöa tu nhän trong quy trinh hoach dinh, xäy dUng chinh säch cöa nhä nuc. Két quå s cöng c6 thém dänh giá chän doän cöng nhU b1 trd cho cäc khuyén nghi chinh säch då trinh bäy ò cäc chudng trufc. Chudng 6 dua ra két luån thöng qua möt s6 vi du vé loai mö hinh quån 19 nhä nUfc vé linh vdc kho vän mä chinh phö có thé äp dung néu chåp nhån thUc hién cd ché ph6i hdp dä dé xuåt trong bäo cäo. Thång 2/2014, Vu Vân tåi (VVT), cd quan chö tri cöa BGTVT vé xåy dUng chinh såch, quån 19 nhå nUfc vé linh vc kho vân, cöng b6 sé tö chCc cåc cuöc d6i thoai truc tiép thudng ky vdi möt s6 cåc ddn vi chinh hoat döng trong linh vUc vän tåi nhäm dinh hudng xåy dung chinh säch nhå nudc vé linh vUc giao thöng vân tåi, hju cån sao cho phù hdp hdn vdi yéu cåu cöa kh6i tu nhän. Ý tuòng vé viéc to chdc d6i thoai truc tiép vé vän dé chinh såch, quy hoach giGa nhå nudc vå tu nhån thöng qua cåc höi nghi bån trön khöng chi phö hdp vdi cåc thöng lé qu6c t6 t6i du må tdl u då dUdc cöng dng cåc ddn vi vân tåi tai Viét Nam úng hö. Dc biét, sång kién nåy dUdc cåc doanh nghiép xuåt nhåp khäu, häng vän tåi, ddn vi dich vu håu cån dåu tién dudc mdi tham gia nhiét liét hoan nghénh. ChUdng trinh có tén goi chinh thCc lå Höi nghi häng quy giäa các M4i tác ngånh giao thffng vän tå, häu cån (TLPQM), vdi phién hop dåu tién dUdc to chdc våo thång 3/2014 vå dU kifn sé dién ra thuÄng ký 3 thång möt lån, dúng nhu tiéu dé cöa chudng trinh. TLPQM lå möt buc ngoät quan trong cöa BGTVT vi chUa tUng cö tién lé: dåy lå lån dåu tién dién dån cöng-tU vé hoach dinh, xåy dung chinh såch trong linh vc kho vän dUdc möt cd quan cöa BGTVT dång ra tåi trd, chå tri. S6 ludng dai biéu tham gia höi nghi lån dåu dö chua cao nhu ky vong nhung cüng khöng phåi ngoai lé so vdi nhUng chUdng trinh tudng tu theo kinh nghiém qu6c té, nhung phån hi chung cho thy ngay cåc ddn vi dai dién déu öng hö, nhåt tri cao. Kt quå nåy cång có ý nghia khi so vdi nhUng chUdng trinh thiéu thånh cöng trudc dåy do nhiéu ddn vi tu nhån to chCc trong nhOng näm qua nhäm thuy6t phuc cd quan trung Udng lå BGTVT trUc tip tham gia. Phién hop dåu tién cöa chUdng trinh TLPQM tåp trung våo thåo luån, nhåt tri vé cåc vän dé to chdc7: • Nhiém vu, muc tiéu cåa TLPQM; • Cd ché hoat döng chung cöa TLPQM vé: - Chå dé thåo luån - S6 dai biéu tham gia - Tån suåt to chCc - Vai trö cöa dai biéu - Phån nhöm vän dé (theo d6i tUdng doanh nghiép, vän dé iu tién), hUdng dan thåo luån tiép theo vé các vän dé - Cöng cu, quy trinh de duy tri Ién lac sau höi nghi - Thöi gian trå di cåa cåc bö ngånh lIén quan 7 Theo bién bån làm vic. Quy trinh ghi bién bån, phö bién thöng tin vé chudng trinh höi nghi. Cu thé, nhiém cåa TLPQM dudc nhåt tri là "h6 trd, thöc dy xåy dung möi trudng kinh doanh cöng bång, canh tranh, minh bach [trong linh vuc vän tåi, kho vân]"8. Muc tiéu D cåa TLPQM lä: (i) làm cu ni truc tiép, hiéu quå gifa các ddn vi vän tä tu nhån, các ban ngành nhà nudf, cöng dång tä trd qu6c t', các höi doanh nghiép, các höi nhóm thudng nghiép; (ii) trao doi, chia sé 9 kién vé các bån du thåo quy dinh, chinh sách cåa nhà nUdc (nhåt lä cåa BGTVT) vé linh vuc giao thöng vän tåi, håu cn; (iii) dánh giá các vän dé, vuöng måc cåa các ddn vi vän tåi trong viéc tuån thå các chinh sách, quy dinh hién hành; (iv) thöng tin cho BGTVT các dinh hudng thåo luån vé TLPQM de länh dao BGTVT trinh bày các vän dé Ién quan vdi các bö ngành khác. D6i tudng tham gia TLPQM göm BGTVT/VVT trong vai trö chö tri, cán bd bién ch' cÖa các cd quan nhà nuc lIén quan, các to chCc qu6c té, ddn vi cång vu, các häng tàu bién, ddn vi vän tå giao nhån, häng vän tåi dung bö, các doanh nghiép xuåt nhåp khäu, ké cå doanh nghiép trong nufc và nUt ngoài. Ngoài nhUng thành phån trén, möt s6 ddn vi vân tåi tham du cüng cho 9 kién vé mong mu6n cåa minh d6i vdi chudng trinh, cüng nhu các vän dé må TLPQM sé gäp phåi. Ý kié'n cÖa nhOng ddn vi này nhU saul: • "Cn t6 chC quy trinh i thoai mò trong khuön kho TLPQM". • "Cn chå döng trién khai tiép theo, cäp nhåt vé các gi pháp då nhät tri thöng qua emal vå trang web cåa BGTVT". • "Cn cö sd phån hi kip thdi cåa cáC ban ngånh lén quan '. • "Muc dich chinh cåa TLPQM phåi lä tao diéu klén dfi thoal hiéu qua gita nhå nidc (BGTVT) vå các ddn vi vän tå7kho vän. T' dö các bén tham gia TLPQM sé nåm rö h'n vé nhi7ng vifng måc trong quy dinh/chinh sách, cOng nhi ånh htfäng dén hoat dong, cáC di hói vé co' s' ha tång cåa cá doanh nghiep vän tåi, häu cån, xuR' nhäp kh'u ". • "Quá trinh tho luän phåi cOi må, cän ci' trén hiéu biA't cao nhät cåa các bén tham gia, và khöng nén coi lä quan dMi chinh thOc cåa cá ban ngånh/doanh nghip/ do'n vi tham gia. TY dö sé khuyé'n khich tho luän säu trong cäc phién höi däm, djc biét lä t phia cáC dai dién cåa chinh phå". Tuy có (i) su cam k't dáng ké cÖa länh dao BGTVT vé xåy dung mö hinh sau nhiéu näm các ddn vi tu nhån tim cách xåy dUng; (ii) su hng khdi ban dåu xoay quanh phién khai mac; (iii) yéu cu cän ti'p tuc näng cao näng lUc trong linh vUc hju cn trén pham vi toàn qu6c, döng luc lién quan d'n TLPQM då nhanh chöng giåm sút. Phién d6i thoai thd hai då khöng dudc tö chCc sau phién hop dåu 3 tháng. D'n cu6i näm 2015, tWc lä 18 tháng sau khi båt dåu chudng trinh TLPQM, phién th hai vän chua duidc to chCc. 8 Tä liéu trén. 9 Tä liéu trén. Có möt s6 19 do dan dén thuc trang này. Dö lä: (i) chudng trinh thiéu kinh phi, nhän su cåa VVT dé duy tri các hoat dng lén k6 hoach, quån 19, xöc tién, trien khai chUdng trinh do nhu cåu vé chudng trinh này có the dä dudc dánh giá thåp ngay tö dåu; (ii) nhang khö khän trong diMu ph6i cäc ddn vi tu nhån tham gia, trong dö nhiéu ddn vi phåi di ra Hà Nöi tham du các phién höi däm; (iii) do thiéu minh bach t ban dåu vé 'dé xuåt có giá tri' cöa TLPQM dfi vdi cöng dng các thänh phån tu nhän. Tuy TLPQM gäp phåi nhUng trò ngai budc dåu nhung VVT khöng phåi ddn dc dfi phö vdi nhOng trò ngai này: xäy dung cd ché dfi thoai hiéu quå, xäy dung 6 cåp dö hoach dinh, xäy dUng chinh sách lä möt cöng vifc khö khän, phdc tap hdn so vdi du kién ban dåu, cüng nhu sé cån nhiéu kinh phi de trién khai, duy tri vé låu dài. Möt s6 chudng trinh tudng tu 6 các nufc khác thåm chi dä phåi hy b6 khi gäp phåi nhUng khö khän näy. Theo kinh nghiém qu6c té sé dudc trinh bày 6 phån sau, yéu tö quyét dinh näm 6 vifc båo dåm cho cd quan chö tri cö dåy då quyén han då thUc thi vai trö cöa minh, nhåt là phåi có kinh phi dåy då, phån cöng nhiém vu rö räng, b6 tri nhän luc då trinh dö, vä tót nhåt lä phåi có möt nhän tö hju thuan có su cam két cao (a) näm vai trö länh dao trong thdi gian däi, (b) có khå näng xd I9 yéu cu cåa cäc bén trong su6t thöi gian dö, (c) söm dat dudc thänh cöng ngay tö du nhåm näng cao su tin tung cöa cäc dai dién tham gia ve 9 nghla cåa chudng trinh. Trén thuc té, TLPQM khöng båo dåm dudc båt ký yéu cu näo néu trén. Vi thé khöng có gi däng ngac nhién khi sau möt thöi gian vä cäc phién höi däm 'häng quý' khöng dién ra nhu ké hoach, su quan täm cüng nhu kién nhån cÖa cäc ddn vi tu nhän sé suy giåm. Tuy nhién cn IUu 9 rang dö BGTVTchua tUng có tién lé vé möt chudng trinh huy döng tu nhän näo nhu TLPQM nhUng 6 Viét Nam dä có nhiéu hoat döng nhåm ph6 bién vé cäc chinh säch, quy6t dinh cÖa nhä nuc thöng qua phån hi tö kh6i tu nhän trong nhiéu näm qua, vdi nhiéu mCc dö thänh cöng khäc nhau. Möt trong s6 nhOng chUdng trinh tån tai låu däi vä dudc tö chdc tót nhät lä Dién dän Doanh nghiép Viét Nam (DDDNVN). DDDNVN dudc hinh thänh tl näm 1997 dudi dang möt "kénh khuyén khich di thoai cöng-tu phi Idi nhuån, phi chinh tri nhåm xäy dUng möi truäng kinh doanh thuån Idi, thu hút dåu tu tu nhän trong nudc vä nufc ngoäi, thöc day phät trin kinh té bén vGng cho Viét Nam [...]. Chudng trinh näy chö yéu dudc tö chc thöng qua cäc hoat döng dién dän cåp cao t6 chCc m6i näm 2 lån giGa cöng dång doanh nghiép vä cäc länh dao Viét Nam, cüng nhu cäc nhöm cöng täc chuyén träch vé tUng linh vUc"1. DDDNVN ban dåu hoat döng thöng qua Ban thu ký, dCng dåu lä T6 chCc Tài chinh Qu6c té (IFC), to chc chuyén träch vé cäc vän dé kinh té tu nhän cöa Nhöm Ngän häng Thé gidi (WBG). Nhung t näm 2012, vai trö chö tri DDDNVN dä dudc chuyen giao cho lién minh gôm dai dién cÖa cäc ddn vi tu nhän, g6m Phöng thudng mai Mÿ (AmCham) tai Viét Nam, Phöng thudng mai Chäu Au (EuroCham), Phöng thudng mai vä cöng nghiép Viét Nam (VCCI), Phöng thudng mai Hän Qu6c (KoCham), Hôi doanh nghiép Nhât Bån (JBA). DUng dång chö toa cäc höi nghi t5 chc m6i näm 2 lån cÖa DDDNVN lä B6 K' hoach Du tu (BKHDT) vä nhöm Ngän häng Thé gidi. 10 http://vbf.org.vn/en/about-vbf.html. Thành quå, uy tin låu näm cåa DDDNVN trong vai trò möt chUdng trinh d6i thoai chinh sách cöng-tu thudng xuyén, dudc håu thuan, to chCc t6t tai Viét Nam lä råt dáng ké, thåm chi mang tinh dinh hung, néu so vdi xuåt phát diém näm 1997, vä khöng thé phE nhån. Tuy nhién, thành cöng cöa DDDNVN khöng khåa låp dudc yéu cåu phåi cä möt giåi pháp thé ché hóa dé tö chdc d6i thoai cäng-tu cä 9 nghia vé quy trinh hoach dinh, xäy dUng chinh sách riéng cho linh vic giao thöng vän tå, häu cån kho vän. Cä thé kéå ra möt s6 19 do sau. Thö nhät, DDDNVN cä pham vi hoat döng röng, lIén quan défn di thoai chinh sách trong khäng duÅi 11 linh vuc, nhU ngän häng, giáo duc, khoáng sån, du lich. Nöi dung thåo luån cöa DDDNVN vé linh vuc giao thäng vän tåi, kho vän v4a mang tinh gián tiép vUa khäng dåy då, vi chi dUdc thUc hién chö yéu thäng qua nhäm cäng tác c' s0/ha tång, cu thé lä qua tieu nhäm cång. Do däc thù cä sU lång ghép cöa linh vUc hju cn, kho vän, dé giåi quyt nhOng vung måc cöa các ddn vi vân tåi chi cä the xem xét toàn dién moi phudng thdc (dung bö, duöng såt, dung thåy nöi dia, dudng khäng), moi tiéu linh vuc cd sò ha tång (dudng cao t6c, cång bién, sån bay, khu hju cån/kho vân ...), toàn bö các tieu linh vc dich vu (vän tåi dudng bö, kho bä, b6c xép cängtend ...), cüng nhU moi ban ngänh lIén quan (BGTVT, các ban ngành trung udng khác lIén quan dén näng IUc canh tranh thudng mai), vi däy lä nhUng vän dé phät sinh trong moikhäu cåa chu6i cung lng, thay vi chi möt s6 khäu. Däng gäp cöa DDDNVN dù råt dáng hoan ngénh vä cä 9 nghia nhung linh vuc giao thäng vän tåi, hju cån vdi dc thù riéng lIén quan dén näng luc canh tranh sau này cåa nén kinh té Vit Nam cån phåi cä möt cách tiép cân chuyén säu, toàn dién trong to chCc dfi thoai cäng-tu xoay quanh linh vUc này. Thö hai, DDDNVN lä möt chudng trinh do tu nhän chö tri nhu dä néu. Kinh nghiém qu6c té cho thåy cäch läm näy vda cä uu diem via cä nhudc diem so vdi nhUng mä hinh cä su din dit cåa nhå niffc. Mät mu diém chinh cåa mä hinh DDDNVN lä båo dåm dudc sU tham gia tich cuc, nhiét tinh cöa cäc thành phån tu nhän dúng nhu tén goi, vi tu nhän däng vai trä chinh trong chUdng trinh näy. ChUdng trinh cüng thudng xuyén dudc cåp kinh phi dåy dO, dudc quån 19 t6t, dudc tö chCc xoay quanh nhUng dinh hudng két quå cä thöi han, muc tiéu cu thé cöa cäc doanh nghiép tu nhän. Tuy nhién, chudng trinh cüng cä möt s6 nhudc diem nhu do to chUc d6i thoai vi su chö tri cöa kh6i tu nhän nén cä nhiéu nguy cd cäc nöi dung thåo luån chi di theo möt hUdng. Cu thå lä tuy cäc thành phån tu nhän tich cuc tham gia thåo luån nhUng do thiéu quyén tu chö truc tiép d6i vdi chudng trinh nén nhOng thänh phån näy cä thé khäng bi räng buöc träch nhiém, hay thåm chi khäng mu6n thUc hién theo nhOng kién nghi dua ra. Trong truöng hdp näy, chUc näng cöa chUdng trinh cä nguy cd trå thänh mät dién dän vân döng chinh säch thay vi hdp täc thUc su, dång thöi 9 kién cöa cäc bén lén quan cä the sé chi cän giä tri nhu cäc ki'n nghi chd khäng phåi cäc chö dé thåo luån thUc su hay cd sò dé dua ra cäc cam k't cu6i cùng. Tinh trang tån dong låu däi cöa nhiéu vän dé chinh säch, luåt dinh, quy hoach trong linh vuc hju cn, kho vân cöa Viét Nam hién nay cho thåy cån cä cd ché dfi thoai chinh thic trong dä träch nhiém båo däm két quå thuöc vé phia nhä nudc, trong dä cä cäc ffihöi cåa tilnhän cån x7 /y, chC khäng phåi theo chiéu ngUdc lai. Ngoài DDDNVN cön có các kénh (cå trUc tip lån gián tiép) d6i thoai chinh sách cöng-tu trong quy hoach, xåy dUng chinh sách vé giao thöng vân tåi, hju cn 6 ViOt Nam, nhU: 1. Säch trång cöa Phöng thudng mai, tham luån, ån phém, cäc hoat döng hä trd kÿ thuåt ti dåu tu dành cho cäc ban ngành nhà nudc, dUdc cung cåp dinh ký bdi Phòng thudng mai Mÿ, Phöng thudng mai Chåu Au, Phòng thudng mai và cöng nghiép Viét Nam...; 2. Báo cáo, nghién cCu chuyén dé cåa cöng dång tä trd (Ngän häng Thé gidi, Ngän häng Phát triän chäu A, cäc nhà tä trd song phudng), thUdng cä di tudng là cäc ban ngänh nhà nUfc, trinh bäy kêt quå cua các cuoc khåo sät kh6i doanh nghiép tu nhän, khåo sát hoat döng vän tåi duöng bö, các chudng trinh phöng vän bén lén quan, tong hdp s6 liéu; 3. Các "phién d6i thoai" do chinh phö tå chdc, tåp hdp cán bö cöa nhiéu ban ngänh nhà nUfc, länh dao nhä nuc, dai dién kh6i tu nhån tham gia thåo lujn, kién nghi vé möt s6 vän dé cu thé vé linh vuc vän tåi, kho vän, chäng han, BGTVT då tå chCc 4 höi nghi tudng tu trong näm 2014, trong dö cä hai höi nghi tåp trung vào vän dé vän tåi dufng thöy nöi dia, hai vé vän tåi bién, cång bién; 4. Nhiu chudng trinh dién dàn, höi thåo, höi nghi, höi thåo chuyén dé do tu nhän, nhà nufc, vién trung tå chCc, nhU chudng trinh thudng ký Dién dàn logistics qu'c gia do B6 Cäng thudng (BCT) täi trd, thUc hién trao dåi thöng tin, d6i thoai d nhiéu mdc dö chuyén säu, thành phån dai dién, dinh hung hành döng khác nhau; 5. Trao dåi truc tép gffa nhà nud và tu nhån, thöng qua thU tö hay cäc hinh thec thöng tin, ljén lac chinh thdc hay khöng chinh thCc khác. Các mö hinh trén cä vai trò hdp thdc trong quá trinh xäy dung, thUc hién chinh sách. Vai trò này bao hàm h6 trd chia sé ki'n thCc, thöng tin; hå trd các quy trinh quy't sách cåa nhà nufc; täng cung hiu biét chung, thät chät m6 quan hé gWaa các bén; tim kjém, äp dung, phå bin các bä hoc kinh nghiém (báo cáo này lä möt minh chCng). Tuy nhién, nhOng chudng trinh này khöng phù hdp de cung cåp du vào hay lä su thay th' cho các quy trinh h6 trd quy6t sách trUc tOé'p, phUc tap, cn nhiéu thöi gian, yéu cu cao, hudng dén sU cân di, dòi höi su cam két, lång ghép ljén quan dn nhUng vän dé trong yéu nhu thu thjp, phå bi'n các thöng tin, s6 liéu thi trudng phù hdp; dinh hinh chinh sách cho các linh vuc, tiu linh vdc giao thöng vän tåi/kho vän; uu tjén dåu tu cöng trong djNu kién ngu6n v6n han ché'; cüng nhu hdp 19 hóa, xäy dUng 9 tung, thi't ké', thUc hién các can thiép bång hành döng, thé ché, chinh säch có cân nhåc dén möt loat cäc Idi ich giång co và rät nhiéu các bén có khå näng hung Idi hay bi ånh hung tiéu cUc. d Viét Nam, däc biét d6i vdi BGTVT, håu h't nhOng chdc näng trén trUdc däy déu dudc thUc hin mä gan nhU khöng có d6i thoai, hdp tác thUc chät vdi tu nhån. Dö våy, kinh nghiém cöa nhUng nUdc nhu Thä Lan, Malaixia, Anh, Mÿ cho thåy hung di thich hdp näm 6 nhUng chUdng trinh cä sU chi dao cåa nhä nUfc nhåm khuy6n khich tu nhän tham gia thUdng xuyén möt cách chinh thäc, ro räng, minh bach, cu thé. Viét Nam så dudc huäng Idi ich tö mä hinh hoach dinh, xäy dUng chinh sách vé giao thöng vän tåi, håu cn kho vän näy khöng khác gi nhUng nUdc trén, trong dö cö nhiéu nuc lä ban häng lön nhåt cåa ViOt Nam. SE Theo thUc trang cd ché hién hänh, de khuyén khich tham vän cöng-tu vå gifa nhä nUdc D vdi nhä nuc trong linh vc GTVT/kho vân cåa Vit Nam, cän phån biét gia thúc ödy tklo'ng mai, vän tåi vdi hoach dinh, xäy dong chinh sách vé GTVT/kho vân. Kinh nghiém cåa Vit Nam vä cäc nUdc khäc trong khu vuc nhu Malaixia cho thåy cäc cd ché chinh thec vé tham vän cöng-tu chö yéu dUdc äp dung trong cäc hoat döng xöc tién thUdng mai, vän tåi. Vé vän tåi, cäc cd ché näy chö yéu chö trong giåi quyét cäc vUdng måc vä9 tl tuc hién hOu, du dc xäc dinh rö trong lung luän chuyén häng hóa trong nudc vä qu6c té. Cäc vän dé bao g6m thå tuc thöng quan; nöi dung, s6 lUdng hô sd cn xä 19 trong giao dich xuåt nhåp kh^u; nöi dung, s6 ludng giåy phép cn có de di chuyén häng höa (cüng nhU phUdng tién vân chuyén) giWa cäc nUfc; nöi dung, s6 ludng hå sd cn thit dé mö cöng ty vän tåi v.v. Däy lä nhUng m6i quan täm hdp 19 cöa cä kh6i nhä nufc vä tu nhän, vä cn dudc giåi quyét theo hudng ph6i hdp qua lai thöng qua quy trinh tham vän cöng-tu. Däy lä möt thuc té dä dién ra trong nhiéu trudng hdp trén thUc té, trong dö nhUng dién dän nhu trén khöng nhgng lä cn thiét mä nhiéu khi còn båt bufc phåi cö theo cäc tha thuån qu6c té cöa Viét Nam, nhu cäc hiép dinh bién mju, hip dinh khung trong khuön khå Hiép höi cäc Qu6c gia Döng Nam A (ASEAN). Tuy nhién, sy khäc biét chinh, theo quan doMm cåa khi t nhån, lä giåi phäp chung dfi vdi cäc vung måc vé xöc tin thudng mai, tWc lä nhUng trò ngai chö yéu mang tinh chåt thå tuc, phäp 19, thung it phdc tap, cän it thöi gian, cö mCc dö döi hi vé chuyén mön, vä it t6n kém hdn nhiéu so vdi quy trinh ph6i hdp trong hoach dinh, xäy dung chinh säch vé GTVT/kho vän. Lý do lä vi hoach dinh, xäy dUng chinh säch khöng chi hudng töi vifc xlý cäc vudng måc hién hUu mä cön cä nhUng trò ngai sau näy chua phät sinh, vdi cäc bién phäp x lý råi ro näng lUc tUdng lai trong diu kién cön nhiéu yéu t6 chua xäc dinh. Cäc giåi phäp cüng phåi x0 19 råt nhiéu nhUng vän dé khäc ngoäi cäc bién phäp thå tuc, phäp 19 trong cäc cd ché giao dich dä cö nhu thå tuc tai ca khäu hay äp dung cd ché möt c6a. Thay väo dö, quy hoach, xäy dung chinh säch di väo trong täm cåa muc tiéu quån 19 nhä nUfc: dinh hudng chung cho toän bö hé thng GTVT/kho vän; thuc hién cäc dänh giä nhu cåu thi truöng cä däi han vä ngån han, the ché, hiéu quå toän ngänh, ké cä cäc quy dinh vé thå tuc, lién quan dén cäc hé thng mö, phc tap nhu toän bö mang ludi dung qu6c lö, dung thöy, cång, sän bay; xäy dUng möt loat cäc giåi phäp tng the dua trén dänh giä, phän b6 cäc ngu6n lUc hOu han cöa nhä nUdc cho chudng trinh dåu tu trong diäm; diu tiét toän bö cäc tieu linh vUc; cüng nhu cäc nhiém vu chung khäc tudng tu. Loai hinh tham vän cöng-tu nhåc dén sau ò phån trén, tc lä tåp trung väo nhang chec näng chinh cåa nhä nUdc vé hoach dinh, xäy dung chinh säch GTVT/kho vän, chinh lä nöi dung trong täm cåa bäo cäo näy. Nhifu näm nay, BGTVT dä däm nhiém vai trò hoach dinh, xäy dUng chinh säch ngån han vä däi han cho linh vUc GTVT/kho vän, coi däy lä möt trong nhUng chdc näng, nhiém vu dudc giao. Vi thé, cho phép tu nhän tham gia väo quy trinh hién hänh nén dUdc coi lä möt bufc cåi cäch b5 sung chC khöng phåi tao su thay doi. Tuy nhién kinh nghiém qu6c té cho thy dé thuc hién thành cöng muc tiéu nåy så phc tap hdn nhiéu so v6i du tinh ban dåu. Däc biét, quá trinh này döi hMj nhiéu hdn viéc mdi các dai dién cöa kh6i tu nhän ngåi lai vdi nhau dé trao döi 9 kién vé các vän dé. Hdn thé, quá trinh này döi höi phåi có sy hdp täc thUc chåt vdi möt loat các bén lén quan có nhUng döng göp Idn nhung cüng mu6n dUdc có ting nöi thuc sU, dUdc xem xét các 9 kién cåa minh, tW dö có nhOng cåi thién cu thé, và phåi thUc hién diu dö vdi "t6c dö cöa doanh nghiép" chd khöng phåi "t6c dö cåa nhà nudc". BGTVT vå các ban ngành lién quan cån nghién cCu cäc cd ché chinh thic vé tham vän kh6i tu nhån nhåm nhån ithc dudc tinh chåt phCc tap, loai hinh hoat döng, nguån lWc cån thit dé xd 19 các van dé. Ldi ich dat dUdc tuy nhién cüng sé råt dáng ké. Trong trudng hdp Vit Nam, tinh toán Idi ich-chi phi này cn tao cd sö vUng chåc dé xåy dUng các mö hinh ph6i hdp trong hoach dinh, xåy dUng chinh säch vé hju cn, kho vân trong thdi gian tdi. Cd höi dé täng cung quy trinh hoach dinh, xåy dUng chinh sách vé hju cn, kho vän dfi vdi Viét Nam chua bao gid t6t nhu hién nay, xét trén (a) yéu cu ngày càng täng vé näng cao chåt ludng, các dich vu logistics ngày càng phec tap (nhu xäc dinh lö trinh có thdi gian cu thé, tåp hdp-phån bó, két ni nhanh da phudng tién), khi håm ludng giá tri cöa häng hóa xuåt nhåp khåu và chi phi vän tåi trong nudc täng; (b) yéu cu chung vé näng cao näng suåt lao döng trong toàn nén kinh té dé làm cd sö cho viéc duy tri täng trÄòng kinh té trong 20 näm qua. Vdi viéc huy döng tu nhän tham gia và khuyén khich hdp tác da ngành trong hoach dinh, xåy dung chinh säch vé vân tåi/ kho vän, Vit nam có cd höi xåy dUng möt cd ché quån 19 nhà nudc mdi dé täng cuöng két n6i, giao thUdng, buön bän. Mö hinh t i du ve thamn vän công-t9 vdi vai trò chö ifao c öa nhà nUft trong quy hoach, xäy dUng chính sách giao thông vân tåai, häu can kho vân NhUng loai hinh hoat döng chinh trong linh vUc hju cån - di chuyen, luu kho, x2 19 hàng hóa nöi dia và qu6c t6 rö ràng cån nhiéu dMn su Chi dao cöa nhà nUdc trong möt só khåu. Hoat döng kho vân thdng mai tuy chö y6u dudc thUc hién bdi tu nhån, nhu các doanh nghiép xuåt nhåp khäu, häng vân tåi, ddn vi dich vu kho vân, các dön vi trung gian XNK- vân tåi khác, nhUng các ban ngành nhà nUdc các cåp tW dia phUdng, cåp tinh, vùng hay trung udng dóng vai trò quan trong trong vift tao difu kién, giám sát hoat döng logistics. Vai trò cöa nhà nUdc trong linh vUc håu cån, kho vân có thé tóm tåt theo 3 chac näng chinh sau. Möt là quy hoach, b6 tri ngån sách, chi Aâ tu cd bån cho cd så ha tång công (và hdp tác cöng-tU) nhU dufng xá, cåu, cång, sån bay, ddng thåy; cüng nhU quy hoach, b6 tri ngån sách, chi båo tri cd så ha tång. Hai là xåy dUng, thUc thi luåt dinh difu tikt, khuy6n khich hoat döng có tråt tW cöa ngành håu cån, kho vân, chu ye Iu gom các quy dinh an toàn giao thöng, xý I9 hàng hóa, an toàn kho bäi, an ninh qu6c gia, båo vé möi trUörng, lao döng, tham gia thi trUdng, canh tranh, cåp giåy phép/chCng chi, dinh giá, cöng b6 thöng tin. Ba là xåy dung, thUc hién các chinh sách, quy trinh nham nang cao nång luc sån xuåt, näng lUc canh tranh thUdng mai: bao g6m nhUng cöng viéc nhU låp k6 hoach chi6n lUdc toàn ngành, thu thåp, ph6 bifn sóliHu ngành, giám sát, dánh giáå näng IWc doanh nghiép, các chUdng trinh tin dung (và/hoäc vién trd), các chudng trinh tåp huån, chUdng trinh cåp chdng nhån doanh nghiep... NhUng chdc nång cåa nhà nUdc trong nhóm sau néu ò trén khöng nhOng có pham vi röng và tåm quan trong lön, vi khöng có möt thi trUörng logistics chåt ludng cao nào trén th giffi có thé phát trién dudc n6u khöng có vai trò chö döng cåa nhà nuft, mà còn råt phdc tap, khó båo däm su cân dMi dfn mUc gån nhU khöng thé n6u khöng có su dóng góp cåa tu nhån: ffi tudng cån bån cåa phån lön các chCc nång quy hoach, difu tikt, xåy dUng chinh sách. Có hai 19 do chinh dé úng hö nhån dinh trén. Möt là các mang Iui logistics thUdng có sU tåp trung cao dö, có tính chåt da chiéu, dé chiu ånh huäng cöa möt loat các bifn döng và cüng thUörng xuyén thay döi dé dáp Cng các yéu cåu lién tuc bign döng trên thi trUdng. NhUng mang lUdi phCc tap này khó có thé dudc hie^u tudng tån bòi nhUng bén lién quan, nhu các cd quan quy hoach cöa nhà nUdc, n6u khöng trUc tip tham gia, khöng sù dung các mang Iui dó dé båo däm su sinh tån thudng mai cöa minh. Thd hai và cüng là nguyén nhån quan trong là chinh phö cöa nhiéu nUdc có thi trudng logistics phát trién nhåt th gidi nhU Mÿ, Anh, Malaixia, Tháä Lan, då áp dung nhang cd ch6 chinh thCc dé cho phép tU nhån tham gia vào quy trinh hoach dinh, difu tikt, xåy dUng chinh sách, thöng qua möt loat các phUdng thic vdi nhUng mdc dö thành công khác nhau. Phån cön lai trong chudng så trinh bày các bài hoc kinh nghiém có thé hoc hi tl các nUfc. ChUdng sau så trinh bày 9 nghia cåa nhOng bäi hoc này d6i vdi Viét Nam. Bài hoc tù các n90Öc Mÿ, Anh, Malaixia, Thi Lan Mÿ, Anh, Malaixia, Thäi Lan, sau dåy goi tåt lä "mäu" tham chifu, lä nhUng nUdc có däc diém da dang vå dang ò vào nhUng giai doan phát trién kinh t' khác nhau. Dù våy, nhUng nudc ngäy cüng có möt s6 diém chung. Däy déu lä nhUng qu6c gia có nén thudng è mai lön trong dö näng luc canh tranh vé GTVT/hju cn lä möt döng lIc chinh cåa täng trung kinh té và tao viéc làm. Cå 4 nudc này déu dä dat dudc trinh dö cao vé håu cn, kho vän. Theo chi s6 LPI, Mÿ và Anh déu nåm trong s6 10 nUdc cö trinh dö cao nhåt thé gidi; Malaixia dng trong s6 25 nudc häng dåu; Thä Lan ddng th 35 trong s6 nhUng nudc cö trinh dö logistics cao nhåt thé gidi (xem Hinh 2)11. COng nhU Viét Nam, cä 4 nufc này déu có nhUng diém tåp k't nöi dia, duöng bd bién dä, vi tri dialý tiép giáp trUc ti'p vdi nhOng tuyén thöng thUdng Döng-Tåy chinh. Difu quan trong lä cå 4 nUdc tham chi6u này déu dä áp dung dudi hinh thCc này hay hinh thCc khäc cäc cd ch6 chinh thCc trong dö nhà nudc näm vai trö chö dao cho phép tu nhän tham gia hoach dinh, xåy dUng chinh säch GTVT/håu cån, cu thé lä: Ban c6 vän vân tä Mÿ, ChUdng trinh hdp täc näng cao chåt ludng vân tå Anh, Ban chuyén träch logistics qu6c gia Malaixia và Ban logistics qu6c gia Thäi Lan". Kt quå p dung nhOng cd ch' này có thé mang lai nhOng bä hoc bd ich cho Viét Nam và cäc nUdc khäc dang trong cùng giai doan phät trién kinh té và linh vuc GTVT/håu can. Hnh 2. So sånh trmnh dö Iogistics giga các nifc trong måu tham chi'u và Vift Nam 48 35 25 9 4 Anh Mÿ Malaixia Thái Lan Viêt Nam Ngun: Ti tinh toán UlY s'léu cúa Ngån häng Th'gidi. 11 http://vbf.org.vn/en/about-vbf.html. 12 Xem chi tiét vé nöi dung, nguån g6c ca các mö hinh này tai Phu luc 1. Däc biét, báo cáo nhån thåy có 7bàihoc chinh döc röt tW các nUfc tham chiéu, vdi mc tUdng dång dáng ké. Sau däy chúng töi sé trinh bày chi tiét nhUng bä hoc này. a 5 E Bàihoc 1: Xäy di/ng nén tång thé ché' chinh thc dé täng curng ph'ii hglp thay vi tam thi sé cho hiéu quå cao nhä't NhUng mö hinh tham vän tu nhän trong dö nhà nUdc nåm vai trö chö dao då hinh thành trén thé gidi vdi nhiéu tén goi khäc nhau, nhu ban chuyén trách vé linh vuc vän tåi, nhöm c6 vän vän tåi, dién dàn logistics, 6y ban logistics, chUdng trinh hdp tåc da bén, höl dång logistics. Nhung diu läm nén su khäc biét khöng näm ò tén goi må 6 hinh thCc t2 chUc. Theo kinh nghiém qu6c té, hinh thc t6 chc khå da dang, tW håu thun phåp 19 dåy då (lä hinh thCc chinh quy nhåt) dn chäp thuån cöa nhà nudc thöng qua cåc lånh dao cåp cao nhU Thå tuöng hay lånh dao cäp bö (chinh thic), dén nhUng trudng hdp ddn lé khöng khåc gi cåc höi nghi thöng thu ng hay thåo luån bän trön (it chinh quy nhåt). Trong trudng hdp nhUng cd ch6 cåa cåc nUfc trong måu, tät cå cåc cd ch6 này déu thufc nhöm chinh quy/chinh quy nhät. d Mÿ, Ban c6 vän vän tåi qu6c gia (NFAC), tWc cd ché tham vän cöng-tu, dUdc thånh låp tW näm 2013 vdi chCc näng c6 vän cho B6 Giao thöng (DOT) qu6c gia vé nhang vän dé nhU låp Ké hoach chién lUdc qu6c gia (du tién) cåa Mÿ, vå dUdc thöng qua bdi Luåt vé cåc Ban c6 vän lIén bang näm 1972 cöa Nghi vién Mÿ. Theo dö, mö hinh ban co vän vän tåi ò cäc dia phudng cöa Mÿ (nhU Så GTVT tiéu bang, cd quan quy hoach thånh ph6) cüng dUdc khuyén khich bòi MAP-21, möt dao luåt ngån såch qu6c gia hién hành áp dung cho các hinh thCc giao thöng n0i, da phudng tién, dUdc Nghi vién Mÿ thöng qua näm 201213. ly ban logistics qu6c gia Thái Lan cö träng ban lä Thå tudng, còn Ban chuyén tråch logistics qu6c gia cöa Malaixia có trung ban lä Bö trung Giao thöng. Trong cå hai trudng hdp, viéc thành låp cd ch ph6i hdp déu dUdc quy dinh trong quy hoach qu6c gia vé logistics cöa tUng nUfc: Quy hoach tong thé phát trién ngành logistics Thái Lan 2007-2011 vå Quy hoach töng the qu6c gia thöc dåy ngành logistics vå thu dng mai cåa Malaixia. d Anh, Bö Giao thöng ò trung udng däc biét khuy6n khich cåc dia phudng hinh thành cd ché Hdp tåc nång cao chät ludng vän tåi, coi dö lä cöng cu de khöng chi näm rö vé các vuöng måc trong linh vUc giao thöng vân tåi dé tim giåi pháp, må cön dé "cân d6i nhu cu tip cân häng höa, dich vu vdi các m6i quan tåm vé möi trUnig, xå höi cåa dia phudng"11. B6 Giao thöng dåc biét 6y quyén då Chudng trinh nång cao chät ludng vân tåi trò thành nén tång chinh thic nhåm giöp các ban ngành nhà nu c xác dinh cd sò, 19 do cän tham vän, cüng nhU hdp thic höa nhu cu này. NhU nghién cC cåa Allen vå dång nghiép (2010) då néu: "Chinh phå [trung udng] Anh luön khuyé'n khich [các chudng trinh Hdp tác nång cao chät ludng vân tåi] ti näm 1999". 13 MAP-21 lä viét tåt ca chudng trinh luät Ð6i mdi trong thé ký 21. Xem chi tiét vé dao Iujt này tai https://www.fhwa.dot.gov/map21/factsheets/freight.cfm. 14 Bö giao thöng (2003). Lý do chinh khién các cd ché chinh thfc dat hiéu quå cao nhåt lä vi dem lai su nhåt quán vä cö quyén han thUc hién các hoat döng tham vän. Nhö dö må cd ché tao dUdc su tin cjy, göp phån x 19 t6t các yeu cau cöa tu nhän, nhu vé tinh chåt nghiém töc và khå näng duy tri chudng trinh låu däi. Thö hai, chCc träch chinh thCc khi6n cd ché này thu höt dUdc ngu6n luc dåy då, cä vé nhän lWc, tài lWc vå các nguån khác, dé thuc hién các muc tiéu dé ra. ThC ba vä cö lé quan trong hdn cå lä chCc trách chinh thdc khién cd ch' d tiép cân các cd ch' phi chinh quy hdn sé dUdc trién khai, cåp v6n bòi quy trinh hoach dinh, xäy dUng chinh sách, nhu cäc quyt dinh vé Uu tén du tu. Näng lWc chuyén höa các nöi dung thåo luån chung thành các giåi pháp thi6t thuc là möt trong nhUng däc j trung quan trong nhåt cåa tu nhän khi dánh giá viéc tham gia cd ché tham vän cö su chi dao cåa nhà nudc cö dem lai Idi ich gi cho ho hay khöng. NhUng cd ché chinh quy cö möt diém båt Idi lä cn nhiéu thöi gian dé hinh thänh, có thé tn kém chi phi (vi có thé cän thUc hién cäc nghién cCu dé giåi trinh cho viéc vi sao cän thänh låp cd ché), dé có nguy cd bi sa väo cäc thå tuc hänh chinh, phäp 19 däi döng dé dudc phé duyft. Trong khi dö, cäc cd ché phi chinh quy cö thé trién khai nhanh chöng, có khå näng tao ra nhOng thöng tin däng giä dé sd dung trong thöi gian ngån. Ta có thé cän d6i giOa cäc y6u tö trén khi dänh giä kinh nghiém cöa Vit Nam vdi mö hinh TLPQM, dUdc hinh thänh dUffi dang möt cd ché phi chinh quy dé trao döi gia nhä nufc vä tu nhän theo thé thCc "höi däm". Möt mät, cd ché då chon khi6n TLPQM có thé chuyén nhanh tö ý tung thänh hién thuc chi trong vöng väi tun, nhung do thiéu sU 6y quyén cöa nhä nufc, cüng nhu khöng dudc phån b6 ngu6n lIc tö nhà nudc nên dåy cöng lä möt trong nhOng 19 do chinh khi6n chUdng trinh khöng däp Cng dudc ký vong cöa cäc thänh vién vé sU bén vUng, mö hinh hoat döng, khå näng täc döng dn quy trinh quyt säch cåa nhä nUfc. Kinh nghiém qu6c té cho thåy mö hinh chinh thCc, nhung thöng qua quyét dinh cöa BGTVT kém theo möt phån (dö nhö) ngän säch, sé dem lai nhUng k6t quå däng ké, bén vUng hdn. Kinh nghiém qu6c té cüng cho thåy Idi ich cåa viéc cö cd ché tham vän tu nhän thung cao hdn nhiéu so vdi chi phi bö ra. Theo Cuc quån 19 duöng bö lién bang Mÿ (2010), Idi ich trUc tiép d6i vdi cäc ban ngänh nhä nudc tl viéc cho phép tu nhän tham gia trUc tiép väo quy trinh hoach dinh, xäy dung chinh säch vé linh vuc kho vän cö thé ké dén gom: • Xäc dinh dudc muc tiéu chung, muc tiéu cu thé dé quy hoach linh vdc vân tåi möt cäch thiét thdc; • Xäc dinh cäc vän dé, trò ngai ånh hudng dén näng lIc vän tåi; • Tao diu kién näng cao hieu bit chung vé cäc quy trinh hoach dinh, xäc dinh nhu cu vän tåi; • Huy döng su håu thuan chinh tri, úng hö cåa cöng chúng dé dåu tu näng cao näng lc GTVT/hju can; • Tao sU tin cåy dé h6 trd viéc tiép cân s6 liéu, thöng tin cöa tu nhän, giöp döi ngö quy hoach xäc dinh dudc cäc yu cau cn däp dng, cäc du än cän trién khai. Hdn nUa, Idi ich gián tip cüng råt lön néu cho rång nhUng Idi ich trUc tiép néu trén có thé nång cao chåt ludng quy hoach nhö cö thöng tin dåy då, cåi thién chåt ludng dinh hudng can thiép, hieu bit såu hdn vé các yéu cu thi trUdng, nhu cu cd bån nhåm thöc day dåu tu, xåy dung chinh sách, ra quy6t dinh quån 19. Däc biét, các cd ch chinh quy vé tham vän cöng-tu khöng nhåt thit cän dén möt cd quan chuyén biét có s6 lUdng lön thành vién, nhiéu nhöm cöng tác, mö hinh thé ché tudng d6i phdc tap, và/hoäc ban thU ký thung trUc, dUdc áp dung nhu trong trudng hdp Ban chuyén trách logistics qu6c gia cöa Malaixia. NhUng cd ché tham vän co cäc yeu cu cOng tác ngån gon, thdi gian hoat döng ngån (sau dö giåi thé) vän có thé hiéu quå trong thUc hién muc tiéu nhu nhOng mO hinh thung truc hay hoat döng trong thdi gian dàå. Vi du, d Mÿ, råt nhiéu ban c6 vän vän tåi dä dUdc thành låp d cäp thành ph6, ti u bang dé thUc hién nhOng muc tiéu xác dinh trong pham vi hep, nhu thUc hién möt nghién cdu tu löc båt dåu cho dén khi két thöc, khöng khác gi hoat döng giao ban thudng trUc cåa nhiéu ban khác, nhUng sé hoat döng lén tuc trong nhiéu näm vdi nhiéu quyén han. Dö våy, cå hai mö hinh "hep" và "röng" déu có tinh chåt "chinh quy" ngang nhau vi déu áp dung theo luåt pháp cåa lén bang (và/hoäc tiéu bang). Ý nghia dfi vdi Viét Nam 6 däy là mö hinh ph6i két hdp tUdng d6i khiém t6n nhu TLPQM, có s6 ludng thành vién han ché và/hoäc yéu cu cöng tác vdi pham vi hep, van có thé dóng göp hiéu quå cho cOng täc quån 19 nhà nUdc trong linh vUc kho vän cöa Viét Nam, vi diu kién mö hinh dUdc cäp kinh phi dåy då và cO då quyén han dé chö döng trong hoat dång. DMy chinh lä diéu mà mO hinh chinh quy cO thé läm dufdc. Båi hoc 2: Xú' ly yéu cau, åfat 4i0c nhng kä't quå dáng ké là y'u td'then ch't 4é huy Köng si/ tham gia cúa ti nhän Thöng thudng các ddn vi tu nhån, nhu länh dao cao cåp, cán bö doanh nghiép vdi nhUng nghia vu thudng mai, nhUng khách häng khåt khe, nhUng d6i thå canh tranh dáng göm, trách nhiém dudc 6y thác bdi các co döng, khöng cO nhiéu thöi gian và thung quan täm dén viéc nång cao khå näng sinh Idi cöa doanh nghiép minh. Cå hai yéu tö này, tWc thöi gian eo hep và yéu cu vé khå näng sinh Idi, déu cO ånh hung dáng ké dén vai trö cåa nhà nudc néu mu6n huy döng tu nhån tham gia thành cOng, låu dài trong nhiém vu khá phdc tap, döi höi nhiéu cOng sCc, thöi gian lä ph6i hdp trong hoach dinh, xåy dung chinh sách vän tåi, hju cn. Vé mät thöi gian, kinh nghiém cöa Anh vOi chudng trinh Hdp tác nång cao chåt ludng vän tåi cho thåy "Idi giåi ddn giån dfi vdi viéc duy tri syf quan täm, cam k6t cöa [tU nhän] [vé låu dài] lä phåi läm sao nhanh chöng dat dudc két quå; vi néu ban cäng mät nhiéu thöi gian dé nhåt tri vé cäc vän dé vä tim giåi phäp thi dfi täc sé cäng dé mät di su hUng thú båy nhiéu"II. Vi våy, cäc ban ngänh nhä nUdc cn båo dåm sU cän di gila x u19 cäc vän dé däi han vä läm sao dat két quå "thjt nhanh", hay tim kiém nhUng Idi ich dé dat dudc. Nhä nUdc cOng cån tao uy tin bång cäch chuyén cäc nöi dung thåo lujn, k' hoach thänh hänh döng. CO nghia lä cd ch' ph6i hdp phåi cO hay xåy dung dudc näng lUc theo döi, thé hién k6t quå cän cd trén cäc bång chdng khäch quan. 15 Bö giao thöng (2003). Nói möt cách cu thé nhåt, möt khåo sát näm 2008 vé các ddn vi vân tåi tu nhän d Mÿ cä kinh nghiém hdp tác vdi nhä nUdc cho thåy nhUng ddn vi này "tham gia tich cdc nhåt vào các dién dàn cöng khai vé quy hoach ngành vân tåi khi chö dé Ién quan dén Idi ich cåa ho, däc biét lä Idi ich kinh doanh"16. Däc biét, thuc tfln tu cåc Cd quan quy hoach dö thi (MPO) cåa Mÿ cho thåy "Idi ich kinh té lä chi s6 cao nhåt vé su quan tåm, tham gia lIén tuc cöa các bén lIén quan [trong các chUdng trinh quy hoach må röng vé vân tåi]"17. Nhån dinh trén cä hai 9 nghla nhU sau. Möt là cån bö cöa cc ban ngành nhà nudc mu6n huy döng tu nhån tham gia phåi cä hiéu biét dåy då vé nhUng thi trudng må doanh nghiép cöa cåc bén dang hoat döng, cüng nhU vai trò cöa nhUng thi trdng, doanh nghiép này dfi vdi nén kinh té nói chung, då båo däm cåc chö dé, vän dé cn thåo luån dudc cå cd quan tài trd vå cåc bén tu nhån quan tåm. Thd hai, cåc "két quå", "thành cöng nhanh chóng" dé cjp dén ò trén cån cä sU lén hé lögich dén hoat döng cåa ddn vi vå cu6i cùng lä ngdng cd bån. Chång han, dai dién cöa cåc doanh nghiép vân tåi sé mu6n giåm tinh trang ön tåc trén tuyén hành lang dich, vi så tång thöi gian vân hành cho phdng tién; ddn vi kinh doanh kho båi sé mu6n tång cöng két n6i da phudng tén dfn nhOng thi trudng må minh dang cä mät, vi så khién kho båi cöa ho trò nén håp dan hdn dfi vi cåc khåch häng hién tai vå du kién v.v. NhUng cä lé khä khån lön nhåt d6i vdi cåc ban ngành nhà nUdc trong viéc làm sao då tu nhån luän nhiét tinh tham gia vé låu dài khäng phåi lä dat dUdc thành cng bUdc dåu nhanh chäng hay x0 19 nhUng vän dé cä ånh huòng truc tiép hay giån tiép dén khå nång sinh Idi cöa doanh nghiép, må lä làm sao x0 I hiéu quå yeu cau cöa cåc bén lén quan. Möt trong nhOng khuyét diém thuÄng gåp nhåt d6i vdi cåc ban ngành nhà nudc khi mu6n thu hút su quan tåm cöa tu nhån lä viéc tao ra nhUng ký vong thiéu thuc té vé nöi dung, thöi gian thUc hién giåi phåp thäng qua hoat döng ph6i hdp. Néu khäng dUdc dåp ung trong thöi gian dài thi nhUng ký vong này cä thé dan dfn thåt vong vå cu6i cùng lä tu b6. Vi thé, cåc ban ngành nhà nudc tuy cn ph6 bién vai trä quan trong cåa cd ch6 ph6i hdp vdi tu nhån (làm rö cåu höi t6i quan trong "täi sé dudc gi?"), nhUng van cn nhån rö nhOng han ché cöa mä hinh, vi su tham gia cåa cåc bén ddc xåy dUng trén cd sö cåc ký vong thuc t6, it nhåt lä vé mCc dö nå luc cn thit, cåc két quå cu6i cöng, ngu6n kinh phi/khå nång tu chå tài khäa, thöi gian. Möt s6 yéu tö trong s6 này, nhu mCc kinh phi, cåc han ché vé tài khäa, cä thé thay doi theo thöi gian nhUng cn to chac thudng xuyén nhOng cuöc thåo luån này chC khäng chi trong giai doan dåu. Thd hai, vé quy trinh hoach dinh, xåy dUng chinh såch cOng cä nhiéu vi du trong dä Idi ich cöa tu nhån khäng song hành vdi Idi ich cöa xå höi näi chung. Trong nhung trudng hdp này, cd quan nhà nUdc cä tråch nhiém båo dåm su cån dfi gia Idi ich cöa tu nhån/ mCc låi (hay 1I) vå Idi ich xå höi/kinh t6 (hay thiét hai) trong quå trinh xåy dung chinh såch. Yéu tö chinh trong duy tri sU tham gia cöa tu nhån trong muc tiéu cån dfi nåy lä nhà nudc phåi cho 19 do thuy6t phuc vé nhUng quy6t dinh cu6i cng trong khi cåc quy6t dinh dä khäng phån ånh dåy dö quan diäm cöa tu nhån hay phö hdp vdi ký vong cåa tu nhån. 16 Cuc quån 19 dudng bö LB Mÿ (2010). 17 Chdng trinh ph6i hdp nghién cdu dU ng bö qu6c gia (2007). Sau cùng, dö tham vän tu nhän dä chdng tö theo kinh nghiém qu6c té lä cäng cu tot dé näng cao chåt IUdng quy hoach, xäy dung chinh sách vé kho vän nhung nhOng cd ché näy khöng phäi là chiéc döa thån hay phudng thufc bách bénh. Cä vö s6 nhang yéuE tö cån tinh dén khi trién khai cäc can thiép vä läm sao thé hién dudc trong các ké't quå mong mu6n vé tinh hinh thi trUng. Trong s6 nhang y6u tö này cä thé ké défn chi chinh tri tW phia các länh dao nhà nUdc, ngån sách dåy då, kip thöi, khå näng huy döng sV tham gia cöa các ddn vi trién khai cä näng luc. Tåt cä nhOng yéu tö này déu khöng näm trong khuön khö kiém soát dudc cåa cd ch' ph6i hdp. Vi th cån tién hành "kiém cheng thUc té"' ngay td dåu, dé bo däm xd 19 hiéu qua yéu cåu cua các bén, cä nhà nUdc và t nhän. K't quå cu6i cùng, theo kinh nghiém qu6c té, lä cd ch' ph6i hdp phäi cä sdc bén, khå näng dé kháng cao trUdc nhOng trò ngai, sd chåm tré, khó khän (khöng tránh kh6i). Båi hoc 3: Tham v'n tl nhän trong hoach dinh, xäy ding chinh säch ngnh vän tåi ' ia phiffing cüng can thi't, khå thi nhiI & trung iiong ly ban logistics qu6c gia Thäi Lan, Ban chuyén trách logistics qu6c gia Malaixia, Ban c6 vän vän tä qu6c gia Mÿ déu lä vi du vé nhUng cd ché chinh thdc dé tham vän tu nhän (cüng nhu giWa các ban ngänh nhà nUdc) d tåm qu'c gia. NhUng cd ch6 này xd 19 các vän dé cä tåm quan trong qu6c gia, thUc hién nhOng chinh säch, can thiép cä pham vi qu6c gia, chiu sU quån 19 cöa cäc länh dao hay chinh khäch 6 trung udng. Vai trò cua cäc cd quan tham vän 6 tåm qu6c gia rät rö räng: can cä quy trinh hoach dinh, xäy dung chinh säch lén quan dén nhUng giåi phäp cä tåm quan trong hay pham vi ånh hung toän qu6c, nhU xäy dUng cäc giåi phäp qu6c gia vé logistics11 hay näng cao chät ludng cd sö ha tång da phudng tin trén cäc tuyén hänh lang chinh trong nudc, vä nhUng chUc näng näy sé dudc hudng Idi tö sU tham gia cåa tU nhän. Nhung viéc hoach dinh cäc can thiép 6 dia phudng, nhu nhOng giåi phäp vé cd sö ha tång cäp tinh nhu cäc tuyé'n tinh l, hay täng cung hoat döng logistics 6 khu vUc thänh thi 6 cäc thänh ph6, cüng så dem lai Idi ich tudng tu nhö sU tham gia cåa tu nhän vä su ph6i hdp lién ngänh. Diéu näy dä dudc kiém chUng tU kinh nghiém cöa mö hinh Ban c6 vän vän täi dia phudng 6 Mÿ. Cu thé, theo Cuc quån 19 dudng qu6c l lién bang, có tdi hdn 60% cäc Så GTVT, MPO "cho biét dä huy döng tu nhän tham gia väo nhUng hoat döng nhU quy hoach GTVT, nghién cCu chuyén dé, và/hoäc xäy dUng mang ludi"19; hdn nua, 35% cäc Så GTVT vä 40% cäc MPO "cho bit dä cä möt hinh thCc Ban c6 vän vän tåi näo dö"20. Theo Chudng trinh ph6i hdp Nghién cCu Nuöng bö qu6c gia, "nhGng MPO cä chudng trinh quy hoach vän tåi hiéu quå thung cho bi6t cäc ddn vi vân täi [tu nhän] dä tham gia tich cUc, dóng vai trò nhu möt nhän tö chinh dem lai thänh công"11. 18 Möt trong nhgng chdc näng chinh cåa Ban c6 vän vän tåi qu6c gia Mg lä tu vän, dé xuåt vdi Ban thU kV GTVT Mÿ dé xäy dUng Ké hoach tng thé phát trién ngånh vän tåi qu6c gia. Xem báo cáo chi tiét kém dé xuåt gui Ban thU kV ngày 12/6/2014 tai https://www.transportation.gov/sites/dot.gov/iles/docs/NFAc%20Task%20 1-Recommendations%20for%2ONFSP-Final%286-12-14%29.pdf. 19 Cuc döng b lién bang Mÿ (2010). 20 Tài liéu trén. 21 chudng trinh phi hdp nghién cdu didng bö qu6c gia (2007). NhUng cd quan quy hoach tieu bang, dia phudng này cöng sé nhån dudc nhUng Idi ich tdng tu tW sU tham gia cåa tu nhän nhU cåp trung Udng. NhUng Idi ich näy bao gom: xác dinh chinh xác hdn thUc trang ngành; hiéu rö hdn cäc trò ngai, yéu cåu; cân nhåc các can thiép trong diäm, theo nhu cåu; tiép cân s6 liu, thöng tin ngänh; huy döng su hä trd dé thUc hién các can thiép nhà nUfc trong cöng dng ngUdi thu huòng và bén lIén quan. NhUng dai dién cåa tu nhän tham gia väo cäc cd ché ph6i hdp ò cåp tiéu bang vä dia phUdng cöng cho bit döng cd chinh dé ho tham gia vào chUdng trinh là dé hieu rö hdn vé quy trinh hoach dinh, quyt säch cåa nhà nUfc; dé cö thém thöng tin vé các giåi pháp GTVT/hju cån cåa nhà nUdc hién nay vä sau này; cöng nhU dé giao iuu vOi các ddn vi vân tåi khác tai dia phUdng. Tuy chCc näng cöa các cd ché ph6i hdp vé cd bån lä gifng nhau giWa trung Udng vä dia phudng nhUng van có möt s6 sU khác biét vé loai hinh d6i tudng tham gia 6 tUng tuyén. Chäng han, kinh nghiém cöa các MPO Mÿ cho thåy cäc ban ngành thành ph6 vä dia phudng nhån thåy cån huy döng su tham gia cåa các ddn vi cång vu, quån 19 cång, vi cång lä möt thành phån quan trong cöa cåu tröc dö thi vdi vai trö via lä yéu tö tao vä thu höt cåu vé GTVT d6i vdi häng höa vä hänh khäch. G) Ý nghia d6i vdi Viét Nam 6 däy lä cöng nhU dåt nuöc dUdc huòng Idi ti cd ché chinh thic vé ph6i hdp cöng-tu/giUa nöi bö nhà nUtc d trung udng trong hoach dinh linh vuc vân tåi, håu cn, nhU chudng trinh TLPQM, cöa möt cd quan trung udng (trong trUdng hdp TLPQM lä Vu Vän tåi, BGVTVT), cäc ban ngänh tuyén tinh vä dia phUdng nhU Sö giao thöng vân tåi (SGTVT) hay Oy ban Nhän dän cåp tinh (UBNDT) cöng cö thé huy döng su tham gia cöa tu nhän trén dia bän minh. Giåi phäp näy sé täng cOöng, thöc déy su phän cåp trong quy hoach, tao diu kién dé cöng täc quy hoach ngänh vân tåi bäm sät hdn cäc nhu cåu, yeu cåu, trò ngai thUc té. Bà hoc 4: Cäc bén t nhän tham gia våo co ché'phöl hlp trong quy hoach & cå trung ng vå fila phiong cin dai dfin djy dú cho các th| trifng muc tiMu Möt trong nhUng däc trung cd bån nhät cöa hoat döng vän tåi, kho vän lä cö nhiéu bén tham gia dUdc to chdc trong cäc chu0i cung Ung nhu doanh nghiép xuåt nhåp kh^u, häng vän tåi, ddn vi dich vu logistics nhU cd så kho bäi, ddn vi giao nhån, vän tåi, cäc ddn vi trung gian vân täi khäc. Trong khi dö dåc trung cåa chu6i cung Ung lä su giän doan 6 båt ký khåu hay lién két näo trong chuöi (chäng han diém nöt cung-cåu trén duäng dan tdi ön tåc d xa lö tai möt diém näo dö trong mang lIui) có thé läm giän doan hoat döng cåa toän chuoi (tW dö mä cö cäu nöi chu0i cung Ing cöng "chi vGng bén bång mät xich yéu nhåt cåa nö mä thöi"). Möt vi du dién hinh lä su mät cän d6i cung-cåu 6 khu cång cöngtend nuöc säu Cäi Mép - Thi Våi då dé cjp 6 cäc phån trutc. Cum cång näy dö cö dång cåp häng dåu, vdi nhUng cd sö dat chuan qu6c té nhung möt s6 cöng trinh ha tång xung quanh båo dåm két ni tdi cäc diém tåp két nöi dia nhU duMng xä, kho båi van chUa phät trién nén khöng däp Ung dUdc yéu cåu vé dich vu cåa nhiéu doanh nghiép XNK dia phUdng trong khi däy chinh lä nhUng khäch häng chinh cåa cum cång. Nhang yéu kém trong chu0i cung Ung vän tåi cöngtend cåa khu vUc chinh lä möt trong nhang nguyén nhän cd bån dan dn mCc sU dung thåp cua cum cång näy hién nay (chi khoång 35%), theo dö néu áp dung mö hinh lång ghép trong quy hoach vän tåi så giöp giåm hay loai bö nhOng yéu kém này, båo dåm két n6i thöng suÄt, thu höt nhiéu häng hóa hdn då cui cöng là cåi thién cän d6i cung-cåu trong näng luc xu 19 cöa cum cång. Nöi cách khác, d6i vdi cöng täc hoach dinh, xåy dung chinh sách vé vän tåi, logistics, sU ph6i hdp giia các phudng thCc, dich vu bo trd, difu kién dia 19, cd ché hành chinh, chinh lä möt nhån tö quan trong de näng cao näng luc canh tranh. Huy döng tu nhån tham gia vào cöng tác quån 19 nhà nUdc vé vân tåi, håu cån có thé së lä möt cöng cu hiéu quå då täng cUdng quy hoach lång ghép, däc biét néu các bén tu nhän tham gia dai dién cho toàn bö các phän khúc, måt xich, diém nöt cåa chu6i cung Cng dich. Nói cách khäc, các ban ngänh nhà nUdc phåi båo dåm cäc bén tu nhån tham gia dén tl moi thành phån trong chu6i cung ung cüng nhu dai dién cho các nhu cåu, yéu cu cåa chuOi cung Cng: các häng vän tåi (hay dai dién cåa häng vän tåi, nhU các höi nghé nghiép) thufc moi hinh thCc vân tåi; chö du tu hay ddn vi vân hành các cd sö ha tång lén quan (nhu cäc cång, kho båi); các doanh nghiép xuåt nhåp khäu vdi moi quy mö, tö các dia diem khác nhau, dåm nhiém vifc vân chuyen möt s6 loai häng hóa 6 nhiéu khåu cåa chu6i sån xuåt (nhU nguyén våt liéu, linh kién, thành phäm); các ddn vi dich vu kho vän thufc nhiéu loai hinh (ddn vi giao nhån/vån tåi, häng logistics bén tha ba, dai 19 giao nhån v.v.). Dång thdi, quy trinh hoach dinh lång ghép còn có thé dudc täng cuAng bång cách huy döng siU tham gia cåa nhUng cd quan nhà nudc có chCc näng quån 19 các thänh phån chinh cåa chuOi cung ung, nhU cånh sát (lién quan dén vän tåi dung bö), håi quan, quån 19 möi trudng, quån 19 hoat döng sån xuåt, kinh doanh, quån 19 si dung dåt v.v. Néu t6 chdc tham vän bén lén quan nhUng thiéu tinh dai dién, tac lä chi möt phån cäc bén lén quan, ban ngänh tham gia, thi së có nguy cd quy hoach thiéu tinh bao quät trong thdi gian däi. NhOng cd quan quy hoach khi mu6n huy döng cäc nhóm dai dién cåa cäc ddn vi tu nhän sé nhanh chóng phåi d6i mät vdi quy6t dinh khó khän lä phåi mdi bao niéu ddn vi tham gia. Yéu tö cån cän nhac chinh lä cån båo dåm cän d6i gifa tinh dai dién vä mdc dö phc tap trong hoat döng: cäc nhóm Idn thUdng có khå näng dai dién cho thi trudng nhUng cüng khó dat sU dång thuån hdn hay cån nhiéu thdi gian hdn cüng nhu có thé chiu phi ton cao khi to chCc tham vän. Kinh nghiém cöa Mý vä Anh cho thåy quy mö phö bién cåa mö hinh ph6i hdp dö 6 trung Udng hay dia phudng, néu tö chCc theo nhóm nhö sé lä 25 thänh vién. Nhóm Idn thudng phåi chia nhö thänh cäc nhóm nh6 då thåo luån. Theo ldi cåa Bö Giao thöng Anh: "[cd quan chö tri] khöng mu6n có möt nhóm quä ldn, n6u khöng sé khó quån 19, di dén quy6t dinh, giåi phäp trong cäc phién hop... néu có vän dé vé s6 ludng thi [cd quan chö tri] cån thänh låp möt nhóm chi dao nhö có sU h6 trö cöa möt s6 nhóm cdng täc, tåp trung väo möt s6 muc tiéu, huy döng s6 ludng Idn cäc thänh vién"22. 22 Bö giao thöng (2003). BàM hoc 5: Khng nén coi nhe "Th Wthc h¥l ngh| doanh nghiêp" thöng thiing áp dung cho cäc co' ché tham v'n bén ilén quan trong quy hoach Mính v1'c vän tå, logistics Kinh nghiém cöa cåc nUdc trong måu tham chi6u cho thy khi cån nhäc tham gia chudng trinh ph6i hdp cöng-tu vé hoach dinh, xåy dung chinh såch trong linh vdc kho vân, cåc bén tu nhån thudng lo ngai rang thå tuc, quy trinh có thé rdi våo tinh trang "quan liéu". Có nghia là nhOng bén nåy lo ngai quy trinh ra quyêt dinh så chåm chap, ruöm rå; rang së có sU thi'u minh bach vé nöi dung cåa cåc quy6t dinh cu6i cöng; rang 9 kifn cåa tu nhån së bi bö qua hay khöng dudc xem xét. Vi thd tu nhån thudng tu dät cåu höi rang ] chUdng trinh nåy có dång d6 tham gia hay khöng? Dy lä möt thUc trang må cåc ban ngånh nhå nuc thudng gäp phåi khi xåy dlUng cd ch6 tham vän, nhåt lå khi län däu thuc hién hay khi chua có nhiéu tén lé, vå cå khi nhån thCc dudc rang diu dö có the tao döt phå vé tåc döng cui cùng cöa chudng trinh. Trong bi cånh dö, cåc ban ngånh nhå nUfc nén åp dung möt s6 quy trinh tå chdc höi nghi doanh nghiép chuän thdc trong phöng HOQT cöa kh6i tu nhån. D6i vi chudng trinh nöi chung cän xåc dinh muc tiéu, yéu cåu cöng tåc rö rång ngay td däu, cüng nhU cö bién phåp dånh giå tin dö theo tUng muc tiéu dé ra. Ngoåi ra, cåc ban ngånh nhå nudc cüng cän dånh då thdi gian thöng båo trUdc cho cåc thånh vién tu nhån vé nöi dung cåc quy trinh cåa nhå nUdc (nhu thöi han, cd ché phé duyét, quy trinh hoat döng cåa cd quan...), låm nén bi cånh cåa mö hinh tham vän, då khång dinh chudng trinh sé khöng thé tån tai biét låp cüng nhu då täng cöng xd 19 t6t yéu cåu cåa cåc thånh vién. D6i vdi cåc phién hop thudng ký, cän xåc dinh trUfc muc tiéu, chudng trinh nghi su cÖa tUng phién, cüng nhU thdi gian, dia diem to chCc; thdi gian hop cän dudc diéu tit t6t, nöi dung thåo luån cän tåp trung våo vän dé, cö lén hé vdi muc tiéu thay vi åp dung cd ch mö. Sau cåc phién hop cän khän trUdng ljp, phån phåt bién bån hop, trong dö néu rö cåc quy6t dinh då dda ra, cåc bUdc ti6p theo, gån tråch nhiém cho cåc giåi phåp. Dé x 19 nhOng vän dé vé båo mät, v6n råt quan trong d6i vdi cåc bén tu nhån, cd ch' tham vän cän hinh thånh cåc thöa thuån khöng tit lö thöng tin, quy trinh tong hdp dG liéu, quy ch' cöng b6, minh bach thöng tin. Båo däm bi mät thöng tin tuy có thé khuyén khich thåo luån thång thän, tång cuöng ti6p cân s6 liéu, thöng tin, nhung cåc ban ngånh nhå nufc phåi cån d6i yéu cåu nåy vdi yéu cäu thöng tin cho cöng chöng vé cåc hoat döng cåa chudng trinh. Dö da s6 nhOng nöi dung trén thoat nhin có thé coi lå hién nhién nhung kinh nghiém qu6c t' cho thy né'u khöng tuån thå möt s6 nguyén täc cd bån nåy thi có the nhanh chöng låm suy giåm uy tin cÖa chudng trinh cüng nhU han ch' mCc tham gia cÖa cåc bén tu nhån. Nhå nUc cän lén ké hoach ti mi cho cåc thöa thuån vå "quy ché tham gia" cåc chudng trinh tham vän trudc khi trién khai. MOt thuån di lå nhiéu bién phåp thöng thUdng trong s6 nåy khöng låm gia täng nhiéu chi phi to chdc mö hinh, må vän döng vai trò quan trong bo dåm thånh cöng cu6i cöng cho chUdng trinh. Båi hoc 6: Cin thu th#p Y kié'n, däng g6p cåa tu' nhän vé mät loat các va'n dé Döng göp cåa tu nhån vào quy trinh hoach dinh, xåy dung chinh sách hju cån có lIén quan nhiéu dn viéc xác dinh, giåi quyt nhUng vudng måc ånh huòng dén hoat döng thudng nhåt cöa doanh nghiép. Chäng han nhU tinh trang ön tåc, mät cân dfi cung-cåu vé cd sö ha tång, cung Ung dich vu; nhUng thå tuc hành chinh khöng cån thit, du thUa dfi vdi nhUng giao dich nhà nudc quy dinh; däc biét lä nhUng thå tuc phién hà lIén quan d'n thi trUdng canh tranh, các 9 kié'n dinh hudng k't quå tudng tu. Nhung kinh nghiém cho thåy 9 ki'n cåa tu nhån có thé có Idi cho möt s6 hoat döng phän tich, h6 trd quyét dinh cöa các cd quan quy hoach. Chång han, các MPO cåa Mÿ thudng cho phép tu nhån tham gia 6 nhiéu mCc dö vào möt loat các hoat döng quy hoach nhu trinh bày tai Hinh 3. Danh muc các hoat döng néu tai Hinh 3 cö pham vi vUdt xa viéc xác dinh các vudng mac. Nhung có lé difu quan trong hdn danh muc các cong viec can cän nhåc lä 6 Mÿ, theo kinh nghiém cåa các MPO và Så GTVT, su tham gia cåa tu nhån lä möt thänh tö chinh chC khöng phåi y6u t bo trd trong sudt chu trinh hoach din17, xjy dlng chinh sách. d Anh, các Chudng trinh hdp tác nång cao chåt lUdng vän tåi dUdc áp dung d6: • Cân di gia các vän dé möi trudöng, kinh t6, xå höi trong quá trinh xåy dung các chi'n ludc, can thiép vé phän b0 trong linh vc vän tåi • Khuyén khich chia sé kién thCc, pho bén các mö hinh t6i uu • Täng cung su tin cjy, hieu bi't lån nhau giOa các bén nhà nudc và tu nhån • Dua mö hinh dinh hudng k6t quå vào các quy trinh cöa nhä nufc • Khåo sát cäc vän dé, vudng måc • Tö chCc tham quan tai cho • Xác dinh giåi pháp • Xåy dung k' hoach thUc hién, giám sát, dánh giá k6t quå • Cöng b6 röng räi thöng tin quy hoach 23 Bö giao thöng (2003). Hinh 3. Mö hinh Cd quan quy hoach dö thi ca Mÿ (MPO): Hoat döng tham v'n tu nhän trong chu trinh hoach dlinh, xäy ding chinh säch •Dinh hinh các nguyên ffic • Ðinh hinh thi trudng vän tåi •Ké hoach dåu tu, xäy dUng Èchinh sách nhåm cung cap • Ðánh giá nhu cåu, yéu didm chinh sách dài han vå vän tåi dåu vào cho toån bô quá ùagn â å trinh hoach dinhcÖnghvätå •Nghiên c0U các tuygn vän tåi CD •å-h g,nh áxc dinh các d• Tiu chl dánh giá dU án • Thu thcp s6 litu, áp dung án vê 1inh vWc vän tåi vän tåi các cöng cu phän tích Dinh hinh, xmy dng cd så, •Chi s, phung phåp dánh •Dào tao, tp han 19 do, xác dinh phamn vi dê giá nång IUc vän tåi an •å c phUdng ån, kÿ thuå t hXc h d u tln, phän nghn sách, tài chinh b6 kinh phi cho dê án .å Ðnh gi ä tc d äng cTa dU án vén tåi NgWn: Th tinh tOn dina trcn thlng fln cúa Chisdng trinh Ph hop Nghfln cdu Diòng bö qudc gia (2007). khu vUc dng , Ban chuyén trách logistics quc gia åa Malaixia, dut thành ljp theo Quy hoach tng thé phát trieå ngành kho vân, thdng mai, vOi nhiém vu xd 1ý nhUng vän dé saull: • Chi dao, dåê phói chung các chifn ludec, chinh sách, quy dinh, quy ch6liên quan dMn linh uc hju cän, kho vän • Gián sát hoat dng å a cåc ban ngånh l n quan, ké cå cá cd quan chinh quyn bang, than gia vào quá trinh phát trieå ngành hju cn, kho vân • Båo dm quá trinh phát trien ngành phö hdp vdi Quy hoach tgng thé. 2k Dé thUc hién nhim vu trén, Ban chuyn trách logistics qu6c gia dudc t chec thånh 5 bv phån hay nhóm cöng tác sau: • Cd ché, quy dinh chinh tqc 24 Bö giao thöng Malaixia, "Ngnnh hju cån, kho vän Malaixia", tham luän tai Höi thåo khu v/c vé Thung mai Dich vu, 15/6/2015. • Cd ch6 thöc day thudng mai • Cd så ha tång, nhu cu vân tåi 2~ C • Di mdi dua trén cöng nghé thöng tin, truyén thöng (ICT) • Phát trién ngu6n v6n con ngudi. Nhu då thåy qua các vi du, su tham gia cåa tu nhän dem lai Idi ich cho möt loat các chCc näng cöa nhä nUdc trong linh vc GTVT/kho vän, dö khöng phåi moi cd quan quy hoach déu có nhu cu hay nguån luc de trien khai các mö hinh tham vän dåy då. Trén thUc té, trong nhiéu trudng hdp, phUdng thc t6i uu chinh là to chdc cäc cd ché tham vän han ché theo nhUng yéu cu công tác có pham vi hep, töy theo tinh hinh, muc tiéu dé ra. Nhung dua trén các bäi hoc kinh nghiém tö các mö hinh tót trén thé gidi, chöng tdi mu6n nhån manh rang néu có quyén han và dudc phän b6 dåy då ngu6n luc thi các cd quan quy hoach cn áp dung md hinh tham vän tu nhän cho mötphån dáng kéquy trinh hoach dinh, xåy dung chinh sách, thay vi các hoat döng riéng lé (thudng tåp trung vào chän doán vän dé) trong quy trinh. Các bén tu nhån thudng coi trong vifc dudc tham gia säu röng và d cäp dö chién ludc cao trong quy trinh, nhU xác dinh uu tién du än, b6 tri ngän sách, dänh giä tác döng. Bàlhoc 7: Silphöl hgp gia các ban ngnh nhå niffc cOng quan tr1ng và cén thié' nhl phöl hop gia nhå niffc vå til nhän Phån Idn các nöi dung trén tåp trung väo möt hay nhiéu cd quan chö tri quy hoach cåa nhà nUdc hinh thành các cd ché chinh thfc dé huy döng sU tham gia cåa tu nhän. Nhung trén thUc té, nhUng cd ché này thudng dUdc äp dung de huy döng cå các bén tu nhån và nhå ntfc tham gia. Dåy lä möt thuc té 6 tät cå các nUdc và các md hinh trong måu nghién cdu. Chång han, Ban chuyén trách logistics qu6c gia cåa Malaixia cd cd quan chö tri l Bd Giao thdng Vän tåi, nhung ngoài các d6i tác tu nhån, cd quan này cöng huy döng it nhät 20 ban ngành nhà nudc cäp trung udng khác, nhU Dön vi Hoach dinh kinh té, B6 Täi chinh, BO ThUdng mai Cdng nghiép qu6c té, Ban Dät dai Giao thdng cdng cong, Bö lao döng, Ddn vi hdp tác cdng tu, 5 cd quan quån 19 häng lang phát trifn khu vWc cöa dät nudc, toàn bö các ban cång vu Idn, các doanh nghiép dUöng såt qu6c doanh. Su ph6i hdp lién ngành này cd ý nghla quan trong d6i vdi viéc quy hoach, trién khai giåi pháp lång ghép trong linh vUc kho vän, dc biét khi trong linh vuc GTVT/kho vân cd su phån tán vé phUdng thCc, chCc näng, v6n là däc diém c6 hUu cöa Malaixia. Tuy nhién, dö sao su phän tán vé the ché cüng chi lä möt khái niém tudng d6i vi vän dé näy tån tai 6 gån nhu moi tinh hu6ng: chdc näng quån 19 nhä nUdc 6 cäp trung udng vä dia phudng phåi phän cäp, phän b6 chinh thdc thänh cäc tieu linh vyc 6 möt mCc dö näo dd. Vi th, möt vän dé mang tinh nguyén tåc hdn lä ngoai lé lä cäc cd ché ph6i hdp cdng-tU trong quy hoach linh vc kho vän cüng phåi lä nén tång cho hoat döng ph6i hdp lién ngänh, nghla lä täng cung phi hdp trong nöi bö các cd quan nhä nudc. Bång chCng qu6c té vdi vd s6 vi du vé cäc md hinh tham vän trong linh vyc häu cån cd su phi hdp gila rät nhiéu ban ngänh nhä nUdc vä tu nhän cäng cho thåy rd cå hai kénh lién k6t näy déu cn thit dé näng cao näng luc logistics. Dù sao trong möt s6 trUdng hdp, dåc biét khi có sU phän toán cao vé phudng thdc vän tåi và các vn dé thé ch' khác, cn xåy dung cd ché diu ph6i lIén ngành chuyén trách < dé khuy'n khich sU ph6i hdp giWa các ban ngành, tách biét vOi moi chUdng trinh tham °< vän bén lIén quan trong linh vUc vân tåi. Lý do cn cö các cd quan difu ph6i lIén ngành dc låp, nhiéu khi dudc goi lä các by ban logistics /lén ngành, lä 6 cho sU ph6i hdp này có vai trö hé trong, khá phCc tap, de båo dåm có cd ché riéng hiéu quå, thay vi bo sung cd ch' vào nöi dung yéu cu cöng tác (v6n då råt nhiéu nhiém vu) cÖa cd ch' ph6i hdp cöng-tu. Do tinh chåt chuyén såu cöa cd ché da ngành mà có the xö 19 dUdc nhOng vän dé thufc thäm quyén cöa chinh phö, nhU hiéu quå quån 19 nhà nUfc, quy hoach, trién khai lång ghép da ngành, må néu thuc hién theo các chUdng trinh dinh hung tu nhän thi sé de gåy phån tán. Tuy nhién, nhUdc diem cöa cd ch' chuyén trách lä phåi hinh thành möt cd quan dc låp, vi th' cn kinh phi cüng nhU cö thé läm täng mdc dö phCc tap vé t6 chCc. Cå hai y'u tö trén, tWc tåp trung vào các chCc näng chinh cåa nhà nUdc vå chi phi, dö phCc tap cao, déu cn dUdc nhà nUdc cân nhåc, dánh giá tUng trUdng hdp möt. 2v 25 Meyrick, Associates vå döng nghiép (2006). Ngày 11/9/2015, dai dién cöa 4 häng vän tåi cöngtend tàu bién da qu6c gia dang hoat döng tai Viét Nam dä gil cöng vän dn cäc B giao thöng vân tåi, täi chinh, cöng thudng, lä nhUng cd quan hoach dinh chinh sách cåp cao nhåt có chdc näng giám sát hé thng GTVT/kho vän cöa Viét Nam. d Vit Nam, cüng nhU nhiéu nUdc khäc trong khu vc Dông A (nhU Malaixia) vä trén thé gidi (nhU Mÿ), dai da s6 ludng häng höa xut nhåp khåu dóng cöngtend, hay khoång 90%, déu dudc vân chuyén cöa cäc häng täu nudc ngoäi. Vi våy, cäc 9 kién, dóng göp cåa nhUng doanh nghiép näy thudng råt có ich cho viéc ci thién chåt ludng hoat döng cåa hé thng kho vân thudng mai tai Viét Nam. Muc dich cöa nhUng cöng vän näy lä cäc häng täu trinh bäy dänh giä cöa minh vé nhUng hé luy cåa vifc ban hänh du thåo quyét dinh cöa Thå tudöng Chinh phö yéu cu cäc häng täu cong khai phi vän tåi (hay cOn goi lä 'biéu giä cUc') vä cäc loai phu phi di kém (nhu phi cheng t, phu phi xäng du, phu phi quä tår möa vu, phi vé sinh, sda chUa cöngtend v.v) tinh cho khäch häng, hay cäc doanh nghiép xut nhåp khäu hoat döng tai Viét Nam vä khäch häng cöa nhUng ddn vi näy tai cäc thi trudng tiéu dùng lön 6 nUdc ngoäi. Theo quan diém cöa cäc häng täu, quyt dinh näy néu ban hänh sé: (a) läm ton hai dén trién vong phät trién cöa linh vuc xut nhåp khau häng höa cöngtend cåa Viét Nam vé sau näy; (b) khöng phö hdp vdi thöng lé qu6c té; (c) läm giåm thay vi täng näng luc canh tranh cåa ngänh vän tåi bién; (d) tao ra gänh näng hänh chinh däng ké d6i vdi c cd quan quån 19 (chö yéu lä cäc ddn vi cåa Cuc Häng hä, BGTVT) vä cäc häng täu. Tät cä nhUng nguy cd näy, theo cäc häng täu, lä hoän toän träi vdi chö trudng ban du cåa nhä nudc khi cOng b6 vifc ban hänh du thåo näy. DUa trén cäc quan diém dä néu, vän bån dé nghi cäc bö trung lén quan tiép tuc cän nhåc quyét dinh näy vä täc döng cöa quyét dinh trudc khi ban hänh chinh thfc. Däc biét, cäc cOng vän kéu goi xäy dUng cd ché chinh thdc de thåo luån vé cäc luån diém néu trén. Cu thé, vän bån cho rang "néu tö chCc dudc cäc cuöc tham vän, d6i thoai bäi bån hdn giga cäc bén lén quan thi sé tao diu kién cho viéc xäy dUng nhUng bién phäp hUu hiéu d6 bo hö cho nén kinh té thudng mai cåa Viét Nam cOng nhU duy tri m6 quan hé t6t vdi cäc nUdc khác"II. Nöi cäch khäc, cäc häng täu cho rang 19 do, nöi dung vä viéc ban hänh quy dinh mdi, däc biét lä nhUng luåt dinh d cåp dö näy, sé ånh hung lön dén dai da s6 cäc häng höa xut nhåp khéu, nhung sé dUdc hung Idi lön tW quä trinh d6i thoai hai chiéu thUc chåt, cO cän cC giga cäc cåp hoach dinh chinh säch vä tu nhän. 26 Bån sao cöng vän này da gffi cho vän phöng NHTG tai Viêt Nam; nöi dung chinh ca công vän cong dudc däng tåi trén nhiéu báo luu hành toàn qu6c taji Vit Nam. Dö du thåo quy6t dinh này có dem lai nhUng Idi ich gill thi két luån cåa các häng tàu vé viéc ViOt Nam cån có möt cd ché d6i thoai cöng-tu mang tinh xåy dUng vé nhUng vän dé có tåm ånh häòng kinh té Idn cüng då thé hién rö cüng nhU töm tåt möt cách khéo léo luån diém chinh cåa bäo cáo này. Muc dich cöa cd ché trén khöng phäi là nhåt thiét quan diém cöa tu nhän phåi là dúng, må dé bo däm quan diém cöa moi bén déu dudc cân nhåc, các luån diém dua ra có bång chCng khách quan, các quyét dinh cu6i cùng dudc dua ra vdi dåy då thöng tin cån thit. NhU då trinh bày trong chudng trudc, kinh nghiém qu6c t6 cho thåy rö loai hinh d6i thoai này thuCng cho kt quå lä nång cao näng lUc canh tranh cåa dia phudng (cå trung udng vå dia phudng) néu dudc áp dung. d thdi ) diém quan trong này trong ti'n trinh phát trién, Viét nam cån có bién pháp thé ch' dé chinh thCc hóa quá trinh "tham vän, d6i thoai xåy dung giOa [tät cå] các bén lién quan" theo nhu dé xuåt cåa các häng tàu18. Ldi ich cåa bién phäp này sé khöng chi dành cho linh vuc vän tåi cöngtend duCng bién trong hé thng logistics cåa Vit Nam, må còn cä nhOng linh vUc khác. Nói cách khác, cd höi må ra tå d6i thoai cöng-tu så khöng chi gidi han d các häng vän tåi cöngtend dudng bién må cå các doanh nghiép xuät nhåp khéu, häng vän tåi, ddn vi dich vu kho vän vdi moi hinh thåi, phudng thCc, häng höa, khu vUc dia 19 trong ngành vän tåi, kho vän, vå så lä rät dáng ké. Di nhién, khi dö sé nåy sinh cåu höi chinh xác thi Viét Nam så xåy dung cd ch chinh thic cho d6i thoai cöng-tu vé linh vUc vän tåi, kho vän nhu thé nào. Khuyén nghi chinh cöa báo cáo lä ldi giåi cho cåu hi này nåm d vifc läm sao tranh thå dudc (a) kinh nghiém riéng cöa Viét Nam vé TLPQM, (b) kinh nghiém qu6c t' nhu då trinh bày 6 phån trudc. Các budc di sé dudc trinh bày dudi dy. Két h6p quy trinh vi thifc tién ngay tù däu Cåu ngan ngö "sU hoàn håo khöng phåi lä ké thù cåa cái t6t" thudng eng vdi viéc áp dung nhOng bién pháp mdi, phCc tap thUc hién theo phudng pháp th-sai-såa tUng budc. Ap dung cd ché chinh thic dé d6i thoai cöng-tu vé linh vdc logistics cOng khöng phåi lä ngoai lé. Kinh nghiém t TLPQM cho thåy rö dé thành cöng, cd ché ph6i hdp này cån (a) phån b6 dåy då ngun luc dé båo däm chi phi nhån su, thit bi, difu hành hoat döng häng ngày cöa bö máy; (b) phåi có möt nhån tö hju thuån cö quan tåm cao tå phia nhà nudc; (c) phåi có thöng diép phö hdp dé phö bién vé Idi ich cöa viéc tu nhån có thé có dudc khi dåu tu thdi gian (dáng ké), cöng sc (chia sé dU liéu, thöng tin) nham tåp hdp su h6 trd cåa các bén ngay tl dåu cho chudng trinh cOng nhu duy tri hoat döng cåa mö hinh vé låu dài. Mät khác, kinh nghiém qu6c té cOng cho thåy nhOng cd ché chinh thCc, 27 Näng luc cöa các häng vän tåi thuöc moi hinh thc trong viêc ký két hdp döng båo mät thöng tin vdi các doanh nghiép XNK lä möt yfu t6 quan trong dån d6n viêc nöi löng quy dinh vå linh vtuc giao thöng vän tåi ò nhUng nude nhU Mÿ trong nhiéu thäp ký qua, và nhU thuc tén cho thåy, cä Ién quan dén nhUng yéu t6 nhU sUc canh tranh tång, chält IUdng dich vu tång, mdc cUdc giåm dáng ké theo giá tri thUc di vdi công chúng. Xem phän tich vé vän dé này trong linh vUc vän tåi tàu bién trong nghién cdu cöa OECD (2015), và dånh giá chung vé viéc ndi lång quy dinh trong ngành vän tåi, tác döng kåm theo trong trUdng höp cöa Mÿ trong nghién cd cöa Winston (2009). 28 Möt s6 dön vi tu nhän län, hoat döng läu nâm tai Viét Nam nhi Nike dä cä nhgng dé xuåt tUdng td trong nhiéu näm qua. däc biét d cåp trung Udng vå dé x6 19 nhang vän dé mang tåm qu6c gia, thung dat hieu quå cao nhät. Kinh nghiém này cüng cho thåy nhä nUdc sé là ngudöi dat dUdc nhifu Idi ich nhåt, cüng nhU tao dUdc nhiéu ånh huäng nhåt khi s dung cd ché näy då phuc vu d6i thoai ò tåm hoach dinh, xäy dung chinh sách, thay vi chi gidi han ò vifc thåo luån vé nhUng trò ngai då biét. Két hdp hai 9 trén, hé quå dfi vdi Viét Nam sé lä: (a) Viét Nam cn cö möt to chdc, t6t nhät là t6cic mdi, dé t6 chCc d6i thoai cöng-tu trong linh vuc a vän tåi, håu cn, nhåm phuc vu cöng tác quy hoach, quån 19, xäy dung chinh säch cöa nhà nUfc; (b) Vit Nam nén thUc hién thöng qua quyét dinh, nghi quyét chinh thCc cöa chinh phö; (c) Vit Nam nén trao quyén han dé cd quan này có då các ngu6n luc t6i thieu cn thit, göm nhän Ic, chuyén mön..., vä cn nhån thc räng Idi ich cåa chudng trinh sé cao hdn nhiéu chi phi hành chinh phát sinh trong chudng trinh. Tuy nhién, TLPQM cüng dé cåp dén hai vän dé chinh khác. Möt lä mö hinh này cho thåy mCc dö khö khän trén thuc té khi mu6n xäy dUng cd ché d6i thoai chinh säch, vä däc biét lä läm sao duy tri cd ché dö vé låu däi. Hai lä, mö hinh näy cho thåy nén äp dung cäch läm ddn giån thay vi phCc tap d6 cö dUdc nhOng giåi phäp nhanh chöng, thåm chi täo bao, hdn lä tim nhUng giåi phäp toän dién, dö t6t trén giåy tö nhung cüng khö khän, t6n kém tién bac, thdi gian hdn nhiéu då trien khai (chCng kién TLPQM cö khå näng chuyén tl 9 tuòng thänh hién thUc chi trong thdi gian tinh bång tun). Vi våy, Viét Nam trUfc hét nén hudng töi cäi thUc dung. Cu thé lä nén hinh thänh möt cd ché ph6i hdp ngån han 6 trung Udng, còn 6 dia phUdng s tiép tuc thUc hién trong giai doan sau, it nhåt lä sau khi mö hinh d trung Udng dä dat dUdc két quå dö de minh chCng cho hiéu quå cöa mö hinh. NhU våy cäc cåp länh dao sé có thå tåp trung väo tung hoat döng chinh möt löc. ThC hai, vi BGTVT quån 19 phån lön quy trinh hoach dinh, xäy dUng chinh säch vé vân tåi, kho vân trong chuöi cung Ing nén Viét Nam nén xäy dUng cd ché ph6i hdp thöng qua vä dudi su chö tri cåa BGTVT. Viéc näy nén thUc hién thöng qua quyét dinh chinh thCc cåa BGTVT nhU dä trinh bäy 6 trén då båo dåm (a) dö ngän säch hoat döng cho chudng trinh, (b) tao diu kién cho chUdng trinh có dö thäm quyén ra quyt dinh, bång cäch dua ra nhOng chi dao dufng 16i rö räng giWa cc nöi dung thåo luån trong chudng trinh vä quy trinh hoach dinh, xäy dung chinh säch thUc té. Có bö ngänh näo khäc ngoäi BGTVT tham gia hoach dinh, xäy dung chinh säch cho linh vuc kho vän khöng? Di nhién lä cö, nhUng då tö chCc mö hinh ph6i hdp cöng-tu có sU chö tri cöa nhiéu ban ngänh sé cäng phCc tap, mät nhiéu thdi gian hdn, trog khi kinh nghiém qu6c té cho thåy söm dat két quå ban dåu lä möt döi hi quan trong. Thay väo dö, nén mdi dai dién cäc bö ngänh lién quan nhU cäc Bö cöng thUdng, täi chinh, ké hoach-dåu tu tham gia väo mo hinh do BGTVT chö tri vdi tU cäch thänh vién". Sau näy chinh phö có thé ra quyt dinh chinh thCc, nhU thöng qua quyt dinh cöa Thå tung, dé 29 Trong khu vUc Döng Ä, Malaixia là dién hinh vé nud manh vé logistics, trong dö Bö giao thöng dudc chi dinh chö tri cd ché phói höp qu6c gia, thay vi nhgng bö ngành lIén quan khác (nhu Bö thudng mai cöng nghiép qu-c té). Ban dåu mö hinh dudc dång chå tri bdi 2 cd quan bö, nhUng qua thUc té cho thy quy trinh ra quyét dinh, phån cöng trách nhiém gäp nhiéu khó khän, phän tán. hinh thành mö hinh tham vän tu nhån có nhiéu bö ngành chö tri, trong dö möt s6 bö ngành ngoài BGTVT sé dua ra nhgng chi dao dudng'li chung cho các nöi dung thåo luån vå quy trinh ra quy6t sách. BGTVT nén tiép tuc näm giO vai trö cd quan chö tri dåu mi trong mö hinh da ngành này, hoc có the luån phién chö tri (dinh ký häng näm chäng han) giga các bö ngành tham gia. Lý do cån thUc hién dån qua nhiéu giai doan nhu våy là vi thành cöng bUfc dåu cåa cd ché do BGTVT chö tri tuy chua quá lön vé mät thé ché nhung vän sé có tác döng nhåt dinh vå sé là bUdc dém cho vifc ra quy6t dinh thành låp mot cd ché da ngành phdc tap } hdn. Träi lai, néu mu6n dat két quå ngay vdi mö hinh sau thi dö két quå cui cùng có lön dfn dåu di nUa thi sé van nåy sinh råi ro toàn bö cd ché bi dinh tré do phåi thöng qua các cuöc thudng ludng vé phån bo quyén han, nguån lUc cüng nhu phåi xåy dUng nhUng quy ché hoat döng phCc tap. NhU då trinh bày trong cöng vän cåa các häng tàu, nhu cåu d6i thoai cöng-tU ò cåp vi mö vda có thåt va cåp bäch. Néu có dUdc möt mö hinh khå thi, dö chua hoàn chinh thi cüng sé giöp Viét Nam dáp Cng dUdc ngay nhu cåu này trong ngån han. C» Vän dung kinh nghiém quoc té trong hoat döng thLfòng quy, tránh "oay hoay tao ra cái dã có" Sau khi då chinh thtc hinh thành, mö hinh vdi BGTVT chå tri cån tich cuc tim kiém các bài hoc kinh nghiém cöa qu6c t6 nhu då n6u trong phån trudc cöa bäo cáo, nham tim ra nhUng cd ché hoat döng t6i uu dé mö hinh ph6i hdp cöng-tu dat hiéu quå vé låu dài. TrUdc hét, cd quan diu ph6i cån x6 19 các yéu cåu cöa kh6i tu nhän tai moi thöi diém dua trén nhgng khå näng thuc tién. TLPQM có thé då dánh giá quá cao ngudng chiu dUng cöa mö hinh. Viéc chudng trinh khöng the to chCc các höi nghi häng quý nhu ké hoach ban dåu sé gäy ra sU thåt vong d6i vdi cäc dai dién cöa khi tu nhän, tö dö läm giåm täc döng cöa TLPQM. Chúng ta cån tránh nhöng sU hieu låm trong thöi gian tdi. Thém nUa, mö hinh mdi cån thån trong de khöng hCa hen quá nhiéu vé nöi dung cåa cäc giåi phäp can thiép cåa nhà nudc må thi trudng dé nhån biét thåy, nhU mCc dö dåu tU cd sd ha tång. Dé tån dung t6i uu quÿ thdi gian (han hep) cåa cäc thành vién, các cuöc thåo luån cån tåp trung xd 19 cäc vän dé möt cäch thUc té, trong khudn kh thdi gian cu thé cüng nhU khuön kh ngän säch có han. Thö hai, chudng trinh cån cän di giga quy mö då Idn de dai dién cho cäc thành phån trong linh vdc kho vân trong toàn bö chu6i cung Cng, vUa phåi då nh6 d6 các nöi dung thåo luån khöng Ian man, cüng nhU cäc phién höi däm dat két quå t6t. Trong trudng hdp TLPQM, 9 tung ban dåu lä thành låp möt nhóm nhö g6m khoång khöng hdn 10 thành vién, vdi muc dich lä khuyén khich trao döi thång thån, ra quyét dinh nhanh chóng, phö hdp. Tuy nhién, kinh nghiém qu6c té cho thåy 10 thành vién có th6 là hdi it. Vi du, Ban c6 vän vän tåi qu6c gia Mÿ, tinh cd cüng do B6 Giao thöng Mÿ chö tri, vdi quy mö t6 chCc tudng dUdng vdi BGTVT cåa Viét Nam, có s6 ludng thành vién lä 46 ngudi. Lý do lä khó có thå dai dién dåy då cho moi quan diém, 9 kién cöa nhiéu thänh phån trong chu6i cung Cng, trong dö có cä các ban ngành nhä nUfc, néu khöng tao diu kién dé tUng thành vién phát biéu trong cd ché ph6i hdp näy. Tuy các höi nhöm thUdng nghiép, nghé nghiép, trong dö trén thuc té möt loat các thành vién có thé chi dudc dai dién bdi möt thành vién duy nhåt, tåt nhién lä ngUdi có nhiéu döng göp nhåt, nhUng kinh nghiem quoc té cho thåy cho phép tUng thành có tifng nöi riéng cåa minh cüng quan trong khöng kém. Vi våy, mö hinh BGTVT chö tri cån có s6 ud ng thành vién nhiéu hdn du tinh ban dåu di vdi TLPQM, cö thå lä khoäng 25 thành vién, tWc là gifng vOi quy mö thành phån thöng thUdng cåa các ban c6 vän vân tai dia phudng cöa Mÿ. Thành vién phäi bao g6m dai dién cöa các häng vän tä thufc moi phUdng thCc, các ddn vi cång vu, ddn vi dich vu logistics (giao nhån kho vän, dai 19 giao nhån, các doanh nghiép logistics bén th ba cung cåp kho båi, cång cöngtend nöi dia, các dich vu b6c xép khác), kém theo möt s6 lUdng hdp 19 các doanh nghiép xuåt nhåp khäu g6m moi quy mö, loai häng höa, vi tri dia 19. Kinh nghiém qu6c té cho thåy dinh ký to chdc höi nghi ph6 bién nhåt cho nhUng cd ché dang này thUdng lä mli quý möt lån, vä TLPQM cüng lä möt tén lé phö hdp xét vé mät näy. ThC ba, nhän su båu vào ban diu hành cån bo däm duy tri nhOng nöi dung, yéu cåu cd bån cåa thé thCc hop doanh nghiép, v6n då lä tiéu chuän cöa gån nhU moi bén tu nhän tham gia väo chUdng trinh. D dudc nhu våy cån dé ra möt s6 nguyén tåc hoat döng ngay tW dåu, cüng nhU tuän thå dåy då, chåt che cäc nguyén tac näy vé låu däi, bao g6m cäc quy trinh: (a) cöng b6 thdi gian, dia diäm cöa phién hop tdi, nöi dung chudng trinh, muc tiéu; (b) soan thåo, phän phät, iuu tr bién bån hop; (c) phän cöng cöng vifc, träch nhiém cho cäc budc tiép theo cän cC väo nöi dung hop; (d) giao 'bäi tåp' (nhang cöng viéc cäc thänh vién cån thUc hién trong giai doan giWa cäc phién hop; (e) kiém soät dién bién phién hop, nhU töng thöi gian, thöi gian phän b6 cho tUng thänh vién, cäc vän dé phién hop can giåi quyét v.v.; (f) cäc quy trinh khäc cån de diu hänh chudng trinh. Töm lai, muc tiéu cöa nhUng quy trinh näy cüng nhu viéc äp dung quy trinh, trén hét lä båo dåm tinh chuyén nghiép, hiéu quå cho quy trinh dé có dUdc su tin cjy trong con måt cåa cäc bén dudc mdi tham gia. ThC tu, cäc cd ché quån 19 nhä nUdc äp dung cho mö hinh cån minh bach, hUdng dén lng ghép räng buöc träch nhiém. Cäc länh dao chUdng trinh cån dUdc xäc dinh rö, båu chö toa. T6t nhåt, chö toa phåi cö chuyén mön, kinh nghiém, nhiét huy6t vdi ngänh vän tä, kho vän, då trd thänh nhän tö håu thun cho cöng cuoc näng cao näng lUc canh tranh logistics, cüng nhu phåi cö cäc hänh döng tudng xCng. d Viét Nam nöi chung chUa cö nhiéu tién lé vé mö hinh loai näy cöng nhU trong BGTVT nöi riéng, nhUng de äp dung mö hinh sé khöng chi cån dn su quyét täm chinh tri mä cå su c6 gång cä nhän cöa nhUng nhän su chö ch6t dé chUdng trinh dat két quå. Cäc länh dao cåa BGTVT, bao gôm B trung, cäc ThC trudng cån chi dao sät sao nhöm trién khai, nhåt tri vé cäch thCc dé chuyén höa cäc nöi dung thåo luån thänh thUc tién chinh säch. Däy chinh lä su chi dao vé dUöng 16i dé cåp dén ò phån trufc. Chäng han, BGTVT có thé ban hänh quyét dinh, tao cd ché khuyén khich (nhU täng kinh phi) cho cän bö cåa bö xäy dUng cäc giåi phäp có su tham gia cåa cäc thänh phån tu nhän. Sau khi då nhåt tri, nhUng th6a thuån näy phäi dUdc cöng b6 cho cäc thänh vién trong dién dän vä cöng chúng. Cu6i cöng, chudng trinh dé xuåt cn cho tu nhän tham gia 9 kién vé nhang vän dé xuyén su6t quy trinh hoach dinh, xäy dung chinh säch. Cån thåo luån vé cäc vudöng måc vä nhiéu vän dé khác då biét, dä nhin thåy rö 'ngay tai däy và båy gi', có tinh chät (thudng là) ngån han dé nhanh chöng dat dudc nhang két quå ban dåu cån thit de duy tri sd quan täm cöng nhu cho thåy giá tri cåa s, ph6i hdp. Tuy nhién, nöi dung thåo luân can bao quát hdn, dánh giá nhOng vän dé quan trong vé låu däi, trong dö cn du doán vé tudng lai, nhUng yéu tö chua biét, các trò ngai chua hién hUu, dua ra nhUng quyét dinh khö khän vé phän b6 nguån lUc dé giåi quyét các vän dé sau näy. Có thé låy vi du nhu nhUng bién pháp nhåm thich Cng và/hoäc phöng ngUa tác döng cåa bién doi khi håu, lua } chon loai phudng tién, d6i phö vdi nhUng thay d0i sau này vé nhu cu vän tåi khi mCc s6ng cöa Viét Nam täng, xäy dUng hay khuyén khich các cd ché du tu phö hdp hdn cho cäc giåi phäp GTVT, d6i phö vdi nhUng bién döng cå trén thé gidi vä trong nudc vé cung cåu vän tåi hay nhUng si c6 trong chu6i cung dng. NhUng vän dé nhu trén lä nöi dung chinh cöa cöng tác quy hoach giao thöng vän tåi. Däy lä nhOng vän dé phCc tap khö xd lý hdn nhUng trò ngai trudc måt, nhung cüng khöng kém phån quan trong và cn thit. Ngoài quy hoach dài han và lén ké hoach ngån han, chudng trinh cän phåi cho tu nhån tham gia xäy dUng cd cäu ngành, khuyén khich täng cuAng hiéu bit chung giaa các thành phån cå nhà nudc vä tu nhän vé cäc quy trinh, döng cd, uu tién; chia sé du liu, thöng tin, dé ra quy ché båo mät di vdi thöng tin riéng, thöng tin mât; giám sát, dánh giá két quå du tu cho linh vUc vän tåi, kho vän, cüng nhu các quy dinh, chinh sách; däo tao thé h kécän cc länh dao doanh nghiép, nhà nudc trong linh vc vän tåi, kho vän. Mö röng pham vi chiidng trinh trong trung han Khi mö hinh dé xuät dä dat dudc các két quå cu thé và giänh dudc su tin cåy cåa cöng dng các thänh phån tu nhån, nhà nufc thi cån tinh tdi viéc mò röng quy mö hoat döng. Dåy lä möt yéu cu tät yéu. Cu thé, trong trung han, Viét Nam cn thiét låp dién dän qu6c gia phuc vu yéu cu tham vän cöng-tu, 6 däy dé ddn giån vä phö hdp vOi kinh nghiém qu6c té, có thé tam goi lä Oy ban logistics qu6c gia (NLC), nham khöng nhOng tåp hdp dén bén bàn höi däm cäc thành phån tu nhän và cäc ban ngành nhà nufc trong linh vc logistics, mä cön dé trién khai cäc cd ché räng bu6c träch nhiém cåa cäc ban ngänh lén quan d6i vOi viéc chuyén höa NLC thänh nhUng chinh säch phö hdp. Nöi cäch khäc, muc tiéu trung han khöng chi lä trao cho BGTVT träch nhiém chuyén höa cäc döng göp cua tu nhän thänh nhUng säng kién có dinh hudng t6t, däp dng dudc nhu cåu cåa nhä nu fc, mä còn dé chinh thic höa hoat döng näy cùng vdi cäc bö ngänh trung udng khäc. Thöng thudng cäc ban ngänh lén quan sé bao gåm it nhät Bö Täi chinh, Bö cöng thudng, B ké hoach dåu tu. Vé thyc chät, däy sé lä möt 6y ban qu6c gia, vUa dai dién vUa diéuphdi tät cå cäc ban ngänh trung udng có chdc näng quån lý nhä nufc vé vän tåi, kho vän. Däy sé lä möt mö hinh phCc tap hdn so vdi cd ché chi cö BGTVT (hay bät ký cd quan ddn lé näo) chiu träch nhiém chung vé cäc quyét dinh, tha thuån dat dudc thöng qua tham vän. Mö hinh näy cüng có khå näng sé tao dulc ånh huòng lön nhö có quy mö lön hdn. Ngoäi ra, trong trung han, Viét Nam cn tich lüy kinh nghiém 6 tåm vi mö nhåm hju thun cho nhUng chudng trinh tham vän cöa dia phudng, trong dö cäc Så GTVT, UBNDT së trien khai các mö hinh tham vän phuc vu quy trinh hoach dinh, xäy dung chinh sách tai dia bän. Dé h6 trd cho quä trinh này, các cd quan trung Udng nhU Vän phöng Chinh phö cn ban hành quy6t dinh khuy6n khich dia phudng trien khai mö hinh, tudng tu nhuE luåt MAP-21 cöa Mÿ, nhåm khuyén khich thành låp các ban c6 vän vân tåi thuöc Sö GTVT tiéu bang hay MPO. Ngoài ra, Så GTVT cöa các tinh ban cüng có the tham gia dng chö toa các 6y ban logistics de thu hút tu nhän tham gia väo nhUng vän dé lién quan dfn các tuy'n hành lang vân tåi di qua nhiéu tinh, nhu các tuyén huy't mach TPHCM - Cái Mép Thi Våi, Hà Nöi - Hå Phöng. Gån nhu toän bö các nguyén tåc, nhän tö áp dung cho các cd ché ph6i hdp ò trung udng cOng sé áp dung cho dia phUdng. Cän nhåc mö hinh dieu ph6i lIén ngành trong nbi bd nhà ni96c Dù döng göp cöa các ddn vi vân tåi tu nhän có hUu ich dfn däu di vdi quy trinh hoach dinh, xäy dung chinh sách cöa nhà nufc thi cOng sé khöng dö då dua nhUng quy hoach, giåi pháp näy dn thành cöng. De thành cöng cn có su ph6i hdp giWa các ban ngänh nhä nUfc, néu xét d'n dåc trung ddn lé cåa möi trudng the ché tai Viét Nam trong linh vc vän tåi, kho vän (dù råt nhiéu hay phån lön các nufc khác cOng våy). Chäng han, de thuc hién các ké hoach lng ghép vé giao thöng vân tåi cn có sU ph6i hdp giGa các vu cuc chCc näng quån 19 loai hinh phudng tién cöa BGTVT nhu Cuc Duöng thåy nöi dia ViOt Nam (VIWA), Cuc Häng hå Viét Nam (VINAMARINE), Cuc dUfng bö Vit Nam (COB), Cuc Häng khöng Viét Nam (CAACV), Cuc duöng såt Viét nam (CDS), cOng nhu gia các cd quan này và các vu cuc quån 19 vân tåi (cOng quån 19 cå mång logistics), ké hoach du tu, quån 19 chåt lu dng thi cöng cåa Bö. Dng thdi, các giåi pháp lng ghép cön can có su ph6i hdp giGa các can thiép chuyén mön (do BGTVT chö tri), bién phäp khuyén khich thudng mai, phät trien kinh t6 tu nhän (BCT chå tri), hå quan (thuöc Töng cuc Håi quan, BTC). Trong khi nhiém vu xác dinh du dia täi khöa, ngu6n ngän säch då dåu tu hay trien khai giåi pháp cn có su ph6i hdp giOa möt bén lä BGTVT vä BCT, vä möt bén lä cäc BO täi chinh vä ké hoach dåu tu. ViOt Nam hién chua có cd ché chinh thc hay khöng chinh thic då hä trd sU ph6i hdp da ngänh näy, cOng nhu båo däm tinh minh bach, khå näng tén Iudng, tuän thå quy dinh cöa cd ché. Då giåi quyét vän dé näy, Viét Nam cn xäy dUng möt mö hinh, tam goi lä 0y ban logis- tics lién ngänh (ILC), då diu ph6i cäc ban ngänh lién quan thöng qua d6i thoai, tham vän. ILC sé cö cd cäu tudng tu nhu NLC néu trén. Khäc biét chinh lä 6 chö ILC chi tåp trung väo thåo luån nhUng nöi dung lién quan dn nhà nUfc trong mdi /ién h giOa các ban ngånh vdi nhau. Mö hinh näy vän så có sU tham gia cåa tu nhän (vi cäc 9 kién tåp hdp dudc thöng qua NLC), nhUng sé tåp trung väo cäc giåi phäp, yéu cåu, diu kién då xäy dung cäc bién phäp can thiép lién ngänh, nhåm tränh ch6ng chéo, tån dung t6i Uu cäc nguån lUc cong. COng nhu NLC, thi6t låp mö hinh ILC cOng sé phCc tap hdn mö hinh d6i thoai ddn ngänh, vi thé ViOt Nam cn thån trong vä chi äp dung mö hinh ILC khi dä tåp hdp då sU h6 trd tU cäc ban ngänh lién quan. Có thå täng cOöng tå chCc cäc phién thåo luån döt xuät giOa cäc ban ngänh 6 cäp länh dao vä trien khai, hoäc mö hinh näy cOng có the xäy dUng tö thänh cöng ban dåu cåa nhUng mö hinh tham vän tu nhän nhu néu trén. Q < Trong 3 tháng td thäng 5 dfn thäng 7/2015, nhóm chuyén gia dä ph6i hdp vdi Vu Vän tåi, BGTVT, thUc hién khåo sát3" vi d6i tudng lä cäc ddn vi vân tåi tu nhän hoat döng tai Viét Nam. Khåo sät nhåm 2 muc dich sau: (i) tim hieu quan diém, cåm nhån cöa cäc bén lIén quan vé yéu cu täng cung to chdc tham vän cöng-tu trong hoach dinh, xäy dUng x chinh säch vé GTVT/kho vân; (ii) hiéu rö hdn dänh giä cöa cäc bén vé khoång cäch trinh dö cåa linh vuc logistic tai Viét Nam hién nay. T'ng cöng có 21 cäu trå ldi dä dudc thu thåp trong toän chuoi cung dng, g6m cäc doanh nghiép xuåt nhåp kh^u (3), häng vân tåi (5), ddn vi dich vu kho vän (9), ngän häng thudng mai (1), häng tu vän (2), gidi nghién cCu (1). 06i tudng khåo st cüng dudc phän bo déu giWa doanh nghiép Idn, vUa vä nhö. Két quå khåo sät khång dinh 2 diMu: (i) trong linh vUc vân tåi, kho vän cåa Viét Nam dang tån tai nhu cu chua dudc däp Cng vé täng cudng tham vän giWa nhä nudc và tu nhän trong hoach dinh, xäy dung chinh säch; (ii) cäc 9 kién cöa tu nhän hu hét déu úng hö nhUng mö hinh, dé xuåt néu tai chudng sau. Sau däy bäo cäo sé trinh bäy toän vän phån trå di cäu hòi difu tra, kém theo cäc phån dänh du, binh luån. Nöi dung trå lòi khåo sát Höi: Theo öng/bå, khi trién khai hoat döng nåo Bö Giao thöng Vän tåi vå các ban ngånh khác (nhd Bö Gng thlo'ng, Tng cuC Håi quan... ) cö héu quå cao nh't? S6 d6i tddng tham gia Näng cao hiêu quå, hoat döng vân tåi cua tu nhan Thuc hien chinh sách vé vân tåi/kho vân 3 Guy hoach, dåu tu cd så ha tång 6 Xy dUng chlnh sách vé 13 vän tåi/kho vän - lut, quy ché, nghi dinh 30 Xem Kho sát toån vän nhi nöi dung dd phát cho các di tung tham gia taji Phu luc 2. Nöi dung khåo sát có cå bån ti6ng Viêt vå ting Anh. Kt quå trén cho thåy d6i tudng tuy cho rång các ban ngành nh nutdc då xåy dung chinh sách hiéu quå, nhung chUa cä nhiéu bång chCng cho thåy nhUng chinh sách này (a) då dudc trién khai hiu quå (có thé do thiu cudng ché), (b) chuyén hóa thành các két quE nång cao hiéu suåt hoat döng ò cd så. Hä- Öng/bà xA'p hang cá hoat döng cåa nhà ndc theo thd tU du tién no (1 dé'n 4 - 1 (3 lä du tén cao nhdt, 4 lä thMp nhdt)? ThO hang trung binh Nång cao hiêu quå, chc nång hoat dång 3.2 vän tåi cöa các doanh nghiêp tu nhän Thuc hién chinh sách vê kho vån/vån tå 2.9 Quy hoach, dåu tu cd sö ha tång 2.4 Xåy dung chinh såch vé vän tåi/kho vän - lut, quy ché, nghi dinh 1.5 Theo quan diém cöa các ddn vi tu nhän, vai trò quan trong nhåt cåa nhä nudc trong linh vuc vän tåi, logistics phiilä xy dUng chinh sách, nhU luåt, quy dinh, nghi dinh, ti'p d'n mdi lä quy hoach, du tu. Ý ki'n này có thé dién giåi theo 2 hudng. Möt lä 9 kién này phù hdp vdi luån diém cd bån cöa báo cáo vé mö hinh t6i Uu lä tåp trung vào các cd ch6 dfi thoai cöng-tu: xåy dung, hoach dinh chinh sách. Hai lä n'u xem xét cäu trå di này trong tudng quan vdi nhUng 9 ki'n trinh bày vé cäu hMi trudc, tWc lä nhà nudc thudng cä hiéu quå cao nhåt trong xåy dung chinh sách, nhung kém hiéu quå trong hoach dinh, trién khai chinh säch, näng cao hiéu quå hoat döng cåa doanh nghiép, thi cäu này cho thy các ban ngành cån näng cao chät ludng hoat döng, nhåt lä trong hoach dinh, trién khai chinh säch ò cäp cd sò. Hä- Các ban ngånh flin quan ol'n linh vLc logistics nhfd B GTVT, Bö Gng thong, Tng cuC Hi quan, SO GTVT v. v. cö cláp Ong ddoc các nhu céu cåa khl td nhän khöng? Vi sao? Cho vi du. cö 24% Khöng 38% Khöng có 9 kién 38% Chi 25% dfi tudng cho rang các ban ngành nhà nUdc hién dang dáp ing dUdc nhu cåu cåa tu nhän. Q -< "ChUa; cäc bö ngänh chi tip trung väo xäy dVng chinh säch ch0 khöng hIÖng dån hay tao Mléu klén cho doanh nghip til nhän. Quä nhliéu loai thú tuc chäng chéo dang cån trå doanh nghlép".1 "Nhin chung, [cd quan quån ly] chta dáp Ong di/dc nhu cu cúa doanh nghip: • Thò0 gan chò x0 ly thú tuc tai möt sö cång/ca khäu di --> häng höa, nhät lä nöng sån, b git rät läu tai cOa kh'u/cång. • Quy d.inh difng bö khöng phùY hp, nh kiém tra tål trong tai cOa khäu/cång, gjy äch tåc, chm ché kéo däl di vdi häng cöngtend bl ket tai cång, läm täng chi phi logistics. • Quy dinh hål quan, chinh säch XNK thiu rö räng, hay thay d6i gäy khö cho doanh nghiop". Két quå này phù hdp vdi các dé xut cÖa chudng trUdc, vdi muc tiéu khåc phuc tinh trang này. Ý kién bång vän bån do dfi tudng gii gåm có: Höi: Öng/bà, doanh nghiep cåa öng/bà cö mudn tham gia gäp gö dinh ký vdi các lånh dao cåa BGTVT (vå các ban ngånh Min quan) dé trao ådi vé cöng tác xåy dung chinh sách trong Iinh vdc G TVT, kho vän khöng? Doanh nghiep dang gäp phi nhing khö khän nào trong linh vtc này? S6 di tLdng tham gia Khöng 2 có 19 Cäc ddn vi vän tåi phån Idn déu mu6n tham gia hop dinh ký vdi BGTVT và cäc ban ngänh khäc 6 tåm chinh säch. Diéu này cho thy nhu cåu có thUc vä dáng ké vé cäc cd ché tham vän trong hoach dinh, xåy dUng chinh sách vé linh vUc logistics tai Viét Nam. Tuy våy, cån Iuu 9 rang möt trong hai cåu trå di "khöng" lä cåa möt dfi tudng tö ra nghi ngö hieu quå cua cd ché näy dua trén kinh nghiém cåa bån thån, vi thé di tudng näy thåm chi khöng mu6n th lai möt lån nào nUa. Ý kién sau, dù dáng thät vong, nhung lai phù hdp vdi kinh nghiém qu6c té, vi cho thy tåm quan trong cåa vifc dáp Cng các yéu cåu cåa tu nhån, duy tri su quan tåm cåa tu nhån bång nhUng két quå bUdc dåu, dua ra nhUng dánh giá rö räng, thUc té vé viéc các 9 kié'n, döng göp ca tu nhän có thUc sU duic cân nhåc dua våo chinh sách hay khöng, nhU thé nào. "Chúng töi mudn tham gia phöi hlp nhiéu hdn vdi cd quan quån ly, nhtng các Y kik' chung vé chinh sách kho vän không nhân ddlc hi dåp; thay vào dö, cd quan quån / luön cö cong möt cäu trå lI: 'Töi phåi kidm tra sau dö mdi trå 0ò dildc' ...". "T6 chc hop dinh ký lä cd höi d gip g, trao dMi gia các doanh nghiOp, cd quan quån l, dö nhin nhän nhng vä'n dé khi trién khai quy dinh. Döi thoai cOi m, xy dVng sé tao ting näi chung, giúp tim ra giåi phäp thiét thc de näng cao näng lvc cúa ngånh vån tåi". "Cin cä st phöi hp gita tt cå cäc bén (cå nhà ni/dc vå til nhän) vi hién nay dä cä cöng nghé dö chia så di7 liu, thöng tin phuc vu vic hdp täc giLa doanh nghip vdI nhå nddc nhåm 'dy nhanh töc dö Idu thöng'. To n bö quy trinh ra quyt dinh cúa nhà nidc vé linh vVc G TVT, kho vän phåi cän cd trän nhng thöng tin quan trong cúa khi ti nhän thu didc t2 khách hång". Höt Öng/bä mu'n gäp trao di riêng hay theo nhöm vdi ban ngänh näo? a.) Cuc ding bö VN (CB) b.) Guc Diòng thåy nöi dia Vit Nam (VIWA) c.) Cgc Häng håi Viét Nam (VINAMA/RINE) d.) Cgc Dffing såt Viét Nam (CDS) e.) Guc häng khöng dän dung VN (CAA V) f) Vu Vän tåi (VVT), Bö Giao thöng Vn tåi g.) Vu Ké'hoach DNu ti! (VKHDT), Bö Giao thöng Vân tåi 17.) Các bö ngänh khác, néu cu thé .................................................................. S6 di tUidng tham gia VINAMARINE 10 VVT 8 VIWA 6 CAAV 4 TCDB 3 TCDS 3 Ban ngånh khác 1 Vu KHDT 0 Trong s6 cäc vu cuc quån 19 theo loai phUdng tién vå cäc ban ngành chCc näng cöa BGTVT, d6i tudng cho bi't mu6n trao doi nhåt vdi Cuc Häng håi Viét Nam, VVT, Cuc dung thy nöi dia Viét Nam. Diéu này khöng båt ngö nu xét d'n tåm quan trong cua giao thöng vän tå häng håi, duöng thöy nöi dia, logistics d6i vdi nén kinh t6 ViOt Nam nöi chung, cOng nhU các ddn vi vân tå, XNK nöi riéng. S6 udng khä it di tudng cho bit mu6n trao di vdi COB, BGTVT, lä khá båt ngö n'u tinh d'n tinh ph6 bié'n cåa phudng tién dUdng bö, trong vai trò möt loai hinh GTVT (nhåt lä nhOng "chång cu6i") trong chu0i cung Cng cöngtend cåa Vit Nam. DMy lä cd höi dé COB chå döng thu hút cäc ddn vi tu nhän tham gia thöng qua diên dän tham vän ò cåp vi mö nhU dé xuåt trong chUdng trUdc. Hä- Né'u doanh nghiep cåa öng/bà mu'n trao dMl dinh ký vdi các ban ngånh nhà n/dc vé vå'n dé chinh sách thi xin cho bié't ly do? Öng/bà mong mudn sé dat 06k'c nhCng két qua nåo t nhng trao M6i dö? N'u khöng mu'n cång xin cho bi't ly do? "Näng cao hiu quå ngänh dtfdng såt, vän tål dufng thúy ni dia, däc biêt lä diffng såt". "CC öädc cäu trå li trdc tip di vii nhng cäu hl vd cäc quy Minh, nghi dinh mi vé linh vLc kho vin". "Cäc chfnh säch, ké'hoach cúa cäc bö ngänh cö ånh hiòng trVc tié dén hoat döng cúa doanh nghiop, vi thécn t6 chc th o luân, trao di finh ky déxt ly các vä'n d, h6 trd doanh nghiép, giúp doanh nghiép hiu dúng, djy då, rö räng cäc chinh säch mdi". Häl: Theo öng/bå, co' ché' dM' thoai này nén do'c td chtc dildi hinh thc nào? a.) Hi däm chinh thLYc b.) Hôi tho o cö thuyét trinh c.) Nhöm hop phi chinh th0c, trao dMl y tfng d.) Cå a, b vå c S6 d6i tildng tham gia Cå cu a, b vå c 8 Höi däm chfnh thUc 6 Nhöm hop, thuyêt trinh 4 Thu nhåp thöng tin, trao di 9 tä1ng... 3 Cäu trå Ili nhiéu ngudi chon nhåt cho cåu höi này có nöi dung cd bån là xác dinh möt loat các phudng án må lIén quan d'n mö hinh tham vän cöng-tu. Cån Iuu 9 räng 9 kié'n này khöng trái vOi dé xuåt xåy dung cd ch' d6i thoai chinh thUc, có su chö tri cöa BGTVT E vi mö hinh có thé bö sung bång các phién làm viéc khöng chinh thic, các höi thåo, höi nghi, giåi trinh, vå trén thiUc t6 då thuCng xuyén dién ra 6 Viét Nam. Hä- S6 Iklong các thånh vién td nhän tham gia dén dàn adi thoai bao nhiéu lä hop /Y? a.) 5- 10 b.) 10-20 c.) Ha'n 20 ngòldi S6 di tUfing tham gia Hdn 20 thành vién 3 10 - 20 thành vién 12 5 - 10 thành vién 4 Các d6i tUdng trong khåo sát thién vé hudng nhåt tri vdi dé xuåt cÖa báo cáo néu tai chUdng trUdc rang s6 Ildng thành vién t6i Uu chi it trong mö hinh tham vän cöng-tU ban dåu nén lä hdn mCc "t6i da 10 ngUdi" cöa mö hinh TLPQM. Hä- Nén td chdc tho Iuän bao läu möt lån lä hop ly nhMt? a.) Häng quy b.) 6 tháng möt lån c.) Näm möt lån d.) Nhiéu h'n quj möt lån S6 dMi tdng tham gia Nhiêu hdn möt quý möt lån 4 Näm möt lån 0 6 tháng möt lån 5 Quý möt lån 12 Các cäu trå ldi trén hoàn toàn phö höp kinh nghiém qu6c t6, trong dö dinh ký phö bién nhåt dé tö chCc d6i thoai vé linh vUc logistics giga nhà nIc vå tu nhän là quý möt lån. Tån suåt này dUöc chon cho cå mö hinh tham vän chinh thUc hay döt xuåt theo yéu cåu cöng tác xác dinh cho pham vi hep. Tuy nhién, dinh ký thUc t' có thé thay doi trong nhUng tinh hu6ng däc biét, có thé täng hoäc giåm, tùy vào yéu cåu nhiém vu. Viéc difu chinh tuy nhién phåi có su nhåt tri cåa da s6 các thành vién theo thé thfc minh bach. Hä- Ngoài Bö Giao thöng Vän tåi, ban ngånh nhà ndc nåo cån tham gia? a.) Bå Gng thfio'ng b.) Bö Tåi chinh/Tdng cuc håi quan c.) Bö Ké'hoach Du t d.) C' quan khác, néu rö: S6 d6i tdng tham gia BTC/TCHQ 13 BCT 7 BKHDT 6 Bö ngành khác 0 Cån iUu 9 rang s6 lUdng các d6i tdng cho räng Bö Tåi chinh nén tham gia vào các chUdng trinh tham vän tu nhån trong linh vidc logistics cao hdn nhiéu s6 lung theo 9 kié'n cåa BCT. Möt s6 9 ki'n cho rang 19 do näm ò cäc vän dé ién quan d'n thué, häi quan có ånh huòng lön d'n hoat döng sån xuåt, kinh doanh cåa doanh nghiép. H-: Nhing chdo'ng trinh này nén td chdc 0 tåm mdc chinh sách nào? a.) Trung io'ng b.) Tuyén tinh c.) Thånh phå7khu to tri/tuyé'n hånh lang d.) Tt c các cåu trén S6 di tfigng tham gia Kt hdp 7 Thành ph6/ khu tu tri/ tuyén hành lang 6 -D= Tuy6n tinh 3 Trung udng 6 Nöi dung trå li cåu h6i này cho thy các d6i tUdng tham gia có siu úng hö ngang nhau d6i vdi các cd ché tham vän cöng-tu ò trung Udng vä dia phUdng trong linh vc logistics. Két quå ny phù hdp vdi kinh nghiém qu6c té vàcn dUdc cáC ban ngänh trung Udng däc biét luu 9, vi su úng hö cÖa tu nhän lä hét sCc quan trong trong vifc tao diMu kién dé dia phudng hinh thành các mö hinh tham vän tai chä. H-: Öng/bà mong mudn loai hinh chinh sách nåo trong linh vtc kho vän, vän tåi cån sd quan täm c6a các ban ngånh nhà nfdc? Liét ké cC chå dé. "Chinh sách phát trién vän tåi dfng thúy nöi dia, difng såt nhåm glåm ti, khc phuc nhadc diém cúa vän tåi didng bô". "CåV tao diffng xá: phän län cho xe cöngtend, xe tå..; xy dVng hinh mju tip trung/theo nhöm, tránh phän tán, täng giá". "Chién Idc phát trién ngånh håu cån, vän tåi MUòng sit, chién Iddc phát trién cång, chi phi vän tåi cúa Vit Nam ". "Quy dinh vd XNK, vän tåi äfòng bö". "Thö tuc hành chinh/thöng quan/thu, cå phép Ilén ngành". "Häu cn dilöng bO, dilöng thúy ni dia". Các loai hinh chinh sách cän dUdc các ban ngành quan täm nói chung cüng nhU thöng qua các cd ch' tham vän cöng-tU theo 9 kién cöa d6i tUdng chiém da s6. Dåc biét, trong s6 näy có chinh sách vé möt loat các vän dé trufc mät, chú trong väo khåc phuc trò ngai (nhU näng cåp dUIng xá) vä các vän dé däi han, mang tinh chi'n IUdc (nhd xäy dung chié'n IUdc qu6c gia vé phát trién ngành hju cän, kho vän). Tät cä các ké't quå näy déu phù hdp vdi kinh nghiém qu6c t' vä khuy'n nghi dä néu trong chUdng trUdc. Höi: Các ban ngành nhä ndc tim Y tildng cho nh7ng chinh sách này, thåo luån xåy dung chinh sách, thu thäp s6 liou, bång chdng thuc té cho chinh sách... nhd thé' nåo? Cho vi dg cu the' "Tham gia 9 kién tai höi tho" "Din dän trän mang lä möt cäch hiu quå, tén Idi nhät 0 xäy dkng tdlng, trao M, cung cp s/lifu, bång chyng vd cäc chinh säch". "Sö'liéu phän tch, dänh giä phäi thit thic, giål phäp phåi hiu quå, däng bö; phåi bäo cäo két quå thtc hin". "Tng hp Y kin cúa doanh nghifp, cä nhän, sau dö xäy dVng quy dinh, dé än, trién khai thi diém/vin dung cäc bi hoc kinh nghifm". "T chic höi thåo chuyén dé/trao di vi doanh nghifp". "Thu thip Y kin, cäc vä'n dé, vdöng mic cúa doanh nghifp d cåi thién diu hänh, hoat döng cúa linh vc kho vän". Möt s6 goi 9 hUu ich dUic néu, hu nhU déu phù hdp vdi cd ch' chinh thc dé tao diu kién cho tu nhän tham gia trUc tiép. Möt trong s6 nhUng dé xuåt nåy dé cao tåm quan trong cua viec sI dung s6 liéu khöng chi trong viéc hoach dinh, xåy dung giåi pháp, må cön dé giám sät quä trinh trién khai, dánh giá k't quå. Höi: Öng/bà hay doanh nghiep cåa öng/bà då bao gid tham gia hay cö y oinh tham gia Jöi thoai vdi các ban ngành nhà nidc nhåm muc tiéu cåi cách chinh sách vd GTVT/håu cán, cd so ha tång, các hoat döng vän tåi chda? a.) Cä b.) Khöng c.) Chúng töi dä cd gång tim cách tham gia nhung khöng thé ti&p cän dkU'c các cäp lånh dao hay dén dån no tfng t. S6 di tgdng tham gia Chúng töi d th nhung 9 khöng duöc tham gia Khöng g có 1 Các 9 kién trén Cng vi möt thuc té lä d Vit Nam hu nhu chua có tén lé nào vé các cd ché tham vän cöng-tu hiéu quå trong linh vuc logistics. Hdn 40% dfi tudng khåo sát tUng tim cách chö döng ti'p cn cd quan quån 19 nhUng khöng tiép cân ddc, qua dó cho thäy có su úng hö dáng ké dfi vdi nhUng säng ki'n ph6i hdp gia nhä nudc và tu nhån nhåm giåi quy't cäc vän dé, näng cao näng lMc canh tranh thUdng mai. Néu dúng nhu väy thi két quå là gi? Cho vi du cu th é. "Báo cáo, phin tfch thåo luin tai dién dàn cho thj' ngành logistics Vit Nam con phåi cåi thiän nhiéu dé theo kip cc ni/dc khác trong khu vic vå trän th'gifi. Ðäi thoi cOng thu thäp 9 kiän cúa các doanh nghifp logistics trong nidc, trinh lén cäp trän xem xät, cö bän pháp pho hdp". H-: Öng/bà cö ki'n gi vé chit long dich vu cöng trong linh vc GTVT/hu cån (hi quan, thäng quan kj thuät trong XNK, cä'p phép, tuán tra/kiém tra hoat döng vän tåi dòfng bö v.v.)? a.) Rät t't b.) Tt c.) Trung binh d.) Cån cåi thién S6 d6i tgong tham gia Cån cå thién 8 Trung binh 8 TMt 5 Råt t6t 0 Theo 9 ki'n cöa da s6 d6i tudng tham gia, cäc dich vu cöng trong linh vuc hju cn, GTVT cn phåi cåi thién. Viéc thu thåp 9 ki'n, nhån xét truc tiép cöa ngudi sù dung dich vu phåi dUdc cäc ban ngänh nhä nUdc 6 cå trung udng vä dia phudng nhin nhån lä möt bö phån quan trong cåa quy trinh hudng tdi näng cao su häi löng cåa ngudi sl dung dich vu, bi'n ViOt Nam thänh möt diém d'n dåu tu håp dan. H-: Quan hé cåa öng/bå vdi cd quan nhà ndc, cöng chtc khi thic hén nhi7ng cöng viéc nåy thLidng thuän l'i hay gäp phién hå? Q -< CD"Chúng töi khä hä lòng vdi cd quan quån l". "Thö tuc thifòng chäm chap ". 1"Thòng chim chap". "Thié' rå räng, minh bach trong phän cäb gita trung idng và dia phdng trong vä dé vän tåi häng höa siu tridng/siéu trong ., ciffc phi giä' phép con din dén täng chi phi kéo däi thòi gian, då cui cùng vän dé cüng didc gåi quyét. Dé nghi cö quy dinh rå räng vd cäc diu kln dé vän chuyén cäc loai häng höa trén "Tuy dä thay di nhiéu nhdng giao dich giLa doanh nghiép vä cd quan quån ly/cång chtc vin cån chäm, mang tinh quan fiu ". "Ap dung chinh säch, quy inh thi'u nhlt quän". Höi: Néu tén hay nöi dung cu thé cåa vdn d. "Trå löl cúa Tdng cuc hål quan, nhng thay di khö Ilòng trong chinh säch, phi täng". "Chäm giål quyét; x? l phic tap; näng Iluc td vän thip, nhät lä vd XNK". "Trå ò0 cä cu h, dé xuät cúa doanh nghiOp, ngi dän thifòng chäm chap, thiu rå räng, thlik tinh xäy dVng". "Thiéu h tro döi vdi doanh nghiép, ngfòi dän". Hö: Doanh nghiep cåa öng/bå cö phåi thånh vién cåa td choc dal din cho các doanh nghiep thành vién nào khöng? a.) C b.) Khöng Né'u cö, cho bi't tén td chic dö. S6 di tdong tham gia SE Khöng 12 cö 8 Möt s6 hip höi hién có gåm Höi kho vän hju cn Viét Nam (VLA), Hiép höi Vän tåi Giao nhån Qu6c t6 (FIATA), Lién minh Häng höa Th' gidi (WCA), Phöng thUdng mai vå công nghiép Vit Nam (VCCI), Höi Cång bién Vit Nam (VPA), Höi logistics qu6c gia. Höt Di vdi moi td chdc: Öng/bà s' dung nhdng Oich vu gi cua to chdc dö? U) "Thöng qua HöJ logistics Vit nam, chäng töi häng tuin déu nhän åUdc tin tLc và äUdc c0p thé höi vién thdòng nién; chúng töi cö tham dU các budi sinh hoat cúa höi". "Moi hoat döng déu nhåm täng cilöng phöi ké't hdp, hd trd lin nhau nhåm nång cao tinh chuyén nghiOp, näng cao hiéu quå hoat dOng, båo vé quyén Idi hdp pháp cåa các thành vién trong linh vc häu cin, kho vän". Höt Öng/bå cö cåm th'y dich vu cåa td chc lä cö l6i khöng? S6 d6i tadng tham gia Có 2 Khöng 1 Khöng có 9 kin 18 "Dich vu tdng MOY töt nhd các kién chla ti dilc cd quan quån ly". H/i: Öng/bà cö cho rång nhing td chc ö lä ngudi dai dién thdc sd cho quyén /1'i cåa nhOng cä nhän/doanh nghiOp nhv minh khöng? a.) Cä b.) Khöng c.) Vé möt s6 vän dé thi cä nhIdng vdn dé khác thi khöng S6 66i tung tham gia Möt sö vän dé thì cö, sö khác thi khöng 8 (fn Khöng 3 Có 5 Phån Idn các 9 kifn chon "Möt s6 vän dé thi có nhung s6 khác thi khöng" cho thy cho dö vifc cö tö chCc dai dién thUdng mai hay sån xut rö räng là có Idi nhung nhiéu cä nhän vån cåm thy nhUng vän dé, m6i quan täm cöa minh vån chua dUdc giåi quyt. Si dung k6t hdp cäc cd ché tham vän cöng-tu 6 dia phudng, ngoäi cäc hoat döng hién nay nhu höi nghi, höi thåo, cäc sU kién cöa cäc höi doanh nghiép, sé göp phån khäc phuc vudöng måc näy. Hä- Vé cáä hoat döng thúc d'y odi thoai cng-tv nhåm cN thién möi trdòng kinh doanh, néu cä cä nhan, doanh nghiep hay td chc cä uy tin nào cöng khai kéu goi doanh nghiep, nhå ndc phi ho'p vdi nhau vi 16i ich cöa dM't nidc, thi theo öng/bä dö sé lä nhyng ai? Ai sé lä nguldi cån lång nghe? Cä lånh dao doanh nghiop, doanh nghiep, td chc uy tin nåo äng/bà cä the néu tén khäng? "Höi doanh nghiép Vit Nam ". "Tät cå cäc bén, nhät lä cäc h0i, t6 chac". "Kéu goi cúa nhng doanh nghiäp ln nhu Hoäng Anh Gia Lai, Vin Group ... nhtng doanh nghiép läm än t0t nén din dju phong träo ". Höi: Öng/bå håi löng 6 mdc nào ci v0i nhOng glil pháp cu thé må các co quan quån ly dé xuit cho vå'n dé ca minh? S E a.) Rät håi löng b.) Håi löng c.) TLIdng Måi håi löng d.) Khöng håi löng S6 dfi tflng tham gia Khöng hài löng 2 Khá hä löng 6 Hài löng 11 Råt hài löng 0 Tuy s6 ldng däng ké d6i tudng (hdn möt na) cho bit cåm thy häi löng vdi các giåi pháp hién nay cöa nhä nUdc d6i vOi cäc vän dé cöa minh nhung vän có tdi 45% có 9 kié'n ngudc lai. Nhin chung, däy cüng lä thUc trang chung trén thi trudng logistics, vân tåi cöa cäc nUfc khác, tW dö càng cho thy yéu cåu phåi cå thién cäch thic cäc cd quan quån 19 dänh giä cäc vän dé cöa linh vUc logistic 6 cåp dö doanh nghiép cüng nhU toän hé théng, dé tim giåi phäp x l9. Höi: Öng/bå th[y cån thånh läp nhöm cöng tác nåo dé thåo luån, tim gåi pháp cho nhing vå'n dé nåy? a.) Các nhöm cöng tác läu dåi, chinh thic, phän nhöm theo loai Måi tio'ng, nhd dan vi Miéu hånh cång bién, häng tåu, dan vi giao nh4n/vân tåi b.) Cåc nhöm cöng tác läu dåi, chinh thc thånh 1âp theo tLng chå dé. C' så ha tång, vän tåi, chinh sách/quy ché'.. c.) Mot nhöm cöng tác duy nhät, läu dåi, chinh thc bao quåt toån bö các bén flén quan, vån dé d.) Cåc nhöm cöng tác tam thòi, ngån han hinh thånh dia trén möt sd vän dé du tién vå giåi thé sau khi gåi quyét xong vån dé e.) Két hop gia nhöm cöng tác hoat döng läu dMl vå nhöm cöng tác tam thdi, hoat döng trong tidi gian ngån f.) Dé xuät khác vé nhöm cöng tác? Liét ké chi tit: S6 i tadng tham gia các nhöm công tác låu dàå, chinh 14 thc, phån nhöm theo loai di tudng Các nhöm cöng tác lKu dàå, chinh thxc thành låp theo tung chÖ dé 3 Kt hdp giga nhöm cöng tác hoat döng låu dàå và nhöm cöng tác tam thdi, hoat döng trong thöi gian ngån 2 c nhöm cöng tác tam thdi, ngån han hinh thånh dila trén möt s6 vän dé du tién va gi thé sau khi gåt quy6t xong vän dé 2 Möt nhöm cöng tác duy nhåt, låu dàå, chinh thdc bao quát toän b các bên liên quan, vän dê Dê xuåt khác vê nhöm cöng tác Ý kién trå di cho cåu håi cu6i cåa diMu tra cho thåy giGa cäc ddn vi tu nhän có sd dång thuån rö räng: rång cäc dién dän chinh thfc, hoat döng låu däi de các bén trao doi, d6i thoai sé lä kénh dfi thoai hiu quå nhåt. Két quå näy möt lån nUa phù hdp vdi kinh nghiém qufc t6. K't quå cüng ing vOi dé xuåt cåa bäo cäo lä cd quan quån 19 nén thänh låp cäc cd ch' tham vän chinh thic thay vi tam thöi, cm tinh. Mö hinh töt trên the g161 ve quan 1V nhà ndc trong linh vffc vân tåi, häu can 5 Chdc nång chinh cåa nhà nUdc trong hoach dinh, xåy dung chinh sách lång ghép vê linh vWc håu cån, vdi sd hå trö, dinh hdng cöa các dién dàn d6i thoai chinh thUc gfla nhà nUdc và tu nhån trong trUdng hdp t6i uu, trén thUc t6 dUdc the^ hién dÅd nhiéu hinh thäc. ChUdng này så triinh bày hai trudng hdp áp dung cd ch6 hoach dinh, xåy dUng chinh sách lång ghép trong linh vWc hju cån då chCng tò hiéu quå theo kinh nghiém qu6c tK Möt là vi du vê hoach dinh lång ghép, lién quan dårn vai trò cöa nhà nUdc trong vift hinh thành các cum logistics. Hai là vi du vê xåy dUng chinh sách trong linh vWc hju cånd, tWc vai M trò cöa nhà nudc trong nång cao chåt lUdng cöa các dich vu håu cån, kho vân. Nhang vi du så minh hoa cho hinh thc tham gia cöa nhà nUdc vào linh vWc logistics có thé áp dung d Viét Nam. Xäy dUng cák cum logistics Các cum logistics, còn ggi là khu hju cån, trung tårm kho vân, làng vân tåi, cång nöi dia, cäng can v.v., chi sy tåp trung ("tích tu") vé mät dia 19 cåa các hoat döng hju cån, kho vân. Các hoat döng thuÄng gôm các ga, b6n, cång (cång bién, cång duäng thåy nöi dia, ga dUfng såt, b6n xe tåi, sån bay); các cd sò xý 19 hàng hóa, cöng nghiép nhe (nhu kho bäi, trung tårm phån phói, cd så tåp k61/Oiu ph6i, dia dieém thu gom hàng lé ò nöi dia, cäng cöngtend nöi dia; các cd så x0 19 trang thikt bi (nhU tram trung chuyeén cöngtend rong, bäi tåp k6t såtxi); dich vu logistics (giao nhån/vån tåi, dai 19 vân tåi, dai 19 giao nhån); dich vu thu dng nghiép (nhU tài chinh thu dng nghiép, dai 19 bko him, hä trö XNK, ngån hàng thUdng mai); tåt cå nhUng cd sò này déu thudng nårm gån nhau và có lién hé trUc tip vdi các cd sò ha tång vân tåi da phUdng tlén trén cùng truc tuy6n nhu các tuy6n xal 10iHn tinh, dUfng såt, duöng thöy, dädng hàng khöng, cüng nhu nhUng khu vUc dö thi, cöng nghiép dóng vai trò diém cung cåp/thu hút dich vu vân täi nöi dia. Nhö tåp trung các hoat döng håu cån, k6t n6i vdi các ngu6n khách hàng có sån giúp nang cao hiéu quå hoat döng, tång nång suåt, nång cao khå nång sinh Idi cåa nhOng doanh nghiép nårm trong cum, dång thöi cüng dem lai möt s6 tác döng tót vê mät xå höi nhu mò röng lién kkt, tao viéc làmn, giåmn ùn täc11. Vi nhUng 19 do trén mà các nUft cån xåy dUng mang lUdi tåp trung các cum logistics trén thi trudng logistics trong nudc. Vän dé dåt ra là các cum logistics thudng it khi thành cöng nOu chi Aâ tu thuån túy dua trén quykt dinh cöa cá nhån doanh nghiép. d Viét nam chäng han, dù då råt thành công trong viéc xåy dUng các khu cöng nghiep (tåp trung vé mät dia 19 các hoat döng sån xuåt), nhUng ViOt Nam van chua thành cöng trong viéc 31 Sheffi (2013). tåp hdp các hoat döng logistics, ngay cå khi các khu cöng nghiép dang gäp các vän dé vé han ché trong vân tåi da phudng tin hay tiép cân dich vu logistics cö chåt lUdng. Kinh nghiém qu6c té cho thy nhUng cum logistics thành cöng nhåt déu ddc hinh thành thöng qua các chudng trinh hdp täc giOa nhà nuc vå tu nhän, dåc biét thöng qua su hdp tác giWa nhà nufc vå các nhà dåu tu båt döng sån tu nhån". Dé hdp täc theo cách này cån quy hoach tong thé. Chång han, di vdi các cum logistics sé khöng có nöi dung quy hoach nào quan trong hdn lä viéc két hdp giWa quy hoach sä dung dåt và vân tåi. Thiéu lång ghép trong quy hoach sä dung dåt - giao thöng vân tåi có the dan dén su phát trien 6 at cöa các cd sö logistics näm phån tán trong khåp khu vxc chC khöng tåp trung lai möt ch0, kéo theo su phån tán nhu cåu, mät di Idi thé dua vào quy mö, mdc dö, giåm hiéu quå vé GTVT, täng ön tåc; nöi töm lai là läm mät di khå näng canh tranh vé hu cn, kho vän (Xem vi du vé vän dé này trong trudng hdp tuyén hành lang Båc-Tåy cöa An Dö tai Höp 1). Ngudc lai, néu lång ghép quy hoach s dung dåt vå GTVT thi cö the dành då quj d et då dáp Gng các nhu cu hién nay va cå sau này, cüng nhu tåp trung tai möt dia diém (hay möt s6 dia diem) nhåm nång cao hiéu quå GTVT, hu cån do khöng nhUng tåp hdp dudc các dich vu vän tåi/kho vân må cön täng tiép cân cd sö ha tång vân tåi, röt ngån khoång cách dén các nguån cåu lén quan (nhu khu cöng nghiép, nhà máy, thành thi). SU ph6i hdp giGa các cd quan quån 19 sä dung dåt vå cd quan quy hoach GTVT (cüng nhu gWGa các cd quan quån 19 phån theo hinh thic vän tåi) vdi sU h6 trd cöa các cd ché tham vän chinh thdc dé xuåt trong báo cáo này, sé näng cao råt nhiéu näng lUc cöa nhà nUfc trong vifc phån bo dåt dai phö hdp dé phát trien các cum logistics. Tuy nhién, ph6i hdp vdi tu nhän cüng hét sCc quan trong. Chäng han, cäc doanh nghiép xuåt nhåp khäu (khách häng cöa các cum logistics hay ngu6n cåu tong hdp vé các dich vu vän tå IUu thöng qua nhUng doanh nghiép näy) có the cho cd quan quån 19 biét vé yéu cåu, nhu cåu, quy6t dinh dät cd sò, các difu kién vé näng lUc canh tranh cia doanh nghiép. Däc biét, nhUng nhä dåu tu båt döng sån chuyén vé båt döng sån thudng mai, däc biét là båt döng sån logistics, có thé ph6i hdp vi các cd quan quy hoach trong quá trinh dinh hinh, xåy dUng, quån 19 cäc cum logistics. NhUng doanh nghiép näy thung cö hieu bit såu vé nhu cåu, nguyén tåc thudng mai cöa các thi trudng lén quan cöa các cum dich vu logistics cüng nhU dia diäm phö höp d6 xåy dung cäc cum này. NhCng ddn vi này cüng có ký näng marketing, ngu6n luc tä chinh dé thu hút nhUng khách häng muc tiéu lön, cö hoat döng phdc tap cho cäc cum logistics (doanh nghiép xuåt nhjp khäu, häng vän tåi hay ddn vi dich vu kho vän), dé tl dö tiép tuc thu hút nhUng khách häng khác väo cum logistics (dång thöi giåm phän tán hoat döng logistics). SU két hdp näng lWc chuyén såu vé båt döng sån cöa các nhà dåu tu tu nhän thöng qua các cd ché h;p tác cöng tu vdi cd quan quån 19 nhä nUdc vé dåt dai, cd så ha tång thit yéu, cåp phép thudng mai, các chUdng trinh cåa nhà nudc (nhU chUdng trinh thué), quy hoach phát 32 Xem chi tiét vé chö dé này trong bi cånh Trung Qu6c và Mÿ trong nghién cdu cöa Blancas và dång nghiêp (2015). trién kinh té, GTVT chinh là däc trung cåa quá trinh phát trién các cum logistics 6 khu vdc Bäc Mÿ. Quä trinh này hién cüng dang ngày möt xuåt hién nhiéu 6 Trung Qufc. Và trong nhOng näm téi, dåy cong sé lä mö hinh de näng cao näng ac canh tranh vé hju cån, kho vän cho Viét Nam. Khuyén khich täng cldng cung ú'ng dich vu Có cd sö ha tång t6t tuy lä yéu tö khöng thé thiéu dé båo dåm näng lc kho vân nhung ngành hju cån vé cd bån vän là möt ngänh dich vu. Vän dé 6 däy là khi c6 gång näng cao näng Idc và cht ludng dich vu thi da s6 cäc ddn vi dich vu kho vän lai chUa có nhiéu khå näng d kiém soät tinh hinh. Chång han, cöng ty vän tåi du dng bö phåi lé thufc vào chåt ludng dudng xá må phudng tién cöa häng lUu thöng trén dö, nhUng tram kiem soát cäc xe di qua, su liém khi6t (hay vöi vinh) cåa Ic ludng hành phäp trén tuyén dudng v.v vå v.v. Cong nhU våy, thöi gian cung Cng dich vu cåa möt ddn vi vän tåi/giao nhån có thé råt chénh léch d cäc thi trudng, dia phudng khäc nhau trén thé gidi, töy vào vifc ho gäp cän bö håi quan näo, cüng nhu cäch hiéu vé tUng yéu cåu tuän thö. Két quå l chåt ludng dich vu thåp, khöng båo däm, dån dén chi phi täng, giåm näng lUc canh tranh cåa toän bö ngänh håu cån cöa dåt nudöc vé låu dài. Trong nhiéu ngänh, su canh tranh dé tham gia, röt lui khi thi trudng båo dåm duy tri tiéu chuän t6i thieu nào dö cöa các dich vu dUdc cung Cng, vi nhOng ddn vi khöng dáp Cng dudc nhOng tiéu chu^n t6i thiéu dö sé khöng canh tranh dudc vä bi dào thåi. Tuy nhién, chö yéu trong linh vuc logistics, däc biét trong các khåu vän tåi dudng däi, chuyén chö cöngtend tai chä, hay kho båi vän có nhUng nhu cåu lön vé các dich vu dö chUa dat dUdc các tiéu chuan chåt ludng t6i thieu. D dáp dng nhUng nhu cåu này khöng cån näng luc chuyén säu näo, vi thé' ro cån gia nhåp cöng thåp, dån téi sU phät trién trän Ian cöa cäc ddn vi c6 nhö, thiéu t6 chdc, cöng nhU möt nén cöng nghiép dåy sU phän tän. Hp 1. Kinh nghiém cåa An Ðô: X4 lk ván då dåu tu phån tán tai các cång cöngtend nöi dia 0 Delhi Viéc chinh phö må ca linh vdc vän chuyén cöngtend bång dung såt 6 Ån Dö näm 2007 kéo theo sU cö mät cöa möt s6 häng vän tåi cöngtend dUöng såt tu nhän fìm kiém cd höi trong linh vdc vän tåi cöngtend xuåt nhäp khau dang nå rö cöa nudc này, nhåt lä trén "tuyén hành lang Båc-Täy" tU Déli di Mumbai. TU ch6 chi cö möt häng vän tåi cöngtend dufng såt qu6c doanh duy nhåt thuöc cöng ty ÐUòng såt An Dö, chi trong vöng måy näm, An Dö dä cö it nhåt gån möt chuc doanh nghiép tu nhän tham gia vän tåi cöngtend bång duCng såt, phån Idn tåp trung trän tuyén hành lang Déli-Mumbai. Tuy nhién, do båt ký ai cOng có thé xin giåy phép hoat döng vän tåi cöngtend dudng såt, trong khi mdc dåu tu ban dåu cOng khöng quá Idn nån rào cån gia nhäp khä thåp và nhUng doanh nghiép bi6t nhin xa nhanh chöng nhän ra rång néu khöng có cd så x 19 cöngtend da phudng tién thl sé lIén tuc gäp nhiéu khö khän trong kinh doanh. Nhän thUc näy kéo theo sU bång n6 cäa råt nhiéu các Cång cöngtend nöi dia (lCD) xung quanh khu vUc Déli, vi däy khöng nhgng lä möt thi truòng dich ln vé nhäp khau, mä cön lä möt trung täm ln vé xuåt khau häng hóa cöngtend td các khu vUc täp két å phia båc. Ti6p theo lä nh0ng khoån dåu tu ldn dudc d6 vào nh0ng cd så nhU th6 näy nåm quanh khu vdc Dli. Tinh dén näm 2009, tong mdc så dung cöng suåt hoat döng cöa tåt cå cäc cd så trén thi trUöng Dli chi dat chua dén 50%. Möt phån 1ý do lä do suy thoäi kinh té toän cåu tai thdi diém dó, dän tdi täng trUdng thåp hdn du kign vé luu ludng häng hóa cöngtend trong cäc näm 2008-09, mä 19 do chinh lä phån ldn các häng vän tåi cöngtend dung såt dä có cd så riéng tai nhgng dia diém phö hdp nhåt vdi minh, vä/hoäc å ndi mà các häng này cä Idi thé nhåt de thudng ludng vé viéc phän dåt, dfu tu, hoäc cä ngu6n 1Ic (thé manh) dé cä dudc nhi,u loai giåy phép td chinh quyén trung Udng, cåp tinh, dia phUdng, ngoài Cäng ty ÐUòng såt An D. ÐNu tu väo các ICD khäng chi dudc các häng vän tåi cängtend tàu håa thUc hién mà c các nhà dåu tu khác tim kigm cd höi cung cåp dich vu cho nhgng ddn vi vân tåi nhung khäng cä bén. Tinh d6n näm 2009 dä cä 7 ICD di väo hoat döng kém theo 6 ICD khác dang xäy dUng, tät c déu nåm gån khu vdc Déli. Moi cd sd này déu gäp nhiéu khó khän trong viéc tim kigm, du tu, må röng dåt dai gån các tuyén xe lWa dé bd tri dung n6i cho ICD riéng. Các cd så cOng gäp khó khän trong vifc xin giåy phép khäng nhgng cöa DuCng såt An Dö choh vifc xäy dung dung n6i mà cön cå td chinh quyén các bang, trung udng, thành phK. Khå näng ti6p cän cä vé dUöng bö vä tham gia luu thäng trén tuygn dUöng såt v6n cä lUu lIdng vän chuyén hành khách ldn lä rát khó khän. Vi väy, då lUdng häng hóa luän sån cä và ngäy möt täng nhUng cäc ddn vi thung bi phän tän å nhiéu dia diém, mi ddn vi déu gäp khó khän do thigu két nói - möt van dé khäng nhgng cä thé giåi quyét dudc bång cäch täp két häng hóa mä cä bång vifc tränh ch6ng chéo dé läm sao dåu tu ha tång thiét ygu cho möt hé sinh thäi tich hdp (giåy phép, két n6i ...). Möt phån do nhän thc dudc vän dé näy nhung chö ygu lä dé bäo däm näng cao näng lc vän tåi duCng såt trén tuyén, möt tuyén vän tåi duCng såt riéng hién dang dUdc dåu tu xäy dUng trong máy näm qua. Möt s6 diém täp két dudc xäc dinh doc tuyén ndi cä cäc cum cäng nghiép, logistics dang dudc dåu tu xäy dUng. Chang han, Cäng ty Dåu tu tuyén hänh lang cäng nghiép Déli-Mumbai (DMICDC) thänh läp näm 2008 lä möt cd så dåu mdi chuyén träch vé quy hoach vä cåc hoat döng chuan bi dé än khäc, vdi sU h6 trd cöa chinh quyén möt s6 bang vä cäc bö ngänh trung udng. DMICDC thuöc så hUu chung cäa chinh phö An Dö (49% c0 phån) vä cåc t6 chdc täi chinh phåt trién cd så ha tång tu nhän cä v6n phi chinh phö chiém da s6. Vd cäc trung täm logistics da phudng tién tai tung dåu mdi dä xäc dinh, cäc chudng trinh tin dung däc biét dang dudc xäy dung dé trién khai cäc du än nhåm thu hOt sU tham gia cöa möt s6 ban ngänh lién quan vä ddn vi tu nhän, båo däm sd ph hdp trong dåu tu. Ngun: nghin c00 cåa Ngån häng Thä'gidi. Trong truIng hdp các dich vu chåt ludng cao hay tin cJy khäng thiUc sU cä nguån cu hay chUa däp Cng dudc ngun cung thi sé cä sU phän tän möt cäch lun quån giWa nhUng dich vu chåt ludng thåp và giá cüng thåp, tå dö dan dfn mät bång tiéu chuän thåp khifn doanh nghiép khäng cä cd höi må röng, du tu vào các dich vu chåt ludng cao. Tinh trang khäng thé 'tu diéu tit' chåt lUdng, dö tin cJy cåa dich vu này cöa thi trudng logistics dòi höi nhà nudc phåi can thiép, hä trd, vi näng luc kho vän, hju cån, nhåt lä trong trung hdp cåa nhUng nén kinh té phu thuöc nhiéu vào thudng mai nhu Viét Nam, là mötdiéu kién quan trong då phát trién kinh té. Các giåi pháp cåa nhà nUdc, dö lä chinh sách hay luåt dinh, déu cö thé khåc phuc tinh trang này thöng qua möt s6 can thiép dinh hudng trUc tiép vào näng cao chåt Iudng, dö tin cåy cåa dich vu. Có 3 vi du vé nhOng E giåi pháp dä chCng tö dudc hiéu quå theo kinh nghiém qu6c té vé áp dung, thUc hién cäc tiéu chuän, dáp dng nhu cåu, näng cao trinh dö. Täng ciing tuän thú tiku chuän Xy dung hé thng tiéu chuan vé an toàn", tudng thichII, hiéu quå tng thäll, cong nhu täng cung thuc thi, tuån thå các tiéu chuän dö lä möt giåi pháp t6t de nång cao chuän muc vé chåt ludng dich vu, chö yéu thöng qua vifc näng các rào cån gia nhåp, bufc các doanh nghiép yéu kém phåi rdi bö thi trunig. CUdng ché tuän thå tuy có thé läm täng chi phi trong ngån han nhung sé göp phån kéo hoat döng cöa ngành khi cäi vöng luän quan nhU néu trén nhö båo däm chi nhUng ddn vi dö khå näng, dáp Cng tiéu chuan có the tiép tuc hoat döng. Có möt bién pháp bo dåm tuän thå lä thöng qua cäc chudng trinh chdng nhån chåt ludng. Tuy nhién, dåu tién nhà nUdc cn h6 trd các ddn vi hién có näng cao näng luc dé däp Cng các tiéu chuan này. HO trd có thé ddi hinh thdc các chudng trinh tin dung dành cho nhUng doanh nghiép có ké hoach mò röng hoat döng khå thi, có näng luc thu hút, duy tri ngu6n khách häng, cö các säng kién täi chinh då hién dai höa phUdng tién, näng cao chåt ludng möi truÄng, hay cäc chudng trinh tåp huän cåa nhä nUdc vé cäc vän dé tuän thö, mö hinh t6t vé difu khién phudng tién, xö lý häng höa v.v. Néu khöng có nhUng hoat döng näy thi sé có the dän dfn viéc nhUng doanh nghiép nhö mong mu6n näng cåp chåt ludng dich vu nhung chUa thé läm dUdc do it hiéu biét vé cäc quy dinh, vä/hoäc it khå näng tiép cân nguån v6n tin dung då dåu tU mö röng, hién dai höa bi loai kh6i thi trUng. fláp ung nhu céu thng qua tác Kng ål'n tYng quyé't åfnh cúa khc häng Ngay cä nhUng khäch häng lön, cö tå chCc t6t cåa cäc ddn vi dich vu logistics cüng thUdng phåi chåp nhån cäc dich vu chåt ludng thåp, giä thåp do bi håp dån bäj khå näng tiét kiém chi phi giao dich. Tuy nhién, nhUng dich vu näy, vé låu däi có thé dån d6n tång chi phi logistics täng néu tinh dén hju quå mä cäc dich vu chåt lUdng thåp gäy ra: chi phi do bi chåm ché, häng höa mät hay hu hng, khöng tim dudc phudng tién vän täi khi cån, häng höa hét dät, cOng nhU chi phi do ludng häng IUu kho lön då bo däm hoat döng khöng bi dinh tré. NhUng hinh thc giao dich mua dich vu näy thudng lä két quå 33 Vi du, s6 gid lä t6i da möi ngày và thdi gian nghi lIén tuc t6i thigu dudc båo däm cho tä xé xe tåL. 34 Vi du, ddn vi chun vé klch thudc häng hóa, côngtend, khung gåm xe, thiét bl b6c xép su dung dé bko dåm thuän tifln trong chuyén tå, chuyén d6i phdng tin. 35 Vi du, chun ti thidu v6 kiém dinh d6i vdi xe tåi dUdc phép luu thöng. cöa nhUng sáng kién båt hdp 19 cöa các cd quan quån 19 linh vUc logistics, thuCng chi tåp trung väo muc tiéu ngån han vä cüng thUdng de ludng giá hdn lä tiét kiém chi phi vän tåi (xem Höp 2). Hlp 2. Nhu cåu tidm än vd dich vu logistics chåt Idng cao Khi xuåt hién nhu cu tiém an vå cäc dich vu logistics chät ludng cao, tin cäy thì lý do khi6n mdc cåu thUc sd khöng cao lä do cäc chö häng thUdng bi cäm då vd nhUng Idi ich trUdc mät CDÈ cöa cäc giåi phäp có chi phi giao dich thåp, v6n thung cOng di kém chåt ludng dich vu thåp. Chå häng thöng thUdng khöng tinh toän chinh xäc 'tóng chi phi logistics' cua minh, trong dö khöng chi bao gåm mdc phi phåi trå cho dich vu vän tåi, kho bäi, b6c xép mà cön cö nhgng chi phi (nhiéu khi goi lä chi phi "an") cö änh hung trUc tiép dén hoat döng logistics, nhU thiêt hai phät sinh do b6c xép, bao göi kém chåt ludng; thiêt hai do thuöng xuyén gäp tai nan = vi tiéu chun an toän thåp hay lao döng/lái xe cö trinh dö thåp; chi phi tån kho täng do thdi gian vän chuyén läu (cö thé do s dung phudng tién chät ludng thåp hay ca, hoäc chon loai hinh phudng tién khöng phå hdp vi chi tinh én Idi ich trUdc mät dua trén "chi phi trén km" nhin thy dUdc). NhUng chi phi này chigm möt phån dáng ké trong chi phi logistics cöa chö häng. Vi thé, thay vi lä chi phi "an", nhgng chi phi này cn dUdc tinh toän cu thé vä cäc ddn vi XNK phåi nåm rö néu mu6n duy tri hiéu quå kinh doanh, täi chinh cöa doanh nghiêp. Da väy, cäc säng kién cöa cäc cåp quån lý, iéu hành hoat döng logistics cöa doanh nghiép chö häng, néu trUc tiép dåt häng cäc dich vu logistics tdng phån, vän thung dda trén chi phi ngån han, thUdng chi cho biét chi phi vän tåi. Ngun: nghién cOu cúa Ngån häng Th'gidi. Có thé tån dung khå näng tham vän thung xuyén vfi tu nhän nhö cäc cd ch6 di thoai cöng-tu chinh thfc trong linh vUc logistics de tim ra cäc cöng cu, phudng thec dé giúp cäc chö häng, nhåt lä cäc doanh nghiép va vä nhö nhån thCc dudc rö räng hdn vé "tng chi phi kho vân" täc döng th näo d'n cäc quy't dinh cåa minh vé vän dé logistics. Cån khuy6n khich khäch häng sI dung thöng tin näy de so sänh giWa cäc tuyén, plfng tlc, phidng än x0 l/ häng höa thay vi chi nhån bån chäo giä tW cäc ddn vi dich vu, dé båo däm cho nhUng ddn vi däp Cng dUdc nhOng tiéu chuån cn thit då giåm chi phi logistics theo tiéu chuän cåa doanh nghiép dUdc hung ché' dö bän buön. Chäng han, nhUng ddn vi tu nhän có kinh nghiém vän dung, h6 trd loai mö hinh ra quyt dinh näy có thé mdi tham gia mö hinh ph6i hdp då chia sé kinh nghiém vdi cäc ddn vi khäc. Dy cng có th6 lä cäch d6 thåt chåt m6i quan hé giWa chinh cäc doanh nghiép tu nhän vdi nhau6. Cd quan quån 19 cang có the xem xét xäy dUng cäc cöng cu ra quyt dinh vé hudng tuyé'n, IUa chon phudng tin, dich vu, quån 19 chi phi håu cån/kho vän mä cäc doanh nghiép vla vä nh6 (và cå nhUng dfi tWdng khäc) có the sl dung de ra quykt dinh vé 36 Kinh nghiém cöa Mÿ cho thy möt trong nhUng yéu tö tao thuän Idi ph6 bién nhåt theo 9 kién cöa các ddn vi vän tåi tu nhän khi xem xét tham gia mö hinh tham vän cöng-tu là khå näng "tao mang ludi", thåt chät möi quan hê vdi các ddn vi tu nhän khác trong chuöi cung Ung. logistics. NhUng cöng cu này vä cå quy trinh ra quy6t dinh lén quan néu dudc äp dung röng räi có thé dän dén (a) nhu cu täng vé các dich vu chåt ludng; (b) ha chi phi logistics nöi chung. Cd ché tham vän cöng-tu sé cung cåp thöng tin cho các cäu phän cåa tUng cöng cu cöng nhU yéu cu cän dfi giGa mCc dö phc tap 19 thuyét/thUc té vä tinh khå thi/khå näng tiép cân. Cöng cu này có thé däng tä trUc tuyén dé doanh nghiép, ngudöi dän tåi vé sö dung, t6t nhät nén låp dudi dang bång tinh, truc quan, dé s dung, dé tiép cân dfi vOi dai da s6 doanh nghiép (vi phån mém bång tinh là cöng cu phö bién d6i vdi phån Idn doanh nghiép). Dda trén 9 kién cöa các ddn vi tu nhän, cd quan quån I cö thé tim cách lIén hé vdi các ddn vi tU nhän thiét ké phån mém dé xäy dUng cöng cu må ngu6n må. Khöng it trudng hdp då cö các cä nhän chuyén gia phån mém tham gia cung cäp 'häng höa cöng' mién phi dem lai Idi ich chung cho nén kinh té, nhu vé giåm ön tåc, giåm phät thåi khi nhä kinh, chåt gäy ö nhiém tai dia phudng. Chång han, möi trudng giao thöng thänh ph6 då chCng kién sU tham gia tich cUc cåa cäc chuyén gia phån mém trén khåp thé gidi viét cäc 'dng dung' hay giåi phäp phån mém khäc dé khuyén khich ngUdi dän sl dung phudng tién giao thöng cöng cöng, cung cäp thöng tin cho cd quan quy hoach GTVT dö thi. Cöng nghé phån mém ò cåp vi mö cong cö täc döng tUdng tu trong linh vUc vän tåi, kho vän. Näng cao trinh Kö, näng lIc lao döng d nhiéu nUdc nhU Anh, An Dö, do cäc ddn vi dich vu trong möt s6 khåu håu cån, kho vän có quy mö nh6, thiéu to chdc, mä möt vi du lä ngänh vän tåi ddöng bö, kho bäi cåa Vit Nam, nén nhUng ddn vi näy khöng the dåu tu däi han nhåm b6i dUöng döi ngö cän bö trinh dö cao phuc vu låu däi. D6i vdi vän dé näy, su tham gia tich cUc väo quä trinh xäy dUng chUdng trinh däo tao, khuyén khich cäc chUdng trinh däo tao, tåp huän nhåm näng cao trinh dö lao döng trong linh vUc hju cån lä viéc mä nhä nIc có the Uu tién thUc hién. d däy cüng våy, tham vän trUc tiép vdi tU nhän vé möt s6 loai hinh lao döng, kÿ näng dang thiéu sé göp phån thöc day hdp täc khåc phuc vän dé näy. COng nhu trudng hdp täng cöng äp dung cäc tiéu chuån, xäy dUng (hay cöng nhån) cäc chUdng trinh chCng nhån chät ldng, cåp kinh phi (toän bö hay möt phån, nhu trong cäc chudng trinh hdp täc vdi tu nhän) cho chUdng trinh däo tao vé nhUng chuyén ngänh dang thiéu kÿ näng, khuyén khich doanh nghiép s dung nhän sU có chdng chi lä nhOng giåi phäp näng cao trinh dö lao döng. Möt vän dé nUa vé näng cao trinh dö trén thi trUdng logistics thé gidi, trong dö An D lä möt truÄng hdp dién hinh vé cäc thi trudng mdi nöi, lä ngänh logistics hién lä möt lia chon ngänh nghé khöng mäy häp dan d6i vdi thé hê tré so vdi nhOng ngänh khäc nhu CNTT hay ThUdng mai, v6n thuÄng dé dinh hinh, cö tifng hdn. Vi thé nhä nudc nén xem xét h6 trd cäc chién dich, su kién nhåm quång bä cd höi nghé nghiép trong ngänh logistics, nhU thöng qua cäc chudng trinh hdp täc vdi cäc trudng, vién nghién cCu, höi chd viéc läm. M' ~' Allen, J., M. Browne, M. Piotrowska, and A. Woodburn. 2010. Freight Quality Partnerships in the U.K. - An Analysis of their Work and Achievements. London: University of Westminster. Arvis, J. F. et al. 2014. Connecting to Compete 2014: Trade Logistics in the Global Economy. Washington, DC: World Bank. Blancas, Luis C., Gerald Ollivier, and Richard Bullock. 2015. "Integrated Logistics Centers: Experience from North America and Options for China". China Transport Topics Series (No. 13). Washington DC: The World Bank. Blancas, Luis C., John Isbell, Monica Isbell, Hua Joo Tan, and Wendy Tao. 2013. Efficient Logistics. A Key to Vietnam's Competitiveness. Washington, DC: World Bank. Department for Transport. 2003. A Guide on How to Set Up and Run Freight Quality Partnerships. Good Practice Guide 335. KPMG. 2007. "Skill gaps in the Indian Logistics Sector: A white paper". India: KPMG. Meyrick and Associates, Transport Development and Strategy Institute (TDSI), and Carl Bro. 2006. Vietnam. Multimodal Transport Regulatory Review. Washington, DC: World Bank. National Cooperative Highway Research Program (NCHRP). 2007. Guidebook for Freight Policy, Planning, and Programming in Small- and Medium-Sized Metropolitan Areas. NCHRP Report 570. Washington, DC: Transportation Research Board. Organization for Economic Cooperation and Development (OECD). 2015. Competition Issues in Liner Shipping. Directorate for Financial and Enterprise Affairs Competition Committee. Paris: OECD Secretariat. Sheffi, Yossi. 2013. "Logistics Intensive Clusters: Global Competitiveness and Regional Growth", in Bookbinder, James H. (Editor), Handbook of Global Logistics, Chapter 19. New York: Springer Science+ Business Media. Transport Canada. 2004. Integration Technologies for Sustainable Urban Goods Movement. Toronto: City of Toronto Urban Development Services Communications. U.S. Federal Highway Administration. 2010. A Guidebook for Engaging the Private Sector in Freight Transportation Planning. Washington, DC: U.S. Department of Transportation. M Van Arkadie, Brian and Raymond Mallon. 2003. Vietnam: A Transition Tiger? Canberra: Asia Pacific Press and The Australian National University Press. Winston, Clifford. 2009. "Lessons from the U.S. Transport Deregulation Experience for Privatization". OECD and International Transport Forum Joint Transport Research Center Discussion Paper No. 2009-20. O)' O) Tl O) Phu 1uc 1: Mö tå vän tak cd ché thamn van t9 nhän < -< trong hoach dinh, xây dUng chinh sálch hålu caAn/ CD kho vân Mÿ,'Anh, Malaixia, Thå Lan mÿ Ban c6 vän vän tåi qu6c gia Mÿ (NFAC) có chCc näng c6 vän cho Bö Giao thöng Mÿ vé möt loat các vän dé Ién quan dfn vän tåi häng hóa, bao g6m xåy dUng Chin ludc qu6c gia, xác dinh bién pháp quån 19 chåt ludng dich vu vân tåi, xåy dUng các cong cu x 19 s6 liHu, låp k6 hoach, dua ra các kifn nghi chinh sách. Thành phån cåa NFAC göm t6i da 50 thành vién có quyén biéu quy't d'n td nhiéu linh vc GTVT dai dién dåy då cho moi hinh thCc, khu vc, linh vc chinh sách, chö häng, ddn vi dich vu, cd quan quån 19 lIén quan. Luåt pháp Mÿ cüng äng hö các cd quan quy hoach tiéu bang/thành ph6 thành låp các ban co van van tä dia phudng. Då có häng chuc ban nhu våy dUdc thành låp. Ý ki'n c6 vän cåa NFAC dUdc dúc k6't tW các cuöc tham vän gida các thành vién thdng qua các dién dàn. NFAC chiu su quån 19 và nhån các h6 trd hành chinh... tW B6 Giao thöng. Diéu lé cöa NFAC quy dinh nhóm hop it nhåt m0i näm 3 lån. Kinh phi hoat döng häng näm cåa ban udc khoång 350.000 US$. NFAC töy mdi thänh låp näm 2013 nhung các ban c6 vän vân tå tiéu bang/thành ph6 dä có mät ò Mÿ td nhiéu näm nay, có trudng hdp tW dåu nhOng näm 1990, vdi cùng chCc näng, nhiém vu nhu các dia phUdng. Anh Chu dng trinh hdp tác näng cao chåt ludng vân tå (FOP) cåa Anh có cöng chUc näng nhu các ban c6 vän vân tåi dia phudng cåa Mÿ. TCc lä nhOng chudng trinh này chinh lä dién dàn dé doanh nghiép và các cåp chinh quyén dia phUdng/vöng ph6i hdp vdi nhau nhåm xåy dung nhUng giåi pháp vân tå an toàn, hiéu quå. FOP ban dåu dudc möt tö chCc thudng nghiép là Höi Giao thöng vân tåi trién khai td näm 1996. Nhung td näm 1999, mö hinh này då dudc nhån röng và nhån dUdc sU úng hö cöa chinh phö Anh. Các chu dng trinh này thudng dUdc dia phudng thành ljp, h6 trd dfi thoai vé cäc vän dé Ién quan dén ngành vän tå giOa dia phudng, cäc doanh nghiép vän tåi tu nhän, các chö häng, doanh nghiép khác, ngudi dän dia phudng và các bén lén quan khác. Quy hoach GTVT cöa dia phUdng dUdc s dung läm cän cC cho quá trinh dfi thoai này. FOP thuc hién möt loat cåc chdc näng tW quy hoach vöng dén hdp tåc tai tUng thånh ph6, thi trän, dfn hdp tåc trong tUng vän dé cu thé. Mö hinh nåy là cöng cu de lånh dao, doanh nghiép, häng vän tå, nhöm hoat döng möi trUnig, cöng dng dia phu dng vå cåc bén lén quan khäc hdp tác vdi nhau dé giåi quyét cåc vän dé lén quan dfn GTVT. Thåi Lan Tháä Lan thånh ljp ly ban logistics qu6c gia trong khuön kh Quy hoach täng thé phåt trien ngånh kho vân 2007-2011. Vai trö chi dao thuöng xuyén cöa Oy ban logistics qu6c gia dUdc än dinh 6 cäp cao nhät trong dö Thå tuöng Chinh phö giG vi tri trung ban. SU cam két dUdc båo dåm khöng chi tW cåc bö ngånh (thUdng mai, giao thöng, cäng nghiép, tåi chinh, giåo duc, nöng nghiép, lao döng) må cä möt s6 cd quan dai dién chinh cöa tU nhån nhU Höi cåc doanh nghiép xuät nhjp khau qu6c gia Thåi Lan, Phöng thudng mai Tháä Lan, Höi công nghiép Thái Lan, Höi ngån hång Thåi Lan, cùng möt s6 chuyén gia trong ngånh dUdc chi dinh. Dé båo däm tåp trung såu röng våo möt s6 vän dé må khöng gåy quå tåi cho cåc lånh dao, möt s6 tiéu ban dUdc thånh ljp phu tråch cåc tieu linh vdc (phåt trien logistics cöng nghiép, logistics nöng nghiép, cån d6i s6 liéu), ph6i hdp hoat döng vdi Uy ban. Oy ban dUdc thånh ljp theo nghi dinh cöa chinh phö, näm trong khuön kh6 chung cåa Uy ban qu6c gia vé vän dé näng luc canh tranh vå Uy ban cd chê möt c6a qu6c gia, phu tråch cåc vän dé riéng vé xöc ti'n thudng mai cä lén hé truc tip dn näng luc logistics. Nhin chung, ly ban nåy cä nhiém vu xåy dung chinh såch, quy hoach linh vuc logistics, xåy dung giåi phåp khuy'n khich ngånh logistics phåt trién, theo döi, båo cåo tinh hinh phåt trien cåa ngånh, dé xuät giåi phåp tåi chinh, marketing, nghién cdu, nång cao trinh dö nhån luc, chinh såch thué, dé xuät bién phåp båo vé ngudi tiéu dùng, sa dä/b6 sung khung thé ch6 néu cån. Vi du vé hoat döng cöa ban lä viéc chi dinh cåc ban ngånh chinh phö chö tri chudng trinh xåy dung chinh såch trong khuön khó chién lUdc qu6c gia vé logistics cöa Thåi Lan. Malaixia d Malaixia, Ban chuyén tråch logistics qu6c gia thuöc B6 Giao thöng Vân tåi du dc thånh ljp näm 2014, chö tri quå trinh phåt trién ngånh logistics, xöc tin thudng mai. Muc tiéu chinh, xuyén su6t cåa ban nåy dudc xåc dinh ngay tl dåu lä giåm såt, diu ph6i trien khai K6 hoach tong thé vé phåt trién ngånh kho vän, xúc tOé'n thudng mai qu6c gia 2015-2020. Ngoåi hä trd, giåm såt trién khai chi6n lUdc phåt trién logistics, xöc tin thudng mai trén, ban cän (a) xi I9 nhUng vän dé do cåc ddn vi vän tå trUc tKêp dé cjp d'n; (b) thUc hién vai trò ban thu ký giåm såt cåc nhóm chuyén mön tåp trung våo nhUng nöi dung chinh lén quan dfn hiéu quå logistics (th ché, luåt dinh, xúc ti'n thUdng mai, cd sd ha tång, CNTT, phåt trién nguon von con ngUi); (c) dånh giå tåc döng cöa quy hoach trong viéc thUc hién nhUng muc tiéu dé ra. Phu luc 2: Kho sát vê mö hinh thamn van ttu nhän duffi stf chu? trì cöa nhà n96c b cap vi mö trong c) = linh VOc vân tåk, kho vân KHUYEN KHCH Ð)1 THOAI CHINH SÄCH CÖNG-TU TRONG LINH VUC VAN TÅl, HAU CAN C6A VIET NAM Khåo såt dånh giå Bö giao thöng vân tåi (BGTVT) ph6i hdp vdi Ngån häng Thé gidi dang nghién ccu xåy dung cd ché thúc day d6i thoai chinh sách thUc chåt, chia sé thöng tin giWa nhà nudc vå tu nhån trong linh vuc GTVT/hju cån cöa Vit Nam. Sau dy lä 10 cåu hi dUdc xåy dung dé thu thåp 9 kién cöa các bén lIén quan vé mö hinh t6i uu dén BGTVT vå các ban ngành lIén quan tranh thå sU tham gia cåa tu nhån vào quá trinh xåy dUng chinh sách, nhu dåu tu vào cd så ha tång hay thUc hién các quy dinh mdi, phö hdp vdi muc tiéu chung là nång cao näng luc canh tranh thudng mai cåa Vit Nam. Chöng töi xin quý vi trå di các cåu hMj sau. Chúng töi dánh giá cao döng göp cöa quý vi. Két quå sé dUdc báo cáo trUc tiép dén các länh dao cåa BGTVT vå cäc ban ngành lén quan khác. la. Theo quV vi, khi thLc hién nhäng hoat döng nào Bd Giao thöng Vän tåi và các ban ngành lIén quan (nhit Bd Cöng thdng, Tång cuc Håi quan...) dat hiéu quå cao nhåt? (dånh dfu phidng án chon): E Xäy dung chinh sách cho linh vUc vân tåi, kho vän, g6m quy ché, luåt, nghi dinh? E Trién khai chinh sách cho linh vuc vän tåi, kho vän, g6m quy ché, luåt, nghi dinh? E Quy hoach, thUc hién dåu tu vào cd sò våt chåt - dUdng xá, cu cng, cång, dudng thöy, khu logistics v.v.? E Nång cao hiéu quå, chåt lUdng hoat döng vân tåi cåa tu nhån? 1b. Xép hang cac chc näng trén cöa nhà nutdc theo th tL tu tiên cöa qu9 vi: . Ä . 1 c. Các ban ngành lIén quan dén Iînh vtc logistics - Bd GTVT, Bd Cöng thudng, Töng cuc Håi quan, Så GTVT... cö dáp Ung nhu cu hién nay ca doanh nghiép khöng? Vi sao? Cho vi du: F- -D= 2a. QuV vi/doanh nghiép cöa quV vi cö muon gåp, trao dåi dinh kV vdi các länh dao BGTVT (và các ban ngành khåc) dé thåo luän ve cöng tåc xäy dng chinh såch trong Iinh vtc GTVT/häu can cüng nhU khö khän cöa doanh nghiép trong linh vUc này khöng? Ban ngành nào quV vi mu6n gäp riéng hay theo nhöm: D Cuc dudng bö VN (COB) D Cuc Dudng thy nöi dia Vit Nam (VIWA) D Cuc Häng häi Viét Nam (VINAMARINE) " Cuc Dudng såt Vit Nam (COS) D Cuc häng khöng dän dung (CAAV) D Vu Vän tä, Bö Giao thöng Vän tä 0 Vu Ké hoach vå Du tu, B6 Giao thöng Vân tä E B 6 ngành kh ác , néu rö : ......................................................................... 2b. Néu quV vi/doanh nghiép cöa quV vi muon tham gia trao dåi dinh kg voi các ban ngành ve chinh såch thi vi sao? QuV vi mong chö kt quå gi tf hoat döng này? Néu khöng mufn tham gia thi vi sao? 3. QuV vi muon mö hinh d6i thoai này dudc tå chc dUdi hinh thc nào? E Höi däm chinh thic E Höi tho, thuyét trinh E Nhöm hop phi chinh thCc, trao döi 9 tung... E Tét cä các ý trén. 4a. S6 IlUdng thành vién tu nhän tham gia dicn dàn döi thoai t6i dtu là bao nhiéu ngtöi? D 5-10 ° 10-20 D Hdn 20 ngudi 4b. Nén tö chc các phién tham van theo dinh kV bao läu möt lån? D Quý möt lån D 6 tháng möt lån 0 Näm möt lån D Nhiu hdn quý möt lån 4c. Ngoài Bö Giao thöng Vän tåi, còn bö ngành nào tham gia? 0 Bô Cöng thudng